بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
وګران ښاغلي احمدجان«ماڼو»ته!
ګرانه ښاغلې احمدجان «ماڼو»صیب! په لومړي سرکي ستاسودلیکني ناسم تیاوي ګورو: بیا راځو ستاسودلیکني منځپانګي ته، چي «دین» له کومو ژبونه اخستل سوی دی. لومړی برخه زه ګمان نه کوم،چي تاسو دي دغسي ناسم لیکلي وي. خوکله ناکله کومپیوترله ځانه هم لیکنه کوي. په ځانګړې توګه چي لیکنه له یوه ځایه بل ځای ته لېږې؛ نوکومپیوترخپل سری سي لیکنه خراپه وي یاني ناسمه کوي ئې. لیکونکی مجبوردی،چي خپله لیکنه وروسته ترانقاله یواربیا ولولي هغه ناسمتیاوي چي کومپیوتر خپل پرسرکړي وي سم ئې کي. زما په آند دغه کار ستاسو په لیک
د (دين) دکليمې ريښه ، مصدر او افعال
ګرانو اوخوږو لوستوونکو د ) پا اچا يي / پشايې / آريک ( ژبې ويوونکو اوعالقمندانو ! دادی دنوموړې ژبې ادبي اغيز په )عربي( ژبه کښی تر مطالعې الندی راولو . ددغه کار لپاره د)عربي (ژبې داسالم په ديانت کښی د ) دين( دکليمې نوم اوريښی يې په پشايې ژبې سره په مقايسه کښی وينو او ګورو. د ) دين( نوم چی په انګرېزۍ کښی ورته ) religion )وايې اوپه هره ژبه کښی د) دين( نوم ځانته خپل خپل نوم لري . اوس نو، د ) دين( دکليمې په ريښه ، مصدر او افعالو چی ، په )پا چايې / پشايې( ژبه کښی يې ر
ظالم انسان
یو ځل د زمری په نظر کې یوه پیشو راغله راویې غوښته او پوښتنه یې ور نه وکړه چې ستا شکل او څېره بیلکل زما په شان دی لیکن جسم او قد دې ډیر وړوکی دی دا څه علت دی ؟هغه وویل داداجانه !زه په اصل کې ستاسو خاندان سره اړیکی لرم خو داظالم ، کم بخت ، په نفس سپور،او مغرور انسان دی چې مامروړی اوزه یې دومره باریکه کړې یم زمری لکه د پیمان ناتو لوده ستولتن بیرګ به قهر شواو ویې ویل زه همدا اوس انسان ته ددې ظلم خوند ورڅکم راځه ماسره لاړه شه او انسان راته وښیه. پیشو په کافی اندازه دانسان خواص بیان کړل چې انسان ډی
دحج فرضيت، فضيلت، شرطونه اواحکام
داسلام تشریعي اساسات ! (د حـــج فرضیت ،فضیلت ،شرطونه او نور اړوندمسایل ) مفتي فضل هادي (سالک) مشهور محقق اودحنفي مذهب خور انوموتی عالم (علامه زین ابن نجیم ) رح دکنزالدقایق په څیړیزه شرح(البحرالرایق )لومړي جلدکې داسې کاږې چې :(اعلم ان مدار الدین متعلق بالاعتقادات والعبادات والمعاملات والمزاجر والآداب ......)دحنفي فقه ددې علامه دڅیړنې په بنسټ داسلامي دین ګردې چارې پدې پنځوبنسټونو راڅرخي ،چې هغه عقاید،عبادات معاملات ،عقوبات یاحدود او آداب دي ،زین ابن نجیم رح ددې اجمال دتفصیل پر وخت ک
ځيني اذکار سره د هغوی فضيلتونو:
🌹بِــسْــمِ اللّٰهِ الـرَّحْـمٰـنِ الـرَحِـیْـم 🌹 د ذکر مينه والو لپاره په زړه پورې ډالۍ! خپله دنيا او اخرت ښايسته کړئ! ځينې اذکار سره د هغوی فضيلتونو: .................................................................................... ★★(1)- (سبحان الله و بحمده ) ۱۰۰ ځله★★ *خضرت ابوذر رض فرمايي چې حضور ص وفرمايل: چې زه تاته داسې کلمې ونه ښايم، کومې چې الله تعالیٰ ته د ټولو نه ډېرې خوښې دي؟ ما عرض وکړ، تاسو ماته هغه کلمې وښايئ، کومې چې دالله تعالی خوښې دي· حضو
مؤمنان څوک دي؟
مومنان څوک دي؟ --- راځئ سم مؤمنان شو! *👈الله سبحانه و تعالی د قران کريم په "۲۳-ام" سورة کې (سورةالمؤمنون) کې د ۱-اول نه تر ۱۱-ام ايتونو کې وايي چې: مومنان هغه خلک دي چې بریا یې نصیب شوه او بیا د بریا لاسته راوړلو لپاره چې څنګه بریالي شول د مومنانو صفات بیانوي:⬇ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ - سورة المؤمنون - ایة - ۱ ژباړه: په تحقیق سره (په باوري ډول) هغو مؤمنانو برى موندلى دى: الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ - سورة المؤمنون - ایة - ۲ ژباړه: (چې) په
مساوات وعدالت اجتماعی
• یا ایها الناس انا خلقنکم من ذکر وانثی وجعلنکم شعوبا وقبایل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقکم ان الله علیم خبیر. صدق الله العظیم ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- هنوزهیچ نهاد دموکراسی ، حقوق بشر، فعالان مدنی وکار شناس سیاسی تفرقه افگن ، تکنالوژی ، هیاهو وهاهای بشر درک نداشت که خداوند (ج) بدون سانسور وت
د ژوندانه سره مینه
وایی چې یوځل سویانو په یوه انګړ کې غونډه ،سالګره ، یا په عصری نو م یې یاد کړو کنفرانس جوړکړی وه او بوډا سوی په خپل هیجانی تقریر کې ویل چې د ځنګله ټول ځناوران زموږ دښمنان دی سره ددې چې دناتو سورلنډی ،ګیدړان او لیوان په ځنګله کې زموږساتنه کوی که میدان ته ووځو نو دګربت او شاهین مړۍ کېږو او که چېرې ابادی خواته لاړ شو انسانان او سپي موآرامۍ ته نه پرېږدی او وژنی موددې ذلیل نه مرګ بهتر دی!نو ښه تجویز به داوی چې موږ ټول فلانی جهیل ته لاړشو او ځانونه ډوب کړو چې مړه شو. ټولو خرګوشانو خپل قارجن مشر
پښتو ږغژبه ده
ګړه یا وییکه چي له خولې نه راوزي د ستوني څخه پایل کوي تالو ته بیا ژبه،غاښوته اوبیا شونډانو ته راځي. هر یو توری د «الپ وبې» په خوله کي ځان له ځانګړی ځای لري او په ځانګړي ژغ له خولې څخه راوزي. پر دغو ګړو چي له خولې څخه راوزي پر تورو باندي ئې ډول ډول فشار راځي. چي دغه فشار ته په پښتو خج یافشارپرتورو په انګلیسۍ کي ورته ( accent) وایي. اکڅنت یوه اصطلاح ده،چي ډېري ماناوي لري. دلته ئې هغه څوماناوي ګورو،چي په خبروکي په کارځي. لکه: اکڅنت(accent)یا خج یا فشارپرتورو،دږغ ډول(کښته،لوړ،نرم یاکلک). دخبروډول
دصلاةتسبیح(تسبیح لمونځ)مشروعيت،کیفیت اواړوندفقهي مسایل
له شک پرته د صلاة تسبیح (تسبیح دلمانځه) کیفیت اوترسره کولوطریقه یا نوراړوند کوایف دنورو لمونځونوڅخه خلاف دي او په صلوة تسبیح کې هغه تسبیحات او اذکار متکرر او متعدد لوستل کیږي، چې نوروعامو لمونځونو کې نه لوستل کیږي ،نو په همدې توپیر دتسبیح لمونځ دنورو لمونځونو څخه چورلټ متفاوت او متمایز دی او دکولوکیفیت یې هم دنورو لمونځونوڅخه بیله دی ،بل فرق یې دنورو لمونځونو سره داهم دی، چې هغه هره ورځ په ټاکلې وخت کې ادا کیږي ،خو برعکس صلاة تسبیح که هره ورځ ،اوونۍ ،میاشت ،کال کې ونشي ،نو په ټول عمر کې که یو
دلیونتوب مقام
همګی واړه تګان دی تګی کاندی فروشنده او خریدار ددې دنیا زوی لوڼه یتیما ن کا ځینې درومی بې وفا دی مور او پلار ددې دنیا د افراطی چپیتوب له امله ز موږولس مهاجر شو، ډېرو لوړو اوژوروسره مخامخ شولو . د چا له لاسه ، دچا له کرو نا نه . دنورمحمد ترکی ، حفیظ الله امین ، ببرک کارمل ، ډاکتر نجیب الله چې مشهور په نجیب ګاو باندې وه دا ټول دافغان ولس به وړاندې کلک محکوم دی ددې ناوړې ناروغی چې له پانډیمیک کچې هم اوړی همدغه مصنوعی جسم او روح ول له هوانه دلینن به خره سپارول . په دیر لنډ وخت
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه عبدالله - وردک انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او د نېکو کارونو په کولو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. د لیکنې پدغه برخه کې، غواړم چې ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، په انګلستان کې د خپلې معلمۍ په هکل
دصبر او استقامت حقیقت
دشیخ شهاب الدین سهروردی( رح) څخه چا پوښتنه وکړه چې د صبر او استقامت حقیقت څه شی دی ؟ هغه وفر مایل چې د صبر مظاهر لاندې ډول دی : الف- دخېټې په پالنه اوپرورش کې دوهم نوم یې قناعت دی ب- دجنسیت په جذبې او کمزوری اخلاق کې چې دوم نوم یې عفت دی ت- په جنګ کې صبرچې بل نوم يې شجاعت دی ث- په غصه او قهر کې چې بل نوم يې حلم دی ج- په مصایبو کې تحمل چې بل نوم یې استقلال دی ح- په اشتعال کې حوصله چې بل نوم یې عفوه ده کمکی اختر مو مبارک شه! د یوه متحد ،سوکاله او تل باتې سولې
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا!
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا! عبدالله وردک. انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. تر ټولو لومړی، د الله(ج) لوی او مهربان دربار ته، د عاجزۍ دواړه لاسونه پورته کوم، او دغه لاندې دعا کوم: ۱ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو روژې، پخپل دربار کې قبولې کړي. آمین یارب العالمین. ۲ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو، ټول عبادتونه قبول کړي. آمین یارب العالمین. ۳ - الله(ج) د زمون
د قرنطین مفهوم د اسلام له نظره
۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞قر نطین۞۞۞۞۞۞۞۞ مخکې له دې چې قرنطین واضح کړو.... د سرور کاینات محمد صلی الله علیه وسلم مبارکه وینا ذکر کوو. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الطَّاعُونُ آيَةُ الرِّجْزِ ابْتَلَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهِ نَاسًا مِنْ عِبَادِهِ فَإِذَا سَمِعْتُمْ بِهِ فَلَا تَدْخُلُوا عَلَيْهِ وَإِذَا وَقَعَ بِأَرْضٍ وَأَنْتُمْ بِهَا فَلَا تَفِرُّ وا مِنْهُ” ژباړه : "نبي کریم صلی الله علیه وسلم فرمایلي: طاعون د سخت عذاب نښه ده، الله تعالی
خلک د خپلې خاموشۍ په وسیله حیران کړئ
ځينې خلک په طبعي ډول خاموشه وي، دا نيکمرغه خلک دي، دوې د خاموشۍ په قوت پوهيږي او دوې په خاموشۍ کې ځان ارام احساس کوي.ډيری زمونږه نه بايد خاموشي زده کړي، خاموشه خلک فکر کوي، خلک بايد دوې درک کړي ددوې په ارزښت پوه شي ، چې دوې هم يو څوک دي،ددې پايله دا شي چې دوې خبرې شروع کړي او دومره خبرې وکړي چې هغومره نه وي پکار،دا چې الله تعالی مونږ ته ژبه او مغز دواړه راکړي، دا معنا چې مونږ کله بايد مونږ خبرې وکړو او کله نه ، حتا خبرې بايد د ضرورت نه هم کمې وشي،خاموشي د انسان د ارامتيا سبب ګرځي، خاموشه اوسئ
علي گل پیوند
څو ورځی مخکی علی ګل پیوند مړ سو. یو څو پخوانیو خلکیانو بیا اوس ورپسې واویلا شروع کړی ده. ما په دی واویلا کی د خالق رشید لیکنه او د بهانډ او ارین لیکنی کتلی دی. عجبه راته ښکاری.دخالق رشید په نوشتې قیاس کوم چی زه او دی به یوه دروه کی محصلان و. خو زه د خلقیانو له وحشت د۱۳۵۸په قوس کې چی یو سمستر می فراغت ته پاتی و پیشارو ته لاړم او پوهنتون مې پریښود اوس راته ښکاری چی خالق رشید ښه په دمه کابل کی پاتی او فارغ سوی او بیا دشورویانو وخت کی استادشو اوس انډیا کی دی. په کال پنجاوهفت او پنجاوهشت کې په لیل
روژه ماتی دولسواکی په رڼا کې
مغفرة واجراعظیما ان المسلمین والمسلمات والمومنین والمومنات والقنتین والقنتت والصادقین والصادقات والصابرین والصابرات والخشعین والخشعت والمتصدقین والمتصدقات والصءمین والصمت والحفظین فروجهم والحفظت والذاکرین الله کثیرا والذاکرات اعدالله لهم مغفرة واجر عظیما ۲۲ سپاره،داحزاب سورة ۳۵ څومره مقتدر اومدبراسماءاو صفات دانسان لپاره ټاکل شوی دی چې نه استهزا منی او نه زور اوزر نه مقام منی او انسانی شهرت او واک نه یې څوک په پبسو اخستلی شی اونه په کوم بل چل او فریب .شبږ خلی د میم تورې،شپږ ځلی دص
د اسحق ننګیال یاد
هغه شیبې هغه کلونه (د ارواښاد اسحق ننګیال یوه خاطره) ای ښکاری آشنا ! درته سلام کوم پام کوه ماشې له ګوتې مه وروړه *** څو ورځې مخکې ښاغلی ورور احسان الله ارینزی د ننګیال یوه خاطره لیکلی وه، هغه مې ولوسته او هغه شیبې ، هغه کلونه مې کټ مټ سترګوته ودریدل: پخوانی خواږه خاطرات، د هغه وخت صمیمیت، متقابل درناوی او عزت، دهغو وختونو اخلاص، وطن او خلکوسره مینه، د نیتونو خلوص ، لنډه داچې هغه ورځې او هغه دوستان یو ځل بیا رایاد شول. د فرهنګ عالی سطح، ادبی خلاقیتونه او هنری ارزښتو
پښتو څپه ییز جوړښت
لنډیز څپه هغه فونولوژیکي توک دی چې د کلیمې په رغښت کې د ملا تیر هومره ارزښت لري. یوه پوره او معیاري څپه د پيلیزې، زړي او پاییزې لرونکې ده، خو په ورته مهال کې له څپې څخه د پیليزې یا پاییزې برخه لوېدلی هم شي. هېڅ څپه زړي او خپلواک غږ پرته نشي رغېدلی. د څپې په جوړښت کې خپلواک یا واول هومره ارزښت لري، څومره چې څپه یې د کلیمې په جوړښت کې لري. همدا خپلواکونه دي چې په څپیز وېش او ډولونو کې یې بنسټیز نقش لوبوي. وییونه د یولړ ټاکلو څپیزو اساساتو له مخې پر څپو وېشل کېږي، چې د ژبو ترمنځ ښايي یو له ب
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه -۹ برخه
ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. د لیکنې پدغه برخه کې، غواړم چې ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، په انګلستان کې د خپلې معلمۍ د دندې د پیدا کولو په هکله، یو څه معلومات وړاندې کړم. ما الحمدلله، د ۱۹۹۱ میلادي کال په آخر کې خپله دکتورا، د الکترانکس په برخه کې خلاصه کړه. دا هغه وخت و، چې د خلیج لومړنی جنګ هم واقع شوی و. دلته په انګلستان کې، هر شاګرد کوښښ کوي، چې د زده کړې
د دوسرکې سړه خونه
چا د پي ار ټي ځايي د بیا ودانولو ګروپ ته مشوره ورکړه چې ددې ولسوالی خلک په کرنه بوخت دي که چېرې د کرنیزو حاصلاتو د ساتنې لپاره ورته سړه خونه او زیرمه تون جوړ شي نو د ولسوالۍ خلکو سره به لویه مرسته شوي وي نو هغوی ته هم دغه پروژه ښه ښکاره شوه او قبوله ېې کړه ، څو ورځې وروسته اینجنیران راغلل ساحه ېې د دوسرکې نومې ځای کې له کلیو څخه لرې انتخاب کړه ، د ودانۍ د جوړولو کار پيل شو ، د شاوخوا کلیو په لس ګونو خلکو د ودانۍ جوړولو کې کار کاوه ، په څو میاشتو کې د ودانۍ جوړولو کار بشپړ شو ، قیمتي ماشینونه
موږ هم یوه برخه د طبیعت یو او د طبیعت سره مو یون دی
څرنګه چي وینو موږ هم یوه برخه د طبیعت یو او د طبیعت سره مو یون دی. نو چي داسي ده باید له طبیعت سره سم وخوځېږو. یاني هغه کسان چي له طبیعت سره دټولني موازي(parallel) نه دي نه باید لوړ مسؤلیت یاني زعامت ورپغاړه کړو. لکه: ډېر زاړه خلک، ډېرمزمن ناروغی کسان، ډېر افراطي یاني (Extremist)اوډېر ځان خوښه ونکي (Ego) یانې خودخوا. چي دوه لومړني ئې دطبیعي ناځواکۍ له مخه خپله دنده سمه پرمخ نه سو بېولای او دوه وروستني ئې دشدد له مخه دټولني له خوښي اوطبیعت سره سم کار نه سو کولای. او دوېم هغه ستاینیزي ک
د نیشاپور سپین سرې کونډه!
که چا د ښوونځي په دروازه قدم ایښی وي، یا یې د دیني مدرسې چوپال ته سر ښکاره کړی وي، یا څوک د خانقاه او تصوف کومې چوترې ته د ذکر او ورد لپاره ورغلی وي، نو حتما به د فخرالدین رازي له نوم او مقام څخه خبر وي. دغه شمله ور فیلسوف، مفسر او مورخ په ۵۴۴ هجري قمري کال چې د (۱۱۴۹م) سره سمون خوري، په لرغوني هرات کې پیدا او د شپیتو کالو په عمر په همدغه ښار کې وفات او خاورو ته سپارل شویدی. پداسی حال کې چې د ایران مذهبي مشران د فاطمینو د لښکر په قمچینه زموږ راتلونکې ګواښي، نو د دغه هیواد تنګ نظرې ناسیون
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - آتمه - برخه
ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او د نېکو کارو په کولو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. د لیکنې پدغه برخه کې، غواړم چې ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، په انګلستان کې د خپلو زده کړو په هکله، یو څه معلومات وړاندې کړم. زه د ۱۹۸۴ میلادي کال د جون د میاشتې په ۲۱ نېټه، لندن ته د درس ویلو دپا
