بېلابېلې ټولنيزې ليکنې


امن ستر نعمت

امن او سوله د ژوند کولو یو مهم او بنسټیز عنصر دی له امن پرته ژوند او پرمختګ امکان نلري . په کومه ټولنه کې چې سوله او امن نه وي هلته بیا سکون او ارام هم نه وي . په تاریخې او فرهنګي لحاظ زموږ په سبمو کې د ولسي سولې او جرګي قوي دود شته او لا تراوسه یې خلک درناوی کوي ،کله چې یو څوک د ځان دپاره سوله او امن غواړي نو پکارده چې دخپلې محلي چم او ګاونډ دپاره یې هم وغواړي داچې افغانستان کې نسبې امن راغلی دی ددې سوله ییز ماحول د ساتلو او دوامد د پاره پکارده چې د له افغانستان څخه د وسلې دود او کلچ

16.03.2024 صافی

د بریالیتوب راز !

تاسو څرنګه بریالي کیدلای شئ؟ راځئ لومړې د بریالیتوب معنا راوسپړو او پوه شو چې بریالیتوب ستاسو لپاره څه معنا لري؟ ډیر خلک فکر کوي چې بریالیتوب یوازې د مالي او مادي شتمنۍ سره تړاو لري. ځینې ​​خلک آن فکر کوي چې بریا د دوی په قسمت کې نشته یا بریا ددوی لپاره نه ده. نو بریالیتوب څه شی دی او تاسو څرنګه بریالي کیدلای شئ؟ بریالیتوب یو پراخ مفهوم دی، چې کیدای شي بیلابیله معنا ولري. د یوه پوه، وان ډیل له نظره، "یو څه ښه سرته رسیدل، ښه پایله یا ښه محصول" بریالیتوب دی. په عمومي توګه ، بریا

15.03.2024 پوهنمل دکتوراندوس رحمت ځواکمن

د اسلام دريم بنسټ روژه

روژي میاشت ته په عربي کې رمضان چې د «رَمَض» څخه مشتق شوی په معنی د حرارت او د تیګی حرارت دی د دین علماوپه لمرکښې د کار کولو په معنی را اخیستی یعنی دا میا شت د خوبونو میاشت نه ده د حلال رزق د ګټلو لپاره په هر ډول شرایطو کې د کارکولو په معنی دی او په اصطلاح کښې د اسلامي کال هجری قمری نهمه ۹میاشت ده. الصیام هم ورته وایی صیام په لغت کی د ځان ساتلو په معنی دی او په اصطلا ح د شرع کښې په معنی د نه خوړلو،نه څښلواود خپلو ښځو سره د نه يوځای کیدلو(جماع نه کول) په معنی دی البته د سپیده داغ څخه تر ماښام پ

11.03.2024 الحاج ديپلوم انجنیرسیدرقیب شاه (هاشمی )

د ځوانانو نړيوال فيسټوال

دځوانانو نړیوال فيسټيوال World Youth Festival چې د افغان ځوانانو په ګډون د ۱۸۰ هېوادونو، شاوخوا ۲۰ زره ځوانانو پکې برخه اخيستې ده د روسيې په سوچي ښار کې روان دی، دا په نړۍ کې د ځوانانو تر ټولو ستره راټولېدنه ده چې شاوخوا ۲۰ زره کسان پکې ګډون کوي. د نړۍ له ګوټ ګوټ څخه ورته راغلي ګډونوال مدني فعالان، لوستي، ښوونکي، لوبغاړي، فرهنګيان، دواطلب کسان، د خيريه بنسټونو استازي، پنځونکي او خبريالان دي. ځوانان به په دې فيسټيوال کې له یو بل سره د افکارو تبادلې وکړي، اړيکې به پراخې کړي، يو د بل له تجربو څخ

04.03.2024 محمد سليم سليمان

فولکلور کې ملی مبارزین

د انګریز په وړاندې د ملی مبارزینو اتلولي او فولکورکې یې انځور زموږ ولسي ادب؛ په تیره لنډیو، چاربیتو اود ولسی شاعرانو اود هغه وخت د نامدون- شفاهي ادب په رنګینه لمن کې د استعمار په وړاندې د ملی مبارزینو دسرښندنې بیلګې د افغانی - ملي حماسو ثبت شوې پاڼې دي. د پېړیو پېړیو په بهیر کې ویل شوې او سینه په سینه راپاتې لنډیو ویونکی معلوم نه دی، چاربیتې هم همداسې. په نکلونو کی د اتلانونومونه شته، خو راوایان یې هیر شوي، مګر د زیات شمیرولسي شاعرانو نومونه ترموږ پورې رارسیدلی دي. په دې کې یو هم شریف

04.03.2024 محمد بشیر دودیال

ځوانانو ته د نړيوالو علمي ،کولتوري او هنري پروګرامونو ګټې

په هېواد دننه او له هېواده بهر په فيسټوالونو، کلتوري، هنري او علمي پروګرامونو او غونډو کې د ځوانانو ګډون ، د هغو په زده کړه، فکري ودې، انتقادي تفکر، خلاقيت، ټولنيزو مهارتونو او د اجتماعي ارتباطاتو په غوړېدنګ کې رغنده رول لري او دوی له داسې غونډو او ناستو څخه يو کتاب خبرې زده کوي ،مبتکرانه تفکر ته یې هڅوي. نو بناُ ددې پرځای چې سياسي اړودوړ او مباحثو کې ښکېل شئ په علمي، هنري، کولتوري پروګرامونو او فيسټيوالونو کې ګډون وکړئ او د خپل فردي او ټولنيز پرمختګ د قوت او ضعف نقطو ته متوجه شئ او د ځان کور

23.02.2024 حميدالله بسیا

مینه ناکو؛ د حوض کوثر خوب چا لیدلې؟

آیا مینه د زړه درد دی، که د عاطفې سیلۍ؟ د شعور ناره ده، که د فطرت کړیکه؟ د احساساتو شور دی، که د ضمیر سکون؟ د عذاب کړکۍ ده، که د ثواب دروازه؟ د طبیعت رنګ دی که د هوس زنګ؟ د وصال او فراق ترمنځ پل صراط دی، که د رواجونو په ځنځیر تړل شوې خیالي نړۍ؟ آیا مینه شوق دی، اراده ده، لیوالتیا ده که د عزم انتهاء ؟ آیا مینه انعام دې، انتقام دی که د پشکال خړ سیلاب؟ د ساز آغاز دی که د کړاو انجام؟ د الهام سرچینه ده؛ که د تلقین زاره چاودې هڅه؟ آیا مینه تلوسه ده او هیجان دی، که حسرت دی، جرئت دی، برائت دی، یا جنو

14.02.2024 ولي الله ملکزی

دافغانستان تاریخي نومان

ترمخ تردې چي دافغانستا تاریخي نومانو ته راسوپریوڅوسکالو(موضوعګانو) باندي رڼااچوو. زموږ په نننۍ نړۍ کي دهېوادونوسیاسي جغرافیه یي نومان پر درې ډوله وېشیلي دي. لکه: جغرافیه يي نوم یاني په دغه څلور ابعادوکي پروت هېواد دغه نوم لري. بل ئې ژبنیز نوم دی. کوم هېوادچي په یوه ژبه خبري کوي په هغه ژبه سره هم هغه ملک یاديږي. درېم ئې نژادي نوم دهېواد دی. دساري په توګه «کانادا» جغرافیه يي نوم لري یاني په دغه څلورابعادو کي پروت ملک «کانادا» نومیږي او خلک ئې «کانادایان» دي؛ خوژبه ئې انګلیسي اوفرانسوي ده. د

12.02.2024 محمدسرور وکیلي

اوبه

اوبه د الله ج له سترو نعمتونو څخه دي، د هر ژوندي موجود ژوند په اوبو ولاړ دی، که ووایو اوبه ژوند دی بهتره به وي، ځکه د انسانانو، حیواناتو، نباتاتو، حشراتو… لپاره خوراکي توکي هم اوبه برابروي، نو ځکه وایو، چې اوبه د ژوند سرچېنه ده، که چېرې اوبه نه وي ژوند نشته. زموږ هېواد د ډېرو نورو هېوادو په پرتله ډېرې خوږي او د څښلو اوبه لري، چې دا پر موږ د خدای ج لویه لوروینه ده، نو موږ هم باید شکر ادا کړو او په مصرف کې بې پروايي و نه کړو. دا چې زموږ زیاتره خوږې اوبه د غرو له چېنو، د

29.01.2024 نیاز محمد فیضي

رډې سترګې (لنډه کیسه)

 په دره کې توره لړه خوره وه، لېرې څه نه مالومېدل، اسمان وریځ و، ځمکه لنده وه، یو یو څاڅکي د سیند په غاړه وړې وړې څپې جوړولې، د اوبو تاوونه په دره کې ورکېدل، سپینو وړو مرغیو په لویو تېږو لکۍ ښورولې، د الوتونکو او سیند شور د درې چوپتیا ماتوله، د کورونو له بامونو لوږي پورته کېدل.یو سپی، چې ژبه یې راباسلې وه، د کلي له ماشومانو یې منډې وهلې، د لویې برجورې کلا دروازه وټکېده،  هلک دروازه خلاصه کړه او سړي ته یې لاس ورکړه، له خبرو وروسته، د یوې لویې کوټې په لور روان شول، د کوټې له دروازې ګڼ سپین ږ

25.01.2024 نیاز محمد فیضي

د جنتري لنډه تاریخچه

د لرغونپوهنې (Archaeology) او ټولنپوهنې (Sociology) ګڼ شمیر څیړونکي انګیري چې بشري پرګنې له نژدې ۳۵ زرو کالو راهیسې د جنتري له یو ډول کارولو سره اشنا دي. دوئ باور لري چې لومړنیو وګړو په پیل کې یواځې قمري کلیزه کاروله او د خپل ښکار او خوړو د پیدا کولو لپاره به یې د سپوږمۍ راختل او پریوتل حسابول ترڅو مخکې له دې چې د ترږمۍ شپې را ورسیږي، دوئ باید خپله آذوقه ولري. دغه مهال ټولیز ذهنیت همدا وو چې مځکه یوه هواره او ثابته تخته ده او د لمر سترګه له ختیزه د لویدیز په لور خوځښت مومي او ورځ په شپې بدلیږ

08.01.2024 ولي الله ملکزی

د نړۍ ۱۰ په زړه پورې حقایق!

ژباړه: عزت الله ذکي که تاسو لوړه پوهنيزه وړتیا هم ولرئ؛ یا ستاسو د IQ کچه ډيره لوړه وي، بیا هم په نړۍ کې ځینې موضوعات شتون لري، چې تاسو یې په آړه نه پوهیږئ. په دې مطلب کې موږ د نړۍ ۱۰ هغه په زړه پورې حقایق رانغاړو، چې ښايي تاسو مخکې نه وي اوریدلي. ۱. د پيشوګانو خرخر ږغ: د پیشوګانو مالکان معمولاً روښانه ځواب ورکوي، چې ولې داسې پیښیږي؟ پیشوګانې نه یوازې هغه مهال دا ږغ کوي، کله چې دوی خوشحاله وي، بلکې دوی کولی شي دا ږغ د جنګ یا وږې په حالت کې وکړي او بلې پیشو ته ملاتړ یا

02.01.2024 عزت الله ذکي

زموږدنبي مبارک (ص) ویناوي

اعٌقِلٌها وَتَوَکَّلٌ عَلَی اللهِ ــــ ژباړه: خپل له عقله کارواخله نو پرالله توکل وکړه. یوشاعر وايي: وگرچه بی اجل مرگ نخواهدبود++مگرتومرودرداهانی آژدهارها بل شاعروایي: دیوانه گیست قصه تقدیرو بخت نیست++ازبام سرنیگون شدن گفتن این قضاست الٌکَاسَبٌ حبیب الله ـــــ ژباړه: کاسب عامه اصطلاح ده. لکه: معماري، ترکاڼي، آهنګري ډاکتري اودغسي نور، چي خلک کارکوي خپل حلال رزق له دغه لیاري پیداکوي دوست دالله دی. مولانا رومی بلخي وايي: گفت آری گرتوکل رهبراست++این سبب هم سنت پیغمبرست

15.11.2023 محمدسرور وکیلي

پاتی شه باران دی

ناول پاتې شه باران دی لیکوال:مصطفی سا لک کره کتنه: نصیرالله شهاب دردددغه ناول لنډی 2 غزن نومیږي داهغه کس دی چې له خپل وطن :ز په دې ډول دی »دپاتې شه باران اثر مرکزي »کرکټر پڅخه بهر) یښور( ته دزده کړولپاره تللی په کاینات لیسه!کې یې خپلو زده کړوته دوام ورکړی، ده له غرونوطبعي منځېروسره مینه لرله خو په دولسم ټولګي کې دڅانګه په نوم یوه داسې ښکلې نجلۍ وه چې نور د ښایست پرې تمامه وه اوږدې زلفې ،نرۍ ملا سرې شرابي شونډې، بادامي سترګې ،خنجري باڼه نور نودښا

10.11.2023 مصطفی سالک

میړه که څښتن؟

د پښتنو میرمنو غوڅ اکثریت، خپل میړه او د ژوند شریک ته څښتن او خاوند وايي؛ ولی په عین حال کې الله (ج) ته هم څښتن تعالی او خاوند تعالی وايي! نو آیا ستونزه په دیني تعبیر کې ده، که د اخلاقي ارزښتونو او رسمونو بوج ډیر دروند دی،‌ کنه د لرغوني یوناني کلتور لمن لا هم زموږ په سیمې کې غوړیدلې ده چې میړه به خالق مجازي ګڼل کیده؟ د فارسي ژبې څلور معتبر قاموسونه؛ فرهنګ عمید، فرهنگ ضیاء، فرهنگ معین او د آبادیس لغات نامه ټول لیکي چې خُدا، خداوند او خاوند مترادف الفاظ او مصدر یې یو دی. دا درې واړه مقدس نو

25.10.2023 ولي الله ملکزی

د ”زمزمې غزل“ د شعر ارواپوهنيز جاج

کله چې فروید د انسان د ذهن تعریف وړاندې کړ او ویې ویل چې ذهن تر هغه څه ډېر پراخ او پېچلی دی چې موږ یې په اړه تصور کوو، نو د فروید نظریې ډېر لیکوالان په دې باور کړل چې لیکوالي او هنر د لاشعور تجربې دي. د شعر په اړه له یوې خبرې انکار نشي کیدای چې شعر د خیال، عاطفې او احساس د بیانولو یوه بهترینه وسیله ده. کله چې په شعر کې د احساس، عاطفې، جذباتو، ښکلا، خوند، انګېرنو او داسې نورو توکو خبره کېږي، نو دا خبره ورسره اړینه ده چې د دې هرې برخې رامنځته کېدل په خپله یو اروايي ځانګړنه ده او همدا تو

21.10.2023 وصي ابهام

ګران ملکزی او د تصوف او كږليچونو اثر

” اى په ځان كې وركه ! پوه نه شوې چې تن دې قبر شوې، خپل نفس دې ونه پيژانده؛ نو ځكه ستا نفس ستا قبر كن شو“ د اليف شافاك د (ملت عشق) له کتاب څخه. له نيكه مرغه د يو منلي ليكوال او فاضل شخصيت، ولي الله ملكزي صيب كتاب را ورسيد. د دې كتاب اهميت د څو اړخونو له کبله زيات دى. يو خو دا چې د تصوف په باب يو تيوريك اثر دی او يو فكري سيستم موږ ته په علمي ډول را پيژني. داسې سيستم چې زموږ په لرغوني فرهنگ كي ژورې ريښې لري او ملكزي صيب پرې شننه كړیده. څه پيښه ده چې ملكزي صيب د تصوف او عرفان په باب غ

30.09.2023 محمد اکبر کرګر

اسلام څه شى دى?

د جشن میلاد النبیﷺ د مبارکى ورځی په مناسبت اسلام څه شی دی؟ اسلام هغه الهی دین دی چې الله ﷻله لوری راغلی اود هغه د تعلیماتو اواحکامو په تعلیم یې خپل پیغمبر ﷺ مامور کړی او ټول خلک یې دهغه په تبلیغ اورسولومکلف کړی دی. حضرت محمدﷺ قرانکریم له خپل پروردګار نه دجبرائیل امین پواسطه زده کړ او څنګه یې چې زده کړی ؤهغسې یې خلکو ته ورساوه د خپل پروردګارپه امریې دهغه مجمل آیات توضیح اوبیان کړل اوصریح نصوص یې معمول وګرځول، او له هغه وروسته بیا خلکوپه هغه توګه ترې زده کړل (لکه څنګه چې نازل شوی ؤ)

28.09.2023 الحاج ديپلوم انجنير سيد رقيب شاه (هاشمي)

میلاد النبی

دودیال د جهالت او تیارې د پای زیری (د میلاد النبی(ص) د رارسیدو په مناسبت ادبی سوغات) *** شپه پای ته رسېده او د لمر زرینو وړانګو پر نړۍ تاوده وزرونه غوړول چې د عبدالله په کور کې آمنه د ماشوم د تولد په هیله وه، دا وخت هغې سره د عبدالله وینځه او فاطمه بنت اسد وه، چې هره شیبه یې ورته ډاډ ورکاو. دا یوه بیسارې شپه او بل شانته سباوون و. په دغه سهار د مکې لوی بُتان پر زمکه پرېوتل، د کسرا اوچت څلی په ملا کې مات شو او د سماوه وچه بیدیا کې اوبه راووتې، د حجاز له افق څخه یوه رڼا وپړکی

27.09.2023 دودیال

کلتور او فرهنګ

دا څو ورځې میډیا کې د کلتور د نمانځنې، د کلتور پالنې او د کلتور د ورځې یادونه کېده. دا ډیره ښه خبره وه ، خو ډیرو ځایو او لیکنو کې د کلتور ترڅنګ، د فرهنګ اصطلاح هم کارول کېده. د دې دوو ترمنځ باید توپیر وشی: د بشري ټولنو ټولې هغه مادې اومعنوي لاسته راوړنې، ارزښتونه، انګېرنې، روايات، عقايد، کړه وړه(سلوک او چلند)، ښووونه او روزنه ، د کار وسايل، د ژوند اسباب اونور ټول چې د تاريخ په اوږدو کې يې ترلاسه کړي او نسل په نسل همداسې رالېږېدلي او د نویو نسلوونو له خوا منل شوي دي، کلتور دی. البته دوخت د

24.09.2023 پوهاند محمد بشیر دودیال

(زمونږ د پیغامبر حضرت محمد صل الله علیه و سلم ځينې احادیث)

ډ.حمیدالله زړور صاپی ( له ترکي ژبې پښتو ته ژباړونکی)/ بروکسل د ربیع الاول ۴مه ۱۴۴۵=د سپټمبر ۱۹/۲۰۲۳ (زمونږ د پیغامبر حضرت محمد صل الله علیه و سلم ځينې احادیث) البته ترکانو ورته تر ټولو ښایسته حدیثونه ویلي دي. مقدمه:د الله د رسول ص.له خولې وتلې خبرې ته حدیث ِشریف ویل کیږي.حدیث د کریم قرآن تاءيدي ځانګړنې لري.د اسلامي عالَم لپاره احادیث ،د حضرت رسول ص.د خبرو،کړو وړو، فکر او اعمالو په لیکل شوي شکل روایت شوي ، ډیر د اهمیت وړ ګڼل کیږي. ځینو علماوو احادیث په ۳ ډولونو ویشلي: ۱-لمړۍ بر

19.09.2023 ډ.حمیدالله زړور صاپی

اوراد(اذکار)

اوراد( اذکار) : د دعاء عبادت دی له کتاب څخه لیکوال : الحاج دیپلوم انجنیرسیدرقیب شاه (هاشمي) ذکر (ذِ) د حق یاد، بیان کول په ژبه، یاد کول، لیکل چې د زړه شفا او درملنه ده او غفلت د زړه مرض دی په ‌ذکر کې باید په لفظ او معنی دواړو تذکیه وشي؛ ځکه بې فکره ذکر څه معنی نلري، ذکر که په ژبه وي هغه ته ورد وایي د ورد جمع ته اوراد (دُعا‌ء ګانې اوذکرونه) وایی، ذکر که د لفظ معنی ته توجه ولري نو نفسی یې بولي، ذکر که یواځې لفظې وي نو قالبي یې بولي. ذکر که ورد عدد ولري نوحصری او که بې عدد وي اطل

17.09.2023 الحاج ديپلوم انجنیرسیدرقیب شاه (هاشمی )

له مطالعی او کتاب سره حیرانوونکی مینه

اروپا کې له کتاب او مطالعې سره حیرانوونکی مینه ( ځوانانو سره د زړه خواله) درې ورځې مخکې د سواد د ورځې په مناسبت زما یوه ناچیزه لیکنه نشر شوه. یو شمېر ځوانانو پوښتنه وکړه چې څه وکړو، ترڅو مطالعې سره عادت شو؟ په ټولګي کې به مې چې محصلانو ته کورنۍ دنده سپارله، دوی به شکایت کاو چې د څو کرښو په لوستلو سره سر راباندې څرخي، کورنۍ دند نشو اجرا کولای. فیسبوک کې چې لیکنه( مقاله) له پنځو- شپږو کرښو زیاته شي، ځوانان یې نه لولي او انتقاد کوی، چې لیکنه اوږده ده. زه به په دغې لیکنه کې چې ستاسې ت

12.09.2023 دودیال

تصوف، د سپیڅلتیا او نفسي غوښتنو په هندارې کې

د تصوف او روحانیت اړونده موضوع څېړل او شاربل ډېر وخت او پوره علم غواړي؛ ځکه هغه زموږ د ټولنېزې تنستې او زموږ د عقیدې له مخې، نېغ په نېغه د مذهب سره ژورې اړيکې لري او د کلتور او ادب رېښې هم ورغځېدلي دي. له همدې امله ډېرې باریکۍ او کږلیچونه لري او سپړنه یې د هر چا د وسعې کار نه دی. که څه هم صوفیان او روحانیون په هره ټولنه او هره مذهبي طبقه کې شته او په دې ډول یې د دعوت او بلنې رنګونه هم توپیر کوي. خو یو رنګ یې چې تر ډېره جوت دی هغه که په وضعي مذاهبو لکه هندويزم، بودیزم، زردشتیزم او که اسلامي مذ

12.09.2023 اجمل اټک یوسفزی

په کابل کې دعاشقان او عارفان (ع) زيارت

ژباړونکې: سیدرقیب شاه ( هاشمي) په کابل کی د عاشقان اوعارفان(ع) زیارت : د اسلام د راتګ ځخه د مخه د دین د تبلیغ لپاره حضرت زبیرپه نامه یو کس د حضرت تمیم او عبد الرحیم دو سترومجاهدو ورونو له خوا د کابل د خلکو په منځ کی د تبلیغ لپاره رالیګل شوی ؤ . حضرت زبیر د خپلو دو وړو ماشومانو سره په جرئت او مردانګی یی دا سترماموریت قبول کړ او د هغه وخت پرضد یی د اسلام په ګټه تبلغ کاوه په هغه وخت کی د کابل پاچا (ایرج ) نومیده چې په خپل پخوانی دین باندی سخت کلک او پابند ؤ . کله چې پاچا د حضرت زبیر

11.09.2023 الحاج ديپلوم انجنير سيد رقيب شاه هاشمى

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more