مقالې
د دښمن پيچلي لومې او زمونږ احساساتي الوت!
يو تريخ حقيقت چې زمونږ په هیواد باندې د پرديو لخوا د بيا بيا يرغلونو په پايله کې راته عملاً ثابت شوئ، داده چې افغانان که د پردي دښمن په وړاندې د قرباني ايثار او مقاومت ښه تاريخ لري، خو بل پلو ته بيا د خپلمنځي جوړجاړي، نظام جوړولو، د سالمې ادارې په رامنځته کولو کې په مطلق ډول ناکام شوي دي. له نړيوالو سره اوږه په اوږه يو ځاى د خپلې ټولنې د زده کړو د کچې په پورته کولو، د لوږې د کچې په ښکته کولو، پرمختګونو او اقتصادي ودې په برخه کې لاهم د نړيوالې ټولنې په اوږو بار دي، بېوسه دي او سترې نيمګړتياوې
د ګهیځ د الحادی درس د دوهمی برخی غلطیانی
د ګهیځ د دویمی برخی لیکنه ښیی چه دی د الحاد ملا دی. لیکونکی څینی خبری تکرار کړی: اوله فقره یی ویی چه بی له مادی نه څوګ ماده نسی جوړولی. اوس خو اول دی باید ووایی چه توره قوه (نامرئی) په ماده اثر لری، که نه؟ ایا هغه ماده ده؟ صحیح جواب داده چه هغه ضدماده بللسوی ده. خو بیا هم هغه وجود لری او په کایناتو باندی تاثیر لری. تر پرون ملحدین په هغه نه وو خبر. نن باید ووایی ولی غیرماده په ماده باندی تاثیر کړی؟ که دا تاثیر تعبیر سی نو څنګه باید تعبیر سی؟ تر اوسه خو هغه په قادر، مهلک او دا
ولې کائنات په اوتومات ډول وجود نشي موندلی؟ په الحادی نظر یوه تبصره
د لاندی لیکنی مخکی باید ووایم چه مسلمانان خدای د قران او حدیثو په اساس پیژنی. دا چه قران او حدیث د عقل سره تضاد نلری نو قرانی او د حدیثو روایات په عقلی توګه بیان سوی. چه کیدای سی دا عقلی بیان کله کم او کله پوره وی. مونږ په لاندی لیکنه کی صرف عقلی دلایل وایو ځکه ملحدین خو له قران او حدیثو منکر دی. هغه یو ړوند تقلید بولی (العیاذ بالله). هغه چه د الحاد په تنګنظری کی نوی لویدلی کیدای سی الحادی تقلید پریږدی او اسلام په ښه ډول بیرته ووایی او په هغه کی فکر وکړی. پکتین لیکلی:
دلیونتوب مقام
همګی واړه تګان دی تګی کاندی فروشنده او خریدار ددې دنیا زوی لوڼه یتیما ن کا ځینې درومی بې وفا دی مور او پلار ددې دنیا د افراطی چپیتوب له امله ز موږولس مهاجر شو، ډېرو لوړو اوژوروسره مخامخ شولو . د چا له لاسه ، دچا له کرو نا نه . دنورمحمد ترکی ، حفیظ الله امین ، ببرک کارمل ، ډاکتر نجیب الله چې مشهور په نجیب ګاو باندې وه دا ټول دافغان ولس به وړاندې کلک محکوم دی ددې ناوړې ناروغی چې له پانډیمیک کچې هم اوړی همدغه مصنوعی جسم او روح ول له هوانه دلینن به خره سپارول . په دیر لنډ وخت
کمپرومايز (Compromise) يا جوړجاړی
الله پاک انسانان لکه چې رنګونه ، قد ، قامت، استعداد ،فني ظرفيت او فزيکي قوت يې يو دبل سره توپير لري پيدا کړي دي ، همدا شان روحي ، رواني ، عاطفي ، احساسي ، فکري تنوع ، ذوق ، او شوق ئې هم يو دبل سره په فردي لحاظ تفاوت لري . همدا وجهه ده چې دخپلو همنوعانو ، چاپيريال او پيښو سره د تماس او مخامخ کیدو له کبله يې طبعاا عکس العمل ، ارزونه او برداشت هم يو شان نه دئ . يو انسان يوازې هغه وخت د خپلو دغو فردي خصوصياتو سره برابر ژوند کولئ شي ، چې يوازې ، ګوښۍ او د انزوا حالت اختيار کړي ، لاکن داسې
قاموس پوهنه او دایرة المعارف لیکنه ۳
(درېیمه برخه) د نننۍ نړۍ د علمی او څیړنیزو مراکزو یوه ځانګړتیا د هغو د وخت کمښت او د وخت ښه مدیریت کول دي. په تیره بیا ګڼ شمیر څیړنیزو چلند بیلګو کې څیړونکی له خپلو مسلکی، طبیعی ، تاریخی، جغرافیایی، حقوقی او نورو اصطلاحاتو سره مخامخ کیږی، چې د خپل کار دبهیر د نه درولو او د وخت د نه ضایع کیدو لپاره باید سمدستی د مربوطه اصطلاح په هکله لنډ ارتیکل ترلاسه او د هغې د معلوماتو په ادامه خپل اصلی کارته دوام ورکړی. د نورو هیوادو څیړونکی، نړۍ ګرځیدونکی، ټولنپوهان او نورو ته اړتیا پېښېږي چې د تاریخی
دویمه برخه ؛ آیا خدای ممکن دی ؟
په تېره لیکنه کې په دې رڼا واچول شوه چې د مادې او غیر مادې تر منځ تړاو ممکن ندی او غیر ماده څوک تشرېح کولی نشي نو غیر مادې ته مادي صفات ورکول دوکه ده. دینونو کې خدای غیر ماده بلل شوې خو همدې غیر مادې ته بیا مادي انساني صفات ورکړل شوي. بل دا چې دینونو کې د مادې او غیرې مادې (خدای) تر منځ علیت ندی تشرېح کړی. د بېلګې په توګه دا چې غیر مادي خدای د جهان جوړلو لپاره سګنلونه څرنګه استول. په ماده یا بله ماده اغېزه لري یا هم انرژي چې انرژي خپله د مادې یو حالت دی. غږ،نور، څپه، برېښنا، الکترومقناطیس، وړ
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه عبدالله - وردک انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او د نېکو کارونو په کولو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. د لیکنې پدغه برخه کې، غواړم چې ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، په انګلستان کې د خپلې معلمۍ په هکل
ولې کائنات په اوتومات ډول وجود نشي موندلی؟
لومړۍ برخه د کائنات د خالق په توګه د خدائ وړاندې کول د خدائ په حق کښې قوي ثبوت ګڼل کیږي. دوه ثبوتونه شتون لري چې خدائ د کائنات خالق دی. د دې معنی دا ده چې "خدای په پیل کې آسمانونه او ځمکه رامینځته کړې" معنی دا چې له دې څخه مخکې هم کائنات پیدا کړل شوی وو ، یعنی دا چې خدای د دې پیدایښت دمخه شتون درلود او هغه زموږ کائنات رامینځته کړی؟ د دې دلیل له مخې کائنات له خدای څخه مخکې هم په خورا پخوانیو وختونو کې موجود و ، په تیرو وختونو کې یو وخت هیڅ هم نه و او د کائنات د شتون لومړي لامل (Cause)
د کورونا پدېدې ته یوه کتنه
بشري ټولنه له پيدايښته له بېلابېلو طبيعي او غير طبیعي ګواښونو سره مخامخ کېږي، خو له بده مرغه له دغو پېښو هم په علمې ډګر کې او هم په ټولنيزو پېښو کې د ابنالوقت اشخاصو لخوا د خپلو شومو اهدافو لپاره په نښه کېږي، چې خپلو نامآنوسو اهدافو ته ورسېږي، نو دغه پېښې د خپلو سیاسي، ايدویولوژيکي، ديني، مذهبي، سکتوريستي او حتی قومي موخو لپاره کاروي، چې په دغه ليکنه کې به د کورونا غميزې تر څنګ دغو نامآنوسو موخو او شرلاتانيزم ته هم لنډه نغوته وشي. دا ټولو ته څرګنده ده، چې د کورونا (COVID 19) لومړنۍ پ
قاموس پوهیدنه او دایره المعارف لیکنه (دوهمه برخه)
قاموسونه بیلابېل ډولونه لري: تشریحی تاریخی ، تشریحی جغرافیایی، بشپړ او لنډ، عمومي او څانګیز، ادبی او دیالیکتیک، فرازیالوژیکی او ترمینالوژیکی( داصطلاحاتو) او نور. موږ په افغانستان کې د پښتو او دری- پارسی ژبی تشریحی او لغوی قاموسونو باندې کار کړی دی، خو مسلکی مشرح دکشنری نه لرو، خدای وکړی د اقتصاد، فارمسی، طب، کانونو او زمکپوهنې، کرنې او دا ډول نورو مهمو څانګو کی جامع دکشنری ولرو. باید اعتراف وکړوچې زموږ د ځوان کول د لغاتو دایره او د افادې قوه محدوده اوضعیفه ده. له دیرشو کلونو را دې خوا مو معار
د کرونا ویروس په هکله د یو امریکایی اناتانی ناروغیو پروفیسر داکتر لار ښوونې
د میري لینډپوهنتون د انتاني ناروغیو مشر امریکایي پروفیسر ډاکټر لارښوونې ۱... شوني ده، چې کرونا ناروغي میاشتې، کلونه ونیسي، نو راځئ دا ناروغي ومنئ، خو د وېرې خبره نه ده،ددې حقیقت سره ژوند تیرول دي. ۲...کله چې د کرونا ویروس ستاسو حجراتو ته داخل شي، نو که تاسو چاټۍ چاټۍ ګرمې اوبه اوڅکئ،! څه ګټه نه کوي، د دې پرته چې باربار متیازې وکړئ. ۳... د لاسونو مینځل او دوه متره فاصله ساتل د ځان ساتنې ښه طریقه ده... (جدي یې عملي کړئ) ۴... که ستاسو کور کې د کرونا ناروغ نه وي، نو د ضدعفوني
قاموس او دایرة المعارف پوهنه
(Lexicography and Encyclopedia) (لومړۍ برخه) په څیړنه، زده کړه او علمی چارو کی د پوهنتونو درسی کتاب Textbook، د یوه هیواد احصائیوی کلنۍ( Statistical yearbooks)، دایرة المعارفونه (Encyclopedia) او قاموسونه (Dictionary )ډیر اعتباری او ضروری مرجع اثار او اخځ شمېرل کیږی. په تیره بیا نن ورخ قاموسونه؛ او هغه هم تشریحی قاموسونه، د محصلانو او څیړونکولپاره یو مهم ضرورت دی. اوس لله الحمد زموږ پوهنتونونه څه ناڅه کاغذی چاپ درسی کتابونه لری، بریښنایی کتابتونو ته هم لاسرسی لرو، خو ورسره یو ځای یوشم
د چین سیاسي ، ولسي او مشورتي کنفرانس
د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس جان روان ځاځی د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس د چين خلکو د هېواد پالنې يوه داسې واحده ټولګه ده، چې د دې هېواد لهمختلفو ګوندونو او ټولنو څخه جوړه شوې او د چين کمونېست ګوند يې مشري پرغاړه لري. د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس په خپله لمنه کې د ډېموکراسۍ او يووالي موضوعات رانغاړي، چې همدغه يې دوه لوی او ار(اصلي)موضوعات دي. دغه کنفرانس د چين د دولت همکار او په سياسي مشورو کې يو ډېر مهم ارګان دی،چې د دې هېو
دصبر او استقامت حقیقت
دشیخ شهاب الدین سهروردی( رح) څخه چا پوښتنه وکړه چې د صبر او استقامت حقیقت څه شی دی ؟ هغه وفر مایل چې د صبر مظاهر لاندې ډول دی : الف- دخېټې په پالنه اوپرورش کې دوهم نوم یې قناعت دی ب- دجنسیت په جذبې او کمزوری اخلاق کې چې دوم نوم یې عفت دی ت- په جنګ کې صبرچې بل نوم يې شجاعت دی ث- په غصه او قهر کې چې بل نوم يې حلم دی ج- په مصایبو کې تحمل چې بل نوم یې استقلال دی ح- په اشتعال کې حوصله چې بل نوم یې عفوه ده کمکی اختر مو مبارک شه! د یوه متحد ،سوکاله او تل باتې سولې
اندونیزیا او استرالیا د روهنګیايي کډوالو بحران لپاره د حل لاره لټوي
د بشردوستانه سازمانونو د فشارونو له کبله اندونیزیا او استرالیا د بالي پروسې په چوکاټ کې خبرو اترو ته اړ شوي ترڅو د روهنګیايي کډوالو کړکیچ لپاره د حل لارې پیدا کړي او په اندامان سمندرګي کې د روهنګیايي کډوالو یو بل احتمالي ناورین ته چمتووالي ونیسي. په اندامان سمندرګي کې په ۲۰۱۵ میلادي کال کې د روهنګیايي کډوالو څو کښتۍ ډوبې شوې چې په پایله کې سلګونو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
الله ( ج) ماورادی له مادې نه
دالیکنه دښاغلي ګهیځ «ریښتین» دلیکني ځوابیه نه ده. زموږ ټوله نړۍ اوکائنات مادي دي، حیه،نباتات اوجامدات دي. داټوله تريوه فزیکي قانون لاندي دي.ماده شی نه سوخلق ولای یاني خالق نه ده. نومخلوق ده. ماده پخپله په هره ستاینه چي ده مطلقه هم نه ده،ځکه چي تغیرپزیره ده. اوتغییرمومي.ماده تجزیه کیږي په ډېرو وړو «زرو» سره. نباتي اوجامداتي مادې ظاهري شکلي فزیکي خواص لري. معنوي روحي شی نه لري. حیه مادې ظاهري شکلي او داخلي باطني «معنوي» ستایني لري. چي دحیوانانو داخلي ستاینه ئې شعور دی. دانسان دافهم او ع
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا!
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا! عبدالله وردک. انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. تر ټولو لومړی، د الله(ج) لوی او مهربان دربار ته، د عاجزۍ دواړه لاسونه پورته کوم، او دغه لاندې دعا کوم: ۱ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو روژې، پخپل دربار کې قبولې کړي. آمین یارب العالمین. ۲ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو، ټول عبادتونه قبول کړي. آمین یارب العالمین. ۳ - الله(ج) د زمون
منزل ته تر رسېدو وړاندي لاهم مزلونه شته!
د خوښئ ځاى ده چې په دريم ځل د ستونځمنو ټاکنو او جنجالي پايلو له اعلان او ولسواکي ته له اوښتو مادى او معنوي زيانونو وروسته بيا هم د څو مخورو افغاني شخصيتونو د نه ستړې کېدونکو هڅو او هاند په پايله کې د پرديو له شتون پرته په اغيزمنه افغاني بڼه زمونږ په هیواد کې هغه سياسي ناورين پاى ته ورسېده چې زمونږ ملي يووالي ته ګواښ ګڼل کېده. د خواشيني او ژور تأسف مقام ده چې زمونږ ولس بيا بيا له ډيرو ملاحظاتو سره سره د ملي يووالي د پياوړتيا او د نظام د بقا لپاره اساسي قانون او ملي ارزښتونو باندي د مشرانو لخوا
ایا د قطر تړون د افغانستان د کاملی سولی تضمین کوی؟
د پورته سوال جواب داده چه نه. هغه د افغانستان د آزادی تړون دی. د قطر تړون د بهرنی قوواوو د وتلو لپاره شوی دی چه هیله ده امریکا به لیږ سد ته راسی او د خپلو ګټو له رویه به نور د افغانستان له استعمار نه لاس واخلی. شل کاله جنګ د امریکا په تاریخ کی نده شوی. دا چه اوس هم تالبان د نیم افغانستان په خاوره ولکه لری هغه د امریکا لپاره شرمونکی خبره ده. نور شل کاله به هم د دوی ارمان پوره نکړی ځکه تالبان لا د خپریدو په حال کی دی او امریکایان د ماتی. له بلی خوا امریکا د دنیا اوله وژونکی قوه لری چ
