مقالې
د سولی ماحول او حساسیتونه
د دی لیکنی اصلی سبب د کابل د اداری غیرمعقول اعلانونه او یو شمیر مقالو نشر دی چه د سولی د راسوتو لپاره باید خنډ و بلل شی. هیله ده زه وکولای شم د هغو کسانو په لیکه ودریږم چه د یو اسلامی ، متحد، خپلواک او سولئز افغانستان غوښتونکی دی. １. ډبر کسان د قطر د سولی د تړون د هرکلی خبری کوی خو خدای خبر دوی تر څوموره سولی ته چمتو دی. ددوی د ځینو خبرو نه دا نه معلومیږی چه ددوی په خیال سوله څه مفهوم لری. دا په دی معنی چه ایا دوی سوله د اصلی هدف په توګه پیژنی او که نه؟ ایا دسولی لپاره د
د غني قاطعیت او د قطر سناریو
په اوسني حساس حالت کې اړینه وه او ده چې د افغانستان اولسمشر محمد اشرف غني د کورنیو او بهرنیو ستونزو او مسایلو ( د هغه له جملې د قطر موافقو، بین الافغانی خبرو ) په وړاندې د اساسي قانون سره سم غوڅ چلند غوره او په دې ډول د هیواد د دفاع په مورچل کې و دریږي. په لومړیو کې دا اړینه وه چې د قطر د مذاکراتو ته یې ژور پام کړی او دا حالت یې په دقیقه توګه څارلی او په دې هکله یې د یو مستقل هیواد په توګه چلند کړی وای. دا چې په قطر کې د افغانستان د پاره یوه سناریو د کابل په نشتون کې رامنځته شوه او او
د استرالیا حکومت خپل سرحدونه د نړۍ د ټولو هیوادونو پرمخ وتړل
د استرالیا حکومت پریکړه کړې چې د کرونا ویروس د چټک خپریدو له امله او دغې وبا سره د مبارزې په خاطر د خپل هیواد سرحدونه د نړۍ د ټولو هیوادونو په وړاندې تړي او پرته له استرالیايي وګړو به بل هیچاته اجازه نه ورکوي ترڅو استرالیا ته داخل شي. د اسټراليا ملي کابينې همداشان پريکړه کړې چې لدې وروسته له بهر څخه هر راغلی اسټراليايي به په هوټلونو کې د ۱۴ ورځو لپاره جبري قرنطين کوي. دا
د آسټرالیا حکومت د تامیل مهاجرې کورنۍ بندي ساتلو ته دوام ورکوي
د استرالیا حکومت لا هم د هغه تامیل کورنۍ بندي ساتلو ته دوام ورکوي چې دوه نیم کاله مخکې یې د دغه هیواد په کوینزلینډ ایالت کې وینول او د مهاجرت او سرحد ساتنې پالیسۍ په اساس یې د غیرقانوني مهاجرین په توګه توقیف خونې ته واستول ترڅو له هیواده یې بهر کړي.
سقاوي لیدتوګه
په ټوله کې افغان حکومت او افغانانو سره د عبدالله عبدالله او د هغه د ډلې اختلاف، په حکومت کې د چوکۍ په سر نه دی، بلکې اختلاف په هغه لیدتوګه(د تفکرطرز) او تګلار کې پروت دی چې دا ډله يي هېواد کې د نظام، ملي هویت، تاریخ، ملي ارزښتونو، اساسي قانون، مدنیت او پرمختګ په اړه لري. که خبره یوازې په چوکۍ کې وای، د نوییمې لسیزې وروسته چې هلته حکومت او ټول واک د برهان الدین رباني ډلې، اسلامي جمعیت او نظارشورا سره وو او د بن تر کنفرانس وروسته دوه لسیزې نور هم تر نن پورې د حکومت کلیدي چوکۍ او واک دې ډلې
د سولې لپاره مرکچي پلاوی او د افغانانو اندېښنې
دا چې سوله د الله پاک امر دۍ پدې کې هېڅ شک نشته ځکه یادونه یې په سپېڅلي کتاب یعنې قران کریم کې شوېده او پدې کې هم شک نشته چې یوې ریښتینې او تلپاته سولې ته هرافغان نر او ښځه د زړه له تله لېواله دي او همدغه یې کېدای شي یو د ژوند د لویو هیلو او غوښتنو نه وي. دا ټول ځکه چې سوله ژوند دې، سوله خوښي ده، سوله د افغانانو د وینو تویلو ته د پای ټکې دۍ، او سوله د ګران هېواد ښکلا ده. لکه مخکې مو چې یادونه وکړه یوې ریښتنیې او تلپاته سولې ته ټول افغانان ژمن دی او غواړي یې، خو ځینې شته چې هغوی بیا سوله نه غو
بهار
مژده که آمد بهار سبزه و گل بیشمار آب فراوان به باغ گشته روان هرکنار غچی و پروانه شد زنده به بوی بهار بلبل آبی کند غلغله درجویبار کرده شگوفه به باغ درخت سیب و انار برلب آب روان سایۀ بید وچنار کوکوزنان فاخته نشسته برشاخسار به شاخ سروبلند ناله کندزارزار زخانه مور و ملخ گشته روان سوی کار توهم بدو پشت کار ای پسر هوشیار خاطره : بهارشد، ابربهاری با رعد وبرق لحظات متوالی میبارد وبعد پراکنده شده، آفتاب نمایان میګرد
د پښتنو د علمی لیکنی په هیله: غبرګون
سلام مروره وروره دا د لیکنی اصول دی چه مقالی د هر هدف لپاره ځانګوړی طرز لری. هغه په صریح او غیر صریح توګه د لیکونکی عقیده ښیی. ستاسو مقاله که بی نومه نشر شوی وای نو ما به هیڅګله دا ګمان نوو کړی چه لیکونګی به یی مسلمان وی. خو خوشبختانه ستاسو نوم می ولید او څکه می په بیعلمی باندی توجیه کړه. دا ولی دلیلونه یی په لاندی لیکو کی ویل شوی دی. وروره زما په انتقادی لیک مه خپه کیږه، دا خو دلیکوالانو یو لازم پلو ده. دا ستاسو په لیکنه سانسور نه دی بلکه ستاسو د لیکنی و م
عبداالله د ننواتو په درشل کې
عاقل نکند کاری، که بار ارد پشیمانی! وايي یو سړي خوب لېدلی وو چې بخت يي د سپینو زرو په خزانه ورپېښ کړی وو، خو سړی شله وو چې نه، سپین زره نه اخلم بلکې سره زر غواړم. دې وخت کې ویښ شوی، ګوري چې نه سپین زر شته او نه سره زر. ځان سره يي ویلي چې همغه سپین زر مې پکار دي، خو وخت له وخته تېر وو! په عبدالله عبدالله هم همغه ټوکه وشوه، ولسمشر غني ورته ویلي ول چې له بېځایه لجاجت او «نه منم» تېر شه، د سولې د شورا مشري ومنه او د ډلې«بانډ» غړو ته به دې هم حکومت کې پستونه ورکړم او په یوه حکومت کې به سره
سوله جنګي خدعه نه، بلکې ديني فريضه وګڼئ
سوله زموږ ملي او حياتي اړتیا ده او د همدغې اړتيا ترلاسه کول باید په ملي او افغاني روحیه وڅيړل شي. تلپاتې او اغيزمنه سوله هغه وخت راتلای شي چې د قضیې ټول جنګي، ملي او سياسي اړخونه پکې رغنده رول ولوبوي. د هيواد د هرې برخې د پرګنو ګټې پکې د ورورولي او انصاف پر بنسټ خوندي پاتې شوې وي. له بده مرغه داسې ښکاري چې حکومت او طالبان هڅه کوي چې سوله د يوې محاربوي خدعې په توګه د خپلو ګټو پر محور راوڅرخوي؛ ځکه خو په زغرده ويلای شو چې نه حکومتي او نه هم د طالبانو مذاکراتي ټيم په بشپړه توګه د ملت استازيتوب ک
دین که انسانیت؟
انسانیت او نېک اخلاق د بشري ژوندانه له ضروریاتو څخه دي او پرته له دې به په بشري ټولنه کې ژوند له ستونزو ډک وي او شونې ده چې پرته له اخلاقو په ټولنه کې ژوند ناشونی او بې اخلاقي د ټولنې جرړې وباسي. په دې اساس هیڅوک د هغه اړتیا نه شي نفي کولای او حتی هغه کسان چې له دین سره په مقابل کې دي هم پر دې اند دي چې اخلاق باید شتون ولري او د انسانیت چیغې وهي. په دې ځای کې باید څو ټکو ته پاملرنه وشي: ۱-دینداري له نېکو اخلاقو سره په ټکر کې نه ده، بلکې واقعي دیندار خامخا د نېکو اخلاقو لرونکی دی،
ګوګلي ډاکتران !
ګوګلي ډاکتران ! عبدالله - وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو لوستونکو السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او په نېکو کارونو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، د کورونا د وایرس په هکله، ټولې مجازي پاڼې ډکې دي، او هرڅوک چې هرځای، یو معلومات پیدا کړي، نو هغه سمدلاسه،
سپینه کودتا!
د امریکا بهرنیو چارو وزیر پمپیو د روان عیسوي کال په ۲۳ مه، په نارسمي او بیړني سفر کابل ته لاړ او هلته يي د ولسمشر اشرف غني او پخواني اجراییه رییس عبدالله سره تر کتني او خبرو اترو وروسته، په یوه خپره شوې اعلامیه کې د دوی تر منځ اختلاف چې اعلامیه کې په سیاسي شخړه یادشوی ،«غیرمسولانه» بللی او هغه يي د امریکا ګټو ته مستقیم ګواښ ګڼلی دی. په دې اعلامیه کې ولسمشر غني چې د ۱۳۹۸ کال ټاکنې يي ګټلې او د رایو ۵۰٪۶۴ يي وړې او عبدالله عبدالله چې ټاکنې يي بایللي او ۳۹٪۵۲ رايي په برخه شوی، یوشان «غیر مسو
(له پښتنو نه دعلمي لیکني په هیله ) په جواب کي !!
ستاسو نه به اول تشکر وکړم چه زما لیکنه دي ولوستل ، او په دیانت درته وایم چه خوشحاله سوم ، او کله چه ما دا لیکنه لیکل نو مطلب او غایه مي هم دغه وه چه: که مي یو نفس وښوراوه یا وخوروښاوه نو ما به ستر کار کړی وي ، الحمدالله که ځوان يي نو زویه ! او که تر اویا اوښتی يي نو وروره ! سلامونه مي ومنه ! ((زما په ګماندالیکوالان د روشنفکری ادعا به هم لری)) نه نه هیڅکله !! د روشنفکرۍ ادعا نه لرم ، روشنفکري دي ستاوي زه نه غواړم چه په روش فکرانو کي حساب سم ! زه د روشفکرۍ په لغوي او اصطلاحي ا
د اِکسيل اساسي فورمولې او فنکشنونه - لنډه یادونه
يوویشتمه پېړۍ د چټکتيا پېړۍ ګڼله کېږي، یوه داسي پېړۍ چي په لنډ وخت کي يې ډېر هغه څه ممکنه کړل، چي پخوا به افسانې ښکارېدې. هو افسانې! پخوا به خلګو ویل چي پر ځای به ناست يې او خپل چهارطرفه به وينې، د ورځو سفرونه به ساعتونو او ساعتونو هغې به په دقیقو کي کیږي دا او دې ته ورته، چي په اورېدو به يې انسان هېښ سو. زما ښه په ياد دي، پلار به مي له هرات څخه کوټي(پښتونخوا) ته ټلیفون کاوه، سهار وختي به د مخابراتو په یو لوی صف کي په نوبت ولاړ وو، چي وخت به يې را ورسېد وربه غی او د کوټي والا
افغان ملت نور جګړه نه غواړي
افغان ولس کوښښ کوي چې له روانې جګړې څخه په خپله خاوره او کورنۍ کې ځان خلاص کړي او غواړي خپل کار او شته بحراني سياستونه په ښه توګه مخ په وړاندې بوزي ولې جګړه مارې ډلې د دې چانس په لاس نه ورکوي چې دغه پرمختګ دې په ښه توګه مخ په وړاندې لاړ شي ځکه چې د دې برياليتوب په رامنځ ته کولو سره څرګنده خبره ده د دې خلکو ګټې البته د جنګياليو له خطر سره مخ کېږي نو همدغه علت دی چې په ملک کې سياسي چارواکو اور بل کړی او خپلې ګټې يې په نتيجه کې خوندي کړې دي او افغان ملت يې په لوی سيند لاهو کړی دی. له کوم وخت
قرنطین یا Quarantine
در ین روز های که وایرس( ) در عده ی زیادی از کشور ها شایع شد، تعدادی زیادی از کشور ها دست به اقدامات احتیاطی برده و از آن جمله به قرنطین پرداختند واصطلاح قرنتین زیا شنیده میشد، یکتعداد هموطنان ما درمورد این اصطلاح در تشویش اند و معنای آن را نمیدانند، از همین رو آن را با اشکال مختلف قیاس مینمایند. یکعده فکر می کنند شاید این یک عمل مجازاتی، یا اقدام زندانی ساختن ویا عمل توهین آمیز باشد، غافل از آنکه این فقط یک تدبیر احتیاطی است که در آن هیچ نوع اهانت و یا اقدام به زندانی ساختن نیست ونه هم منشای
پښتو باید سمه ولیکو
په ویبپاڼو کي مي کتل څو «وییني» مي تر سترګه سوي،چي داباید سمي ولیکو. ترمخ تردې چي «وییني» وګورو دپښتو ژبي یوڅوستایني دنامه سره ګورو. لکه: پراخه یوه ستاینه ده،دنامه سره راځي. پراخ ملک،پراخ هېواد، پراخ تندی ... خو پراخه مړینه، پراخ مېړه، پراخ سړي ناسمه لیکنه ده. ډېرمړه،ډېرسړي،ډېره مړینه،ښه مېړه ... ښکلې سندر غاړې او ښه آواز ئې، که و وایوچي ښه سندرغاړې ده؛خودښکلاستاینه نه کوو،بلکي د«آواز» یائې د ټولنیز حالت ښه یو.د«ستاینو»سم پکاروړل دنامه سره دایو ډېراوږدپښویزاوادبي بحث دی؛پردغه څوبولګو
معرفی قاموس کبیر افغانستان
قاموس کبیر افغانستان یک گنجینه ی علمی و اکادمیک قاموس( Dictionary)، لغتنامه(Glossary)سالنامه های احصائیویStatistical yearbook))، دایره المعارفها( Encyclopedia) و کتب درسی پوهتونهاTextbook)) در هر کشور کُتب مرجع وماخذ های معتبر و دارایی معنوی(intellectual property) شمرده میشوند. این آثار گرانبها در جوامع پیشرفته، متمدن و دارای فرهنگ عالی دستاورد بزرګ نخبگان علمی (Elitism) بوده، در خدمت جامعه و مراکز علمی قرار میداشته باشند. ارزشدهی فوق العاده به چنین اثار در نظامهای نخبه سالار( Scientific
کرونا او زموږ پنځه زره کلن تاریخ
کرونا او زموږ پنځه زره کلن تاریخ بابا څنګه ده کرونا؟ هیڅ شی نشته دا د کافرو دسیسه ده په مسلمانانو تاثیر نه کوي. نو بیا د کعبی طواف ولی بند شو؟ په سعودی عرب، مصر او نور اسلامی هیوادونو کی مسجدونه ولی بند شول؟ په مسجد نبي کی ولی د لمونځ کوونکی شمېر کم شو؟ دا خو ټول مسلمانان دي. دا هم د کفار دسیسه ده تا تیره شپه په تلویزون کی ونه لیدل چی کوترو د کعبې طواف کاوه؟ د خدای د کور طواف هیڅوک نه شی بندولای. ماته د بابک (پخوانی ولسمشر) کیسه را په یاد شوه، چا ورته ویلی وو چی ښځه دی
