خبرونه
مقالې
دشلمې پېړۍ په اوږدو کې دنړۍ دوخت د دوو سترو زبر ځواکونو ترمينځ ديپلوماسي
لومړۍ برخه سريزه دغه ليکنه چې د شلمې پيړۍ په اوږدو کې د نړۍ د وخت د دوو سترو زبرځواکونو تر مينځ د ديپلوماسۍ تر سليک لاندې ليکل شوى . په حقيقت کې مونږ ته دهمدې دواړو قدرتونو متقابل برخوردونو تصادمونو او بالاخره کله ناکله ندرتاً د دواړو سترو صنعتي او اقتصادي هيوادو د موازي ګټو د ملحوظاتو په پام کې نيولو سره د تفاهم رښتيني حقايق په لاس راکوي ،چې د شلمې ميلادي پيړۍ د متمدنې نړۍ په تاريخ په خپل عمق کې ستر بدلونونه عظمي جګړې او په عين وخت د معاصرې ديپلوماسې يادښتونه لري. د نورو ټولو پخوانيو
طنز: د سولې لپاره د طالبانو نوی شرط
د ملا نصرالدين له نوم څخه بايد د ملا کلمه لرې شي، ځکه چې د طالبانو سپکاوی کېږي.يوه ډله طالبانو د اينجينر نصرالدين وړانديز کړی، بلې هغې يې د ډاکتر نصرالدين، خو تر اوسه پورې طالبان په يوه خوله نه دي. ملا برادر اخوند ژمنه کړې ده چې په دې اړه به په پاکستان کې مېشت اسلامي علما وپوښتي. عبث ستانکزي هرګوره ټينګار کړی دی چې د داسې اړينو مسئلو د حل لپاره بايد له امريکا سره تړون اساس او تهداب وګڼل شي او د دوحې د تړون په رڼا کې حل شي. په قطر کې د طالبانو نوي وياند ډانګتر صاحب او مولوي صاح
ولې د سولې له پلوه محکوم پاتې يو؟
د جګړه ييزو او تاريخي مسايلو په څېړلو او لوستلو سره افغان ملت په ځانګړې توګه پښتون هغه قوم پاتې شوی چې د تل لپاره يې جګړې ګټلي او هر تېري کوونکي ته په خپل ځای او وخت سره ښه درنه ماتې ورکړې، ولې د جګړې او ماتې له ګټلو وروسته دغه غيرتمند قوم چاه په ارامه نه دی پرېښي چې په خپله خاوره او خپل ټاټوبي کې دې په خپلواکه توګه ژوند وکړي. ترڅو دوي هم لکه د نورې نړۍ د قومونو او ملتو په څېر د کاميابۍ په لور پرمختللي ګامونه واخلي، خپله خاوره آباد کړي، هغه جګړې چې په دې قوم نن د بهرنيو او کورنيو د ښمنانو له
په خلکو کې عمر نشته!
حضرت عمر بن الخطاب رضی الله عنه چې په جدیت او غښتلې حوصله مندۍ پیژندل شوی وو ، یوه ورځ یې په مدینه منوره کې د خلکو لپاره د خوراک دسترخوانونه تیارول ، یو کس یې ولید چې په کیڼ لاس خوراک کوي ، د شاه له خوا پرې ورغی او غږ یې پرې وکړ : ای د الله بنده ! په ښي لاس یې وخوره ! هغه کس ورته ځواب ورکړ : ای د الله بنده ! هغه مصروفه دی . عمر رضی الله عنه دوه ځلې خپله خبره تکراره کړه او هغه کس ورته هماغه یو ځواب ورکړ . عمر رضی الله عنه ورته وویل : نو کار یې څه شی دی ؟ هغه کس ورته وویل : د مؤ
غني او د باجوا غوړیدلی جال
د پنجاپستان ( پاکستان) پوځ تیری او توطیه کوي ، د افغانستان واکمنان یې ننداره کوي. دا حالت څلویښت کاله روان دی. د پنجاپستان د پوځ مشر جنرال قمر جاوید باجوا یو ځل بیا په دا فکر کې دی چې دده په کوماندانی کې به یو ځل بیا کابل د پنجاپ له خوا ( د پټ اشغال ) په بڼه سره ونیسي او د پنجاپستان په تاریخ کې به دا ویاړ بیا دده په نصیب شي. باجوا د ځانه سره حساب کړی چې په افغاستان کې د پنجاپ مزدوران او د هغه شاوخوا فاسدې کړۍ اوس ددې توان لري چې غني دې ته اړ کړي چې د پنجاپ د اجندا سره سم حرکت وکړي
ښاغلی امرالله ستوان! کابل ښار کې کامره نه بلکې امانت اوسلامت غواړی
موږ ټول پوهېږو چې د یوه ښار امنیت ،سکون او مدنی حالت دیوه هېواد حیثیت او ارزښت لری او ساده کار نه دی خو که چېرې هلته عدالت ، مساوات ،سوله اورښتینی اخوت په ټولنه کې داسلامی اصولو اوبنسټ بر بنا ء عملا رامنخ ته شی نو یو کس هم کولی شی د ټول ښار امنیت تامین کړی چې کامرې ته اړه نه پیداکیږی. امنیت ساتل په مافیایی ، سهامی شرکت، سازش ،غلو او رهزنو په ګواښونو کې نا ممکن کار بلل کیږی هغه هم چې د لافو فرهنګ یی تر شا ولاړ وی . دغه ډول امنیت په هیڅ توګه په هېڅ هېواد کې دمنلو وړ نه دی او چا هم نه دی لیدلی.
د تخلص ټاکل
په ادبي ډگر کې زياتره ليکوال د ځان لپاره د تخلص نوم غوره کوي ، چې په ادبي بنډارونو کې په دغه خپل ټاکلي تخلص ياديږي .د وخت په تېريدو سره دغه نوم دومره عام شي،چې په ځينو وختونو کې په اصلي نوم بيا څوک نه پيژندل کيږي. د نړۍ د ادبيانو او ليکوالو سربيره افغان اديبان ،پوهان ،او سياستوال د خپل ار (اصل) نوم سربيره تخلص هم ږدي. دا وه لنډکۍ سريزه اوس به راشو د تخلص معنا ته او يو ځل به دغه ويى (لفظ) او کلمې ته لږځير شو. تخلص عربي کلمه ده ،چې په صرفي مصادرو کې د تفعل باب مصدر دى ، لغوي مانا ي
په قطر کې د راتلونکي نظام په سر ناندرۍ
درنو سياستوالو! تاسو ته په کار ده چې د خپل هېواد د آباد ولو او خدمت د بېلا بېلو مسؤليتونو په برخه کې تل د يوه داسې هدف په لټه کې و اوسۍ چې د افغانستان د ولس او په تېره بيا د مملکت د محرومو طبقو او ځوانانو لپاره د مادي او معنوي ودې يو مثبت او رښتينی چاپېريال را پيدا کړي چې ټول وطنوال د هېواد د ودانولو او سر لوړۍ په لاره کې يو شان برخه درسره واخلي او د ذمه وارۍ احساس په ننني حالت وکړي ترڅو له دې موجوده سياسي بحران څخه خلاص شو. وختونه تېر شول او کوښښونه ونه شول هغه عوامل او خنډونه ورو ورو له
په پښتو کې د عربي کليمو ليکلار
دا خبره څرگنده ده چې ژبې په يو بل ځانگړې اغيز لري او بيا په تېره پښتو د عربي ژبې ځانگړى اغيز خپل کړى دى، د عربي ډېرې کليمې په پښتو کې ځاى شوي او کارول کيږي او داسې هم گڼل کيږي چې دغه عربي کلمې د پښتو خپلې شوي دي. په پښتو کې د عربي کلمو کارول په دوو ډولو ويشل شوي دي. يوه ډول مفغن او بل نامفغن :١_ هغه عربي توري چې په مفغن کيدو سره يې ارمعنا بدلون مومي نو دغه کلمې بايد په اصلي بڼه وليکل شي. لکه قاضي، حاکم، الصلوة، محکمه…. ٢_هغه کلمې چې په مفغن کيدو يا بدلون سره يې اصلي معنا ب
ولسمشر په ننګرهار کې له ميرمنو سره وکتل
د افغانستان د اسلامي جمهوریت جمهوررئیس محمد اشرف غني ننګرهار ولایت ته د خپل سفر پر مهال د دې ولایت له یو شمېر ښځو سره وکتل. په دې کتنه کې چې د جمهوري ریاست لومړي مرستیال امرالله صالح، د ملي امنیت سلاکار ډاکتر حمدالله محب او د مشرانو جرګې رئیس فضل الهادي مسلمیار هم حضور درلود، په پیل کې د ننګرهار ولایت د ښځو په استازیتوب پوهاند ذاکره بابکرخېل خبرې وکړې او جمهوررئیس او ورسره پلاوي ته د ښه راغلاست ترڅنګ یې وویل، د سولې په برخه کې ستاسو د هلو ځلو ستاینه کوو، ځکه جګړې تر بل هر قشر د افغانستان
شعرونه
ملا او دوه رنګي
ملا بد ګوري د ولس خوښۍ، خندا ته ملا خوښ دی د خندا پرځای ژړا ته کوم لذت چې له ژړا ځینې ملا وړي دا لذت خندا کې چیری دی ملا ته د ملا په اند دنیا یو ماتم سرای دی د خوښۍ ځای پکې نشته دی هیچا ته دا دنیا ځای د کړاوو او مشقت دی که خوښي غواړي ورځه بلې دنیا ته هلته حورې دې پریمانه انتظار کې چې په دې دنیا کې نه رسیږي چا ته د غلمانو کتارونه جام په لاس دي په تعظیم، لاس په نامه ولاړ دي تا ته د هغې دنیا په وصف چې ملا راشي ته وا کاشکې وای نن تللی، نه سبا ته
د ۲۰۲۱ کال درشل کې
څلوریزې وایه جګړه کې په تا څه تېریږي ایا په کور کې دې خواړه تېریږي؟ پردي جنګونه کور ته ولې راوړې بې له جګړې دې ژوندون نه تېریږي؟ +++ جګړه مو ولې پیل کړه خپله کور کې اوس به دا اور بل وي تر تله کور کې دښمن به هم تېل پر، دې اور تل پاشی اور به مو ټوله کړي کمپله کور کې +++ موږه په کور، مسوول د جنګ خپله یوو له خپله لاس په وینو رنګ خپله یوو هم شرمنده، رسوا په سیمه نړۍ هم په دې جنګ، بېخوند بدرنګ خپله یوو +++ ولې څلویښت کاله جنګ بل لپاره
بې کفا یته کجیران
خوب وینی خړ کجیران بیادبل پروفیسور سره راټول شوی دی د ا بې نمکه بې خو نده شورواپه نوم خو تاریخ شرمولی دی فردی او ګروهی مقالو کې هېڅ ګټه اوحیثیت ورته پاتې نه دی ولس پوهیږی خاینو تا سې هرڅه چې څه کرلی هغه مو رېبلی دی تلخان امرالله کلینر اوس ټانکی په لاس زده کړې د ملت کوی هو په غوږ ویشتلو حنیف اتمراو اودلا خو هم ډېر جنایتو نه کړ دی ورکه دې داسې سپکه اداره شی چې نه زنانه ا ونه نامردانه شی وګوری !اې خیرنو ناامنه کابل ښار کې تاسې نور څه کړی دی دغه بې قانونه برګ یو ځل
قاتل څوک پیژني
ولي مو وژني؟ څوک مو وژني؟ قاتل څــــــوک پېژني ؟ زما د مرګيو د ورانیو لامل څـــــــــــــــــــــــــوک پېژني؟ که تاسې نه یاست ولي چپ یاست ځواب راکړي ماته قاتل هم چپ دي، حاکم چپ دی عامل څوک پېژني ؟ هم خیرات غواړي هم مو وژني هم دوعــــا ښېرا کړي د نبووت دعوه کوي دا سائیل څــــــــــــــــوک پېژني؟ یا به ملا وي، یا سوالګر یا هم سائیل یا حـــــــــــــاکم زما مکتبونه چي سیزی دا جاهل څــــــــــوک پېژني؟ لا اقتدا ورپســــــــــــــــې کړی لا یی پېشوا ګڼې خپل په
درى شعرونه
غزل پاتې شه باران دى اوس به څه کيږي غلى مې جانان دى اوس به څه کيږي داخو مې داستادمينې ټس شولو څېرې مې گريوان دى اوس به څه کيږي نن راته دې بياچالمسولى دى دغه مې خپگان دى اوس به څه کيږي ماخويې نازونه پرلېيمو وړي داخو ډير ناځوان دى اوس به څه کيږي داد انډيوال خبره گرانه شوله سخت خويې گوزران دى اوس به څه کيږي د پسرلي موسم دپسرلي ښکلى موسم کې ووم روان هرې خوا کې خوشا
بی نومه عسکر
کله ټپي شوم کله معیوب او کله مړ شوم خو ته کله رهبر شوې کله رئیس کله جمهور رئیس شوې کله پاچا او یا هم امپراتور شوې خو زه تپي شومه، معیوب شوم یا هم چی مړ شومه دا ستا لپاره ..................... او اوس نه مې څوک پیژني او نه مې څوک اوس هم نوم اخلي نه کوم منصب، رتبه یا ځای لرمه خو تاریخونه ستا له نومه ډک دي او افتخار دې ګني خلک د وطن او ملت خو زه به څه کوم او ماشومان به می اوس څه کوي آیا... دوې څوک پیژني آیا ته
هېرشوي یادونه
چې رایاد مې شي د کلي تېر وختونه پر لښتي د نجونو جوړ مازیګرونه وایم څه پېښ شو او کوم مالت ته راغلم په اور وسوځه ناپایه هجرتونه کاشکې یو ځلې مې بیا په ژوند لېدای شوای د ګودر په لور د پیغلو قطارونه یا د کلي په کوڅو بیا تلای راتلای شوای بیا مې کړای شوای قضا شوي دیدنونه یا د کلي د دېوال تر شا پټ شوی پاس له بامه مې لېدای اشارتونه یا د بوسو بوساړه کې چیرته پټ وای په یو بوو مې له نجونو ایستی زړونه یا ملګرو سره کلي باغ ته تلای شوای له میوو مو راډک کړ
نن او سبا
شپه ولاره ورځ ولاړه شپي او ورځي لاړي خو زه او ته به لا ژوندي يو او دا کرونا به هم ولاړه شي که ژوند وهء ……………. زه او ته به بیا لاړ شو زمونږه باغ ته او میله به وکړو دهغو نارنجو لاندې که خدای نصیب کړې وهء خو اوس به کور کې پاتې کیږو او دعا به کوو بله چاره نشته پای سمیع الله خالد سهاک دسامبر 2020 مونتری کالیفورنیا
څه سوه
څه سوه ملاله اوناهیده چي سرونې پروطن ورکړه ولټه تاریخ پسې پیدا ئې زرین پاڼه کړه څه سوه احمدشاه میرویس چي سمسورئې هېواد کۍ وګورۍ تاریخ پسې ارزښت ئې دکارو وکۍ څه سوه خوشال خان رحمان چي اشعارئې د پښتوویل دېوانونه ئې وګورۍ شاعر به نه وي داسي بل څه سوه شاه ځلمي زموږچي ویــل ئې وه کــول پخپله مېړنتیا ئې هېـواد ته خپل سرونه وښندل څه سوه دهېوادغمخورچي توغ ئې دهېواد ساته اوس راسه وګوره! چي څــو ک ئې پاته شاته
چا په ريښتيا وژړل!
نور له پرديو، موږ له خپلو په ژړا وژړلتقديره ستا له ناکردو مو په بيا بيا وژړل د چا له خونې د مستۍ چيغې سورې راوځيموږ هره خونه کې له درده په غوغا وژړل څه به منصور وي، څه يې دار چې جهاني يې ستاييزموږ د هر ګودر د ونو شاخ ته چا وژړل؟ دلته د سترګو او بڼو تر منځ مرګونه پټ ديچا ترې پرون او چا ترې نن په واويلا وژړل خلک له کفره په ژړا چې يې بمونه راوړلدلته انسان او محرابونو له کافر او طلبا وژړل ته په محفل کې بې پروا لکه رباب غږېدېما د خلو
