روانې چارې او بېلابېل
د استرالیا حکومت خپل سرحدونه د نړۍ د ټولو هیوادونو پرمخ وتړل
د استرالیا حکومت پریکړه کړې چې د کرونا ویروس د چټک خپریدو له امله او دغې وبا سره د مبارزې په خاطر د خپل هیواد سرحدونه د نړۍ د ټولو هیوادونو په وړاندې تړي او پرته له استرالیايي وګړو به بل هیچاته اجازه نه ورکوي ترڅو استرالیا ته داخل شي. د اسټراليا ملي کابينې همداشان پريکړه کړې چې لدې وروسته له بهر څخه هر راغلی اسټراليايي به په هوټلونو کې د ۱۴ ورځو لپاره جبري قرنطين کوي. دا
د آسټرالیا حکومت د تامیل مهاجرې کورنۍ بندي ساتلو ته دوام ورکوي
د استرالیا حکومت لا هم د هغه تامیل کورنۍ بندي ساتلو ته دوام ورکوي چې دوه نیم کاله مخکې یې د دغه هیواد په کوینزلینډ ایالت کې وینول او د مهاجرت او سرحد ساتنې پالیسۍ په اساس یې د غیرقانوني مهاجرین په توګه توقیف خونې ته واستول ترڅو له هیواده یې بهر کړي.
سقاوي لیدتوګه
په ټوله کې افغان حکومت او افغانانو سره د عبدالله عبدالله او د هغه د ډلې اختلاف، په حکومت کې د چوکۍ په سر نه دی، بلکې اختلاف په هغه لیدتوګه(د تفکرطرز) او تګلار کې پروت دی چې دا ډله يي هېواد کې د نظام، ملي هویت، تاریخ، ملي ارزښتونو، اساسي قانون، مدنیت او پرمختګ په اړه لري. که خبره یوازې په چوکۍ کې وای، د نوییمې لسیزې وروسته چې هلته حکومت او ټول واک د برهان الدین رباني ډلې، اسلامي جمعیت او نظارشورا سره وو او د بن تر کنفرانس وروسته دوه لسیزې نور هم تر نن پورې د حکومت کلیدي چوکۍ او واک دې ډلې
د سولې لپاره مرکچي پلاوی او د افغانانو اندېښنې
دا چې سوله د الله پاک امر دۍ پدې کې هېڅ شک نشته ځکه یادونه یې په سپېڅلي کتاب یعنې قران کریم کې شوېده او پدې کې هم شک نشته چې یوې ریښتینې او تلپاته سولې ته هرافغان نر او ښځه د زړه له تله لېواله دي او همدغه یې کېدای شي یو د ژوند د لویو هیلو او غوښتنو نه وي. دا ټول ځکه چې سوله ژوند دې، سوله خوښي ده، سوله د افغانانو د وینو تویلو ته د پای ټکې دۍ، او سوله د ګران هېواد ښکلا ده. لکه مخکې مو چې یادونه وکړه یوې ریښتنیې او تلپاته سولې ته ټول افغانان ژمن دی او غواړي یې، خو ځینې شته چې هغوی بیا سوله نه غو
عبداالله د ننواتو په درشل کې
عاقل نکند کاری، که بار ارد پشیمانی! وايي یو سړي خوب لېدلی وو چې بخت يي د سپینو زرو په خزانه ورپېښ کړی وو، خو سړی شله وو چې نه، سپین زره نه اخلم بلکې سره زر غواړم. دې وخت کې ویښ شوی، ګوري چې نه سپین زر شته او نه سره زر. ځان سره يي ویلي چې همغه سپین زر مې پکار دي، خو وخت له وخته تېر وو! په عبدالله عبدالله هم همغه ټوکه وشوه، ولسمشر غني ورته ویلي ول چې له بېځایه لجاجت او «نه منم» تېر شه، د سولې د شورا مشري ومنه او د ډلې«بانډ» غړو ته به دې هم حکومت کې پستونه ورکړم او په یوه حکومت کې به سره
سوله جنګي خدعه نه، بلکې ديني فريضه وګڼئ
سوله زموږ ملي او حياتي اړتیا ده او د همدغې اړتيا ترلاسه کول باید په ملي او افغاني روحیه وڅيړل شي. تلپاتې او اغيزمنه سوله هغه وخت راتلای شي چې د قضیې ټول جنګي، ملي او سياسي اړخونه پکې رغنده رول ولوبوي. د هيواد د هرې برخې د پرګنو ګټې پکې د ورورولي او انصاف پر بنسټ خوندي پاتې شوې وي. له بده مرغه داسې ښکاري چې حکومت او طالبان هڅه کوي چې سوله د يوې محاربوي خدعې په توګه د خپلو ګټو پر محور راوڅرخوي؛ ځکه خو په زغرده ويلای شو چې نه حکومتي او نه هم د طالبانو مذاکراتي ټيم په بشپړه توګه د ملت استازيتوب ک
دین که انسانیت؟
انسانیت او نېک اخلاق د بشري ژوندانه له ضروریاتو څخه دي او پرته له دې به په بشري ټولنه کې ژوند له ستونزو ډک وي او شونې ده چې پرته له اخلاقو په ټولنه کې ژوند ناشونی او بې اخلاقي د ټولنې جرړې وباسي. په دې اساس هیڅوک د هغه اړتیا نه شي نفي کولای او حتی هغه کسان چې له دین سره په مقابل کې دي هم پر دې اند دي چې اخلاق باید شتون ولري او د انسانیت چیغې وهي. په دې ځای کې باید څو ټکو ته پاملرنه وشي: ۱-دینداري له نېکو اخلاقو سره په ټکر کې نه ده، بلکې واقعي دیندار خامخا د نېکو اخلاقو لرونکی دی،
سپینه کودتا!
د امریکا بهرنیو چارو وزیر پمپیو د روان عیسوي کال په ۲۳ مه، په نارسمي او بیړني سفر کابل ته لاړ او هلته يي د ولسمشر اشرف غني او پخواني اجراییه رییس عبدالله سره تر کتني او خبرو اترو وروسته، په یوه خپره شوې اعلامیه کې د دوی تر منځ اختلاف چې اعلامیه کې په سیاسي شخړه یادشوی ،«غیرمسولانه» بللی او هغه يي د امریکا ګټو ته مستقیم ګواښ ګڼلی دی. په دې اعلامیه کې ولسمشر غني چې د ۱۳۹۸ کال ټاکنې يي ګټلې او د رایو ۵۰٪۶۴ يي وړې او عبدالله عبدالله چې ټاکنې يي بایللي او ۳۹٪۵۲ رايي په برخه شوی، یوشان «غیر مسو
افغان ملت نور جګړه نه غواړي
افغان ولس کوښښ کوي چې له روانې جګړې څخه په خپله خاوره او کورنۍ کې ځان خلاص کړي او غواړي خپل کار او شته بحراني سياستونه په ښه توګه مخ په وړاندې بوزي ولې جګړه مارې ډلې د دې چانس په لاس نه ورکوي چې دغه پرمختګ دې په ښه توګه مخ په وړاندې لاړ شي ځکه چې د دې برياليتوب په رامنځ ته کولو سره څرګنده خبره ده د دې خلکو ګټې البته د جنګياليو له خطر سره مخ کېږي نو همدغه علت دی چې په ملک کې سياسي چارواکو اور بل کړی او خپلې ګټې يې په نتيجه کې خوندي کړې دي او افغان ملت يې په لوی سيند لاهو کړی دی. له کوم وخت
قرنطین یا Quarantine
در ین روز های که وایرس( ) در عده ی زیادی از کشور ها شایع شد، تعدادی زیادی از کشور ها دست به اقدامات احتیاطی برده و از آن جمله به قرنطین پرداختند واصطلاح قرنتین زیا شنیده میشد، یکتعداد هموطنان ما درمورد این اصطلاح در تشویش اند و معنای آن را نمیدانند، از همین رو آن را با اشکال مختلف قیاس مینمایند. یکعده فکر می کنند شاید این یک عمل مجازاتی، یا اقدام زندانی ساختن ویا عمل توهین آمیز باشد، غافل از آنکه این فقط یک تدبیر احتیاطی است که در آن هیچ نوع اهانت و یا اقدام به زندانی ساختن نیست ونه هم منشای
نا لیدلی کرونا او د ځواکمنو بی وسي!
نژدی سل ورځې وړاندی، د کرونا په نوم یو نا لیدلي، چالاکه او بی رحمه دښمن، د چين په ووهان کې سر را پورته کړ. د همالیا له دنګو څوکو را واوښت او تورې افریقا ته یی پرته له کومې دمې سر ورښکاره کړ. خو هلته هم تم نشو، د رومن امپراطورۍ جارغالی (ایټالیا) یې سخت وځپلو، د غرناطې، قرطبې او مدرید کوڅې یی تر شا خالي پریښودې او د اقیانوس د پراخه سمندر د پاسه یی ځان د امریکا پخو مورچلو ته ورسولو. زه (ملکزی) ډاکټر نه یم چې ددی تور ښامار د درمل او مخنیوي په باره کې څه ووایم. ځینی خلک دی شیشکې بلا ته د کرونا وا
کرونا ویروس: استرالیا کې د بېړني وضیعت قانون پلي شو
د اسټراليا لومړي وزير سکاټ موريسن لخوا اسټراليا کې د بايو سکيوريټي تر نامه لاندې بيړنۍ حالت اعلان شو کوم چې حکومت ته واک ورکوي ترڅو د کرونا کنټرول لپاره له بيلابيلو لارو کار واخلي. اسټراليا کې دا مهال پر کرونا وايروس د مبتلا کسانو شمير ۵۶۵ تنو ته ورسيد، يواځې د اسټراليا د نيو ساوت ويلز ايالت کې ۳۰۷ کسان پر کرونا مبتلا شوي. د دې ناروغۍ د خپریدو له امله د اسټراليا حکومت ته
په جنوب ختیځه آسیا کې د چین پرمختګونه ـ د استرالیا او هند اندیښنې
لس کاله دمخه دا ناشونې وه چې دا انګېرنه شوې وای چې د استرالیا او هند حکومتونه به خپله ګډه همکاري له اقتصادي راکړې ورکړې سربیره په نظامي چارو کې هم پراخه کړي. خو د چین ګړندي پرمختګونو او په ځانګړي ډول په جنوب ختیځه آسیا کې یې مخ په زیاتیدونکي نظامي نفوذ دا دوه هیوادونو اړ ایستي چې دې برخه کې د پام وړ بریا ترلاسه کړي او له یو بل سره د اقتصادي همکارۍ سربیره په نظامي برخه کې هم خپلې هڅې ګړندۍ کړي. په تیرو لسو کلونو کې په
بې شموله او ټولشموله شعار
سیاست مخ او څټ نه لری! خو په افغانستان کې هرڅه لری یو ښکرنه لری هغه په دې مانا چې په دوه سری دملی وحدت حکومت په سیاست کې دجان کری په زورټاکل شوی اماتور پخوانی اجرایه ریس اودلا اودلا ډنډورې لا دوام لری اومرور شوی چیغی دی او نارې ، ګواښ دی او ځواک پک مې لیدلی وه خو نه ماغزه وتلی ! عبالله عبالله باید دا ومنی چې سوله دملت حق دی ،دعدالت برکت او دعلم فضیلت.سوله کې انحصار نشته داظهاراتو سمون ور سره خوندی کیږی وایې چې یوخل دقریشود دو قبیلو ترمنخ اخ اوډب شو ابو سفیان خبر شو اوهغو ته لاړباکفایته م
تا که دیر نشده، باید به خود امد!
حوادث روزهای اخیر باید آنهای را متوجه و به خود آورد که نمیگذارند کشتی توفان زده کشور از تلاطم هیبتناک به ساحل برسد. آنهایکه در قصرهای غرب کابل، منازل لُکس و محاط به سیم خاردار وزیراکبرخان، هوتل های مسکو و اسلام آباد با هم جمع میشوند، به نامهای (سیاسیون) وغیره هنوز هم اشتیاق زراندوزی هرچه بیشتر، تجمل پرستی و فساد را در سر دارند؛ آنان شایستگی، توانایی و لیاقت رهبریت کشور راندارند. کشوری مانند افغانستان وملت نجیب و باهمت، ولی زجر دیده ی چون مردم باعزت ما ضرورت به چنان زعامت و حکومتی دارد، که شای
د امريکا د ونډو بازارغورځیدلی؛ پړه يې پر چا ده؟
د امريکا د ونډو بازارغورځیدلی؛ پړه يې پر چا ده؟ د ناول کورونا ویروس د خپرېدو له امله د نړۍ په لر او بر کې اندېښنې مخ پر زیاتېدو دي او د ونډو پر بازار يې هم سيوری غوړلی دی. په دې وروستيو ورځو کې د امريکا د ونډو بازار بې کچې ډېرغورځېدلی او د اسهامو بازار شاخصونه يې د مارچ له ۹مې نېټې څخه تر ۱۸ مې نېتې پورې څلور ځله له ټاکلې اندازې څخه ټيټ شوي دي. د امريکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په خپله ټويټرپاڼه کې وويل ،هغه ويروس چې له چين څخه راغلی، د امريکا پر اقتصاد يې منفي اغېزه کړې ده. په
عبدالله به د ټاکنو پایلې مني، بله لار نه لري
ځیني افغان شنونکي په دې اند دي چې دوستم، محقق، کریم خلیلي، فضل احمد معنوي او د دې ډلې څو نور کسان عبدالله لمسوي چې د ټاکنو د پایلو له منلو انکار ته ادامه ورکړي او د دوی په باور، ښای له دې لارې به د ولسمشر غني په مشرۍ دولت ساز ټیم چې ټاکنې يي ګټلي، اړباسي چې له اساسي قانون او د ټاکنو له اصولو او قوانینو وراخوا د ۲۰۱۴ کال د ټاکنو په شان دوه سره حکومت چې نوم به یي د «ملي یووالي حکومت» پر ځای «ټولشموله دولت» او په پلي کولو کې به يي خلیلزاد د جان کیري رول لوبوي، ومني. ځیني نور افغان څېړونکي وا
کورنا؛ د عبادت له ادا کول د ژوند تر مصوونیته
ژباړه، لیکنه او تصرف: عبدالرحمن فرقانی کورنا باید د الله تعالی پر تقدیر باندې د کلک ایمان ترڅنگ جدی ونیسو. د کورنا سره باید د احساساتي برخورد پرځای منطقی برخورد وکړو، تر څو ځان په خپل لاس هلاکت ته ورنه کړو. په دې برخه کې د نقل(وحې) لارښونه عقل ته چې د وحې پر احکامو د پوهېدو لپاره تر ټولو مهمه وسیله ده، دا ده، [ولا تلقوا بایدیکم الی التهلکه..] یعنې پخپله ځان د مرگ خولې ته مه اچوئ! یا په بل عبارت پخپل لاس ځان مه وژنئ!. په کار ده، چې د نړیوالو صحي سییستمونو او نظامونو وقایوي لارښ
سیاسي خیاطان !
ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د خیاطانو ټکی، نن سبا په ځینو لیکنو کې، ډېر تر سترګو کیږي. زه ددغه ټکي په اصلي مفهوم، نه پوهېدم. خو کله چې په افغانستان کې، د ټاکنې نتیجه اعلان شوه، او چې کله مې، د ځینو افغانانو خبرې واورېدلې، نو هغه وو، چې زه ددغه ټکي په اصلي معنا، سم پوه شوم. غواړم، دغه خبره، د لمر په شان ټولو ته واضح او روښانه کړم، چې زما مقصد، هغه قدرمن خیاطان نه دي، چې دوی، خلکو ته جامې ګنډي. زه هغوی ټولو ته، د زړه له کومي احترام لرم. پدغه لیکنه کې زما یوازینی هدف، سیاسي خیاطان
د کابل حکومت، اصطلاح څوک او ولې کاروي؟
لږ وخت مخکې مې «ایا سوله ممکنه ده؟» تر سرلیک لاندې یوه لیکنه چې څو بریښناپاڼو او فیسبوک کې خپره شوې، تر سترګو تېره شوه. دلته د لیکنې د نورو برخو په ښېګڼو او بدګڼو تبصره نه کوم، بلکې غواړم د یوې زړې او اشنا اصطلاح د«کابل حکومت» په اړه چې په نسبي توګه دې لنډه لیکنه کې نهه (۹) ځلې د کابل حکومت، یو ځلې کابل کې د اشرف غني حکومت او یو ځل هم (کابل کې مشران) په بڼه کارېدلې، یوه لنډه تبصره ولرم. باید هېره نه کړو چې په سیاسي لیکنو سربېره حتی په عامو لیکنو کې هم، هره کلمه او اصطلاح ټاکلی بار او
ملی بنسټونه باید ونه ځپل شي
احتیاطی - اضطراری وضعیت، دقدرت لپاره سیاسی سیالۍ او هواریدونکی بحرانونه باید وګړنیزه پیاوړی اراده او ملي بنسټونه ونه لړزوي ! *** افغانستان داسې هیواد، او افغانان داسې ملت نه دی چې ژر حل کیدونکی کړکیچونه او هواریدونکي بحرانونه یې واڼې وتښتوي. افغان ولس خپل ولسي نرخونه، ملي یووالی او کلک هوډ لري، چې په سختو حالاتو کې د ستونزو په وړاندې دریدلي دي. له څو ورځو را هیسې یو څو (سیاسیونو) په خپلو ناسنجول شویو اقداماتو او د نړۍ په ډیرو هیوادو کې د ( COVID-19) په نوم وایرس خپریدو په خلکو کې اندی
د کورونا د وبا یا اپیدیمي د خپرېدو مخنیوی
ځیني خلک خصوصا د طلوع پردیپاله تلویزیون ویندویان تل د افغانستان له دولتي مسوولینو غوښتنه کوي چې له ایران سره پوله باید وتړل شي. پدې حساس وخت کې د پولې تړل هېڅ امکان نه لري ، ځکه چې هلته زمونږ دوه درې میلیونه خپل اتباع د مهاجرو په شکل اوسيږي . په کوم وجدان او منطق د خپلو هېوادوالو د راتګ مخه نیسو. هلته ټول افغانان هم په کورونا ویروس ندي اخته شوي . هغوي له ډېره مجبوریته پدې سره ژمي کې تاوده کورونه ، کار او عصري ژوند پرېږدي او د خپل پلرني وطن غېږې ته ځانونه رارسوي. مونږ دا حق نه لرو چې د هغوی پر
جنیوا کې د تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو غوښتنه شوې
یوې تامیل توکمه محصلې د ملګرو ملتونو د بشر حقونو په غونډه کې د ګډون پرمهال استرالیا کې د دوو تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو غوښتنه وکړه. تامیل زده کوونکې (رینګا انپاکومار) د سه شنبې په ورځ له استرالیا څخه جنیوا ته سفر وکړ او هلته یې د ملګرو ملتونو د بشر حقونو په ۴۳مه غونډه کې د ګډون پرمهال د هغو دوو تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو لپاره غږ پورته کړ چې له تیرو ۱۰ کلونو راپدیخوا د استرالیا په بیلابیلو مهاجرت توقیف خون
د بنګله دیش پولیسو اووه تنه روهنګیايي کډوال په یوه برید کې وژلي
د بنګله دیش پولیسو تیره اوونۍ د دوشنبې په ورځ په یوه بیانیه کې وویل چې په (کاکس بازار) کې د یوې چاپې په ترڅ کې ۷ تنه هغه روهنګیايي وګړي د پولیسو سره د نښتې په پایله کې وژل شوي چې د نشه یې توکو او خلکو په قاچاق دخیل ګڼل کیدل. په کاکس بازار کې سلګونه زره هغه روهنګیايي کډوال ژوند کوي چې دوه نیم کاله مخکې د د میانمار د پوځې بریدونو او تاوتریخوالو له امله د دغه هیواد له رخاین ایالت څخه وتښتیدل او بنګله دیش ته کډه شول.
ملبورن کې د پناه غوښتونکو په ملاتړ لاریون ترسره شو
تیره اوونۍ د استرالیا په ملبورن ښار کې د هغه هوټل مخې ته سلګونو خلکو لاریون ترسره کړ چې دا مهال پکې هغه کډوال او پناه غوښتونکي توقیف ساتل کیږي چې د مهاجرت د پخواني درملنې قانون په اساس له سمندري توقیف خونو څخه د روغتیايي مسایلو په خاطر استرالیا ته انتقال شوي. دغه لاریون د استرالیا د کډوالو د عمل ایتلاف لخوا د فبروري په ۲۹مه نیټه د ملبورن په پریسټن سیمه کې د مانترا هوټل مخې ته په لاره اچول شوې وه. په دغه هوټل کې له تی
