روانې چارې او بېلابېل
په اسلامی نظام کې دعامه شورا او ولسواکی تاریخی اهمیت
پروفیسور سعید الرحمن اعوا ن وایی: حقیقت دادی چې اسلام کې دولت د شوری او مشورې له مخې د ټولې نړی لپاره یوه بېلګه ده. اسلام په هغه وخت کې د ولسواکی او مشورې بنسټ ایښی چې داروپا پر ظالما نه اوتیاره دوره باندې پنخه پېړی د تېرېدو په حال کې وې او داسیا ، افریقا او اروپا وچه کې په هېڅ هېواد کې دولسواکۍ اثر هم نه لیدل کېده او نه دولسواکی عینی او ذهنی فرهنګ وجود درلود. پوهان په دې خبره پوهیږی او باورلری چې د مسلمانانو اړونده ټولنیزه چار وکې د مادی قانون په توګه داڅرګندونه بشپړه بڼه او مانا لری چې
د پاکستان استخباراتي اداره د طالبانو پرمټ، پښتانه مشران ترور کوي
د روسيې چاپ "نېزاويسيمايا ګزېته" خبريال: اندرې سېرېنکه ژباړه: اسدالله نوري په پاکستان کې د پښتون ژغورنې غورځنګ يو مشر عارف وزير ووژل شو. د غورځنګ غړي وايي، د عارف وزير د ترور تر شا د پاکستان اردو او طالبان لاس لري. پښتانه سياستوال اسلام اباد په سياسي وژنو او حکومتي تروريزم تورنوي. د پښتون ژغورنې غورځنګ د یوه غړي په وینا: د پي ټي ایم ۳۵ کلن مخکښ غړی عارف وزير تېر ماښام(د مې په لومړۍ) د وزيرستان په واڼه کې وروسته له روژه ماتي د تره له زوی سره پر لار پلی روان
خدای ممکن دی که نه؟
هغوی چې په رواني توګه ډېر حساس دې دا لیکنه دې نه لولي. جهان موجود دی. انسانان ددې جهان برخه دي. دا جهان له مادې جوړ دی. ماده دایما شته یا دا چې یو چا جوړه کړې. دینونه ادعا کوي چې جهان یو خالق لري . د جهاد خالق غیر مادي بولي. پدې لیکنه کې د غیر مادي خالق په هکله ځینې پوښتنې مطرح کوو. د موجودیت امکان: لومړی باید د یوه څه د ممکن کېدو لپاره د هغې څه ابعاد موجود وي. د سپېس یوه برخه اشغال کړي.فزیکي خصوصیات ولري. وزن، کتله، کثافت، حجم، طول، عرض او ضخامت ولري. دویم دا چې دغه موجود شی له ځ
استرالیا: د کارګر ګوند ویاندې د مهاجرینو د کمښت غوښتنه کړې
د استرالیا د اپوزیسیون کارګر ګوند د کورنیو چارو ویاندې کریسټینا کینلي ویلي چې د کرونا وایرس له ختمیدو وروسته پکار ده چې استرالیا د موقتي کډوالو د قبلولو کلنۍ شمیره راکمه کړي ترڅو استرالیايان د دندو په ترلاسه کولو کې د لومړیتوب حق ولري. کریسټینا ویلي، د کرونا وایرس وبا له ختمیدو وروسته حکومت ته لوی فرصت په لاس ورځي چې د استرالیا د مهاجرت سیستم کې او په ځانګړي ډول د موقتي مهاجر کارګرو په جذبولو کې کموالی او د پام وړ بد
استرالیا کې د لنډمهاله ویزو لرونکو لپاره د بیړنې مرستو غوښتنه شوې
د استرالیا سرتاسره په پراخه کچه د بشر د حقونو ټولنو او مدافع ډلو له حکومته غوښتلي چې د کرونا وایرس مالي او اقتصادي مرستې او خیریه ملاتړ اقدامات دې لنډمهاله ویزه لرونکو وګړو او پناه غوښتونکو ته وغځوي. د استرالیا حکومت د کرونا وایرس د وبا په خاطر یو لړ مالي او اقتصادي ملاتړ پروګرامونه په لار اچولي. حکومت پدې پروګرامونو کې د استرالیا اتباعو او دایمي اوسیدونکو سره هرو ۱۵ ورځو کې ۵۵۰ ډالره مالي تمویل کوي، اما پناه غوښتونک
د خلیلزاد نوې معما
د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړی استازی ښاغلي زلمی خلیلزاد وايی د ګډ دښمن پر وړاندې د افغان حکومت او طالبانو همکاري اړینه ده. نوموړي دا څرګندونې د روان عیسوۍ کال د مۍ په ۱۲ مه، د کابل په لوېدیځ دشت برچې کې د ښځو او نویو زېږېدلو ماشومانو په سل بستریز روغتون او د ننګرهار په ښېوې ولسوالۍ کې د جنازي پر لمانځه تر بریدونو وروسته په ټویټر لیکلي دي. نوموړی زیاتوي د داسې یو ګډ دښمن پر وړاندې چې دا ډول جنایتونه کوي او د کوویډ ــ ۱۹ پر وړاندې د مبارزې په موخه د طالبانو او افغان حکومت همکاري اړین
د افغانستان علومو اکادمۍ د تشکیلاتو د سمون کمېټې ته پرانستی لیک
خبر شوم چې د ولسمشر د فرمان له مخې د ولسمشرۍ د دوهم مرستیال په مشرۍ یوې کمیټې ته دنده سپارل شوی چې د افغانستان د علومو اکاډمۍ په تشکيلاتو او فعالیتونو بیا کتنه وکړي او لازم سمون او اصلاحات رامنځ ته کړي. زه د علومو اکاډمي او نو موړی کمیټې ته په ډیر درنښت د څو ټکو وړاندیز کوم، چې که چېری یی په نظر سم راغلل، نو هیله ده چې په پام کې ونیول شي: ۱- د علومو اکاډمۍ ته باید د تیر په څېر د مسلک او وړتیا تر څنګ په ډیر دقت د افغانستان ګټو او ملي ارزښتونو ته ژمن کادرونه او علمي غړی استخدام شي. ۲- تر کو
دوستم ته د مارشالي ګنګوسي، پر ملي القابو او رتبو معامله نه بښونکي خیانت ده!
وروسته له زیاتو ټاکنیزو ناندریو، سیاسي کښمکښونو او فشارونو بلاخره ډاکتر غني او ډاکتر عبدالله د یوه نیسبی بین الافغاني ډیالوک په هڅه کې د یوه بل ګډ حکومت پر جوړولو سره سلاه شوی دی.ولس خوشبینه ده او تمه لری چې دغه سیاسي جوړجاړې یوځل بیا د ملي یوالي د دوه سرې حکومت ترخي تجربی تکرار نه کړې او تر ډیره سولې ته چې د افغان ملت ملي لومړیتوب، ولسي غوښتنه او یوازنۍ هیله ده کار وکړې، د تیر له اشتباحاتو عبرت واخلي، پر خپل ولس تکیه ولری او سولې ته د رسیدو له لارې د یوه پر امن، یو بل زغمونکي، سیال او یو
هلته چې (ثریا)په افق رادبره او وبا (کرونا)له ځمکې په کډه شي !
بسم الله الرحمن الرحیم شک نشته چې داڅومیاشتې وبا (کرونا) ناروغۍ په ډله ایز(اجتماعي) اوټولیز(مجموعي) ډول ټول بشریت او انسانیت دویراو ماتم په ټغر کښینولی اوهرچم اوکوڅه له ساندو او ویرونونه ډکه ده ،هره خوا ویرینې او مرثیې دي او دهرچا ګریوان دخپلو او خپلوانو دمړینوپه اوښکو لوند دی ،(کرونا) وایروس یا وبا دداسې مرګې بڼه خپله کړي، چې نه پلار زوی ته او نه زوی پلار ته ورنږدي کیدای شي ،نه یې روغتون کې عیادت یا پوښتنه کولای شي اونه یې تکفین او تجهیزکې لاس کولای شي ،چې څوک په کرونا مبتلا شي تر قبراو
د مالیزیا حکومت سلګونه کډوال او بهرني کارګر توقیف کړي
د حقونو ډلو ویلي مالیزیا کې د کرونا وایرس د لګیدلو محدودیتونو او بندیزونو په جریان کې چارواکو سلګونه کډوال او بهرني کارګر نیولي او هغوی يې توقف خونو ته استولي. پدې وروستیو کې مالیزیا کې د بهرنیو کډوالو په وړاندې د خلکو غوصه راپاریدلې. ډیری پدې باور دي چې کډوال د کرونا وایرس په خپرولو کې ښکیل دي او پر حکومتي سرچینو یې بار زیات کړی. مالیزیا شاوخوا دوه میلیونه راجستر شوي به
سلګونه روهنګیایان سمندر کې بند پاتې دي
روهنګیايي کډوال شهاب الدین وايي کله چې د فبروري میاشتې په پیل کې په یوه لرګینه کښتۍ کې سپور شو، هیله یې درلوده چې مالیزیا ته به رسیږي او هلته به ارامه ژوند پیلوي، خو لدې نه و خبر چې دا سفر به هغه له مرګوني حالت سره مخ کړي. ۲۰ کلن شهاب الدین د ۴۰۰ روهنګیايي کډوالو له ډلې څخه دی چې دوه اوونۍ وړاندې پداسې حال کې وژغورل شول چې کښتۍ یې مالیزیا ته په رسیدو بریالۍ نشوه او څو اوونۍ په سمندر کې بې درکه وه.
له روم تر بن اوله بن بیا تر کومه ؟
حامد کرزی او یوشمیر د بن دککړې معاهدې کجیران لا هم په بلهوسی او احساساتی انګیرنو کې د واک په تمه کی دی . ولس مشر غنی څخه پوښتنه داده چې بیا دوه سری حکومت ! مجرم او بغاوتګرته ولې په کوم امتیاز د مصلحتی شورا ریاست ور سپاری مانا دا چې د کشمشو تول د موږک په لاس ورکول دی او که سیاست نه هم هسې سو چه انډو خر جوړ شوی . افغانستان هرچا ته د لنګې غوا حیثیت پیداکړی.ځکه موږ دغه ترمینالوژ ی ډیره واورېدله اولا اورو یې..........ټول سهامی شرکت نارې وهو خو دشرکت په منخ کې خپله ناست یو . دغه نومونه مو په کر
وبا د جګړو ملا ماتوي خو زمونږ جګړه ځانګړي ابعاد لري
له هغه وخت څخه چې د کرونا ویروس نړئ تر پوښښ لاندې راوستلې ده، حکومتونه د ساينسي او طبي الاتو په ليږد او د همدغه وبايي ويروس د خپريدا يا هم پروخت د اړينو معلوماتو د نه ورکولو په تړاو يو بل د پړ ګڼلو په هکله په لفظي شخړه کې نښتي دي. کارپوهان لاهم نه پوهيږي چې دغه تاوتریخوالي به د نظامي ټکر پايله ولري که څنګه او دا چې دغه وبا به د نړيوالو ترمنځ د جګړو د شونتيا کچه لوړه او که ښکته کړي. جګړه له خطرونو او ګواښونو ډک تجارت ده چې په بالقوه توګه لوړ ځاني او مالي لګښتونه هم لري. د جګړو د تاريخ
اسټرالیا دریو نورو میاشتو لپاره خپلې پولې تړلې ساتي
د استرالیا حکومت به لږترلږه د دریو نورو میاشتو لپاره خپلې پولې د بهرنیو مسافرینو په مخ تړلې وساتي ترڅو دغه هیواد کې د کرونا وایرس وبا په بشپړه توګه کنټرول کړای شي. د دغه هیواد ستر روغتیايي افسر برنډن مرفي وايي، «دامهال نړیوال وضعیت داسې دی که چیرې په سرحدي اقداماتو کې ژر نرموالی رامنځته شي نو ښايي ډیر خطرناک تمام شي او استرالیا کې د کرونا وایرس د چټک خپریدو چانس بیا زیات شي.»
د عارف وزیر د وژنې په اړه اروپا کي د پښتون ژغورني غورځنګ اعلاميه
د اروپایي هېوادونو د کواورډينېشن کمېټۍ اعلاميه د روان عیسوي کال د مئ میاشتې په لومړۍ نېټه ماځيګر د خيبر پښتونخوا په واڼه سېمه کي نامعلومه وسله والو د پښتون ژغورني غورځنګ پر مخکښ غړي عارف وزير باندې په داسي حال کي وسله وال بريد ترسره شوي دی، چي دغه ټوله سيمه او دلته د سېمه ییزو خلکو تګ راتګ د پاکستاني د پوځ او استخباراتو تر بشپړه کنټرول لاندې دی. نوموړی پر سر او اوږه تر ويشتل کیدو، وروسته نن سهار د خپلو ژورو ټپونو له امله په روغتون کي ساه ورکړه.. د دې غمجني او وېرجنې پېښې په غ
په وزيرستان کې د طالبانو په اړه لنډ استخباراتي معلومات
په وزيرستان کې د طالبانو څلور لوی ګروپونه فعالیت کوي د ګروپونو نومونه په دې ډول دې - وزيرستان طالبان - حقاني نيټورک - د هيبت الله ملګري چې د افغانستان طالبان هم ورته وايي - او څلورمه ډله بلېک مېل شوي طالبان د وزيرستان طالبانو د مهمو قومندانانو له ډلې څخه يو *ګوډ عبدالرحمن* دى چې په پکتيکا برمل ولسوالۍ کې مرکزونه لري, واڼه کې مرکز لري او د پاکستان بنو کې هم دوه مرکزونه لري يو د *پاسپورټ دفتر* څنګ ته دويم د بنو ټاون کې او پخپله ګوډ عبدرحمان په *پوځي چاوڼۍ* کې اوسي او دوئ له
پوهنتونونه او آنلاین تدریس د عالی تحصیلاتو د وزارت دتوجه وړ
د کورونا ناروغی نه یوازی افغانستان ته، بلکه ټولو غټو او کوچنیو هیوادو ته ډیر تاوان ورساو. د نورو پسمانیو ترخوا یی درسی پروسیجر توقف کړ. د هفتې په ورځ اپریل ۲۵ باندې ازادی راډیو ته غوږ وم یو تن د پوهنتونونو د نوی کاریکالم په بابت کی خبری او مرکه کوله هغه افغانستان کی انلاین ناشونی وباله، بیا هوای تازه پروګرام ازدی رادیو کی ځوانانو سره مرکی وی هغو هم آنلاین نه شکایت غوندی درلود. وزارت تحصیلات تصمیم ونیو چی د محصلانو وخت ضایع نشی نو امر یی وکړ تمامو پوهتونو کې دی انلاین درس د شروع کړی. په دی کی
په چاپیریال باندې د صنعت او ترانسپورت اغېزه !
د "چاپیریال" د مفهوم منځپانګې په اړه : په دې وروستیو کې د افغانستان په لویو ښارونو او تېره بیا د کابل ښار د هوا د ککړتیا په اړه خورا زیات رپوټونه د ټولنیزو رسنیو له خوا خپاره شول ، چې ورسره جوخت دلته او هلته د دغه ککړتیا د مخنوي لپاره د اړوندو مسئولینو له خوا د ځینو ځانګړو تدابیرو نیولو لپاره ناستې او غونډې تر سره شوې . خو کومې د پام وړ پایلې له ځانه سره نه درلودلې . خو له هغه ورځې راهیسې ، چې د کرونا ویروس ( کووید ــ ۱۹) سره د مبارزې پخاطر په ګرځېدو راګرځېدو بندېز لګول شوی د ځینو سرچ
ملي اتل عارف وزیر او توپاني پښتونخوا
د پښتنو ملي اتل سردار عارف وزیر د پنجاپي پوځ د اپریل په لومړۍ ۲۰۲۰ کال د جمعې په ماښام په داسې حال کې چې روژه ماتي ته درې منټه پاتې و د خپل کور سره نږدې برید وکړ ا و وروسته په روغتون کې یې ساه ورکړه. پنجاپی پوځ په غیر مستقیمه توګه عارف وزیر باندې برید مسوولیت په غاړه اخیستی دی او ویلي دي: (زما وطنه ستا هر دښمن به له منځه یووړل شي.) او بیا یې د عارف وزیر نوم اخیستی دی. په تیرو دوو کلونو کې محمد ابراهیم ارمان لوني، ادریس وزیر، مشال خان ، نقیب الله ، هارون بلور، حمیدالله کابل خیل ، طاهر
کرونا او اقتصاد
د تاریخ په بیلابیلو وختونو کې انسانی ټولنې له راز راز ناخوالو او کړکیچونو سره مخامخ شوی دی، زموږ په اوسنی وخت کې دغو ناخوالو ته بحرانات اوحوادث (crisis & disasters ) وایی. په دې کې جګړه، زلزلې، سېلاوونه، ناروغۍ ، وچکالی، سیاسی کشمکشونه او داسې نور مصیبتونه راځي. دنن ورځې نوې عامه ادارې او علمی مدیریت دغو دواړو حالاتو ته د حل لارې ښودلي دي، هغه څه چې مهم دی، هغه ددغو پیښو او مصیبتونو اقتصادی، روحی او اجتماعی ناوړه تاثیرات دي. له بده مرغه د ۲۰۱۹ په وروستیو او د ۲۰۲۰م. کال په لومړیو کی د کرو
د ثور اومه او اتمه د ولسي قضاوت په محکمه کې
د کرونا د لوړې کچې ګواښ سره سره مو د د غوائي اومه نه هيريږي. په دغه تړاو زمونږ ډيرى خلک د معلوماتو د نشتون له امله په تيارو کې ژوند کوي. د ثور اومه، زمونږ د وياړلي تاريخ منحوسه ورځ! پوره دوه څلویښت کاله وړاندې ۱۳۵۷ کال د ثور اوومه د سردار محمد داود تر مشري لاندې جمهوري حکومت باندې د کمونست پلوه خلقیانو خونړئ کودتا ورځ. هو، هغه د ګردونو او بادونو ورځ. هغه ناورين زيږونکې پنجشنبه. د وحشتونو ظلمونو ناورينونو توره منفوره مردوده او مغضوبه ورځ چې زيږولئ ناورين يې لاهم ادامه لرى. د تر
ټولګډونه که بهرګډونه هېواد
تل مې خیال دطوس په کنډوالې ولوید ومې لید چې کونګ د چرګ پرخای ناست دی ومې ویل څه خبرله دې کنډ والې څخه دي ویې ویل خبر همد ادی چې افسوس افسوس! به دې مقاله کې بحث پر دې نه دی چې څوک ښه دی او څوک خراب ، کمونست دی یاا مپریالیست ، سیکیولر، تکنوکرات او یا کوم بل لامل . که تاریخ ته ځیر شو ټول افغانان پښتنو ، تاجکو ، ازبکو ، ترکمنو ، هزاره ګانو ، نورستانیو ،ا و نورو دکلکې عقیدې ، مسلمانی او په خپل باور او ایمان باندې دیوه مطمن مسلمان ولس ادعا کړې ده. افغانانو تل خپل یووالی داسلام به رڼ
اندونیزیا کې لسګونه ناقانونه مهاجرین نیول شوي
له مالیزیا څخه اندونیزیا ته ستنیدونکي لسګونه ناقانونه مهاجرین نیول شوي د اندونیزیا سمندري پولیسو خبر ورکړی چې لسګونه هغه اندونیزیايي ناقانونه مهاجر کاریګر یې نیولي چې مالیزیا ته په ناقانونه توګه د کار لپاره تللي و. پولیسو ویلي دغه کسان هغه مهال وینول شول کله چې هڅه یې کوله له چارواکو څخه په پټه په قاچاقي او ناقانونه سمندري لارو بیرته اندونیزیا ته راستانه
بین الافغانی یعنی څه؟
دوشم گذر افتاد به ویرانه طوس دیدم جغد نشسته برجای خروس گفتم چه خبرداری از این ویرانه گفتا خبر این است افسوس! خیام چانه زنی و دیپلوماسی زیرکانه حکومت اخندی ایران محمددابراهیم طاهریان با هیت معیتیش کدام نگرانی سیاسی را همرا ی پروفیسور عبالرب رسول سیاف یا عبد رب الرسول سیاف ٬ حاجی محقق٬ کریم خلیلی٬ صلاح الدین ربانی ولی همرای حمدالله محب به تنهایی ملاقات بعمل میاورد . درین دیدار البته کلتور وفرهنگ بخش میوه ٬ فرنیچر٬ پرده وکلکین ٬عکس ٬ ودرمجموع نمای خانه مسکونی تفاوت زیادی بنظر میرسد .
باید د نامتو اشخاصو په اولاد ونه غولیږو
دجهاد په دوران کې زموږ ډیر لایق عالمان او دانشمندان بهر ته مهاجر شول او د کمونیستانو پر ضد یی جهاد پیل کړ. زیاتره دوی دهیواد نامتو او مشهور عالمان او لایق اهل خبره و. کال ۱۳۸۱کې د امریکا له راتګ وروسته دافغانستان دولت یو شمیر دهغوی را دعوت کړل، خو دیو شمیر یی هغه مزه نه وه پاتی. بیا یی دهغوی د تخلص له مخی د دوی اولادونه راوغوښتل یو شمیرو یی ډیر عالی خدمات وکړل واقعاً په دین او وطن مین خلک و کور یی آباد. د ډاکتر سعید افغانی اولادونه ډیر تکړه خلک دی، د خان زمانخان کونړی نه تکړه اولادونه پاتی دی
