د استاد عبدالروف بينوا د ژوند په مهال د افغانستان سياسي، فرهنگي او ادبي حالت ته لنډه کتنه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار: د استاد عبدالروف بينوا د ژوند په مهال د افغانستان سياسي، فرهنگي او ادبي حالت ته لنډه کتنه استاد عبدالروف بينوا په ١٢٩٤هـ ل کال کې زيږيدلى، او په ١٣٦٣هـ ل کال وفات شوى دى. په دې ليکنه کې غواړم چې د استاد بينوا د ژوند په مهال په افغانستان کې سياسي، فرهنگي او ادبي بهير په اړه لنډه څېړنه وکړم. په ١٣١٠هـ ل کال کې کله چې استاد بينوا ١٨ کلن ځوان و د ه
د رامپور نوابان :
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار: د رامپور نوابان : د نواب حافظ رحمت خان له شهادت نه وروسته د روهیلکهنډ پراخه او آباده سیمه په مختلفو نوابیو باندې ووېشل شو . دا وېش د انګریزانو او ګورګاني وزیر شجاع الدوله په پلان او پروګرام وشو. دوی په دې سیمه کې پښتانه مشران دې ته مجبور کړل چې له دوی سره تړونو نه لاسلیک کړي. نواب فیض الله خان له ګورګاني وزیر شجاع الدوله سره د یو تړون له لاسلیک نه وروسته د رامپور سیمې د نواب په توګه وټ
کاپيسا په توزک بابري یا بابرنامه کې
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار: کاپيسا په توزک بابري يا بابرنامه کې توزک بابري یا بابرنامه د افغانستان او سیمې هېوادونو د یو معتبر او با ارزښته ماخذ په توګه پېژندل شوی دی . توزک بابري یا بابرنامه د ۹۰۱هـ ق – ۱۴۹۵زکال نه تر ۹۳۶هـ ق – ۱۵۲۹زکاله پورې د ظهرالدین محمد بابر له خوا لیکل شوی دی. بابر په دې کتاب کې د خپل ژوند نږدې ۳۵ کاله واقعات ثبت کړي دي . په بابرنامه کې د بابر د شخصي ژوند، سیاسي او پوځي پېښې همدارنګه
بابرنامه او پښتانه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار: بابرنامه او پښتانه ظهير الدين محمد بابر د امير تيمور گورگان کورنۍ څخه دى . هغه د پنځلسمې ميلادې پېړۍ په پاى کې د منځنۍ آسيا د ځينو برخو ، افغانستان او هندوستان پاچا شو . بابر د خپلې واکمنۍ پر مهال خپل يادښتونه ليکلي دي ، چې له هغو يادښتنو څخه وروسته يو مشهور کتاب يعنى د توزک بابري يا بابر نامه په نوم جوړ شو . توز
د پانې پت له جګړې نه وروسته په هند کې وروستي ګورګاني پاچاهان ( ۱۷۶۱ز – ۱۸۶۸زکال)
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : د پانې پت له جګړې نه وروسته په هند کې وروستي ګورګاني پاچاهان ( ۱۷۶۱ز – ۱۸۶۸زکال) د پانې پټ له جګړې نه وروسته په هند کې ډېر کمزوري ګورګاني پاچاهان تېر شوي دي. ددغو پاچاهانو حاکمیت د ۱۷۶۱ز کال نه پېل او تر ۱۸۳۷زکاله پورې دوام وکړ. په دغه موده کې ددوی دحاکمیت سيمه ډېره محدوده وه. همدارنګه د دوی واک او واکمني هم ډېره محدوده وه . په دې وخت کې دغو پاچاهانو یواز
په هند کې د افغاني نوابانو په دوره کې فرهنگي فعاليتونو ته لنډه کتنه
څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار : په هند کې د افغاني نوابانو په دوره کې فرهنگي فعاليتونو ته لنډه کتنه په هند کې د پښتنو سياسي واکمنۍ ډير لرغوني تاريخ لرى . د تاريخي منابعو له مخې په هند کې د پښتنو حاکميت د لسمې ميلادى پيړۍ په نيمايى کې د غزنويانو په دوره کې ټينگ شو ، د پښتنو سياسي حاکميت بيا د غوريانو ، لوديانو او شير شاه سورى او گورگانيانو تر دورې پورې دوام وکړ .
د پېړيو په بهير کې د وريښمود
څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار : د پېړيو په بهير کې د وريښمود لارې سوله ييز حالت د وريښمو لاره چې د سويلې آسيا هيوادونه له اروپايي هيوادونو سره نښلوي د ډيرې لرغوني زمانې نه تر اوسه پورې خپل تجارتي او ترانزيتي اهميت له لاسه نه دي ورکړى . د تاريخ په ټولو دورو کې دغه مهمه لاره د تجارتى کاوانونو د تگ را تگ شاهد و .
د هند په خپلواکي کې د پښتنو شاعرانو ونډه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : د هند په خپلواکي کې د پښتنو شاعرانو ونډه (١٧٠٧-١٩٤٧) هندوستان پر ١٩٤٧ز کال له انگريزانو څخه استقلال ترلاسه کړ. هندوستان نژدې دوه نيم سوه کاله د انگريزانو تر مستقيم او غير مستقيم تسلط لاندې و. پر ١٧٠٧ز کال د اورنگ زيب له مرگ نه وروسته ورورو انگريزانو په هند کې خپل حاکميت ټينگ کړ . د هند د استقلال په لاسته راوړلو کې نه
په گرجستان کې د امريکا او روسيې سياليو ته لنډه کتنه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : په گرجستان کې د امريکا او روسيې سياليو ته لنډه کتنه د روسيې او گرجستان ترمنځ اړيکې د اتلسمې ميلادي پيړى له پاى نه پيل شوى او تر اوسه پورې دوام لري . د تاريخ په اوږدو کې روسيې په دې سيمه کې له مختلفو هيوادونو سره سيالي درلوده. له دوهمې نړيوالې جگړې نه وروسته د سړې جگړې پرمهال په دغه هيواد کې هم د امريکا د متحده ايالاتو او روسيې ترمنځ هم سيالي پي
پښتانه شعراء
پښتانه شعراء پنځم ټوک ((پښتانه شعراء – پنځم ټوک)) د افغانستان د علومو اکاډمۍ لخوا په ١٣٦٧ هـ ل کال کې په ٣٥٢ مخونو کې چاپ شوى دى . ددې کتاب ليکوال څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار دى . په دې کتاب کې د ٩٨ تنو پښتنو شاعرانو او ليکوالو ژوند ليکونه وړاندې شوي دي . د کتآب په پيل کې د کتاب د ليکوال لخوا سريزه وړاندې شوى ده او بيا د کتاب اصلي متن پيل کيږي . د سريزې پ
پښتو پالنه او ژبڅيړنه
پښتو پالنه او ژبڅيړنه ((پښتو پالنه او ژبڅېړنه)) هغه کتاب دى ، چې د څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار لخوا تاليف شوى دى . دا کتاب په ١٣٨٤ هـ ل کال کې په دانش مطبعه کې چاپ شوى دى . د کتاب په پيل کې د کتاب د ليکوال لخوا يو اوږد او مفصل سريزه لېکل شوى دى . په دې سريزه کې د کتاب د محتوياتو په اړه داسي معلومات وړاندي شوى دى : دا کتاب
بشريت رنجور و مجبور در استانه هزارۀ سوم ميلادى
بشريت رنجور و مجبور در استانه هزارۀ سوم ميلادى دا کتاب د ١٣٨٤ هـ ل کال د حمل په مياشت کې د دانش په مطبعه کې چاپ شو ، ليکوال يې څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار دى . د کتاب په پيل کې د کتاب ليکوال لخوا د کتاب په اړه سريزه وړاندې شوى دى . نوموړى کتاب د ٢٠٠٠ز کال په پيل کې چاپ ته چمتو شو او د همدې کال په لومړيو مياشتو کې له چاپه ووتل . په دې کتاب کې د تيرې شلمې پيړۍ ستونزو او حوادثو ته اشاره شوى او بي
زه، ملنگ جان او خوږې نغمې
زه، ملنگ جان او خوږې نغمې دا کتاب په ١٣٨٢ هـ ل کال کې د مرحوم ملنگ جان او دوا جان د ٤٦ تلين په مناسبت د دانش په مطبعه کې په ١٥٠ مخونو کې چاپ شو . ددې کتاب ليکوال څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار دى . په دې کتاب کې د ملنگ جان په اړه د څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار مقالې ياداشتونه، خاطرې او شعرونه راټول شوي دي . همدارنگه د ملنگ په اړه د نورو ليکوالو او شاعرانو ځينې ليکنې هم چاپ شوي دي . په دې اړه د
د سرفراز خان عقاب خټک د ژوند پر مهال د سيمې تاريخي او سياسي حالا تو ته لنډه کتنه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار د سرفراز خان عقاب خټک د ژوند پر مهال د سيمې تاريخي او سياسي حالا تو ته لنډه کتنه د سرفراز خان عقاب خټک د ژوند پر مهال (١٩١١-١٩٨٤) په سيمه کې ډير بنسټيز بدلونونه رامنځته شول او ، د هغه د کوچنيوالي او ځوانۍ پر مهال د هند نيمه وچه د برتانوي استعمار ترحاکميت لاندې وه . په همدې مهال په ټوله سيمه کې آزادي غوښتونکي غورځنگونه رامنځته شول او د هغه په نتيج
د خان عبدالصمد خان اڅکزى د ژوند، ادبي او سياسي خدمتونو کرونولوژى
څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار د خان عبدالصمد خان اڅکزى د ژوند، ادبي او سياسي خدمتونو کرونولوژى ١٩٠٧ - خان عبدالصمد خان اڅکزى په ١٩٠٧ز کال د جولاى پر اوومه نيټه د پښين د گلستان په بازار پورې مربوط په عنايت الله کاريز نوې کلي کې زېږيدلې دى . دى د نور محمد خان زوى د سلطان محمد خان لمسۍ د عنايت الله خان کړوسۍ د بوستان خان کوسۍ او په قبيلوي لحاظ اڅ
د بياض ديوان
د بياض ديوان دا کتاب د محمد بياض د شعرونو مجموعه ده، محمد بياض د ١٢٠٠ هـ ق شاوخوا کې په پښتونخوا کې ژوند کړى دى . دا ديوان لومړى ځل په ١٩٥٨ز کال کې چاپ شوى وو او دا ځل د دوهم ځل لپاره د څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار په زيار چاپ شو . دا کتاب په ١٣٨٣ هـ ل کال کې د الفت اکاډمۍ لخوا د دانش په مطبعه کې چاپ شو ، د کتاب په پيل کې
د قران شريف ځينې خطي نسخې، تجويدونه، تفسيرونه،
د قران شريف ځينې خطي نسخې، تجويدونه، تفسيرونه، مفسران او مدرسې ددې کتاب ليکوال څېړنپوه عبدالله بختانى خدمتگار دى . دا کتاب د ١٣٨٣ هـ ل کال په حمل کې د دانش په مطبعه کې په ١٧٩ مخونو کې چاپ شوى دى . څرنگه چې د کتاب د سرليک نه معلوميږي په دې کتاب کې د قران شريف ځينې خطي نسخې، تجويدونه، تفسيرونه، مفسران او مدرسې معرفي شوي دي . &nbsp
