مقالې
سوله او ټولنيزه عدالت
انسان دالله ج په وړاندې ډېر لوړ ارزښت لری په ټو لو مخلوقاتو کې یی انسان ته داشرف المخلوقات لقب وربښلی ،لطف یې کړی او بشپړه مهر بانی اوهمدارنګه یی په سوره یّس شریف کې د«سلام من قولا ربّ رّحیم» یادونه هم کړې ده چې دا عادی خبره نه ده بلکې دجدی سوچ او غور مسله ګڼل کیږی الله ج دسولې لوری انسانانو،مسلمانو ورونو لپاره ستره وسیله بولی سوله دانسان لوی برم دی . خو سوله یعنی څه؟دسولې لغوی معنی په اصطلاح کې د جوړ جاړی اوخبرواترو څېړل ،دوستی او ملګرتیا، روغې او باور خبره ده.اما د سیاسی فرهنګ په اصطلاح کې
د دوحې د تړون قرباني شوی طالب جان
د قطر منځ کې به نارې کړم چې خليزاد په تخت کې سخته ومروړمه د جګړې طالب جانه، که عبث ستانکزی د زړه حال درته ووايي، نو هرو مرو به همدا لنډۍ د ټولو طالب مشرانو اندېښمن حالت درته څرګند کړي، خو کيسه داسې ده چې هېڅوک د خپل جېب او مقام ګټې په خطر کې نه اچوي. ستاسې خبره ګردسره ريښتيا شوه چې له کفارو سره دوستي د ذلت لامل ګرځي. همدا تاسې په خپله يې تر ټولو ښه لاسوند يا ثبوت يئ. امريکا د يوه کال په موده کې له دومره ذلت سره مخ کړئ چې افغان دولت به په سل کاله دومره نه وای
کرونولوژی سقوط
کرونولوژی سقوط (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی در میان کتاب هایی که خیلی مبرا از دروغ ها، جعلیات و بهتان هستند، یکی هم کتاب «افغانستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا سقوط شمال به دست طالبان»، نوشته ی ارکانحرب دگرجنرال عبدالرووف بیگی از نظامیان تحصیلکرده و اوزبیک کشور ماست. پس از مطالعه ی این کتاب، آن قدر نشانی کرده بودم که وقتی پایان یافتند، متوجه شدم اقتباس آن ها در یک مقاله، آن را شبیه یک کت
پور خرد
پور خرد (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی درونمایه ی تاریخی در جغرافیای رواج زبان دری(تاجکستان، افغانستان و ایران) در کشور تاجکستان در حالی که با خط سیرلیک(رسم الخط روسی) سال هاست جزیره شده، پس از استیلای شوروی و همچنان پی توجیه کمونیسم، اینک فارسیسم را نیز به خاطر تشدید بحران قومی، مطرح ساخته است.کشور ما پس از رقابت منفی به خاطر ساخت عمق تاریخی که حالا جعلیات حوزه ی تخلیق را به جای تاریخ، م
شانس های اتفاقی
شانس های اتفاقی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی با چاپ و انتشار کتاب «احمد شاه مسعود به روایت همسرش»، آن رُخ سیاسی این پرونده نیز رونما شد که در سایه ی نیرو های خارجی، مثال ها دارد. ظاهراً نشان دادن چهره ی دیموکراتیک از تنظیم هایی که پس از سقوط طالبان، همه کاره ی حکومت شده بودند، یک نیاز مبرم اکثر اعضای آن ها برای آینده ی سیاسی بود. تا حالا که فاطمه، دختر برهان الدین ربانی در دوبی، در تجارت سک
پی آمد تصویر
پی آمد تصویر (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی ساده ترین معنی این گزیده/ عنوان، عبارت از تبیین داده هایی ست که از طریق هنر هفتم، می یابیم. چند سال قبل، بعضی از نزدیکانم که سال ها در کشور های مرفه، زنده گی کرده بودند، از اثرات و تبعاتی می گفتند که گاهی ناخودآگاه، دچار شده بودند. این پذیرش، بیشتر در عرصه ای صورت می گرفت که داده های هنری را تصویری- صوتی می سازند.در هنر هفتم، بارگذاری ایده ها از
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ ( دوولسمه برخه)
۶. د پښتونولۍ د مرکو، ملي جرګو، لویو جرګو سیاسي او حقوقي کاڼسپټ په افغانستان کې اسلامیت او افغانیت نه یواځې د هر افغان وګړې ملي هویت دی، بلکې افغانستان او افغانان په نړۍ کې د افغانیت او اسلامیت په نامه پیژندل کیږي. هیڅ څوک نشي کولې افغانان د خپلو ملي لرغونو ارزښتنو څخه پردي کړي. لر او بر افغانان پر خپل عزیز اسلام مین او پر خپل ملي هویت افغانیت باندې ویاړي. اسلام او اسلامیت، افغان او افغانیت د افغان ستر ملت د ملي ارزښتونو ایدیالوجی
به ادامه ی خیانت ها
به ادامه ی خیانت ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی زد و بند های سیاسی از سال ها به این سو، شمال افغانستان را ناامن ساخته اند. با سقوط حکومت شهید داکتر نجیب الله، ساخت انواع عمدی حکومت های محلی تا مانع اقتدار مرکزی حاکم بر کُل کشور شوند، جزو استراتیژی روس ها بود. به ادامه این خیانت، حاکمیت های محلی تنظیمی، تغییر چهره می دهند و با داعیه ی قومی، ظاهر می شوند. تداوم چنین تحول ماهیت، اما نیازمند ه
سیر فرهنگی
سیر فرهنگی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی سیر فرهنگی، اندیشه ی دایم کسانی ست که وقتی فراتر می اندیشند، فرامرزی می شوند. در سیر فرهنگی، لطف زیاد وجود دارد. ضمن اشباع و اقناع اذهان و معنویات، افق های فکری گسترده تر می شوند؛ هرچند از این پدیده، استفاده ی سیاسی نیز می شود. مثلاً به نام حوزه ی اشتراکات فرهنگی، بار ها دچار تعدی سیاسی شده ایم. در تنازع سیاسی ما، رد استخبارات کشور های همسایه، در همه
دشلمې پېړۍ په اوږدو کې دنړۍ دوخت د دوو سترو زبر ځواکونو ترمينځ ديپلوماسي (دوهم فصل ) لومړۍ برخه
دوهم فصل(لومړۍ برخه) په دي فصل کې مونږ په لاندې موضوعوعاتو باندې بحث ترسره کوو. ۱ - دامریکادښه گاونډیتوب سیاست روزلت دامریکائی هیوادونوداتحادیه د اووم کنفرانس پرانسیتولوپه خبرواتروپه ترڅ کی په ۱۹۳۳م کال کی اعلان وکړچی زمونږداړیکوبنسټ دلویدیځی نړی هیوادونوسره دتیک کاونډیتوب په بنسټ جوړوی . اوپه ضمن کی امریکامتحده ایالات باید خپلی اغیزی په لویدیځوهیوادونوباندی وساتی اودامکان ترحده پوری دزورله وسیلی څخه پرهیزوکړی. دقانع کیدوسیاست اواقتصادی فشارنه کارواخلی ترڅودلاتینی امریکاېې هیو
رابطه جمهوری اسلامی و طالبان
در میانه انفجار و انتحار و توحش تروریسم اسلامی طالبان علیه مردم بیدفاع و مصیبت دیده افغانستان، هیئتی از دفتر سیاسی طالبان مستقر در قطر به دعوت وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی به تهران آمدند. در تمام طول اقامت این هیئت در ایران، در هر گوشه و کنار شهر و روستاهای افغانستان یک لحظه ماشین ترور طالبان از حرکت باز نایستاد. فقط در یک روز در سه منطقه از کابل انفجارهای مرگبار جان چندین نفر را گرفت. در مناطق تحت کنترل این نیروی وحشی اسلامی، صدها نفر بی خانمان شدند و چندین جوان به هر بهانهای بی
طالبانوته د ډاکتراشرف غنی کلّک دپلوماتیک ګذار
د دوحې هوکړه چې د امریکا او طالبانو ترمنځ د تېرمیلادي کال به فبروري کې لاسلیک شوه دسترو سیاسي او حقوقی خلاو ډک یوه هکړه ده، دې تړون نه یواځې افغانستان ته تاوان ورسا وه بلکې امریکې ئې هم زیانمنه کړه ځکه چې د دې تړون سره د امریکا اقتدار او موقف په جهان کې صدمه وليده، دا چې نن په امریکا کې یو نوې منتخب ولسمشر او نوی حزب یعنی د دموکراتانو ګوند چارې په لاس کې اخیستي دي نوی مشرتابه د دې تړون د ارزونې هوډ لري چې ډېرژربه پیل شي، دا کار به د داوړو هېوادو ګټه خوندي کړي، دا صحیح خبر ده چې دا تړون د ام
خبرو کې ځنډ، د حکومتي پلاوی بې حوصلې کېدل
هر ځل چې به امریکایانو له طالبانو سره په اجنډا کې نوی خبره ور زیاته کړه، طالبانو به په ناستو کې ځنډ راوست، امریکایانو له طالبانو سره په ۱۶میاشتو مذاکراتو کې په پرله پسې ډول جدې فشارونه وارد کړل چې طالبان اوربند ته چمتو کړي، مګر طالبانو تر تړون یوه اونۍ وړاندي د جګړې کمېدلو باندي توافق وکړ. په دوحه کې د حکومتي پلاوي په څیر د خلیلزاد ټیم څو ځله تر دي هم ډیر نهیلي شول، مګر هغوی به له بېلابېلو لارو له طالبانو سره د بیا کیناستلو هڅې کولې، چې قطر او ناروي هیواد په دي برخه کې ډیر فعال وو.
ژوند
شيرين عمر چې تېریږي دريغئ دريغئ د اوبو په څېر بهيږي دريغئ دريغئ دا ياران لکه ګلونه د بهار دي د خزان په څېر رژيږي دريغئ دريغئ ژوند يو سفر دئ چې د مور د بطن نه په زېږېدو شروع او د مرګ په پوله ختميږي . وصال او جدائي ددې سفر ملګري دي . د انسان د اولې ورځې پيدايښت چې د مور د بطن نه جدا شو او د مور په غېږ کې پريووت ددې سفر اول قدم او د بېلتون او وصل د معاملې لومړۍ تجربه وه چې صورت يې ونيولو او دعمر تر پايه دا سلسله جاري پاته شوه ،چې د وخت په تېرېدو سره انسان د همدې دوو پديدو
دشواری های زنده گی در تاجکستان
دشواری های زنده گی در تاجکستان مصطفی عمرزی چند شوونیست تاجک در یک حرکت کاملاً از قبل برنامه ریزی شده، در یک مسیر آبی که مرز افغانستان با تاجکستان را در بر می گیرد، در برابر رییس جمهور کمونیست و انحصارطلب فقیر ترین جمهوری نه فقط اتحاد شوروی سابق، بل از نادارترین کشور های کنونی، طلب خیرات کردند. این خیانت آشکار، نه تنها نکوهش نشد، بل بعضی هموطنان در جوگرفته گی آن، از تحقیر خود نیز اباء نورزیدند. قبل از آن که در این رابطه، ب
تامل و تعامل فرهنگی
تامل و تعامل فرهنگی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی در کنار ظواهر آن چه دیده می شود، چند سطح بسیار مهم ساخت و ساز وجود دارند. یک دقت غیر معمول، از کنه ی مسایلی سر در می آورد که در تولید یک امتعه ی یک بار مصرف هم این نکته را جا داده اند که تا رسیدن به دست مصرف کننده، چند لایه ی زحمت را در بر گرفته است؟در جامعه ی مصرفی ما که تولید داخلی، خیلی زود قربانی نوسان سیاسی می شود، حداقل تامل و تعامل
لنډه کیسه « د وینو رنګ »
وارخطا وو ، سړه ډوډۍ یې په تلوار له تریخ چای سره خوړله ، ماشومان یې لا ویده ول ، میرمنه یې څنګ ته ناسته وه ، په آرامه یې ورته وویل ، سړیه ! غوړي خلاص دي ، اوړه هم ایله د یو دوه ورځو شي ، د مذدوري پیسې د څه وخت درکوي ؟ چې کورته سودا راوړې ؟ په آرامۍ یې ورته وویل ، راکوي یې ، راکوي یې ، او ښځې لږ صبر کوه ، هرڅه به سم شي ټول عمر به دا غریبی نه وي ، پورته شو خیرنه او شکیدلې کورتۍ یې واغوستله ، خپل کوچني زوی ته یې وکتل له یخنۍ نه یې کمپله کې ځان را غونډ کړی وو څو شیبې ورته ځیر شو ، خدای خبر په زړه
دفاعيتړون څو فیصده په سیاسی ، امنیتی او دفاعی توګه سرته رسیدلی دی؟
دڼړۍ له سو پر پاور او ډېر مظلوم جنګ او جګړو خوړلې ولس افغانستا ن سره د تروریزم دلسو کلو نو لپاره امنیتی او دفاعی تړون وه او که معامله تړون د ۲۰۱۴ میلادي کال په پای کې ددو هېوادونو په کچه په ډېره ابتدایی سویه ،تګلاری او پالیسی کې د یوې معما ډوله په توګه رامنځ ته شو . په داسې حال کې چې نړیوالو ځواکو نه خو له پیله دتجاوز یو لوری ګڼل کیږی .ملګری ملتونه ، داروپا اتحادیه، خپلواکې او آزادې نړیوالې ټولنې اوغونډې هیڅ نه وایی غلی او ګونګ پاتې کیږی . دافغان دولت پېتی/بار له سره کوږ دی نوځکه د نیمې ل
آجندای مُلی
آجندای مُلی (پیرامون یک کتاب مبتذل) مصطفی عمرزی چندی قبل، برادر میزوف احمد شاه مسعود در یک پُست فیس بوکی از تجربه ی سیاسی کشور های حوزه ی بالکان، اروپای جنوب شرقی، در افغانستان، نوشته بود. نمونه ی او در این غرض، یوگوسلاویا بود که پس از مرگ دیکتاتور مقتدر آن، جنرال تیتو، در جنگ های داخلی درگیر و به چند کشور صربستان، بوسنیا و کرواسیا، تجزیه می شود. چند سال قبل در یک برنامه ای که
پشتون ها
پشتون ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی پس از تجاوز اتحاد شوروی بر افغانستان، دیدگاه ها و مقوله ها به خاطر ساماندهی اجتماعی، بدون آن که بسیار در همسویی با واقعیت ها باشند، در نسخه های پیچیده شده و وارداتی، جزو برنامه هایی می شوند که اینک سه دهه پس از تجربه ی آن ها و آن چه از پی آمد، فهم ما برای طی طریق در مسیر درست، هرگز نتوانست از جاده ی فرعی، در مسیر عام جا بیافتد که در یک سرزمین پُر تنوع ق
