مقالې
يو امريکايي سرتېری هم نه دی وژل شوی
افغان ملت دغه تپل شوې څلوېښت کلنه جګړه نوره په خپل ځان نه مني چې لومړي د افغان سياستوالو له خوا او بيا د سيمې او دې هېواد ته د راغلو امريکايي لښکرو له خوا په دوي تپل شوې هغه په دې معنی چې خپله دوي وايي موږ په دې نن افتخار کوو چې په يوه کال کې يو امريکايي عسکر هم په افغانستان کې نه دی وژل شوی بلکې طالب او داعش جمعه يې د سيمې هېوادونه هغوي لومړی په ملي اردو، ملي پوليسو او بيا په عام وګړو پسې ټوپک او کوتک را اخيستي څه يې چې په وس پوره دي هغه په دې ملت عملي کوي. افغان سياستوالو راځۍ د دې ملت
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ یوولسمه برخه
سرچینه : لوموند ډیپلوماتیک د سویس اونیزه اخبارLe Monde diplomatique WOZ Die Wochenzeitung لیکوال: ښاغلی ویرنر شایرر او میرمن ویرنه توبلر د طالبانو رژیم وچ کلک سختدریځه قانون او اخلاقي اصول له اسلام پرته نورې رېښې هم لري
روح الله خانزاده د کندهار والي وټاکل شو
د سيمه ييزو ارګانونو دخپلواکې ادارې د خبرپاڼې له مخې روح الله خان زاده د عبدالمجید خان زوی، د سیمه ییزو ارګانونو خپلواکې ادارې په وړاندیز او د جمهوري ریاست عالي مقام د ۱۳۹۹/۱۰/۱۳ نيټې د ۲۸۱۴ ګڼې حکم په منظورۍ، د حيات الله حيات پر ځای، د کندهار ولايت نوي والي په توګه وګومارل شو.
د آرام ساحه یا کمفرټ زون
کمفرټ زون (Comfort Zone) چې په پښتو کې ورته د آرام، راحت یا سهولت ساحه ویلی شو، د هغه ذهني حالت څخه عبارت ده، په کوم کې چې یو انسان د راحت احساس کوي، او له نوموړي حالت څخه په وتلو کې ورته وېره او تشویش پیدا کېږي. د بېلګې په ډول، ځینې کارکوونکي به مو لیدلي وي چې په لسګونو کلونه، په یوه ثابت معاش په یوه شرکت کې دنده ترسره کوي، د کلونو په تېرېدو یې نه وړتیاوې، نه مهارتونه، نه پوهه، نه تجربه او نه هم معاش لوړېږي، ولې دوی بیا هم خوښ وي او هېڅکله هڅه نه کوي چې یو نوی ځای، معاش، پوهه او داسې نور څه
سياسي اصطلاحات
ژباړه : صاحب الله (رحيمي)سياسی زده کړی ،سياسی تعليم (لارښوونه) يعنې ددي څخه مطلب دا دې چې په سياسي ژوند کې د فعال ګډون لپاره فرد چمتو کول او په ټولنه کې مسؤليت منل ، فرد د فردي او ټولنيزو حقونو ، سيستمونو او فلسفې او سياسي نظرونو سره بلدول ، په ټولنيز ژوند کې د سياست رول ، اوسني سياسي مسائيل ، په هېواد کې د هغه مقام ، دريځ او نړېواله صحنه. سمې سياسي زده کړې ملي هوساينې ، پيوستون او نړيوال تفاهم په معنې سره يادېږي . مثبته ازادي يعنې ۱. د ښو کارونو کولو ازادي لرل چې د ايډيال
د لمريز او زيږديز کال ترمنځ پرتله
لمريزهجري کال چې دافغانستان ، ايران او دمنځنۍ اسيا په هېوادونو کې رسمي بڼه لري او په نورې نړۍ کې زيږديز کال رسمي دى لمريز هجري کال د وري ( حمل ) له لومړۍ نيټې سره پيل کيږي چې د زيږديز کال د مارچ له ٢١ سره سمون خوري بيا د غوايي ( ثور) لومړۍ نيټه د اپريل له ٢٢ نيټې سره برابره وي د مى ٢١ دغبرگولي ( جوزا) له لومړۍ نيټې سره برابره وي د جون ٢٢ د چنگاښ(سرطان) له لومړۍ نيټې سره برابره ده دجولاى ٢٤ دزمري (اسد ) له لومړۍ نيټې سره برابره ده دا
د نارنج گل مشاعرې پېښليک ته يوه کتنه
هسې خو گران افغانستان داسيا په زړه کې يو داسې هېواد دى چې په ځانگړي تاريخ لرلو سره څوک ترې سترگې نه شي پټولى .دا په دې دليل چې د افغانستان ځينې ولايتونه داسې فرهنگې دودونه لري چې دهېواد زياتره ليکوالان ، شاعران او پياوړي اديبان يې په ځانگړو مراسمو لمانځي لکه د بلخ دگل سرخ ميله ، دپروان دارغوان ميله ، د کاپيسا په تگاب کې د انارو دگل ميله او د ننگرهار دنارنج گل ميله او گڼې مشاعرې چې زمونږ دفرهنگي غنا، بډاينې او ودې لپاره خاص او ځانگړې ارزښت لري او يو تاريخي مقام يې په برخه وي . له دې جم
قوم پرست او قومپال
پرست د فارسې کلمه ده معنا يې پرستش (عبادت ) ده ،لکه اتش پرست ، خداپرست د اورعبادت او د خداى عبادت اوس راځو قوم پرست ښکاره معنا يې د قوم عبادت ده ستونزه داده چې پر دې سيمه( هند، افغانستان ) فارسي له اړتيا پرته واکمني کړى خوکوم خلک چې داکلمه (قوم پرست ) کاروي ترې دا معنا نه اخلي ،دوي دا( پرست) د(پال) پر معنا کاروي لکه قوم پرست معنا قوم پال ، هېواد پرست معنا هېواد پال ، وطن پرست معنا وطن پال په عربي ژبه کې د(رب) معنا ده ، پالونکى عربي ژبې پوهان وايي
روز ششم جدی سال 1358 روز سیاه تاریخ کشور است
روز ششم جدی سال 1358 یکی از سیاه ترین روزهای تاریخ افغانستان به شمار می رود. در این روز همسایه بزرگ شمالی افغانستان که یکی از دو ابرقدرت جهانی دوران جنگ سرد بود، به کشور عزیز ما لشکرکشی نمود، دولت انقلابی حزب دموکراتیک خلق افغانستان را سرنگون و به عوض آن ادارۀ دست نشانده خود را بالای مردم افغانستان به زور تانک و طیاره تحمیل نمود. این عمل خشمانه و انتقام جویانۀ نظامی ابرقدرت جهانی نشان داد که حزب خلق و دولت انقلابی آن زمان سیاست مستقل را به پیش می برد و چنان که بعضی از مخالفان شان ادعا می نمای
ولې د سولې مذاکرات کرار په مخ ځي او څوک ئې د ځڼډ او خڼډ باعث ګرزي ؟
د متجاوزې او اشغالګرې امريکا سره د طالبانو د اسلامي امارت تړون چې محتوا يې د اشغال د ختمېدو او د بين الافغاني مذاکراتو له لارې په يوه پراخ بنسټه او همه شموله نظام توافق او دائمي اوربند تشکيلوي د افغان اولس د پاره د روان ناورين او مصيبت د ختمېدلو امیدونه او هېلې را پيدا کړي او ټول ورته خوشحاله وو ، چې ان شاءالله د څو لسيزو جنګونو، وينې توئېدلو او تاريخي استبداد لړۍ به ختمه او نور به افغانان د عذابونو او کړاوونو نه خلاص او د دنيا د نورو ملکونو په شان به د يوه ابرومندانه ، عادلانه او سوله ايز ژو
چاپلوس او کاسه پاک دربا یان
وایی یوه هوښیار سړی یوه پاچا ته وویل چې ستا ټول درباریان غله،دروغجن ،مکار ،جعل کار ، فاسد او په تېره بیا چاپلوسان اوخوش آ مدی کسان دی پاچا چې د ملت په ژبه کې کونډ وه او لږ شان ته مټکور طبعیته سړی وه په خپلو افکارو مین وه پا چا ووېل دا څنګه ومنم ؟ زما په لاره کې خو غټ طاقتونه ، ناتو و منتو ، ملګری ملتونه ، سفیران ، اروپایی اتحادیه او زموږ سل دالری معاش خواره خو له کلینر فسبوکی امیرولا تلخان زما په لاره کې سرورکوی قر بانی تا ونه ولیدل چې زه د تیلیفوون له لارې ور سره وګړیدم او تاسې نه ګورۍ چې د
د رحمان بابا په کلام کې دعرفان رڼا ته يوه ځغلنده کتنه
رحمان بابا دپښتو يو متصوف ملي شاعر دى په شعرونو کې دانسان د لارښوونې لپاره ډير څه ويلي دي دپيغمبر او الله په پاکو سپيڅلو حقيقي مينه کې د پتنگ غوندې ستي ستي شوى دى ټول شعرونه يې صوفيانه رنگ لري رحمان بابا ته د پښتو په ډگر کې ډير پرمختگ ور په برخه شوي دى او د پښتو شعر او ادب کې يو لوړ مقام او ځاى لري دشعر رنگ او صورت يې په ډيره ساه انشاء او سوز انځور دى نو پوهيږو چې په شعر کې معنوي حقيقت او سوز خوښوي او ساده جمال ( ښکلا) ورته ښه ښکاره کيږي دگل پاچا الفت ادبي بحثونه ) .صديق الله رښتين ويلي
د مړو ملګرو له کورنیو سره څنګه مرسته وکړو
دا چې هره ورځ زموږ او ستاو له نږدې دوستانو، خپلوانو او انډیوالانو څخه یو نه یو څوک وژل کیږي او په غیری طبعی مرګ مري او له ډیرو څخه یې کورنۍ او کوچني ماشومان په داسې حالت کې پاتې کیږي چې د ځان ساتنې لپاره ډیر څه نه لري، نو موږ او تاسې څه کولای شو چې د خپلو مړو دوستانو او نډیوالانو کورنیو ته لاس ورکړو چې د غم تر څنګ د غریبي سپیره څپیړه یې د کوچنیانو ژوند د عمر تر پایه برباد نه کړي. په داسې یو هیواد کې چې ټولنیز خوندیتوب (social security) نشته، ټولنیزو ارزښتونو ستره ضربه لیدلي وي، د ټولن
د بریالیتوپ په مخکې چیلنجونه
د بریالیتوب مخکې پراته چیلنجونه او د حل لارې کله چې څوک پلان ولري، ځان لپاره یې موخې ټاکلې وي، موخو ته د رسیدو لاره کې ډېر چیلنجونه ( ننګوونې) موجودې دي، داخلي چیلنجونه او خارجي چیلنجونه داخلي چیلنجونه،: دا په داخل کې زمونږ د مغز نه سرچینه اخلي، د کار په هکله زړه نا زړه کیدل، ویره، په ځان باور نه لرل، بې ځایه فکرونه،سبا به یې وکړم، خلک به څه وایي.... او داسې نور خارجي چیلنحونه،: د ټولنې او چاپیریال پورې تړلي دي... لکه د خرابو دوستانو او ملګرو لرل، د خلکو منفي سوچونه په نظر کې
د بلاګانو د مور څلویښتي
نن د مرغومي شپږمه او د هورا او تکبیر د غبرګو نارو، یو څلویښتمه کلیزه ده. نن د عقیدې او ماټریالیزم د تودې مقابلې د سړو خاطرو ورځ ده. نن د جنتي فتواګانو او دوزخي جنګونو د پیل یادګار او منزل ته د هجرتونو او غزاګانو د ستومانه مزل تکرار دی. نن د بې اسرې یتیمانو د اوښکو، وړو وړو سلګیو د نندارې زړه کیسه او د رژیدلو شهیدانو د امیدونو نیمګړی مازیګر دی. نن د باروتو په وړاندی، د یو باتور ملت د اوسپنیزې ارادې منظره او د هوسونو په سور تنور کې د فتحې سوځیدلی انځور دی. له نن څخه څلور لسیزې وړاندی په هم
دپښتو دلیکدود ارمان!
ډېر ګران اوښاغلي فضل قادر انډیوال (دپښتو دلیکدود لپاره څه کول په کاردي؟؟؟) تر سریزه لاندي یوه لیکنه د ټول افغان په ښکلي ویبپاڼه کي کړې. چي دغه ارمان نه یوازي دی بلکه ټول پښتانه ئې لري. خو دبده مرغه موږ پښتانه پخپله د دغسي یولیکدود مخه بند وو. نه غواړوچي یو ځانګری خپلواکه لیکدود ولرو. زموږ ژبپوهان دي په مخه نه درځي؛ دوی دا بندښت جوړکړی دی. سمه پښتوئې خراپه کړې ده. که د«نیولوجستانو» وییکي یاني ګړي وکتل سي داسي فکرکیږي چي یافرانسوي ده یاجرمني ژبه؛ دا ځکه چي سړی نه په پوهیږي یوازي توري ئې په
د ښاغلي علي خان تجريد
جره ، مجرد ، او تجريد ، دا عربي کلمې دي او د يواځې او تنها معنا لري.پښتانه وايي چې احمد تجريد شوى، معنا ورسره خلکو خپلې اړيکې پرې کړي او يواځې شوى .د افغانستان په اصطلاح کې مجرد ناواده کړي ته وايي چې ميرمن يا ښځه نه لري يواځى گڼل کيږي .د تجريد معنا تصوراتولپاره او عادي يواځې لپاره پرخپل خپل ځاى هم کاريږي. شاعر تل له يواځيتوب شکايت کوي ، او په يواځيتوب کې ښه آو بد تصورات هم پيدا کيږي .تجريد ښاغلي علي محمد خان اپريدي د خپل شعري جونگ ( ټولگې) ته نوم غوره کړى دى
د پيرسفيدشاه همدرد ترلارښوونې لاندې دوحدت ورځپاڼه
دمهاجرت شېبې وې ،ډيرکوچنى ووم ، ايله مې ښې او چپ لاس پيژانده ،خوله پښتوادب ،سياست، او کلتورسره مې مينه ډيره زياته وه ،دمدرسې د درسونو بوج مې هم راترغاړې وه ، خوپه دې ډگر کې مې له وحدت ورځپاڼې سره لوالتيا پيدا شوه وحدت يواځينۍ پښتو ورځپاڼه وه چې د جهادي مشرانو،سياستوالو خبرونه ،ليکنې او شعرونه يې خپرول گڼ لوستوال يې هم لرلوحدت ورځپاڼه دپيرسفيدشاه همدرد پرزياراو هلوځلو په لومړي وخت کې اردو (الوحدت)پرنوم خپريدله چې په منځ کې (پښتو) شعرونه هم ترسترگوکېدل پرافغانستان چې روسانو تېرې
پښتو دپښتنو مورنۍ ژبه ده
دا مهال په گردې نړۍ او په افغانستان او پاکستان کې په ميلونونو پښتانه ژوند کوي خو ژبه ېې دقانون له مخې له رسمي چوکاټه بهر ده که په افغانستان کې داساسي قانون د ١٦ مادې له مخې په نوم رسمي ده خو په عمل او کارنده برخه کې بيخي رسمي نه ده دافغانستان ټول دولتي کچ پر دري ژبه دى په يوازې او انفرادي ډول دې کار ته چې (پښتو) دې په بنسټيز ډول د اساسي قانون له مخې په ار بڼه رسمي شي نو دا کار ډله ايز ډول وي نو گټه کوي گډ غږ حکومت او ولس ته ژر رسي نو دچې اوس مهال (د ژبژغورنې ملي غورځنگ) دفبرورۍ پر ٢١ د هېواد
د شخصي پرمختګ لپاره، د SWOT تجزیه
د شخصي پرمختګ لپاره، د SWOT تجزیه لیک: محی الدین دلیل د سواټ تجزیه او تحلیل د یوه شرکت یا سازمان د هر اړخیزې ارزونې لپاره، تر ټولو نورو شته تحلیلونو او تجزیو ګټور او اړین دی. سواټ له څلورو تورو جوړ دی چې لومړی توری (اس) يې د سټرېنټ، دوهم توری (ډبلیو) یې د ویکنېس، دریم توری (او) یې د اپرچونیټي او وروستی توری(ټي) یې د ټرېټز لپاره درېږي. په پښتو کې یې په ځواکمنتیاو، کمزوریو، فرصتونو او خنډونو یا تهدیدونو سره تعبیرولای شو. د سواټ د تحلیل پر مټ یو شرکت کولای شي، خپلې ځوا
