بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
نوی 1396 کال مو مبارک شه، د سوکالی په هیله...!
نوي ۱۳۹۶ کال مو مبارک شه، د سوکالی په هیله ....! لیکوال: سهراب (ویسا) زما کور زما جنت ؤ ژوند ؤ مینه محبت ؤ. خندګانی وی مستې وه، دا زمونږ لویه هستي وه. د پسرلي تازه وږمو د ژمي سړه هوا له ځانه سره بدله کړي وه، په باغونو کې د ونو شاخچو پنډکونه کړي ؤ، له هر لوري تازه هوا لږېدله، د ځمکې پرمخ شنه شنه او رنګارنګ ګلانو خپلي غوټي غوړولي وي، د غرو لمنو ته چې به ځیر شوي ، د خورو ورو غونډیو لمنی داسي شنی بریښېدلي چې د انسان د سترګو دید به یې په ښایست کې ډوبېده، د دي شنولمنو پر سر
د دهقان د جشن ورځ ولمانځى
نوروز کومه مذهبى ميله یا نه ده دا عنعنوى ميله ده د دهقان ورځ ده ، د نوى لمريز کال پیل اود پسرلى فصل پیل دی یوتعداد پاکستانى ملايأنو جاسوسانو دا خبره کړى او کوى چى د کال اوله ورځ نوروز تجلیل حرام دی دا په دی معنی چې خلک خوشحالى ونه کړى او بله دا چى دا يوه اقتصادى ضربه ده چى پاکستان او د هغه پورى منصوب ملايان يى هيواد ته ورکوى هيڅ نوع مذهبى بڼه نلرى بندښت نه شته د دهقان د ورځى لمانځل د نورو عادى ورځو په څير ده په مزار شريف کى د ګل سرخ په نامه ميله په ننګرهار کى د نارنج ګل په نامه مي
هجو افتخارات کذایی
تغییر محور های تمدنی، تاریخ فراز و فرود کشور ها را در نوسان داشتن و نداشتن به جلو می برد. افغانستان ما، در قرون اخیر، در خوب ترین ظهور تمدنی و تاریخی، چند مرحله ی شکل، تمامیت ارضی، دولت و نوعیت رژیم هایی را دربر می گیرد که از 1747 تا 7 ثور سال 1357 شمسی، شکل سیاسی در گسترده گی (احمد شاه ابدالی)، مبارزه ی ملی در نضج ملت (مبارزه بر ضد استعمار انگلیس)، اقتدار و شگوفایی مرکز محور (امیر عبدالرحمن خان)، ادامه ی عمران و آبادی در بسط تجربیات آزادی ها و معارف (امیر حبیب الله خان)، سلطنت مردمسالار در ف
په اسلام کې تړونونه : د څلورمې برخې پاتې ...
په اسلام کې د نړیوالو روابطو اصول تـړونـونه ژباړن : عبدالله دانشیار ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ د څلورمې برخې پاتې لیکنه .... ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ د بل طرفه د تړون ماتیدل د ذمې د عقد ماتول : د مالکیانو ، حنابله وو او شافعیانو په نزد د ذمې تړون هغه وخت ماتیږي چې اهل ذمه یو له لاندې سرغړونو څخه د کومې سرغړونې مرتکب وګرځي : لومړی : د مسلمانانو سره جنګ
هشت مارچ را چرا تجلیل مینمائیم؟
مقالات، تصاویر، صداها و نداهای در مورد روز هشت مارچ و حقوق زنان خوشبختانه مطبوعات و شبکه های اجتماعی را فرا گرفته است. هشت مارچ يکی از روزهایی بین المللی و دست آورد مشترک جهانی است كه مردمان عدالت پسند و ترقیخواه گیتی آن را جشن می گیرند. اما در بعضی مقالات و در صفحات فیسبوکی نظریات منفی نیز در این مورد انتشار یافته است. در حالیکه پروسۀ گلوبالیستی (جهانی شدن) در ساحۀ سیاسی و اجتماعی موازی با بخش تکنولوژی و اقتصادی در تمام کشورهای دنیا به سرعت بیشتر از پیش ادامه دارد، اما بعضی ها تلاش مینمایند
په اسلام کې تړونونه : څلورمه برخه
په اسلام کې د نړیوالو روابطو اصول تـړونـونه ژباړن : عبدالله دانشیار ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ څلورمه برخه د تړونونو ماتول لکه څنګه چې وویل شول تړون د مسلمانانو او د نورو تر منځ ترسره کیږي نو په دې اساس کیدای شي چې د یوه طرفه تړون مات شي ، هڅه کوو چې دلته یوه رڼا واچوو چې څومره باید دواړه اړخونه متني او روحي ډول سره تړون ته ژمن وي . لومړی :
مــنـور بـودا د دین او دنیا په مینځ کې
۱۰ مارچ ۲۰۱۷=۲۰ کب/حوت ۱۳۹۵هجري لمریز zirakyar1234@yahoo.com روڼ آنـدی بودا په کایلاوستو[نیپال] کې د موسی(ء) له مړینې نه نږدې ۷۰۰کالونه وروسته زیـږېدلی و(نږدې ۵۶۳ ق.م.) او نږدې په ۴۸۰ ق.م. کې یې له نړۍ سترګې پټې کړې وې. هغه د سکیا قوم د مشرپه کور کې زیـږیدلی و. ولولئ د امریکایي اکاډمیسن او د تاریخ د پوهاند ولپیرت کتاب Stanley Wolpert, A New History of India (1982 ed.). د یویشتمې
ولسمشره علومو اکاډمي وژغوره
ولسمشره علومو اکاډمي وژغوره قدرت الله کریمي ــ کابل نړۍ کې اکاډمیک مرکزونه دسیاسي ، قومي ، ژبني او سمتي کشمکشونو پاک او مبرا وي ، کله چې هیواد کې ځانغواړي سیاسي او اجتماعي حرکتونه تاوجن کیږي اکاډمیک مرکزونه ورته له ملي اوعقلي زاویې ګوري او عادلانه قضاوت کوي ، ولس هم پرې باور کوي ، خو که دا علمي هسته ګمراه کیږي او یا په سیاسي ، قومي او ژبني امراضو اخته کیږي حتمي ده چې د هیواد ګټلی حیثیت بایلل کیږي چې بیاځلي اعاده يې ناشونې ده.په خواشینی چې دافغانستان علومو اکاډمي د سیاسي ، ق
لنډه کیسه:دیوې جرګې کیسه:
جمال خان راته کړل(ویل یې): دجرګوډیرې کیسې مې اوریدلې دي. دکوڅې اوکلي له جرګونه نیولې بیا ان ترلویوجرګوپورې.داجرګه چې زه یې اوس کیسه کوم د«ډیورنډ»دخیالي کرښې نه اخواته دپښتنو قبایلوپه کومه سیمه کې سرته رسیدلې ده. ددې جرګې کیسه راته پنځوس شپیته کاله پخوایوسپین ږیري چې په ژمي کې دډبې پیتاوي ته ناست وو، کوله. دجرګې ځای، دسړونومونه، دښځې نوم اونورټول پې ما ایښودلي دي.اصلي یاخپل نومونه یې نه دي. وایي چې:دقنداروډاګ په سیمه،سره کمر،شیخ بابا،امبار، چارمنګ،باجوړاوی
ښوونه څه ته وایی؟
ښوونه څه ته وایی؟ ښوونه یو ځانګړې معرفت غوښتونکې کړنه ده، چې ددې په رڼا کې زده کوونکی د ښوونکي لارښوونه او هدایات، علم، مهارت او وړتیا ترلاسه کوي. ښوونه د زده کوونکي د معرفت غوښتنې د پراختیا او قابلیت مهم عامل د نړۍ لید او شخصیت جوړونې او انساني لوړو خویونو او د ښکلا خوښونې د احساس هڅول دي. معلومات او ښوونه یو له بله سره ډېرې مستقیمي اړیکي لري، په بله ژبه معلومات د ښوونې نتیجه او ښوونه د معلوماتو د لاسته راوړلو لپاره اساسي لاره ده. د روزنې د پرمختګ او د انسان د شخصیت په جو
”ښځې منبع الفساد دي!!‟
تېز باران خړه ځمه تور رنګې کړې وه، په لاره کې دوو چادري کړو میرمنو موټر ته لاس ورکړ، ملا موټروان موټر ورته ودراوه او مېرمنې موټر ته راپورته شوې. لږ وړاندې موټروان ور سره خبرې پیل کړې لومړی د حجاب، ستر، اسلام، جهاد او… خبرې ورپسې ورو ورو ټوکې شوې، مېرمنې چوپ وې خو د مولانا صاحب ببره خوله یو طرفه ښورېده، ورپسې یې مخ ور وګرځاوه نیمه ږېره یې را ووته او نیمه نوره یې لا په ګرېوانه کې بنده وه وې سخت ښه عطر مو وهلي سړی لیونی کوي…. ښځې بیا هم چوپ وې. زه حیران وم چې دا څه
روځ مو مبارک
روځ دمبارک د لمانځغونډی لپاره یی یوه میاشت مخکی لا کار شروع کړۍ وو ،د موجوده تخصیصیی تر څنګ یی د دوستو هیوادونو د سفارتونو اونړیوالو اړوندو ادارو څخه هم پیسي (فــنـډ) ترلاسه کړۍ وو، د اړوندو اورګانونو سره په همغږۍ یی هر اړخیز پروګرام جوړ کړۍ وو، یعنی د دولتی چارواکو- زور واکو تر څنګ یی دینی عالمانو اومدنی ټولنو ته لا د مخه خبر ورکړۍ وو،د لمانځغونډي د پای د رنګینیو لپاره یی اروپایی میشتی افغانه سندرغاړی هم سپیشل را غوښتي وه، اوالبته دغه ټول راغوښتل شوی ښاغلی او آغلي هغه څوک وو چی
زیات خوراک او ضايع کول د نړۍ پنځمه برخه خواړه ضايع کوي
د نوو څيړنو له مخې د نړۍ پنځمه برخه خواړه چې تقريباً د نړۍ ۲۰ سلنه خواړه جوړوي د اندازې څخه د زياتو خوړو د خوراک او ضايع کولو يعنې د ليرې غورځولو پواسطه ضايع او د کاره غورځول کيږي . څيړونکي وايي چې د نړۍ وګړي د نړۍ د غذا شاوخوا ۱۰ سلنه دخپلې اړتيا څخه زيات مصرفوي او په عين حال کې د نړيوالو خوړو ۹ سلنه خواړه ضايع او ليرې غورځول کيږي د ټيم څيړونکي وايي بايد هڅه وشي چي ترڅو د بيليونه ټنه خواړو د ضايع کيدو مخه ونيول شي او د نړۍ د خوړو تحفظ او امنيت لا ښه شي چې تر څو د هر وګړي لپاره خو
موسهی د تروریستانو ځاله
د موسهی ولسوالی د کابل په جنوب کې او د کابل ښار څخه په ۲۵ کیلو متری کې موقعیت لري چې نفوس يي ۳۰۰۰۰ تنه اټکل شویده . وګړي يي اکثریت پښتانه او اقلیت يي تاجک دې چې په پښتو او دری ژبو خبری کوي ، موسهی ولسوالی د کابل د خاکجبار، بګرامیو ،چهار آسیاب او د لوګر ولایت د ازرې ولسوالی سره ګډه پوله لري ، موسهی ولسوالی یوي غرییزه دره ده او ښایسته د شفافو اوبو سیند هم په کې جاري دی چې جنت غوندې یی دغه ولسوالی ښایسته کړیده ، خو زه دغلته د موسهي د هغي رازونو څخه پرده پورته کوم چې یا خو د چا و
په اسلام کې تړونونه : دریمه برخه
په اسلام کې د نړیوالو روابطو اصول تـړونـونه ژباړه : عبدالله دانشیار _____________ دریمه برخه د تړونونو ډولونه په اسلام کې تړونونه په دوه ډوله دي : ۱ : دایمي تړونونه ( اوږد مهاله تړونونه ) ۲ : مؤقت تړونونه ( لنډ مهاله تړونونه ) دایمي تړونونه ( اوږد مهاله تړونونه ) دایمي تړونونه هغه دي چې د امام لپاره جایز نه دي چې مات یې کړي ولو که چیرې یې په ماتولو کې مصلحت هم وو ، تر هغه چې دوهم طرف د تړون د احکامو مخالفت و
ماشومان دانټرنیټ له ګواښونو خوندی کړی
اغامحمد (حیدری) ماشومان دانټرنیټ له ګواښونو خوندی کړی : لکه څرنګه چی انټرنیټ نه په نړی کی خلک په مختلیفو برخوکی کار اخلی لکه (زده کړه ، روغتیا ، زراعت ، امنیت ، څیړنی ) اوداسی نور، ماشومان هم د نورو خلکو په ډول د انټرنیټ له کارولو خوند اخلی کوښښ کوی چی هر وخت له ملګروسره انلین چټ ، لوبی وکړی اویوبل ته تصویرونه او غږیز پیغامونه ولیږی ، اوس پوښتنه داده چی څنګه کولای شوماشومان د انټرنیټ له ګواښونو خوندی کړو هغه ګواښونه کوم دی چی د انټرنیټ په خیالی نړی کی ماشومان ورسره مخ کیږی .
د لغمان اوسنی وضعیت؟!
لغمان د افغانستان يو له ختيځو ولايتونو څخه دى، دا ولايت په ١٣٤٣ لمريز کال کې تاسيس شوى دى، مرکز يې د مهترلام ښار دى. لغمان ولايت ۳٬
بدبخته کلی
له زرو کورونو جوړ کلی چی کابو (۳۰) دیرش کیلو متره له ښاره لېری واقع ده خو دیرش چنده تر ښار محروم اوله هرڅه بی خبره دی. هغه کلی چی په کلو کلو یی شور نه دی کړی او د یوې بدرنګې خاموشۍ په غیږ کې یې پناه اخسیتي ده .هغه کلی چې له درده او زګېروي پرته یې شپه هم نه ده تېره ، له دردونو موړ او له ژړاوو ستړې یوه سیمه چې نور یې هر څه ته له وسه تېره ده. داسې یو کلی چې زر سره کورونه یې زر زندانونه دي،او هره ورځ پکې د زرو خویندو زر ارمانونه تر پښو لاندې کېږې. داسې یو کلی چې بچیان یې په یووی
په اسلام کې تړونونه : دوهمه برخه
په اسلام کې د نړیوالو روابطو اصول : تـړونـونه ژباړه : عبدالله دانشیار ــــــــــــــــــــــــــــ دوهمه برخه د تړون د صحیح کیدو شرطونه لومړی : باید د شریعت له احکامو څخه د هیڅ یوه حکم مخالف نه وي (۱) ، ځکه چې شرعي احکامو ته ژمن پاتی کیدل په شرعي دلیل واجب دی . رسول الله r فرمايي : ( ما کان من شرط لیس في کتاب الله فهو باطل و ان کان مائة شرط فقضاء الله أحق و شرط الله أوثق ) (۲) هر هغه شرط چې د الله Y په کتاب کې نه وي ، هغه باطل دی ولو که سل
پریشانه ولولې
پریشانه ولولې د ارواښاد خیال محمد کټوازي صیب هـغه شعري ټولګه ده چې په( ۱۳۸۳) لمریز کال کې دمیوندخپرندویه ټولنې له خوا د چاپه راوتلې ده۰ نوموړې شعري ټولګه چې شاو خــوا ( ۱۱۲) قطعه اشعارو ته په ( ۱۱۷) مخونو کې ځای ورکړل شوی په مختلفو فورمونو کې لکه حماسي د مینې او محبت ، غزل لنډۍ ،څـــلوریزې ،لوبې ،بګتۍ او نظمونو په ډول راوستل شوي چې یو شمیریې د (رڼا بهیر )تر سرلیک د کتوازي صیب دلمړنۍ شعري ټولګې څخه چې په (۱۳۸۵) ه ش کې دچاپه راوتلې ده را نقل شوي او څـــه یې بیا د څرخي پله زندان د وختونو
په اسلام کې تړونونه
په اسلام کې د نړیوالو روابطو اصول دریم څپرکی تـړونـونه لیکوال : عمر احمد الفرجاني ژباړن : عبدالله دانشیار ______________________ تړونونه لومړۍ برخه تړونونو ته درناوی او مشروعیت یې : اسلام تړونونو ته درناوی لري او تر هغه ورته ژمن پاتي کیږي چې تر څو مقابل لوری پری ژمن پاتي وي او څیړونکی نشي کولی چې یوه داسې وړه نښه پیدا کړي چې اسلام دې پکې له هغه تړونونو څخه چې له نورو سره یې کړي ، کوم تړون مات
من الفجر.....الی......طلوع الشمس
(لاتناموا عن طلب آرزاقکم فیما بین صلاة الفجر الی طلوع الشمس) حضرت فاطمة رضي الله تعالی عنها وایی کومه ورځ کورکي دسهار له لمانځه څخه وروسته مي څنګ لګولی وو، دویدیدو په حال کي وم، چې خوږ بابک مي خوا ته راغی ویی ښورولم او راته يی وویل لورکۍ پورته شه دخپل رب د رزقونه مشاهده وکړه، سستي او غفلت مکوه، ایا نه يی خبره چې الله پاک دفجر له دراښکاره کیدلو او دلمر دراختلو ترمنځ وخت کي انسانانو باندي روزي ویشي. تیره ورځ مي له یو ملګري سره سهار وختي پاڅیدلو باندي خبره کوله، ملګري راته وویل چي زم
ګوګل پښتو ژباړن او دمورنیو ژبو نړیواله ورځ
ګوګل پښتو ژباړن او دمورنیو ژبو نړیواله ورځ د پښتو ژبې په سلګونو زرو مینه والو دانټرنټ له لارې له ګوګل څخه غوښتنه کړې وه، چې پښتو ژبه چې له ۷۰ میلونو زیات ویونکي لري، د ګوګل پشتو ژباړې ته ورداخله کړي .په زرګونوپوهانو، لیکوالانو، څیړونکواو د پښتو ژبې او کولتور خدمتګارانو او په ځانګړي ډول د هیواد بهر او دننه د پښتنو ځوان کول (نسل) پکې په خپله خوښه په وړیا توګه، بې له مادي ګټې د زړه له تله کار وکړ ، چې له نیکه مرغه او د کوګل دمشرانو نه په مننه ۲۰۱۶ ع کال د فبرورۍ د میاشتې په ۱۷ مه نېټه ګوګل
څنګه کولی شو چې پیرېدونکو سره جادویې اړېکه ټینګه کړو؟
څنګه کولی شو چې پیرېدونکو سره جادویې اړېکه ټینګه کړو؟ ژباړن: سهراب (ویسا) د پیرېدونکو سره د ېوي پياوړي او جادويي اړیکو د رامینځته کولو لپاره باید له بیلابیلو چارو څخه ګټه واخلو. د پیرېدونکو سره دا ډول اړیکې جوړول او پالل ډیر اسانه کار دی، اما په دي برخه کې تخصصي هڅو ته اړتیا ده. تاسو کولي شي چې د دي تخصصي ټکو له ځانګړنو څخه ځان خبر کړي. د پیرېدونکو سره فردي اړېکي پالل ډیر اهمیت لري، ېوه وړوکي مکالمه کولي شي چې ستاسو اړیکه له پیرېدونکو سره جوړه او یا لمینځه یوسي. اما د جادویې
سفارت او حاجي مبارک (طنز)
د حج له مراسمو تازه را ګرځېدلي وو، چا یې لاس ښکلول او چا یې په څادر، کالیواو ږیره ځانونه لګول چې ګوندې وي تبرک یې ورته حاصل شي، کور یې له نر و ښځو ډک وو ډلې ډلې خلک راتلل او ورته ویل به یې، حاجي صاحب حج دې مبارک شه!! فریضه قبوله!! عبادات قبول!! او تر خورما او زمزم نوش جان کولو وروسته سوغات په لاس وتل. دایې درېیمه ورځ وه خو لا یې په بنګله کې مچ و میږي ښورېدل کله به دومره بیروبار شو چې د پښې اېښودو ځای به نه و، ما وې دې ته وايي بخت دونیا خو یې وه چې وه اخرت یې هم وګاټه لوکس کورونه، جنتي
