د لوی، مهربان او بخښونکي خدای په نامه

صلح آفرینی و مسولیت های وزارت صحت عامۀ

افغان تحرک 22.07.2016 13:38

آیا سهمگیری فعالانه تر در ساحۀ "صلح آفرینی در افغانستان" از جملۀ وظایف و مسولیت های محترم وزارت صحت عامۀ افغانستان  نیز می باشد؟

در قدم اول باید در ارتباط دست آورد های محترم وزارت صحت عامۀ افغانستان بلخصوص از، تلاش های شبانه روزی آن اشخاص و افراد صادق و آگاهیکه در چهار چوکات این ادارۀ مهم و حیاتی از دل و جان به ملت رنجور ما خدمت انجام می دهند، اظهار احترام و سپاس نمود!

چنانچه جای خوشی و مسرت میباشد، زمانی که مطلع میشویم،، محترم وزارت صحت عامۀ افغانستان، جهت افزایش و چگونگی تأمین دسترسی به خدمات صحی اساسی با ایجاد تأسیسات جدید صحی، به خصوص برای مردم مناطق دوردست و محروم کشور، کنفرانسی را تشکیل نمودند!

محترم وزیر صحت عامۀ افغانستان در بخشی از صحبت های خود درین کنفرانس گفت که علاوه بر ایجاد و ارتقأ مراکز صحی جدید برای مناطق محروم از خدمات صحی، اقدامات لازمی، جهت بلندبردن کیفیت و میزان استفاده از خدمات صحی در تمام مراکز صحی فعال کشور، نیز جزء برنامه های کاری این وزارت را در کوتاه مدت تشکیل میدهد.

قرار وعدۀ فعلی، برنامه و پروګرامی صحیحی برای هموطنان محروم ما در راست، بر اساس این برنامه که طی آن 379 مراکز صحی جدید و 714 پوسته های جدید صحی طی سال جاری در سراسر کشور ایجاد می گردد، حدود سه میلیون از هموطنان ما در 5000 قریه از مزیت این خدمات بهره مند می شوند. ایجاد 15 تیم سیار صحی برای کوچی ها در محلات کوچی نشین، نیز درین برنامه در نظر گرفته شده است.

به همین ترتیب بنا به گفته های مقامات وزارت صحت عامه، برعلاوه ایجاد مراکز صحی جدید که در فوق از آن تذکار به عمل آمد، 310 مراکز صحی فرعی موجود نیز از نظر تعداد کارمندان و تجهیزات، در قسمت ارایه خدمات واکسیناسیون در سطح کشور ارتقأ داده می شود. از آنجائیکه پوشش وسیع بخش صحت از عمده ترین دستاورد های دولت افغانستان محسوب می گردد و ادامه این دستاورد ها از اهداف اولی و اساسی حکومت را در بخش صحت تشکیل میدهد، از دید دولت تنها عرضه خدمات صحی، در بحث صحت مطرح نبوده، بلکه به این عرصه در کل به حیث یک فرهنگی که در برگیرنده سایر بخش های مربوط به صحت را در بر می گیرد، پرداخته می شود.

قسمی که واضع و هویداست، برای دستیابی به شرایط صحی مطمئین در کشور، باید علاوه بر خدمات صحی، در عرصه های فرهنگ، عادات و سنت ها، مسایل حفظ الصحوی غذایی و محیطی، ورزش، محیط زیست، تهیه آب صحی آشامیدنی، سایر بخش های مربوط به حیات و زندگی ساکنان کشور توجه و سرمایه گذاری صورت گیرد.
بنا به وعده های رهبری دولت وحدت ملی مبنی بر وسعت و پوشش خدمات شفاخانه های تخصصی در سطح ملی و زون ها، شفاخانه های معالجوی در سطح ولایت ها و ولسوالی ها و امکانات نگهداشت صحی ابتدایی در سطح قریه جات و ولسوالی ها صورت می گیرد.

بدون شک که پلانها و پروگرام های محترم دولت در عرصۀ صحت در تطابق به نیازمندی های هموطنان عزیز، رنجدیده و جنګزدۀ ما و ضرورت به انکشاف خدمات صحی در سطح افغانستان عزیز، سعی و کوشش دقیق و صادقانه، و همچنان دسترسی به امکانات و شرایط مساعدی را می طلبد،
و بدون شک که جنگ ها و ناامنی های چندین بعدی، عدم دقت کوشش های دقیق و صادقانه در این عرصه، و همچنان موجودیت فساد اداری مانع از تطبیق آن گردیده است. از جمله موانع اصلی و اساسیی به شمار می آیند، و میتوانند هر عامل به تنهایی و یا هم جمله عوامل نامطلوب یکجا مانع از تطبیق این پلان ها و پروگرام های خوب صحیحی نیز گردند!

در اینجا خالی از دلچسپی نیست، هرگاه نظر به فلسفۀ افغانی خود یک ضرب المثل عامیانۀ افغانی خود را که بی ارتباط به موضوع نیست، پیش کش کنینم، و آن اینکه: "آیا پوست کردن گاو از دم، کاری معقولی است؟

یعنی مثلا چطور میتوان در مناطق نا امن افغانستان این همه پلانها و پروگرام های خوب صحی را تطبیق کرد؟
بدون شک که کشور های "پول دهنده" پولی را جهت پلانها و پروگرام های صحی مردم افغانستان تخصیص می دهند و نیز خواهند داد، مگر آیا در مناطق محروم که اکثرا هم نا امن نیز میباشند، چطور خواهد توانست این همه پلانها و پروگرام های خوب صحی را تطبیق کرد؟

بدون شک که توقع ما این نیست که وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان امنیت، ثبات و صلح را در افغانستان بیاورد، زیرا این نوع توقع بی جا خالی از بی خردی و یا کم خردی نخواهد بود، مگر توقع ما از وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان این است که در چهار چوکات صلاحیت های کاری و مسولیت های وظیفوی وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان، باید بدانند که این وزارت محترم نیز وزارتی اند، برای جمله مناطق افغانستان: یعنی وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان در قبال مناطق امن و همچنان در قبال مناطق نا امن افغانستان عزیز، از پانزده سال بدینسو صلاحیت های کاری و مسولیت های وظیفوی را عده دار و یا مسول می باشند!

در اینجا جهت وضاعت موضوع، برای حل مشکل چنین سه سوالی علمی، اساسی و محوریی مطرح میشود:

١. آیا ابراز خشونت فردی، یک مشکل صحی است و یا خیر؟
واضعیست که است!

٢. آیا ابراز خشونت گروهی، یک مشکل صحی میتواند باشد و یا خیر؟
واضعیست که میتواند باشد!

٣. سوال سومی که جان و روح دو سوال اولی و دومی را نیز در بغل دارد، این میباشد، که:

در طول پانزده سال اخیر، وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان جنگزده،

با موجودیت جمله امکانات بین المللی و جهانی، با موجودیت هزاران هزار "متخصصین" افغان، "متخصصین" امریکایی، "متخصصین" انگلیسی، "متخصصین" فرانسوی، "متخصصین" آلمانی، "متخصصین" نارویږی، "متخصصین" جاپانی، "متخصصین" چکی، "متخصصین" پولندی، "متخصصین" چینایی، "متخصصین" هندی، "متخصصین" پاکستانی، "متخصصین" بنگله دیشی، "متخصصین" سریلانکایی و شاید هم "متخصصین" کوبایی ،

با موجویت میلیون ها دالر و اویرو و تومن و ریال و کلدار،

آیا موضوع "محو خشونت فردی" و " محو خشونت گروهی" را از نگاۀ علمی و دقیق، چند بار تحت بررسی، مطالعه، ارزیابی و تحقیق دقیق گرفته اند، و نتیجۀ داشته های علمی آن، و پیشنهادات علمی بیرون رفت از وضعیت فعلی افغانستانی که از چهل سال بدینسو به جنگ به سر می برد، در کجاست؟

یعنی: کجاست نتیجۀ تحلیل های علمی روانشناسان افغان و جهان در این ساحۀ مهم و حیاتی، که تحلیل علمیی باشد از تاثیرات دقیق چهل سال جنگ در اذهان افغانها و مشکلاتی ناشی از آن؟


- مگر تولید تحلیل علمیی که تاثیرات دقیق چهل سال جنگ را در اذهان افغانها و مشکلاتی ناشی از آن را واضع سازد، وظیفۀ وزارت دفاع کشور است، وظیفۀ وزارت داخلۀ کشور است، وظیفۀ وزارت معادن و صنایع کشور است و یا وظیفۀ کدام شبکۀ استخباراتی منطقه و جهان است که محترم وزارت صحت عامۀ ما در انتظار آن است؟

- هرگاه موضوع قضاوت "ظالمانه" را کنار بگذاریم و دست آورد های پانزده سالۀ محترم وزارت صحت عامۀ افغانستان را نیز به کناری دیگری و اریابی کمیتی و کیفیتی بعدی ماکول داریم، مگر یکی از مهم ترین و مثمرترین کار ها، یکی از مهم ترین مسولیت ها و یکی از مهم ترین وظایف وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان جنگزده این نیست که "چهل سال جنگزدگی" مردم عزیز ما را، توسط بحث های علمی-روانشناسانه ، توسط کنفرانس های علمی ملی-بین المللی روانشناسانه به تحلیل های واقعا علمی گرفته، راه های حل علمیی را به سطوح ملی و بین المللی ارایه نماید؟


یعنی: جامعۀ افغانی ما از زمان تجاوز مسلحانۀ شوری سابق تا به امروز به امراض "جنون زدگی های" سوق یافته است که با عث ایجاد بروز خشونت های فردی و با عث ایجاد بروز خشونت های گروهی در افغانستان عزیز گردیده است. با وجودیکه افغانستان کشور مولد سلاح نیست، مگر زمانی که حتی پلان ها و پروگرام های وزارت صحت عامۀ کشور عزیز ما نیز به دلیل موجودیت "خشونت های فردی" و "خشونت های گروهی" به تهدید مواجه می گردند، باید بلاخره وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان از نقطۀ نظر علم روحیات و یا روانشناسی مشکلات موجودیت "خشونت های فردی" و "خشونت های گروهی" را در افغانستان عزیز به مطالعۀ دقیق و تحت بررسی ها و ارزیابی های علمی گرفته و برای حل مشکلات از سازمان های بین المللی چون ملل متحد و کشور های ذیدخل، از کانال بحث های علمی و دقیق در قدم اول مشکل و ابعاد مشکل قضیه را پیش کش نماید.

در غیر صورت هر گاه وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان به چنین "ابعاد صحی مردم رنجدیده و جنگزدۀ ما از نگاۀ علمی رسیدگی نتواند و فقط مصروف جمع آوری "بنداژ و وسایل کهنۀ لابراتواری و یا ادویه جات تاریخ تیر شده و بی کیفیت باشد" و یا شب و روز به فکر اعمار "شفاخانۀ بی داکتر"، و یا به فکر اعمار"زیژنتون بی قابله" باشد، بدون شک که از دید اهل نظری کدام فرق زیادی، بین چنین یک وزارت و دواخانۀ کوچۀ چقدرک ولسوالی ... نخواهد به میان آمده بتواند.


به هر صورت فعلا وزارت محترم صحت عامۀ افغانستان برای یکسال آینده پلان ها و پروگرام های وسیعی خود را ارایه فرموده اند، و آروزی موفقیت برایشان می داریم، و از طرف دیگر ثانیه شماری می کنیم، این سال را، تا ببینیم که واقعا کدام این پلان ها و پروگرام های وسیعی محترم صحت عامۀ افغانستان، و با چه کیفیتی انجام می یابد.

چیزی را که هم ما مردم رنجدیده و هم محترم صحت عامۀ ما به یاد می سپاریم، همانا "یک سال آینده" میباشد، که متشکل از دوازده ماه، یا ٥٢ هفته و یک روز، یا ٣٦٥ روز، یا ٨٧٦٠ ساعت، ویا ٥٢٥٦٠٠ دقیقه و یا هم همانا ٣١٥٣٦٠٠٠ ثانیه می باشد!


یعنی: صلح آفرینی در افغانستان عزیز وظیفۀ فرد فرد وطن و همچنان وظیفۀ همه نهاد های دولتی و غیر دولتی در افغانستان عزیز می باشد، تا باشد هر کس و هر نهاد در چهار چوکات امکانات و مسولیت های فردی و اجتماعی خود دست به کار شویم، تا همه با هم در فضای امن و ثبات فزیکی و روانی بسر بریم و با هم یکجا به سوی ترقی و رفاه گام برداریم!

به امید دقت به کوچکترین واحد های کاری در هر ساحۀ کاری ما!

به امید اتحاد و وحدت هر چه بیشتر اقوام شریف افغانستان!

به امید صلح، ثبات، عدالت اجتماعی، قانونیت، ترقی و رفاه