Khan Kakar
خان زمان کاکړ، شاعر او لیکوال، د سویلي پښتونخوا د قلعه سېف الله د سیمې اوسېدونکی یم. له څو کلونو مي د لر وبر افغانستان په زیات شمېر مجلو او ورڅپاڼو کي بې شمېره تخلیقي، تحقیقي او تنقیدي لیکنې خپرې شوي دي. په شاعري کي نظم او غزل دواړه لیکم، لویه پېژندګلوي مي د سیاسي تجزیه نګار په حیث ده. په اردو ژبه کي مي هم زیات کار کړی دی.
سياسي ليكنې
Afghanistan's political front/ Khan Zaman Kakar
In today’s Afghanistan, the basic problem we face inside the state and society is the lack of a political front. Without a political front, the intra-Afghan dialogue process and the policy of national reconciliation cannot be crystallized in terms of the pragmatic sense of a nation state which has never been a tempting
د نېشنلزم نمبرپلېټ / خان زمان کاکړ
په پښتون نېشنلزم کي اضافه نه ده شوې بلکې په پښتنو کي د يو بل ګوند نوم بدل شوی دی او د نېشنلزم نمبرپلېټ يې په ځان پورې تړلی دی. ګمان يې د ا دی، چي د پښتنو په کليو او ښاريو کي اوس يوازي د نېشنلزم په نمبرپلېټ سړی تېرېدلی شي. په نورو ټکو، له مذهبه وروسته يوازې نېشنلزم کولی شي چي د ړندو ډلې په ځان پسې کړي. نېشنلزم هم لکه ملائيت کله کله يوازې جلاليان روزي او جلاليان لکه بې ځالې مارغان د خپلو خو
د پښتو يو توری په لس روپۍ و / خان زمان کاکړ
ددې سرليک په لوستلو شايد څوک دردمن زړه لرونکی له خوشالۍ څخه په هوا شي چي پښتو هم دومره قيمت درلود چي يو توری يې په لس روپۍ خرڅېده. ځکه چي تر اوسه خو د پښتو د ډېری کتابونو قيمت به هم لس روپۍ و. خو زما په ژوند کي يو څو مياشتې داسې هم وې چي د پښتو يو توری په لس روپۍ و خو ما يو توری هم وانه خيست، ډېرو ملګرو رانيول خو هغه هم په تېروتنه او بې پامۍ کې….
يوويشتمه فروري ـــــــ د مورنيو ژبو نړېواله ورځ/ خان زمان کاکړ
په يوويشتمه فروري به په بنګله دېش کي عامه رخصتي وي او د د بنګالي ژبې شهيدانو ورځ به لمانځل کېږي، په پاکستان کي به په هم دې ورځ په مکتب، مارکيټ او عدالت کي په پرديو ژبو درس، تفاعل او رابطه روانه وي. په يوويشتمه فروري به په بنګله دېش کي د مورنۍ ژبې په ننګ د شهيدو شوو ځوانانو له يادګيرنې سره دا يادونه کېږي، چي د بنګال د ازادۍ په تحريک کي د مورنۍ ژبي د
نوې صوبې او د پښتنو قامي برخليک / خان زمان کاکړ
د ۱۹۷۳ء په آئين کي د نوو صوبو لپاره موجود طريقه کار د شناخت د بحالۍ مطالبې ته يوه جمهوري لار پرانيزي، په پاکستان کي د غېرفطري جغرافيايي الحاقونو په نتيجه کي زښت لوی انتظامي، قامي او ژبني کړکېچونه رامنځته شوي دي، د زړو کرښو مدافع د نوو کرښو د راښکلو په عمل کي هم غواړي چي اصلي هويتونه بحال نه شي، پر ژبني بنياد له نوي انتظامي جوړښت سره
پاکستان د فحاشو جرايمو فايبريکه ده! / خان زمان کاکړ
پاکستان په خپل داخلي خلفشار او انتشار کي هر ورځ داسې نوي کرتوت معرفي کوي چي نه يوازې يې د ناکام رياست پر حقيقت د ثبوت مهر ثبت کوي بلکې د عوامو په نوره بربادي هم تماميږي. پاکستان د تاريخ يو داسي پروژه ده چي د اولسونو له بربادۍ پرته يې بله ايجنډه کله هم نه ده لرلې. د شپېتو کلونو په فوځ شاهي کي يې د ټولنې بنيادي اخلاقيات متشدد کړل، خشونت يې په کلتورونو کي اساسي توکی وګرځاوه. هغه کلتورونه چي د
د کوټې مقدمه ... / خان زمان کاکړ
بلوچستان د غلو په اجاره دی، يوه خوني بزکشي د کوټې پر واټونو روانه ده، يو بدترين اجنبيت غالب دی، په خانداني رشتو سره پېوند اکثريتي قبيلې اوس د نااشنا او ناپېژندلو څېرو په خورول شويو کاروباري جالونو کي بنديوانې دي. انسان ته په خپل ټول احترام، رښتيا خبره دا ده چي د خاورې زوی انسان پر خاوره د تپل شوي انسان په کاروباري پړي ځوړند دی. حکومت په رښتيا هم
د مېلې انصاف او د غني خان "لونګين اشنا" .../ خان زمان کاکړ
ورځ ۲۶م اپرېل وه، آزادې عدليې د
د عدالتي کودتا مخنيوی پکار دی / خان زمان کاکړ
په پاکستان کي يو ځل بيا يوې غېرمنتخبې ادارې په يوه غېر آئيني طريقه عوامي مېنډېټ او د پارليمان قرارداد تر پښو لاندې کړ او منتخب وزيراعظم يې نااهل وګرځاوه. پ
د پاکستان ويلنټاينز ډې......../ خان زمان کاکړ
دا پاکستان دی، دلته همېشه د مېډيا مجاهدينو کېمرې پر غاړه اړولي وي، په پارکونو او بازارونو کي ګرځي، چي چېري کومه نجلۍ خو له کوم پردي هلک سره په سېل راوتې نه ده، که چېري کوم دوه ملګري ناست وي، دوي ترې نکاح نامه غوښتلې شي، دا تپوس ترې کولی شي چي دوی د مور او پلار په اجازه که بې اجازې راوتللي دي؟ که چېري يې نکاح نامه ښکاره نه کړه نو د ټي وي پر
ټولو ته استثناء حاصله ده خو صدر زرداري ته نه / خان زمان کاکړ
په پاکستان کي فوځ د چا ماتحت اداره نه ده، دا يوه بااختياره او کل اختياره اداره ده، دې ادارې ته که آئيني نه وي نو عدالتي استثناء ضرور حاصله ده،فوځ حکومت، سياست، کاروبار او هر څه کولی شي او ددې لپاره هغې ته د هرې طريقې د استعمال اجازت دی، فوځ منتخب حکومتونه راغورځولی شي، آئين ماتولی شي او ټوله اکانومي په خپل اختيار کي اخيستلی شي، قتلونه کولی ش
جنسي امتياز او غېرمتوازن ټولنيز جوړښت..../ خان زمان کاکړ
د پدرسري سماج د فيوډل ساخت له بطن څخه په زېږدلو استبدادونو کي د ښځو له ذات سره لوبېدونکي مستبد رسومات او قوانين د فطري او بنيادي انساني حقونو په وجود کي د چينجنو ژويو غوندي رغړېدلي او د تهذيب اصلي څېره يې بدرنګه کړې ده. په فيوډل سټرکچر کي مردانه غېرت په خپل يو خاص رُخ او مخ کي خودکش کرتوت تر سره ک
جب راج کريگی خلقِ خدا............../ خان زمان کاکړ
د تيونس عوامو يوه ډېره درنه تاريخي فريضه دا تر سره کړه، چي د محنت کش انسانيت اعتماد يې بحال کړ، په زمکه کي يې د امکان او ګنجايش څرک ولګاوه. چي ځپلي او ربړېدلي انسانان د خپل سرنوشت په ټاکلو کي توانا او طاقتور دي. په نيژدو وختونو کي به هر عوامي بغاوت د امېد او مزاحمت ددې سرچينې مقروض وي.
ويکي ليکس او بهروپيا کردارونه/ خان زمان کاکړ
ويکي ليکس هيڅ ونه کړل، صرف د واکمنانو او سياستدانانو منافقت يې په نړېواله کچه افشا کړو. له دې منافقت سره سيميز اولسونه له وړاندي اشنا وو يعني د امريکې دې ډيپلومېټک کېبلز د information نه زيات د confirmation کار وکړو. يوه خبره دا پکي د ډېر وضاحت سره مخې ته راغله، چي د اوسنيو واکمنانو او سياستدانانو لپاره diplomacy او hypocrisy دوه مترادف لغتونه دي بلکې په حقيقت کي نننۍ diplomacy د duplicity په مانا ده. د نړۍ س
عزم، حوصله او جدوجهد/ خان زمان کاکړ
د سر د بقاء په جنګ کي د پښتون قومي تحريک له خپل مرام سره کمټنټ بېخي په څرګنده توګه ثابتوي، چي تحريک په دې مبارزه کي د کوم کنفيوژن ښکار نه دی بلکې له دې حتمي پرېکړې سره مخ په وړاندي روان دی، چي په دې خاوره کي به يا خېر او يا شر حاوي پاتې کېږي، د دواړو موجودګي بېخي ناممکن امر دی. د ژوند او مرګ په اخ و ډب کي غېر جانبدار پاته کېدل دښمن ته مرسته مهياء کول دي. په پښتونخ
نهه کلن ناين الېون / خان زمان کاکړ
ناين اليون نهه کلن شو. په دې نهه کلنه دوره کي د ترهګرۍ مظهر په نړېوال سياست کي يو بېخي وسيع البنياد ټرن ثابت شو. افغانستان د خپل ځانګړي جېو پوليټکل موقعيت په سبب براه راست د عالمي تبدل په پروسه کي تر ټولو زيات متاثره واقعيت دی. يو دلچسپ حقيقت، چي سرچينه يې د ناين الېون د سياست په فينومينا کي ده، هغه دا چي افغانستان د اسيا نه بلکې د دنيا زړه دی. که دا زړه ناښاد او
تر انتظار پورته خو پاکستان ............/ خان زمان کاکړ
استاد نجيب منلی د پښتو د معاصر ع
خېبر پښتونخوا او د غلامې خاورې سرنوشت / خان زمان کاکړ
رښتيا خبره دا ده، چي که خېبر پښتونخوا د لر وبر يو افغان د هدف د نظر انداز کېدنې باعث نه شي، نو د پاکستان په چوکاټ کي د محکومو قامونو د مبارزې په تاريخ کي ښه لاس ته راوړنه ده. اطمينان پر خپل ځاي (په غلامۍ کي اطمينان مشکل وي)، خو مهمه خبره دا ده چي بايلات نه دي شوي بلکې يو شی ګټل شوی دی، يو حقيقت ومنل شو. له حقيقت سره چي کوم تريخ ګوټ (خېبر) له حلقه تېر کړل شو، پر هغه جذباتي کېدل کوم
