ټول افغان څیړنیزې مقالې
بیا هم د طالبانو د سر په بیه
د ځینو سر چینو د خبرونو پر بنسټ امریکا په سلګونو میلیونه ډالر پنجاب ته پر ډیورند کرښه د اغزن تار لګولو لپاره ورکړي دي، خو په دې شرط چې طالبان به یوې ننداریزې یا نمایشي او دروغجنې سولې ته حاضروي . د امریکا او پنجاب معاملې ته که څه هم چې ډېرو لیکوالو، ژورنالېستانو، مبصرینو، سیاسيونو، پخوانیو او برحاله استخباراتي مامورینو په وار وار ګوته نیولې ده، خو طالبانو دا ډول تورونه رد کړي او پنجاب خپل د اسلامي عقیدې ورور ګڼي او له مرستو یې منندوی دي . طالبان او د دوی ډیجیټل پلویان دا ډول نیوکې او اندېښنې
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟ جان روان ځاځی تر اوسه دا لا نه ده مالومه، چې کوويډـ۱۹ ويروس له څه شي پیدا شوی او څنګه يې انسان ته سرایت کړی، په اړه يې بېلا بېلې خبرې کیږي، خو شک دا دی، چې ښايي له حيواناتو څخه انسانانو ته ورغلی وي. د دغه ویروس څرک په لومړي ځل د تېر کال په پای کې د چين د هوبۍ ولایت په ووهان ښار کې ولګېده او ډېر ژر يې پر نړۍ خپله لمن وغو
تنقيدي زاويه؛ د غني خبرې او جرګه!
استاد سياف دريځ ته راغی، د دولت رئيس يې مخاطب کړ: ته زيربنايي کارونو ته ډېره لېوالتيا لرې چې بندونه جوړ کړې، فابريکې جوړې کړې، د دې ملک اوبه چې بيرون ځي دا مهار کړې، دا به ټولې تاسو ته وليکل شي، خو دا يو يې هم ستاسو نوم تلپاتې کوي نه، که هر وخت تاسو وتوانېدئ چې دا د وينو بهير بند کړئ هلته به ستاسو نوم تلپاتی وي. کله چې محمد اشرف غني دريځ ته راغی استاد سياف ته يې وويل چې استاد تاسو د افغانستان يو بنسټ يئ، خدای مو همېشه لره، او چغه يې کړه چې ان شاالله مونږ به وينه ختمه کړو... غ
دنړيوالو عمومي حقوقو دځينو مهمو پرنسيپونو تحليل
بسم الله الرحمن الرحيمدنړيوالو عمومي حقوقو دځينو مهمو پرنسيپونو تحليلصاحب الله (رحيمي) نېټه : ۱۶ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش · انسان هغه ټولنيز مخلوق دى چې په ټولنه کې ژوند کوي او هيڅکله په يوازې صورت خپلې اړتياوې نه شي پوره کولې ضرور نورو انسانانو ته اړ او محتاج دى ،ياده دې وي چې انسان اشرف المخلوقات دى يعنې ډېرابرومند او عزتمند مخلوق دى او ددې انسان او مخلوق راضي کول داسې معنې لري چې خداى خوښ او راضي کړي اود انسان په خواشينې او خفګان کې دخداى ج اود هغه رسول خفه کبږي
ولسمشره، ته دې ژوندی او واکمن وې!
له دې ولس او هیواد سره ستا لېونۍ مینه آن تر هغې کچې هم لوړه ده لکه ته یې چې یادوې او لکه په پټه او برلا چې د دې هېواد غلیمان ترې ډارېږي . ته حماسي شاعر نه یې چې په خپل شعر کې خپل احساس راونغاړې او د دې کاڼه او ړانده ولس تر غوږونو یې ور ورسوې، خو ستا احساس ان تر هغه حماسي شاعر هم لوړ دی چې شعر د احساساتو او خیالونو څخه د الهام زیږنده یا هېنداره ګڼي . ته چې کوم حماسي شعر لولې، هغه ستا لوړ احساس دی چې ستا له ژبې څخه وړاندې ځان وښیي او ستا په شعر لاسبری او د شعر د لوست مخه ونیسي . که تا احساس نه
افغانستان دجګړې خارجي عوامل
(بسم الله الرحمن الرحيم ) افغانستان دجګړې خارجي عوامل صاحب الله (رحيمي) دخپرېدو نېټه : ۱۲ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش څرنګه چي د تاريخ په اوږدو کې دغو هيوادو(شوروي اومريکا) طاغوتي اوشيطاني طاقتونو خپلې د وحشت او دهشت ،د فساد او د فتنې ډکې څيرې نړيوالوته وخت په وخت په يونوم اوبل نوم ښکاره شوې چې دغو انسان ډوله ځناورو او اشغالګرو بشريت باندې د امن او سکون خوب حرام کړي او د هغوي صلحه او نيکمرغي يې د ګواښ سره مخ کړې ، دغو بشر ضد وحشيانو کله خپل منځ کې يو بل داړلي او کله يې د
جګړه ، سوله او ديپلوماسي
جګړه ، سوله او ديپلوماسي لېکوال: محمد ميلاد سکندری (July, 30 , 2020) ژباړه : صاحب الله (رحيمي) ( ۱۲ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش ) سوله او جګړه د انسان په ژوند کې ترټولو مهمې مسئلې دي چې انسانانو د تاريخ په اوږدو کې دهرڅه نه يې ډير په اړه فکر کړی او د انسانيت ترټولو مهمه اندېښنه ده. د جګړې حالت ، غېرجګړه او سوله هغه درې مسئلې دي چې د نړۍ په سياست او نړيوالو اړيکو کې پېژندل شوي او د دې قضيو تشريح کولو لپاره ډيرې څېړنې ترسره شوي. لومړی وضعيت د ګوندونو ترمېنځ د بشپړې کچې جګړه ده
نگاهی به دوران کوتاه سلطنت شاه اشرف هوتک
شاه اشرف فرزند عبدالعزیز (دومین شاه سلسله هوتکی) در سال ۱۷۲۵ پس از درگذشت شاه محمود به سلطنت رسید و سیدال خان ناصری که جنگاوری بی نظیر بود را به سپهسالاری برگزید .شاه اشرف با مشکلات بیشماری روبرو بود ، سلطان حسین در قندهار او را متهم به قتل شاه محمود کرده و فرمان قطع ارتباط میان قندهار و اصفهان را صادر کرده بود و شاه اشرف برای همیشه از حمایت قندهار محروم شد ، گذشته از آن جمع کثیری از طرفداران شاه محمود هم از او روگردانده و به قندهار رفته بودند .خلافت عثمانی و روسیه هم چشم طمع به قلمرو
ديپلوماتيک پروتوکولونه
بسم الله الرحمن الرحيمراټولونه : صاحب الله (رحيمي) نېټه : ۷ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش څرنګه چي پوهيږو نړۍ يا د ځمکې کره په مختلفو هېوادونو ويشل شويده چې هر يوي ځانته د خپل هويت او ملي حاکميت درلودونکي دي، البته دغه ويش د جغرافياوي حدودو او سرحداتو په اساس مينځته راغلي خو د ټولنيزو اړيکو له مخي نشي کولاي چي دغه دولتونه يو له بل څخه جدا کړو او هر هيواد په خپلو سرحداتو کي انحصار پاتي شي. څرنګه چي انسانان هم يو د بل څخه جدا په انفرادي توګه ژوند نشي تيرولي بلکه انساني حدودتونه
د پنجاب د غصب او یرغل پر وړاندې چوپتیا مرګ ده!
په تیرو ۲۰ کلونو کې تل د ډيورنډ پر فرضي کرښه میشتو ولسونو د پاکستان د سرحدی سرغړونو، افغان ضد کړنو او دوامداره یرغلونو څخه شکایتونه کول. ولې دغه رویه پر تیرو ۸ کلونو کې تر ټوله سپکه بڼه او ناوړه بدلون کړې، د بېلګي په توګه پاکستان پردې موده کې لږ تر لږه ۲۷ ځای سرحدی بریدونه مات کړې او له ۵ تر ۲۰ کیلومیترو يې افغان خاوره غصب کړې، پر ۱۷ نقطو کې یې د افغان خاورې دننه ستراتیژیک امنیتي او دفاعي تاسیسات جوړ کړې، کلونه کېږي چې له ننګرهاره، تر کنړ او کندهاره په پرلپسي توګه افغان خاوره پر توغند
داسلام تشریعی اساسات-- پنځمه برخه
داسلام تشریعي اساسات ! (۵ برخه) مفتي فضل هادي (سالک ) طبقات المجتهدین دتشریعی اساساتوپه پرلپسي پنځمه برخه کې به داسلامي امت د مجتهدینو او فقهاوو په طبقاتو ،مراتبو یا ددوئ په کټګورۍ رڼا واچوو،خوڅنګه چې مونږ دلته داسلامي امت دمجتهدینو اوفقهاوو طبقات په دوه بحثونو کې څیړو ، چې یو بحث دحنفي مذهب دائمه وو فقهاوو طبقات او مراتب دي او بل دامت دنورو مذاهبو دائمه مجتهدینو او فقهاوو طبقات اومراتب دي ، لومړی به د حنفي مذهب د مجتهدینو طبقات په مختصره توګه وشنو او کټګوري به یې کړو،بیا تردې
د افغانستان د اولين جمهور ريیس محمد داوود خان سره زما ليدنه
نيټه او وخت: د غرمی نه پس د دووبجو او ديرش دقيقونه تر څلورو بجو او شل د قيقو پوری چی ۱۱۰دقيقی کيږی. د اکتوبر ۳۱ نيټه ، ۱۹۷۷م کال زرجان بها د پرډو په پوهنتون کی پروفيسور انديانا، متحده اضلاع د امريکا هغه وخت چې زه دکابل پوهنتون د انجينری فاکولتی ريیس وم خبرشوم چې د ملګريو ملتو له خوا د «په پرمختیا کې د ساینس او تکنالوجي رول » تر سرلیک لاندې یو کنفرانس جوړېږي چې بیا وروسته دا کنفرانس په ۱۹۷۹ کال کی په ویانا کې جوړ شو. دا هغه وخت وا چې سوړ جنګ د غرب او شرق په منځ
د واک او لوټ لپاره د خوارجو "جهاد"
د سمنګان په ولایت کې د ملي امنیت د ودانۍ تر څنګ اود ښار په منځ کې د طالب سړیخورو د موټر بم چاودنه د واک او قدرت لپاره د طالبانو د جګړې یو ستر ثبوت دی . بې له شکه چې دا به د ابوجهل د لښکر وروستی برید نه وي ځکه چې الله سبحانه و تعالی چې څوک ګمراه کړي، هغه ته په خپل جهل، وحشت، ګمراهۍ، کفر، فساد او ارتداد کې پرمختګ ورکوي، په زړونو یې مهر لګوي او له هدایت څخه یې محروم کړي . او بې له شکه چې طالبان ورځ پر ورځ له اسلام څخه په بې سارې توګه واټن نیسي . د الله ج په وړاندې به تر دې ستر جرم او جنایت چېرې
داسلامي تشریع اساسات-- څلورمه برخه
داصول فقه دعلم تدوین ! دعلم فقه دتاریخي قدامت دپیژندلو اودخلفاء راشدینو (رضی الله عنهم) له وخته ترصغارو صحابو رضوان الله تعالی علیهم اجمعین پورې ،اوبیا دحجازاو عراق دفقهي مدرسو منځته راتلل اوډول ډول اطوار یا مختلف پړاوونه یې دڅه تفصیل سره په تیر بحث کې وشنل شو، اوس به دعلم اصول فقه دتدوین او منځته راتلو په هکله څه وضاحت وکړو! داصول فقه علم دکره معلوماتو له مخې په دوهمه هجري پیړۍ کې رامنځته شوی دی ،خوددې څخه باید دا ونه فهمول شي ،چې ګوندې داجتهاد پر وخت مجتهدینو داصول فقه دقواعدو ا
هوښیارخان دبخت په څپو کې
لیکونکي: Brüder Grimm ژباړن: رڼاګل اریوبزی دکوچنیانوله پاره لنډه کیسه هوښېارګل دخپل بادار سره۷کاله کار وکړ،نويوه ورځ یي ورته وويل:« باداره! زما وخت پوره شوی دې، اوس غواړم چې بیرته خپل کور او مور ته ولاړشم. ما ته زمامعاش راکړه.» مالک ورته وویل چې.« تا زما سره په رښتيا او په اخلاص کار وکړ. څنګه چې کار هغسې معاش.» ده نوکرته د سرو زرو يو غټ غونډاری ورکړ، چې د هوښېارګل د سر په شان غټ و. هوښېارګل د جيب څخه دسمال راوایست او د زرو غونډاری يې پکې وپيچې، پرا وږه يی کښيښود ا
د دوستم مارشالي او وړتیاوې
دوستم ته د مارشارلۍ د رتبې پړه اچول پر ولسمشر غني نه یوازې د خپلې کمزورتیا پټول دي، بلکې همداسې له ولسمشر غني سره ناځواني او له دې هېواد او ولس سره ظلم دی . زموږ د هېواد یو له عجایبو او حیرانوونکو دودونو، پېښو او کیسو څخه یو عادت دا دی چې د یوه سکالو (موضوع) پر اړین اړخ نه بحث کوو او نه هم ارزښت ورکوو . که یې په ډانګ پویلې ووایم اړین اړخ یې نه پېژنو . له همدې امله د ولسمشر غني خبره لومړی خبرې کوو، بیا وروسته څېړنه . لومړی تور لګوو، بیا څېړنه . له همدې امله د دوستم د مارشالۍ د رتبې لاملونه او
افغانستان به بحران شدید اقتصادی روبرو است
موسسات تحقیقات علمی جهان با ارائه ای ارقام وشاخص ها ، هوشدار میدهند که : بالاثروسعت شیوع مرض کرونا ، جهان دچار بحران کم سابق شده است . این منابع ، پائین افتادن سطح محصول ناخالص اجتماعی وافزایش رقم بیکاران را درسال جاری ، تشویش آور میدانند. آنها از محاسبات خویش این نتیجه را میگیرند که کشورهای زیادی ، رشد منفی اقتصادی را تجربه خواهند کرد. بانک جهانی با ارزیابی کشورهای متضررشونده ای جنوب شرق آسیا طی سال2020 ، افغانستان را درمقام اول فهرست ارائه کرده ای خود ، جا داده است .
له جهاد څخه تر کرایي خون او پیره دارۍ
د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د راپور پر بنسټ پاکستان نه یوازې له ترهګرو څخه واتن نه دی نیولی، بلکې د تمې او غوښتنې سره ناباندې پاکستان نور هم ترهګرې ډلې غښتلې او په افغانسان او هند کې یې په نویو ترهګریزو ماموریتونو ګومارلې دي۔ د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د موندنو او لاسوندونو پر بنسټ پاکستان په همدې توګه طالبانو ته د سولې له تړون سره هممهال د نویو ترهګریزو یرغلونو، د ولسي وګړو د وژلو، د ټولګټو بنسټونو د نړولو او د افغان دولت سره د سولې څخه پر انکار او جګړې ته د دوام په ورکولو سره ټینګار کړی دی
روښاندي څه ده
پارسي ته ژباړونکی : صدیق رهپو طرزي پښتو ژباړونکی : س . سېلنی ( درنو لوستونکو! د دې علمي اثر ژباړه د پښتو ژبې کره والي ته په پام کې نیولو او کارونې سره ، ښایي یو شمیر ځوانو لوستونکو ته ستونزمن وبریښي ، نو ځکه مې ستاسو د اسانتیا لپاره د اړوندې لیکنې په پای کې د ویینو " لغاتو ، کلیماتو" یو ځانگړی لړلیک " فهرست " جوړ دی ، کېدای شي مخکې تر لوستلو یې د وییو له مانا سره اشنا شوو ) . * * * * روښاندي څه ده لکه څنگه چې پوهېږو ، دا رنې ديکارت (۱۶۵۰ -۱۵۹۶) وو چې په پېژندویه کرښه ٫٫ دا
افغان سوله، کوم ارزښتونه د دفاع وړ دی!
وروسته له یوې اوږدي او کرغیړني جګړې امریکایانو ومنله چې په جګړې کې له بن بست سره مخ شوی، روانه جګړه یې د تاریخ تر ټولو اوږده جګړه ده او دوی غواړی چې له طالبانو سره د مذاکراتو له لارې دغه بایللي جګړې او تاریخي شرم ته سیاسي حل پیداکړې.مګر د امریکا او طالبانو ترمنځ د مذاکراتو پرمهال د بیلابیلو خنډونو او فشارونو ترڅنګ یو له بنسټیزو او تر ټولو ډیر پام اړونکي بحثونو څخه چې تل د یوه بدلون او لاسته راوړني په توګه ورڅخه یادونه او پر ساتلو یې بی کچې ټینګار شوی هغه د غربی موډلونو، مزاجونو او ایډیالو
له نړۍ څخه د نشه يي موادو پاکول د ټولې نړۍ ګډو همکاريو ته اړتيا لري
له نړۍ څخه د نشه يي موادو پاکول د ټولې نړۍ ګډو همکاريو ته اړتيا لري ليکواله: د چين ميډيا ګروپ د پښتو څانکې خبرياله غوټۍ د ۲۰۲۰م کال د جون ۲۶مه نېټه د نشه يي موادو د مخنيوي له ۳۳مې نړيوالې ورځې سره برابره ده. د ۱۹۸۷م کال په ډسمبر کې د م م د ۴۲مې دورې په عمومي اسامبلې کې د هر کال د جون ۲۶مه نېټه د نشه يي موادو د مخنيوي د نړيوالې ورځې په توګه وټاکل شوه. د نشه يي موادو مخه نيول د هر هېواد او ملت له امنيت او خونديتوب سره نژدې اړه لري. په ټوله نړۍ کې د زرين مثلث سيمې، د طلايي مياشتې
د کورونا وايروس د بحراني حالت درملنه
په مخکنيو ليکنو کې هڅه وشوه، چې خپلو هېوادوالو ته د کورونا وايروس په اړه هغه اړين معلومات واړندې شي، چې د ټولیز پوهاوي او د کورونا دمخنيوي لپاره اړين ول، مګر له بده مرغه په دې ورځو کې د کورونا ناروغي خپرېدنه د افغانستان په پلازمينه کابل او د افغانستان په لويو ښارونو لکه هرات، مزار، ننګرهار او کندهار کې په زغرده روانه ده او نن سبا د کورونا وهليو شمېر تر ۳۰۰۰۰ تنو رسېدلی دی، نو اړينه مې وګڼله چې د کورونا د پرمختللي يعنې بحراني حالت د درملنې نړېوالې تجربې ستاسو سره هم شرېکې کړم.
داسلامي تشریع اساسات دویمه برخه
په لومړنۍ څیړنه کې مو د تشریعي او فقهي څیړنې څخه وړاندې دحج ځینې کثیرالضرورة مسایل وشنل، داځکه چې دا دحج موسم میاشتې دي ،او همدا یې اړتیا وه، اوس به کوښښ وکړو، چې داسلامي تشریع موازین او فقهي مفاهیم ، دڅه وضاحتونو سره مله وڅیړو،اوداسلامي شریعت لومړني څلور مبادي او اصول یې ړومبی او بیا پسي له اسلامي اساساتو نه مستبط شوي فروعات یا جزئیات ، حسب ضرورت دلوستونکیودمطالعه لپاره چمتو کړو ! اسلامي فقه شک نشته چې فقه داسلامي شریعت مسایل او ورځني ضروري فروعات تشریح کړي دي،داصول فقه علم چې دفروعي
عامه پورونه (Public Debts)
د کتاب نوم: عامه تمویل (Public Finance) لیکوالان: امان الله ورین او محمد داود نیازی دیارلسم څپرکی عامه پور (Public Debt) دولت په ټوله کې د خپلو لګښتونو د پوره کولو لپاره عوایدو ته اړتیا لري او دا لګښتونه د خپلو عوایدو څخه پوره کوي، خو د دولتونو د ډېرو لګښتونو او اړتیاو په پام کې نیولو سره د نړۍ تقریباً ټول هیوادونه د بودجې له کسر سره مخ وي. دا په دې مانا چې د عوایدو اندازه یې د لګښتونو له اندازې لوړه وي نو په دې ډول اړ وي چې له دوه لارو څخه ګټه پوره کړي. ۱: د لګښتونو راکمو
انګریزان د میوند او مکناټن انتقام اخلي
که له یوی خواه زموږ ویاړمند تاریخ د غازی وزیر محمداکبرخان، ایوب خان، میربچه خان او لسګونو نورو غازیان، ښاغلو او د افغان ساتني له نوموتو او مبارکو غورځنګونو، انقلابونو او حماسو ډک ده، په مقابل کې زموږ د دښمنانو، د انسانیت د ښیرازۍ د بدخواحانو او د اسلامي امت د عزت د ورځی د قسم خوړلیو مخالفانو تاریخ هم د غچ، انتقام، کیني، نفرت، شرارت او فتني له بوږنونکو کیسو او روایتونو مالامال ده. دوی د موهن لال کشمیری پر څیر د فساد پیشوو مخبرانو، اجنټانو، خبرچینانو او جاسوسانو پر څیر پرون د عبدالله خا
