مقالې
پخوانی ح.اتمر او اوسنی ا.متقی دافغانستان دبهرنیو چارو وزیرانو کیڼ/ ښی مرکې
په افغانستان کې یو اعلان وه هغه وخت زه ښوونځی کې وم ویل به یی: میتراشد ، میتراشد باز هم میتراشه! نوراځی ددې تراشی والا ګونګسی باندې رڼا واچوو : یو له ډویچې ولې سره بل له بی بی سۍ سره ډیر امکان لری زیات شمېر افغانانو اورېدلې وی دغه مرکه کې پوښتنې اوځوابونه یې هیڅ حقوقی ، سیاسی، اجتماعی میتا فورم اصلا نه لری دا نشتوالی په سیاسی علومو کې په ډاګه بریښی! چې څېړونکی ملک ستیز یې کله ناکله په ډیره مناسبه علمی کچه څیړی ! زما نیوکه دا نه ده چې حنیف اتمر څه ډول شخصیت لر ی او یا ملا امی
پښتنې قبیلې وپیژنی ۹۳۱ -ناصر )ناصري ، نا صران ،نا صریان)
نا صر چې په ناصری اوناصریانو سره هم شهرت لري له آره غلجي پښتانه دي چې ددې قبیلې دنسب شجره دخپل مشر نیکه نا صر ته رسیږي اوله همدې کبله دوی هم دخپل نیکه دنامه له کبله په ناصروسره یادیږي. داسې تاریخي روایتونه شتون لري چې دناصرمیرمنه دکسی غره دشیړانیو له قبیلې نه وه او پخپله ناصرهند ته ولاړ او هلته په یوه جګړه کې ووژل شو او مزاریې دهنددپنجاب دجلندر په ښار کې دی. ویل کیږي چې نا صر او هو تک د درخي زامن ، دبارو لمسیان او او دتوران کړو سیان دي او دواړه سره ورونه ول ، خو ځینې نا صر ان دا ادعا نه م
شپه که تیاره ده مڼې په شمار دی
مشکل چېرې دی ؟ مشکل په ما او تا کې دی تر څو چې ما او تا سم نه شی ستونزې له منځه نه ځی . زموږ فرهنګ کې هیڅ مثقال، خورد، پاو ، اوچارک شخصیت نشته ټول من دی! زموږ فرهنګ کې ډیر داسې دود ونه شته چې له عقیدې او اسلام سر مخالف دی خو موږ یی بیا هم عملی ګڼو او په اسانی یې نه پرېږدو دا یوه روانی ناروغی ده . بله مسئله دسیاست ده . موږ دوچ سیاست اوسرتمبګی په خاطر وژنه یوه عادی خبره ګڼو او په کلنو مو بې ګناه انسانان په همدې پلمه ووژل داهم عملا له اسلام سره ټکر کې یو قبیح عمل دی. دروغ ویل مطلق حر
الحاج محترم مفتي صاحب عبدالسلام سروري ژوندلیک
الحاج محترم مفتی صاحب عبد السلام سروری دمرحوم صوفی سرورخان زوی دمرحوم خدا ینظر لمسی دافغانستان دغزنی ولایت دزنخان ولسوالي دزمانخيلو كلي مشهور په حسن کلا اوسیدونکې چې په کال ۱۴۰۵ هـ ق کې چې د ۱۳۶۳هـ ش سره سمون خوري په خپل پلرني مذکور خای کی پیدا شوی ابتدائی دینی زده کړي یی دخپل مسجد له امامانو څخه وخت په وخت کړي. او عصری زده کړی یی هم څه ناڅه دخپلی منطقی در حمانیه مکتب په انګر کې په وخت د حاکمیت د اسلامي امارت کې کړي. او بيا په کال ۱۴۲۰ھ ق چې د ۱۳۷۸ ه ش سره سمون خوري دديني زده کړو لپاره دخپلي
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟ وګوره دلارې توپیر ته چې چېرې ده او زه چېرې ؟ دحافظ ژباړه شوی غزل دافغانانو ګونګوسی، لوړ ې اوژورې غورې او ډبې ،تبلیغات او هیاهو دعدم تشدد دمزاج ، ابتکار، تنوع او سیاسی برداشت نه لیری دی.افغان بل چا پسې سمې منډې وهی خو خپل ورته بد ښکاری په ټوله ځان له هر چا لوړ ګڼی او احساساتی لګیا دی او هر څه چې خولې ته ورځی صرفه نه کوی. راځی دکاکتوس او یوشمیر تلوېز یونو په خپل سر اتلانو بیلګو ته لاړشو . رنګین داد فر سپنتا یو ستر شعله یی په تلویزیون کې را
هم مې زړه کیږی او هم مې ساړه
په ډیر ه محتاطانه او ټیټه غاړه یوشمېر حکومتی لوړ پوړی چارواکی هم وایې چې دښوونځیو دروازې دې دنجونو پر مخ خلاصې شی اما ولی نه کیږی ؟ ددوی دریز دمقام اوقدرت ساتنې لپاره ډیره محافظه کارانه بڼه لری یا دروغ وایی دې لانجې ته نور باید دپای ټکی کیښودل شوی وای خو له بده مرغه دغه شمیره په ظاهری ډول وایی خو باطنا دوی هم نه غواړی دې ته وایی یک بام ودوهوا! دلته دادرې کاله په دوامداره توګه وویل شوًاو نغارې ووهل شوې چې ښوونځی باید خلاص شی خو نه شول . دادرې کاله نارې وشوې چې حکومت تک شموله دی تک قومی دی ، تک
غرب او ديني ازادي؟!
مخکې له دې چې په لويديځ کې په ديني ازادي خبرې وکړو لومړی به ديني ازادي تعريف کړو چې څه شی ده. ديني ازادي له هغې ازادي څخه عبارت ده چې يو فرد، ډله يا ټولنه دخپلو باورونواو عقايدو په ښکاره لمانځنه، عمل رعايت او عبادتونو کې په پټه يا ښکاره ډول بشپړه ازادي ولري. خو په دې وروستيو کې په منځني ختيځ او په تېره بيا د اسرايلو – فلسطين له جګړې سره په بې ساري ډول د مسلمانانو په مقابل کې په اروپايي او په ځانګړي ډول امریکايي ټولنو کې احساسات راپارېدلي دي ، هلته د مسلمانانو د اړيکو ټولنه چې CAIR په
د حسین (رض) شهادت او د یزیدیت تسلسل
د حساب په قانون کې چې له دوو څخه یو منفي شي نو یو پاتې کیږي، مګر په مینې کې چې دوو څخه یو جلا شي هغه بل هم له منځه ځي. د نړۍ د نژدې دوه ملیارده مسلمانانو ۸۹ سلنه یې سنیان دي او پاتې ۱۱ سلنه یې شیعه ګان. دوئ ټول، څوک په پاخه او څوک په کچه کاڼي نه یوازې د رسول الله (ص) له کورنۍ او یارانو سره بې بریده مینه لري؛ بلکې هغه د خپل ایمان برخه ګڼي او د دې ژورې عاطفې په لرلو سره د ډاډ احساس کوي. زه (ملکزی) که د حسین بن علي رضي الله عنهما په مهال ژوندی وای، نو ما به د یزید په ځای له حسین سره بیعت کړی
دشپږم حس پېژندنه دمتافزیک له بعده
په ریبارانو پوره نه شوه لکړه راکړه چې په خپله پسې ځمه ټول انسانان پنځه حواسه لری : بویونه،څښنه،اورېدنه،لیدنه او لامسه حواس .زه له داکتر هاتف مختار سره دې بحث کې کاملا موافق یم دما مؤن په پروګرام دهاتف مختار او استا عبدالناصر نور زاد بحث دما ډیر خوښ شو . دافغانانو په دې پېچلی بحران کې لومړی ځل دی چې دوه هوښیار افغاانان چې یوتاجک اوبل پښتون دی یودبل سره چې دواړه دعالی تعلیماتو برجسته مخور دی خبرې اترې اورم. ددوی خبرو کې ملموس او مجهو ل بی مانا تکراری تکیه کلام نشته اوقاطع دریز لری ا
تشدد که عدم تشد د؟
(تشد د که عدم تشد د؟) د بشر او بیا د پښتنو/افغانانو په پیښلیک(تاریخ) کې له قابیل او هابیل راواخلئ تر اوسه ظالم-مظلوم،قاتل-مقتول،زورور -بیزوره، قوی-ضعیف،؛بادار-غلام؛غنی-فقیر؛ جاګیردار-بزګر؛ خان-مزدور...ښکیلاک او زبیښاکګر - مستعمرو او ځپل سوي؛ موجود وو ؛او دي دآدم له اولادې پیل نه تر اوسنۍ ټکنالوژۍ، ستورمزلو ،نوښتونو ...تر مصنوعي ذکاوت (اې.آی ) او د دنیا پر یوه کلي بدلیدلو سره سره دپورتنیو تضادونو په پلي کیدو کې د تاوتریخوالي اوجګړو(تشد د -)او د هغه (عدم یا د تاوتریخوالي نشتوالی )،
دامام حسين شهادت څه درس راکوي؟
دامام حسين شهادت ددرسونو مجموعه بسم الله الرحمن الرحيم ليکوال : علامه معين الدين ابوالفضل ... محترمو وروڼو ! تاسي ته معلومه ده چې په دې مبارکه مياشت کې د اسلام د پيغمبر (صلی الله عليه وسلم) مقدس او مبارک لمسی حضرت امام حسين (رضي الله تعالی عنه) اودارنګه کورنۍ او واقعي مخلصان او قريبان يې د يزيد او د يزيد د طرفدارانو له لوري له داسي سختيو او تکليفاتو سره مخ شويدي چې د بشرپه تاريخ کې يې سارۍ نسته ـ د عالَم بشريت د تاريخ په اوږدوکې الله جل جلاله د هر مسلمان لپاره، د هر انسان لپار
جنګ او جګړه نه ، افراط او تفریط نه ، دروغ اوپلمه نه ، امریکاء اوروس نه، بیسواد او بې منطقه نه
سوله حق او عدالت ، تعلیم او تربیه، افکار او سوچ، پرمختګ او زعامت ، رښتینولی او اخوت، ڼړیوال اړیکی او مشارکت، کورنی سیاست او ملت سازی او انسانی کرامت د یوه معیار پر مبنا هویت او درایت دی .تفاهم او تعامل ، صلابت او رسالت ، یو موټی افغانستان او حریت هغه بشپړ ټکی دی چې دغه جنګ اوجګړو ، تزویر او ابتلاوو، لافو اوشاپو ، پڅ او ګونګ سیاستونو خوړلی ولس له تور چکړه او خنډونو څخه را ویستلی شی. دداکتر هاتف مختار دریز په دې برخه کې دستاینې وړ دی . فکری قیام ، علم ودانش ، پوه او رڼا کې دهغه (ولې )ته بای
قربانګاه حقوق بشر در افغانستان
نشست سوم دوحه خلاف قطعنامه ۱۳۲۵ خود حمایت از حقوق زنان ګذر کرد وخلاف عملکرد های دیپلماتیک واهداف ارزشمند بشری خود زیر پا ګذاشت واپارتاید جنسی اشکارا تزيئد بخشید. سازمان ملل باین تار وپودش ، با این هیاهو وتلاشهای پیګیر بنام حقوق بشر ، حقوق شهروندان ، حقوق آن واین وپیهم بعنوان میزبان نشست سوم دوحه عملا در برابر اکثر شروط ګروه طالبان تمکین کرد . این ساخت وباخت یک سازمان مسئول بایک ګروه که مسئولیت ۴۰ ملیون انسان را انحصاری بدوش میګیرند چګونه میتوان ګفت که یک خبرنګار عادی نه تنها اهداف
د ملي محور مشر، ډاکټر روهي: زموږ محور؛ د افغان ولس باورونه او ارزښتونه دي
د ملي محور مشر، ډاکټر روهي: زموږ محور؛ د افغان ولس باورونه او ارزښتونه دي مرکه: ولي الله ملکزی د سیاسي ګوندونو په قاموس کې، د نړۍ لومړنی منظم سیاسي حزب (ولسي ډیموکرات ګوند) دی چې د امریکا دریم ولسمشر، تامس جیفرسن په ۱۷۹۲م کال کې جوړ کړ. بیا دغه لړۍ اروپا او په مزه مزه آسیا او افریقا ته وغزیدله. په افغانستان کې لومړنی مشروطه غورځنګ، ویښ زلمیان، جمعیت وطن او ورپسې د ډیموکراسۍ لسیزې کې ښي لاسو او کیڼ اړخو سیاسي ګوندونو وار په وار سر راپورته کړ. د څارونکو په باور، دغه ګوندونه
د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې
زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او په خاص ډول د ۲۰۰۱م کال راوروسته «د نړیوالو تر ملاتړ لاندې جوړ جمهوری نظام» کې د مدني ټولنې اصطلاح او فعالیتونو ډیر رواج موندلی. په شل کلن جمهوري نظام کې په افغانستان کې د مدني ټولنې د رښتینې او روښانه تصویر پر ځای د هغو بدل او بدرنګ کاریکاتور افغانانو ته وړاندې شو چې په ځینو وختو کې د مدني ټولنې او مدني فعال په اړه د خلکو تر منځ د منفی نظرونو د راپیدا کېدو سبب شو؛ په داسې حال کې چې په اصل کې مدنی ټولنه ( civil society) د هېواد په مادي او معنوي ب
لنډه لار اوږده مزلونه
مقدمه : کله چې دافغا نستان د اسلامی امارت ډلې خبریال ذبیح الله مجاهد د ملګرو ملتونو دسازمان غونډې ته روان وه نو دایی وویلې چې افغانستان بحران کې دی! واقعا بحران کې دی زه له مجاهد سره سل په سلو کې موافق یم. هو ! افغانستان ډیر اوږده بحران کې دی او دغه بحران ډیر مختلف پېچلی ابعاد لری کورنی بعد یې زموږ له لاسه په کړکېچنو ګونګسیو، بن بست، ناندریو ، بلواګرو خود خواهیو له خم وپیچ نه وځی دغه فرهنګ لکه داور لمبې دتنور په داغه برخه کې کته او پورته کیږی . له بده مرغه داعرف زموږ دټولنې عادت ګ
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو لیکوال: ازاد خبریال او سیاسی شنونکی اندیښمن ځاځی د چین کمونیسټ ګوند د ۲۰۲۴زیږدیز کال د جون په لومړۍ نېټه ۱۰۳ کلن شو.له نن څخه شاوخوا ۱۰۳ کاله وړاندې په ۱۹۲۱ زیږدیز کال کې د چین د کمونست ګوند بنسټ کېښودل شو او په چین کې یې د چینایانو د هوساینې او چین د پرمختګ لپاره مبارزه پیل کړه . دا ګوند په ۱۹۴۹ زیږدیز کال کې واک ته ورسېد او شاوخوا ۷۵ کاله کیږي چې د چین د واک واګې یې په لاس کې دي . د چین کمونېست ګوند دغه هېواد په اوسني عصر کې د نړۍ پر یو
د پردې تر شا برتانيا!
برتانيا چې پخوانی ستر تاریخ لري او د افغانستان په ګډون د نړۍ ډېرو هېوادونو ترې خپلواکي اخيستې ده ا، په اوس مهال کې د ملګرو ملتونو د امنيت شورا له پنځو دايمي غړو څخه ده ، د جي ۷ او جي ۲۰ نړيوالو سوداګريزو ناستو غړيتوب لري او هم د ناټو يو تر ټولو برجسته غړی دی . د نړۍ د بېلابېلو هېوادونو په مسايلو او سياست کې ښکېله او د امريکا د متحده ايالاتو کلکه ملاتړې ده . امريکا چې څه شي ته اراده ولري لومړی یې له برتانيا او بيا له نورو هېوادونو سره شريکوي. او د برتانیا یې په هم په هر کار کې لومړۍ ملګرتيا کو
افغانستان د نړۍ هېپیانو جنت او کابل د هېپي ملنګانو مکه (دویمه او ورستۍ برخه)
د هېپیانو افسانوي مسیر د افغان محاصر تاریخ یو هېر شوي څپرکۍ د هېپې توري ایټمنولوجي او هېپیان څوک وود هېپي کلمې مانا یا د هېپي اصطلاح د انګلیسي کلمې „Hip“ هپ „ Hipster“ ٬٬ Hippie ٬٬ څخه اخیستل شوي ده. پښتو ژبې ته غوره ژباړه د نننۍ عصر یا ٬٬ معاصر ٬٬ یا د فعل صفت په بڼه کې ٬٬عاقل هوښیار٬٬ په مانا په ښه توګه ژباړل کیدلي شي. خو په اصل کې دغه اصطلاح په افریقایي امریکایې جاز موزیک ن
ایا پوهیدی چي د نړۍ اول پوهنتون یوي ښځې جوړ کړئ.
ایا پوهیدئ چي د نړۍ اول پوهنتون یوي ښځې جوړ کړی.؟ تعلیم همیشه د بشر د پرمختګ یوه مهمه برخه وه، چې پوهه، نوښت او کلتوري پرمختګ ته وده ورکوي. د القرويين پوهنتون په تاریخ کې ځانګړی ځای لري ځکه چې دا په نړۍ کې تر ټولو زوړ او په پرلهپسې ډول فعالې ډګري ورکونکې پوهنتون دی. په ۸۵۹ میلادي کال کې په فېز، مراکش کې جوړ شو، القرويين نه یوازې د زدهکړې یوه څراغ ده بلکه د اسلامي تعلیمي میراث او بین الثقافتي خبرو اترو یو سمبول دی. فاطمه الفهری د نهمې پېړۍ په لومړیو کې په تونيسیا کې زېږېدلې، وروس
