روانې چارې او بېلابېل
د غني او کرزي عمده توپیر
د لاس د ګوتو په څېر د انسانانو خویونه، ،ښېګڼې او وړتیاوې هم سره متفاوتې وي او د همدغو ځانګړنو له امله ځینې انسانان د نورو زړونو ته رسا لاره کوي، مګر ځینې بیا د ډېرو هلو ځلو باوجود هم د خلکو له سترګو لوېږي. ډاکټر غني او حامدکرزی یې ښې بېلګې دي. ډاکټر غني هره شیبه د وطن د ابادۍ او سرلوړۍ په فکر کې دی او له وطن سره بې کچې مینه لري او خپلې دغې موخې ته د رسېد لپاره هیڅ ډول مصلحت پ
د دښمن تعریف واضح دی
ولسمشر غني په کورنیو چارو وزارت کې د پولیسو د ځانګړو قطعاتو منسوبینو ته په خطاب کې وویل، هر هغه څوک چې د دولت پر وړاندې وسله پورته کوي، دښمن دی او له منځه یې یوسئ. هغه زیاته کړه، زه له هغو کسانو څخه نه یم چې یو ساعت یې دوست بولي او بل ساعت دښمن ورته وایي. په وروستیو څلورو کالو کې چې د امنیتي او دفاعي ځواکونو په عملیاتو کې کوم پرمختګونه وشول او زموږ ځواکونه په مېړانه او عالي مورال وجنګېدل یو مهم علت یې همدا دی، ځکه د ولسمشر کرزي په وخت کې به امنیتي او دفاعي ځواکونو جنګ کاوه،
قومي سوداګر؛ د شخصي ګټو په لټه
زمونږ ولس ته لکه د لمر په شان څرګنده شوه چې ملي خاینینو تر پرونه پورې دا کړیدلی ولس او د افغانستان سپیڅلې خاوره خپلو بادرانو په مرسته ټوټې ټوټې کړه او په میلونونو بی ګناه کسانې شهیدان کړل او اوس دوی د واک د ترلاسه کولو په موخه یو د بل تر څنګ ناست دي او یوه ورځ هم د هغه ریښتینو مجاهدو، د کورنیو، ماشومانو، کنډوښځو، د میندو او پلرو پوښتنه چا ونه کړه چې څه حال لرئ، آیا تاسو کور، خواړه اوبه لرئ او کنه؟ د هغوی د ماشومانو لپاره د ژوند نورې آسانتیاوې لکه ښوونځي ته تګ، د لوبې، او د ژوندانه نور فرصتونه
سوء استفاده های رسمی
هراس از بسیج مردمی که بدون شک آرای پاک را وارد محور های ملی، چون «صلح و اعتدال» می کند، دولت را به تکاپو انداخته است. از قبل نیز گمان هایی به یقین مبدل شده بودند که زعامت کنونی به گونه ی اجندایی از امکانات دولتی برای تداوم حاکمیت ضعیف خویش، استفاده می کند. خارج کردن اکثر پروژه های عام المنفعه به بهانه ی بستر ستیز مناطق روستایی و استفاده ی دوباره آن ها در اوان کمپاین های انتخاباتی، بدون این که ضامنتی وجود داشته باشد که آن
پښتو چاربیته
پښتو چاربیته دا يوه ريښتينې خبره ده، چې ولسونه ادبيات زېږوي او ادبيات بيا د همدې ولسونو د روزلو دنده پرغاړه لري په ادبياتو کې لومړى ولسي ادب د ولسونو له خوا رامنځته کيږي، چې دا يوازې ادب نه بلکې د همدې ټولنو او پرگنو ټولنیز ژوند د ټولو مادي او معنوي ارزښتونو ريالستيکه او ريښتينې هنداره گرځي او د دوى د عاطفيزو غږونو بشپړه انگازه ترې اوريدل کېږي. ولسي ادب چې فلکلوريک ادب يې هم گڼو د پرگنو د ميتولوژيکې ايډيالوژۍ ، اخلاقي معيارونه ، عنعنيز اړخونه او د سيمه ايزو بديعي او هنري ادبياتو
زبان بازی
وقتي اصرار زبان بازان براي اصل شمردن عادت تکلم در هويت تباری را مي بينیم و از جانب ديگر، شاهد مي شويم كه بعضی ما در كنار مخالفان و گروه های انباشته از موتلفان ضد افغان، تا مرز خيانت آشكار به جامعه ي تباری و ايثار مردم براي اشتراك در تحولات انتخابات، با همزبانی، فرياد مخالفت سر می دهند،&
افتخارات مذموم
مثل اين كه عقده ي حقارت قومی از بيماري هاي مهم و رواني مردم ما شده است. شماري با تلقين ميراث بقاياي حاكميت هاي كمونيستي و تنظيمي كه در عقب، ميراث هاي ارتجاعی عتیقه نيز دارد، وقتي چيزي براي ابراز وجود نيافتند، بدون انديشه بر اين كه حالا اين مساله ي قوم هرچه باشد يا نباشد، انساني هايی كه از حيثيت و شان اجتماي برخودار اند، آن ها را مديون تحصيل، دانش&
نمايشي او فرمايشي جرګې مشکل نه شي حل کوي
په افغانستان کې جرګه که د کلي او قوم په سطحه وه او ګه په ملي کچه يوه درنه او معتبره منبع د ناڅاپي سختو او بغرنجو مسايلو د حل د پاره وه . تصميم او فيصله يې موافقو او مخالفو ته قابل د قبول او مرعي الاجرا وه .خو داشان جرګې د اولس د صادقو ، پاکو ، بې جرمه او صالحو اشخاصو او شخصيتونو نه تشکيلېدې ، چې شخصي ، ګروپي او تنطيمي غرضونه او مخصدونه په کې نه وو مطرح ، بلکې د عمومي او ملي خير اوصلاح هدف به په کې نغښتئ و .همدا وجهه وه چې بې له چون اوچرا به يې پرېکړو ته لبیک ويل کيدلو او ستونزه به حل ش
د نوي رپوټ موندنې ښیي د استرالیا حکومت د کډوالو روغتیا ته جدي پاملرنه نده کړې
د استرالیا حکومت په تیرو پنځو کلونو کې له خپلو سمندري توقیف خونو د ناروغه کډوالو استرالیا ته د لیږدولو مشورې چې د ډاکټرانو لخوا ورکړل شوي وې له نظره غورځولي او د کډوالو روغتیا ته یې کومه جدي پاملرنه نه ده کړې. د یوه نوي رپوټ موندنې ښیي چې په سمندري توقیف خونو کې کډوالو او پناه غوښتونکو آن تر پنځو کلونو انتظار ویستې ترڅو استرالیا ته د درملنې لپاره یوړل شي. دغه رپوټ وايي، دا په داسې حال کې ده چې د ډیری دغو ناروغو کډوالو په هکله په توقیف خونو کې د استرالیا د حکومت لخوا موظف شوو ق
توسعه ی حاکمیت ملی
گذر سیاسی 18 سال اخیر، درک فراز و فرود نو بود که با تنوع جناحی و تباری، خواسته ها و آرمان های مختلف را تبیین می کرد. روسای جمهور افغانستان در دو دور انتخابی حامد کرزی، موفق به تامین ثباتی شدند که پس از مُعضل حاکمیت منقسم (به اصطلاح وحدت ملی)، ایجاب می کند در گستره ی فرهنگی «صلح و اعتدال»، دوباره افغان ها را بسیج کند. متاسفانه تحولی که با چرخش مدیریتی نو توام شد، نتوانست به تداومی بیانجامد که شعار می دادند. توبیخ شعور مردم با ارائه ی برنامه ه
اشتباهاتی که نباید تکرار شوند
سناریوی فعلی حاکمیت، نه فقط در دستور مشکل دارد، بل درگیر ذهنیت ارتجاعی انحصار قدرت است. گسترش جغرافیای مشکلات به معنی ارقامی که به حد بیش از 50 درصد، حاکمیت ملی را می کاهند، پرسش های زیادی را طرح می کند که چرا ثباتی که در حاکمیت قبلی به وجود آمده بود، به معنی واقعی از تحول ماند و تداوم نیافت. پرخاشگری دولتی که شعور همه را مصادره می کند، هاله ی قراردادی خودی است که با تجربیات مدیری
سوء استفاده های رسمی
هراس از بسیج مردمی که بدون شک آرای پاک را وارد محور های ملی، چون «صلح و اعتدال» می کند، دولت را به تکاپو انداخته است. از قبل نیز گمان هایی به یقین مبدل شده بودند که زعامت کنونی به گونه ی اجندایی از امکانات دولتی برای تداوم حاکمیت ضعیف خویش، استفاده می کند. خارج کردن اکثر پروژه های عام المنفعه به بهانه ی بستر ستیز مناطق روستایی و استفاده ی دوباره آن ها در اوان کمپاین های انتخاباتی، بدون این که ضامنتی وجود داشته باشد که آن
ټاکنې او د ولس ریښتینی غمشریک
وایی یوه ورځ ښاغلي سیاف یو عرب شتمن مېلمه کړ . کله چې عرب د استاد دربار ته حضور راووړ، ګوري چې استاد په یوه کوشنۍ خاورینه کوټه کې پر پوزي پروت وو، پر خښته یې سر ایښی وو او تسبېح یې اړولې۔ کله چې عرب دا حالت ولید، زښته ډیر یې ورته وژړل او د ډالرو څو ډک بکسونه یې استاد ته ورکړل۔ په دې کیسه حکمتیار خبر شو . د دې لپاره چې استاد سیاف یې شرمولی وي، نو چل يې ورته جوړ کړ۔ استاد ته یې وویل چې یوه مېلمستیا وکړه۔ کله چې استاد ښه توده او غوړه مېلمستیا وکړه، حکمتیار همدا عرب هم ورسره بوتله . خو دا ځل مېلم
سوله د ملت غوښتنه ده
سوله د ملت غوښتنه ده ، سوله کې خیراوعزت دي، نبي كریم صلی علیه وسلم د خپلو اشدو دښمنانو سره چې مشرکین وو او مبارک یی د اصحابو سره له مکې معظمې مدیني ته په هجرت مجبور کړي ووسوله وکړه هغه هم په داسې حال کې چې اصحابو ورسره په شروع کې مخالفت وکړ خو نبي كریم صلی علیه وسلم د خپلې ښځې مشوره و منله چې باید د مکې له مشرکانو سره سوله وکړي او د همغه سولی په نتیجه کې د مکې مشرکانو ایمان راوړ او مکه پرته له جګړې فتحه شوه . د وروستي ځل لپاره وروسته د بن د غونډې اکثریت مطرح افغا
اندونیزیا کې زرګونه کډوال بې برخلیکه او ناهیلې ژوند تیروي
اندونیزیا کې د پناه غوښتونکو او کډوالو ژوند ورځ تر بله له ډیرو ستونزو او کړاونو سره مخ کیږي. په دغه هیواد کې زرګونه میشت پناه غوښتونکې د راتلونکې لپاره هیلې او امیدونه لري خو په پوره کیدو یې باور نلري. د راپورونو په اساس اندونیزیا کې اوسمهال له ۱۴ زرو زیات کډوال چې پکې ګڼ شمیر افغانان هم شامل دي په ډیرو ناوړو او بدو شرایطو کې ژوند تیروي. دغه کډوال چې له جنګ ځپلو هیوادونو لکه افغانستان، سوډان او سومالیا څخه اندونیزیا ته راغلي د پناه لپاره هیڅ کوم ځای نلري او په سړکونو،
چرا عبدالسلام حنفی معاون دفتر سیاسی طالبان درنشست مسکو بیشتر به غم همسایه های افغانستان بود؟
ارسالی: جواد فروتن "در نشست دوروزه ای مسکو معاون دفتر سیاسی طالبان در قطر در حاشیه نشست صلح مسکو در مصاحبه های مختلف اش بار بار به خواسته های کشور های همسایه افغانستان اشاراتی متواتری داشته است و حتی استراتیژی را در مصاحبه های جانبی اش با ژورنالیستان مختلف به نام استراتیژی طالبان درباره کشورهای همسایه و منطقه اعلام نموده است. معاون دفتر سیاسی طالبان مولوی حنفی اظهار داشت که این گروه خواستار صلح و ثبات در افغانستان، کشورهای همسایه، منطقه و فرامنطقهای است و در ارتباط آینده این
رهبران وهي په بډه ؟!
نن اتمه ورځ ده چې د امریکا په ټولو مهمو رسنیو کې د ویرجنیا ایالت ګورنر، ډاکټر رالف نارتم نوم دومره ښکته پورته کیږي لکه په ګرده نړۍ کې چې د ویلو او لیکلو لپاره نه کوم خبر شته او نه ناغیړه. په ۱۹۸۴ کال کې چې هغه لا د طب محصل وو پخپل کلني کتاب کې یی دوه داسی انځورونه چاپ کړي وو چې د تعصب او اپارتاید څرک پکې له ورایه ښکاري. په یو تصویر کې یو سپین پوستی سړی ښکاري چې مخ یی قصدا تور کړی او په دوهم تصویر کې بل سړي ولاړ دی چې د متعصبو سپین پوستو د سازمان (کی کی کی) ځانګړی لباس یی په
نظریات برخی از هموطنان درد دیدۀ ما در قبال نشست مسکو
ارسالی: خیر محمد صادقی " طالبان جهت سهیم شدن در قدرت دولتی و برخی از میلیونران غیر قانونی افغانستان که در هژده سال گذشته از راه های مقام های بلند دولتی و فساد اداری خودشانرا به ثروت های غیر قانونی و غصب دارائی های رسانیده اند، با لفاظی های محیلانه در نشستی در مسکو حضور به رسانیده و هر یک خودش را نمایندۀ مردم خوانده، یکی از ترس از دست دادن ثروت های غیر قانونی و دیگری جهت سهیم شدن در قدرت خود شانرا مشروعیت می بخشند. برخی ازتبصره های هموطنان عزیز ما در این باره چنین میباشد:
د مسکو په غونډه کې حساسيت پارونکې غوښتنې
په داسې حال کې چې په مسکو کې د افغان دولت د سياسي او وسله والو مخالفانو تر منځ غونډې ته د افغان حکومت تر څنګ په کور دننه هم غبرګونونه وښودل شول؛ خو بیا هم هغوی چې د اشرف غني له حکومته ګوښه شوي او يا مستعفي چارواکي دي؛ د روسيې چکر ته ورغلل او په دغه غونډه کې يې ګډون وکړ. له وړاندې څخه دغې غونډې لپاره د حکومت د سياسي منتقدينو لخوا لابي ګيري وشوه. دوی داسې ښکاره کړه چې ګويا دغه غونډه کولی شي د افغان حکومت او وسله والو طالبانو تر منځ مخامخ خبرو ته زمينه برابره کړي. خو معلومه به شي چې دغه غونډه رښ
عباس ستانکزی نشست ننگین مسکو را موفقانه خواند
ارسالی: داود نعیم " اینکه امریکا عزم کشیدن قوای اش را از افغانستان دارد، از دیری بدینسو واضح است! اینکه طالبان با بی خبری از سیاست های ملی، منطقوی و جهانی بسر میبرند و یگانه خواست و خواهش شان رسیدن به قدرت است، هم از دیده ها پنهان نیست. اما لکۀ ننگ را اینبار طالبان با نشست ننگین مسکو کمائی نمودند، زیرا ایشان در نشستی ادعای موفقیت را دارند که طراحی آن نشست را تیم های استخباراتی نزدیک به روسیه و ایران به دست داشته و تحت نام "نشست افغانستانی ها" حضور به هم رسانیده بودند!
د مسکو غونده او د جنایتکارانو توبه
ز عزیزالله (حقپال ) د مسکو غونډه او د جنایتکارانو توبه ایستل هیوادوالو ته روښانه ده چی زموږ هیواد پوره څلویښت کاله د جنګ په سره اور کی سوځیږي او دسوند مواد یی هم زموږ خوار غریب ملت دی ،ملت قربانی ورکوي او هیوادوال دي چي د جنګ سخت درانده مصیبتونه یی تحمل کوي . زموږ ماشومانو او میرمنو دجنګ سخت درانده تاوانونه په خپل پوست و وجود احساس کړل دجنګ مصیبتونه بی شماره دي ، دلته زیات بحث ورباندی نه کوو. نو ځکه سوله همداسی یو حیاتی ضرورت دی چی زموږ وطنو
موجودیت تیم های استخباراتی نزدیک به روسیه و ایران در نشست مسکو
ارسالی: جواد فروتن " اشتراک اعضای برخی از احزاب سیاسی افغانستان در نشست مسکو برای گفت و گو با طالبان بدون حضور نماینده ای از دولت افغانستان عکس العمل ها و سوالاتی زیادی را به همراه داشته است. وزارت امورخارجه افغانستان در مورد نشست صلح مسکو عکس العمل نشان داده گفت، نشست مسکو هیچ کمکی به روند صلح کابل نخواهد کرد. برخی از آگاهان موضوعات سیاسی افغانستان نمایندگان احزاب سیاسی و افرادی را که در نشست مورخۀ 5 و 6 فبروری 2019 تحت شعار "مذاکرات بین الافغانی" در مسکو حضور به هم رسانیده
ولسمشرغني د بې تجربه اشخاصو په لومو کې!
ولسمشرغني د بې تجربه اشخاصو په لومو کې! لیکنه : مینه منګل ولسمشر غني چې د افغان ولس یواځينی او بې بدیله انتخاب و / او دی په تېرو پنځو کلونو کې یې دا ثابته کړله چې د افغانستان د خلکو د پاره یې بنیادي کارونه وکړل افغانانو تر امان الله خان او شهید ډاکټر نجیب الله وروسته د یوه زړه سوانده او خدمتګار مشر کمي احساسوله چې بالاخره د ولسمشر غني په راتګ سره د ولس دا هیله هم پوره شوه ، ولسمشر غني ښه سړی دی ، سپين ږېری دی او اړتیا ده چې په اساسو شرایطو کې ورسره د افغانستان ټو
په مسکو کې واده
اېمل افغان په مسکو کې واده په مسکو کې د افغان جګړې د ختمولو لپاره يوځل بيا واده پيل شوی او د خوړو ډېر دېګي هلته په اور باندې دي او هر افغان سياستوال په دې واده کې کوښښ کوي غوره او ښې خبرې د جګړې د پای ته رسولو په اړه وکړي، ولې دې جګړې دومره زور اخيستی، ملامت اوسلامت په کې معلوم نه دی چې دغه اور چاه بل کړی؟ اوڅوک پړدی څلوېښت کاله دوام او هر افغان په کې د دغه اور د لمبو ښکار شو، اوس هم دغه جګړه روانه ده او نن ورسره د امريکايي ځواکونو د وتلو مسئله هم ملګرې شوې، چې نن وځي
د شهید ډاکټر نجیب الله واکمني!
د شهید ډاکټر نجیب الله واکمني! لیکنه له دري څخه ژباړه _ مینه منګل ډاکټر نجیب الله چې کله د اففانستان ولسمشر کېده هغه وخت ور ور روسان له افغانستان څخه د وتلو په حالت کې و او د هېواد په لریو سیمو کې مجاهدینوهڅه کوله چې د نجیب الله حاکم نظام ونړوي، له مجاهدینو د پاکستان ، او غربي هېوادونو ملاتړ ددې سبب شوی و چې ډېرو له شهید نجیب څخه ځانونه لرې کړي، خو بیا یې هم وکولی شو چې دوه کاله حکومت وکړي، سره له دې چې د نجیب حکومت د پوځي اړخه ډېر پياوړی و ، خو