بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
تنها، صداست که می ماند
در روزگار ما، یادمان ها نیز تغییر یافته اند. در گذشته کتیبه، کتاب، نقاشی، پیکرتراشی و یا روایت شفاهی، شرح حال می بود. صنعتی شدن با دست آورد های عجیب، انسان را از دنیای تخیل، به واقعیت های قابل لمس آورد. در قرن 18، ژول ورن فرانسوی، بسیاری از پدیده های تخنیکی را که بعداً اختراع می شدند در قالب داستان ها خلق می کرد. با اعتقاد به باور ها، گاهی برای جویای احوال رفته گان می روم. در م
از سوزشی تفت جاهلیت به سایه های قرآن
از سوزشی تفت و حرارت جاهلیت ، به سایه های پرطراوت و شاداب قرآن، پناهنده شوید !!! عبدالخالق صارم من مطالعه متن عربی تفسیر ( في ظلال القرآن ) أثر شهید سید قطب را در سن 25 سالگی آغاز نموده و در سن سی سالگی به پایان رساندم ، در خلال مطالعه این تفسیر به نتائج ذیل دست یافتم : 1_ شهید سید قطب یک مکتب جدیدی را در تفسیر قرآن تأسیس نموده است که می توان آن را مکتب خیزشی و یا مکتب انقلابی قرآن ، نامید . 2_ چونکه سید قطب این تفسیر را در حالی نوشت که ریسمان دار بالای سرش آوی
ایا شوکاڼی پیژنئ؟
شوکاڼی چېځیني خلک ورته سپینه ډبره ، سپلۍ یا نرمه ډبره وایی. او همدارنګه په انګلیسی ژبه کی ورته د (talc) ویل کیږي چې یو د هغو مهمو او زیات استعمالیدونکو ډبرو څخه شمیرل کیږي چی په زیاتو اجناسو کې استعمالیږي خو ترټولو ډیر هیرانونکې لا دا ده ، چی دغه ډبره پهدرملو، کاسمېټک، ربړ، روغني رنګ، کاغذ، ساختماني موادو، د ماشومانو په پوډرو،برقي تختو(ساکټونو) او ګڼو نورو توکو په توليد کې ترې کار اخستل کیږي. خوشبختانه چی دغه ډبره د ګران هیواد افغانستان په ځینو ولایتونو کې په پراخه پیمانه پیدا کیږی او د خوشحا
طا ګڼډه، خطا ګڼډه!
زما یو پخوانی خپلوان چې پخپله د جمعیت تنظیم غړی هم و، د طالبانو وخت کې به ېې ویل""عطا ګڼډه، خطا ګڼډه!""! اوس چې د معلم ساب عطا م. بینور! ( وبښئ ،زه د رسم معلم ته د استاد دروند لقب نه شم پکارولی؛ لوستونکي ټول د استاد او مالِم په توپیر پوهیږي فکر کوم تشریح ته ضرورت نشته)؛ او( بینور! هم د دې لپاره وایم چې برق له ازبکستان نه واردوي او اقلاََ دا میلیاردري ولایت کې ېې بلخ او مزار شریف ته بریښنا
مقدمۀ برسیاست نیمه کاری سیاسنگ
نقـد یا تهمت زني ! ("دزدیهای رحمان بابا از حافظ شیراز" از داکترصبورالله سیاسنگ) علاقه و یا نفرت ما نميتواند مانع اظهار نظر کسی باشد. هر کس مورد نفرت ما نيز حق دارد درباره هر مطلبي كه ميتواند مدخل تازه بگشايد و تحقيق نو ارائه دهد. يك آدم با فرهنگ اگر مدخل او را قابل تامل و آغشته به حقيقت ببيند، بدون توجه به نوع و نيت، بايد دست او را بفشارد ــ ببوسد. اگر فقط هماندش و همسان خويش را ميپسندد كه از خوش آ
ډیموکراسي که ډرکراسي؟!
طنز محمود نظری ۲۰۱۸-۱-۲۷ ډیموکراسي که ډرکراسي؟! چي حق وایې، وايي دا سړی خورا تفرقه کوي چې رښتیا وایې، وایي دا سړی خره ټوقه کوي دسیاست درواغه خبره د هر چا ښه خوښیږي چې حقیقت وایې، وایي داسړی خبره بدذایقه کوي *** زموږ په وطن کې ډیموکراسي نه ،سمه ډرکراسي ده غیږ نیول نسته روانه دلته دآخ او ډب د کج کشتي ده هو زموږ هغې ډیموکراسي نه ، په خدای ډرکراسي ده هره لوړه څوکۍ د یو ډرن پمن لپاره ازلي او میراثي ده *** وا
سرتیري مو مه ملامتوئ
کابل روانه اوونۍ بیا د یوه خونړي برید شاهد و. د پینځو ځانمرګو لخوا په انټرکانټيننټل هوټل دغه شوي برید بیا ګڼې کورنۍ د ویر او غم په ټغر کینولې. پر یوې مهمې او تاریخي ملکي وادنۍ دغه ترسره شوي برید کې په لسګونو غیر پوځي افغانانو سربیره بهرنیو اتباعو ته هم تلفات واوښتل او په همدې خاطر یې په کورنۍ او نړیواله کچه غبرګونونه او غندنې هم درلودې. ددغه برید په تړاو د لومړنیو خبرونو له خپریدو سره همماله ګڼو هیوادوالو د تیر په څیر بیا خواله رسنیو ته مخه کړه او ډیرو نه غوښتل، چې پر حکومت
د واټيکان په کليساګانو کې پر ترکيه باندې د جګړې زنګونه وهل کېږي!!!
ژباړه او زياتونه عبدالرحمن فرقاني کېداي شي، نوموړې جګړه جې انګازې يې په څپو کې تاوېږي. او اوروپا غواړي په لنډه نږدې کې پر ترکې باندې نوموړې جګړه په لاره واچوي، خو الله متعال د ټولو پر کړنو مسلط دي. اورپا په دغه آسانۍ اوردګان ته نه تسليمېږي، د کليسا مليشې تر دسيسې پرته دې ننندارې ته لاس تر زنې نه کېنې ، چې د ترکيه اساسي قانون په دې سادګۍ سره بدلون ومومي ! نوي کاله کېږي، چې ترکيې د سيکولاريزم په تاټوبي کې خاپوړي او ژوند کړي، او داسې اساسي قانون پرې حاکم دي، چې په اوروپ
افغانان عدالت غواړی
که چې په نورو ویناګانو کې ورته ګوته نیغه شوي وه ، د افغانستان خلک په تیرو څه کم څلورو لسیزو کې د اوږدې جګړي د اور په لمبو کې سوځې . هغوي په دې عقیده دي چې د هیواد د اقتصادي ، سیاسي او ټولنیزو اډانو په ویجاړولو کې د نړۍ او سیمې یو شمیر زبرځواکونه او سیالې کښ هیوادونه شامل دي . که څه هم چې زموږ د خلکو عمومې وروسته پاتیوالې ، په سیاسي بعد کې ایدیولوژیکو چلندونو او نورو لاملونو خپلې اغیزي ښیندلې ، خو د اسلامي پاکستان دوښمنانه او یرغلیزو کړنو د افغانستان په تباهۍ کې تر هر بل لامل زیاته برخه لرلې د
غوره هیله
غوره هیله په دي ورځو کې ډيرئ هغه افغانان چې د ګوندي سیاست سره سروکار لري ، د یوي غوره هیلي په توګه ، د ډموکراتیکو او وطنپالونکو ګوندونو تر منځ د یووالي اړوند تودي او ژوري څرګندونې کوي . هغوي له خپلو تجربو ، په سیاسي مبارزه کې د یووالي د خوشالونکو بریاؤ او زړه ماتونکو ناکامیو په هکله په زړه پوري او کمیابه مالومات وړاندي کوي . له دي جملي یو شمیر د ګوندونو تر منځ د یووالي د ماتیدو لوي لامل ، له اصولو او معی
کوړکه چرګه: لنډه کیسه
کوړکه چرګه ***** ټولې هګۍ یې دامریکا د«یونیکال»په کمپنۍ اودهغه هیواد د رستورانونودبوسوپه کوټو کې اچولې وې اوخپل وطن ته تشه ګیډه راغله. راغله نه؛ بلکې آن له هغه ځایه دبوسوپه ټوکرۍ کې راوړل شوه. افغانستان ته خوپه ځانګوډوله چورلکه کې څووارې له پولې واړول راواړول شوه چې اخیریې پښې ولګیدې اوځای یې پیداکړ. ددې خاورې هوا خونن سبا ډیره ترخه وه. هره چرګه اوهرالوتونکی دومره په اسانۍ دداسې هواسره ځان نه شي سمولی. دلته ترخې ترخې سیلۍ لګیدې،توپانونه اوبوړبوړکۍ وې، له جوشه ډک
تفاوت، از کی تا کجا! (مکه در 1953)
واژه گانی که بار معنایی ناخوش داشته باشند، آشنایان ادبیات شفاهی و گفتاری یک عمر ملت افغان شده اند. تقریباً از آغاز کودتای شوم هفت ثور تا کنون، چشمان ما به افق هایی دوخته می شوند که آیا در رسید آن ها، سیمای خوش زنده گی، دوباره می شود. یک عمر، معادل یک نسلی که زاده ی جنگ است، هرچه از رفاه، عمران و مسرت بشناسد، این ذهن، تصویر و حس، ب
د کوچنیانو لپاره یوه لنډه کیسه
فوټبال یوازی نه کیږی سورګل د کوټي د باندی کتل خپله خور یی ولیدله چی له کوټې بهر د کور په انګړ کی له توپ سره لوبي کوی. په جګ آواز یی غږ کړ “تورپیکې... تور پیکې، څه کوی؟” تور پیکی چی توپ پسی یی منډي وهلي خپل ورور ته یی و نه کتل او په جګ آواز یی ووییل “ فوتبال کوم” سور ګل چی له خپلې خور پنځه کاله مشر وو، په خندا وپوښتل “ له چا سره فوټبال کوې؟ ” “ له ځان سره یی کوم.” “ زه هم راشم
کودکستان سیاسی
درگیری داخلی باند شر و فساد روی کار یا بی کاری عطا محمد نور، دار و ندار وجاهتی را بروز کرد که در واقع بسیار هم وجود ندارد. زیر سوال بردن پرستیژ به اصطلاح جهادی و مقاومتی داکتر عبدالله، موضع گیری های سایر پکول به سران بی کار و بالاخره این که در این خانه جنگی تنظیمی، بی خانمان تر می شوند، آنان را به حربه های مختلفی متوسل می کند. عطا محمد نور
پاکستان مروری بر کتاب کمیاب یا دست دوم
نویسنده: عبدالعظیم ولیان سال انتشار 1350 مروری بر کتاب کمیاب یا دست دوم تقریبا منبعی نیست که از بنیان تاریخی آن رخ داد(تجزیه هند) نوشته باشد که موجب پیدایش دولت پاکستان شد. گویی مقدر و قرار بوده است ناگهان پاکستان نیز همانند کویت که انگلستان در سال ۱۹۶۱ از عراق جدا کرد، از هند مجزا و مستقل شود! تنها استثنای در دسترس، همین کتاب ولیان بود که به گونه ای حیرت آور و هرچند مختصرا، به مبانی تولید کشور پاکستان پرداخته است. چنین ا
شاعر و شعر مهجور (مغول زاده ی دری گو)
فتور سیاسی، بیش از 240 سال، مرکزیت ها برای برپایی دولت ها در افغانستان را ناممکن ساخت. پس از تیموریان هرات، واحد سیاسی افغانستان قرون وسطا تا جنبش هوتکیان کندهار و تاسیس حاکمیت احمدشاهی، گسسته می شود و بر این گونه، نه فقط روند سیاسی مختل، بل ارزش های فرهنگی سرزمین محور نیز تضعیف و حتی مهاجر می شوند.
از خانواده ی بزرگان (محمد نادر نعیم)
یادآوری: در جریان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری سال 1393، با نادر نعیم آشنا شدم. در آن زمان، دوست خوبم، مصطفی کاکر (گزارشگر پیشین صدای امریکا- اکنون در فرانسه زنده گی می کند) که جوان متجسس و پُرتلاش است، بر اثر وجاهت کاری و تحصیلی خویش، اعتماد تیم انتخاباتی آقای نادر نعیم را جلب می کن
د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه - دریمه برخه
د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه (عبدالله وردک) دریمه برخه - انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې تاسې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو لوستونکو! زه غواړم چې دغه نقطه په ښه توګه واضح کړم چې دغه لیکنه زما شخصي نظر دی، او دغه په هېڅ صورت کې ددې معنٰی نلري، چې هغه به حتمي د منلو وړ او د نیمګړتیاوو څخه به خالي وي. نه، داسې نده، او دغه یو نظر دی، چې زه یې د ستاسي حضور ته په ډېره درناوۍ وړاندې کوم. په
این رُخ تاریخ
برداشت ما از تاریخ، بیشتر به مفهوم عمق تاریخی واحد های سیاسی بوده است. چنین خوانشی در صد سال اخیر، بدون شک به مفهوم شکل گیری ملت ها در واحد های سیاسی به کار رفته است. در واقع چند طبقه ی تاریخ، در تداوم بشری، این موضع را توجیه می کند؛ اما این، به معنی نفس مساله ی تاریخی نیست. تنازع سیاسی، استعمار و مناقشه، در تعیین نگارش تاریخ، به ابزار و ترفند هایی متوسل می شوند که بر اثر آن ها، دید تاریخی نسبت به گذشته، دنبال استخراج مفهوم خاص باشد. بر این اساس، تنوع تاریخی، قربانی برداشت خاص می شو
سخاوت او حیا عمر زیاتوي
سخاوت او حیا عمر زیاتوي: عبد الباسط عبد الصمد نیټه: 22-12-2017م د عمر اندازه الله تبارک وتعالی چې چاته یې خوښه شي ډیر ورکوي چاته کم، خو بهترین هغه څوک دی چې عمر یې ډیر او د الله تعالی په اطاعت کې یې تیر کړي. فرعون څه کم و زیات اته نوي کاله عمر درلود، چې په ۲۲ اکتوبر ۱۳۲۶ق.م زیږیدلې، د خپل پلار سیتي اول سره د حکومت په داخلې چارو کې د ماشومتوبه ملګری او داخلې ټولې دندې په ۱۳۱۱ ق.م کال ورسپارل شوې وی، چې د پلار په ژوند باندې یې شپاړس کاله دا چارې پر مخ بیولې، همدارنګه د ف
طالبان له کندهاره تر مزاره کتاب ته ځانګړې کتنه !
تاريخ د ویښو او نه ماتيدونکو ملتونو د ژوند راز دي، هغوی چې تاریخ یې په غور لوستي ډیر کم د تراژېدیو له تکرار، د ولسونو له کرکې او د خپل پایښت له زوال سره مخ شوي. مونږ د یو داسي ولس په څېر چې دپیښو په سیمه، د شیطانانو د شرخوښیو او تل د خپل وخت له بدمستو ښامارانو سره مخ شوی يو ډیر کله د مرګ تر کومي پوری تللي یو او هر یوه زموږ د هضمولو لپاره خپل ستوني واز کړي وو. چې مغل، ګرګين، انګریز، سور تظاری ښامار او همداوس جګړه ماره اویرغلګره امریکا یې ښه بېلګه ده.
د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه
د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه (عبدالله وردک) دوهمه برخه - انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې تاسې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو یو بل علت د دیني مدرسې او پوهنتون تر منځ فاصله ده. د دیني مدرسې او پوهنتون تر منځ دغه لوی واټن ددې سبب شوی دی، چې د مسلمانانو بشري او علمي قوه په ۲ برخو سره ووېشل شي، او بیا د یو او بل په مقابل کې استعمال شي
مکثی بر اندیشه جان لاک در حوزه فلسفه سیاسی
مکثی بر اندیشه جان لاک در حوزه فلسفه سیاسی لاک تفکر را حاصل مجموعه یی از تصورات می دانست. تصورات ناشی از تاثیرپذیری عضوهای حسی هستند. عضوهای حسی دو نوع تصور در مغز ایجاد می کنند: نخست، تصورات ناشی از احساس است، منشای این تصورات به طور مستقیم بیرون از ذهن قرار دارد. دوم، تصورات حاصل از ادراک ذهنی هستند. این دسته ی دوم از تصورات حاصل کار ذهن روی تصورات بیرونی به حساب می آیند. حاصل این دو گونه تصور مجموعه یی از آگاهی و اندیشه را تشکیل می دهد. بنابر این هر آنچه در ذهن ما وجود دارد ح
د بشر د حقونو د اعلاميې اویایمه کلیزه او د اعلاميې عمده ټکي
د ملګرو ملتونو موءسسې ،د ۱۹۴۸ کال د ډیسمبرپه ۱۰مه د بشر(انسان) د حقونو اعلاميه خپره کړې وه او دا ورځ ېې د بشر د حقوقو د اعلاميې ورځې په حیث منلې چې دا دی ڼن ېې ۷۰یمه کالیزه نمانځل کیږي. د ملګرو ملتو(یو.اِن) د وېبپاڼې دیوې لیکنې نه ما یو څو ټکي ژباړلي +د اعلاميې اساسي حقونه!! ،او په پای کې به خپل نظر د افغانستان، او نړۍ کې د دې حقونو په تطبیق یا نه عملي کیدلو لڼډ نظر واچوو:
زرسالاران یهودی و پارسی (معرفی کتاب)
در روزگار ما، شناخت بنیانی پدیده های سیاسی، اجتماعی، تاریخی و اثرگذار، به ماهیت، پیچیده گی و عناصری مرتبط است که از زمان آغاز تا نضج، رشد و نهادینه گی، پیرامون و در گسترده گی عوامل ذهنیت ساز، روی عملکرد تاثیر می گذارند. رجوع به اصل، بر اساس شناخت بنیانی به ماهیت و فراسویی می رسد که در جهان ما، هزاران مقوله دارد. ذهن متجسس بشر برای رفع