بېلابېلې ټولنيزې ليکنې


تفاوت، از کی تا کجا!  (مکه در 1953) 

واژه گانی که بار معنایی ناخوش داشته باشند، آشنایان ادبیات شفاهی و گفتاری یک عمر ملت افغان شده اند. تقریباً از آغاز کودتای شوم هفت ثور تا کنون، چشمان ما به افق هایی دوخته می شوند که آیا در رسید آن ها، سیمای خوش زنده گی، دوباره می شود. یک عمر، معادل یک نسلی که زاده ی جنگ است، هرچه از رفاه، عمران و مسرت بشناسد، این ذهن، تصویر و حس، ب

15.01.2018 مصطفی «عمرزی»

د کوچنیانو لپاره یوه لنډه کیسه

فوټبال یوازی نه کیږی سورګل د کوټي د باندی کتل خپله خور یی ولیدله چی له کوټې بهر د کور په انګړ کی له توپ سره لوبي کوی. په جګ آواز یی غږ کړ “تورپیکې... تور پیکې، څه کوی؟” تور پیکی چی توپ پسی یی منډي وهلي خپل ورور ته یی و نه کتل او په جګ آواز یی ووییل “ فوتبال کوم” سور ګل چی له خپلې خور پنځه کاله مشر وو، په خندا وپوښتل “ له چا سره فوټبال کوې؟ ” “ له ځان سره یی کوم.” “ زه هم راشم

12.01.2018 سمیع الله خالد سهاک

کودکستان سیاسی

درگیری داخلی باند شر و فساد روی کار یا بی کاری عطا محمد نور، دار و ندار وجاهتی را بروز کرد که در واقع بسیار هم وجود ندارد. زیر سوال بردن پرستیژ به اصطلاح جهادی و مقاومتی داکتر عبدالله، موضع گیری های سایر پکول به سران بی کار و بالاخره این که در این خانه جنگی تنظیمی، بی خانمان تر می شوند، آنان را به حربه های مختلفی متوسل می کند.   عطا محمد نور

12.01.2018 مصطفی «عمرزی»

پاکستان  مروری بر کتاب کمیاب یا دست دوم

نویسنده: عبدالعظیم ولیان  سال انتشار 1350  مروری بر کتاب کمیاب یا دست دوم   تقریبا منبعی نیست که از بنیان تاریخی آن رخ داد(تجزیه هند) نوشته باشد که موجب پیدایش دولت پاکستان شد. گویی مقدر و قرار بوده است ناگهان پاکستان نیز همانند کویت که انگلستان در سال ۱۹۶۱ از عراق جدا کرد، از هند مجزا و مستقل شود! تنها استثنای در دسترس، همین کتاب ولیان بود که به گونه ای حیرت آور و هرچند مختصرا، به مبانی تولید کشور پاکستان پرداخته است.  چنین ا

12.01.2018 عبدالعظیم ولیان

شاعر و شعر مهجور (مغول زاده ی دری گو)

فتور سیاسی، بیش از 240 سال، مرکزیت ها برای برپایی دولت ها در افغانستان را ناممکن ساخت. پس از تیموریان هرات، واحد سیاسی افغانستان قرون وسطا تا جنبش هوتکیان کندهار و تاسیس حاکمیت احمدشاهی، گسسته می شود و بر این گونه، نه فقط روند سیاسی مختل، بل ارزش های فرهنگی سرزمین محور نیز تضعیف و حتی مهاجر می شوند.  

08.01.2018 مصطفی «عمرزی»

از خانواده ی بزرگان  (محمد نادر نعیم) 

        یادآوری:  در جریان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری سال 1393، با نادر نعیم آشنا شدم. در آن زمان، دوست خوبم، مصطفی کاکر (گزارشگر پیشین صدای امریکا- اکنون در فرانسه زنده گی می کند) که جوان متجسس و پُرتلاش است، بر اثر وجاهت کاری و تحصیلی خویش، اعتماد تیم انتخاباتی آقای نادر نعیم را جلب می کن

06.01.2018 مصطفی «عمرزی» 

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه - دریمه برخه

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه (عبدالله وردک) دریمه برخه - انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې تاسې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو لوستونکو! زه غواړم چې دغه نقطه په ښه توګه واضح کړم چې دغه لیکنه زما شخصي نظر دی، او دغه په هېڅ صورت کې ددې معنٰی نلري، چې هغه به حتمي د منلو وړ او د نیمګړتیاوو څخه به خالي وي. نه، داسې نده، او دغه یو نظر دی، چې زه یې د ستاسي حضور ته په ډېره درناوۍ وړاندې کوم. په

30.12.2017 عبدالله وردک

این رُخ تاریخ

برداشت ما از تاریخ، بیشتر به مفهوم عمق تاریخی واحد های سیاسی بوده است. چنین خوانشی در صد سال اخیر، بدون شک به مفهوم شکل گیری ملت ها در واحد های سیاسی به کار رفته است. در واقع چند طبقه ی تاریخ، در تداوم بشری، این موضع را توجیه می کند؛ اما این، به معنی نفس مساله ی تاریخی نیست. تنازع سیاسی، استعمار و مناقشه، در تعیین نگارش تاریخ، به ابزار و ترفند هایی متوسل می شوند که بر اثر آن ها، دید تاریخی نسبت به گذشته، دنبال استخراج مفهوم خاص باشد. بر این اساس، تنوع تاریخی، قربانی برداشت خاص می شو

24.12.2017 مصطفی «عمرزی»

سخاوت او حیا عمر زیاتوي

سخاوت او حیا عمر زیاتوي: عبد الباسط عبد الصمد نیټه: 22-12-2017م د عمر اندازه الله تبارک وتعالی چې چاته یې خوښه شي ډیر ورکوي چاته کم، خو بهترین هغه څوک دی چې عمر یې ډیر او د الله تعالی په اطاعت کې یې تیر کړي. فرعون څه کم و زیات اته نوي کاله عمر درلود، چې په ۲۲ اکتوبر ۱۳۲۶ق.م زیږیدلې، د خپل پلار سیتي اول سره د حکومت په داخلې چارو کې د ماشومتوبه ملګری او داخلې ټولې دندې په ۱۳۱۱ ق.م کال ورسپارل شوې وی، چې د پلار په ژوند باندې یې شپاړس کاله دا چارې پر مخ بیولې، همدارنګه د ف

22.12.2017 عبد الباسط عبد الصمد

 طالبان  له کندهاره تر مزاره کتاب ته ځانګړې کتنه !

تاريخ د ویښو او نه ماتيدونکو ملتونو د ژوند راز دي، هغوی چې تاریخ یې په غور لوستي ډیر کم د تراژېدیو له تکرار، د ولسونو له کرکې او د خپل پایښت له زوال سره مخ شوي.   مونږ د یو داسي ولس په څېر چې دپیښو په سیمه، د شیطانانو د شرخوښیو او تل د خپل وخت له بدمستو ښامارانو سره مخ شوی يو ډیر کله د مرګ تر کومي پوری تللي یو او هر یوه زموږ د هضمولو لپاره خپل ستوني واز کړي وو. چې مغل، ګرګين، انګریز، سور تظاری ښامار او همداوس جګړه ماره اویرغلګره امریکا یې ښه بېلګه ده. 

21.12.2017 قاضي نجیب الله جامع 

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو‌ ځنې علتونه

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو‌ ځنې علتونه (عبدالله وردک) دوهمه برخه - انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې تاسې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو یو بل علت د دیني مدرسې او پوهنتون تر منځ فاصله ده. د دیني مدرسې او پوهنتون تر منځ دغه لوی واټن ددې سبب شوی دی، چې د مسلمانانو بشري او علمي قوه په ۲ برخو سره ووېشل شي، او بیا د یو او بل په مقابل کې استعمال شي

13.12.2017 عبدالله وردک

مکثی بر اندیشه جان لاک در حوزه فلسفه سیاسی

مکثی بر اندیشه جان لاک در حوزه فلسفه سیاسی لاک تفکر را حاصل مجموعه یی از تصورات می دانست. تصورات ناشی از تاثیرپذیری عضوهای حسی هستند. عضوهای حسی دو نوع تصور در مغز ایجاد می کنند: نخست، تصورات ناشی از احساس است، منشای این تصورات به طور مستقیم بیرون از ذهن قرار دارد. دوم، تصورات حاصل از ادراک ذهنی هستند. این دسته ی دوم از تصورات حاصل کار ذهن روی تصورات بیرونی به حساب می آیند. حاصل این دو گونه تصور مجموعه یی از آگاهی و اندیشه را تشکیل می دهد. بنابر این هر آنچه در ذهن ما وجود دارد ح

13.12.2017 شیر ساپی

د بشر د حقونو د اعلاميې اویایمه کلیزه او د اعلاميې عمده ټکي

د ملګرو ملتونو موءسسې ،د ۱۹۴۸ کال د ډیسمبرپه ۱۰مه د بشر(انسان) د حقونو  اعلاميه خپره کړې وه او دا ورځ ېې د بشر د حقوقو د اعلاميې ورځې په حیث منلې چې دا دی ڼن ېې ۷۰یمه کالیزه نمانځل کیږي. د ملګرو ملتو(یو.اِن) د وېبپاڼې دیوې لیکنې نه ما یو څو ټکي ژباړلي +د اعلاميې اساسي حقونه!! ،او په پای کې به خپل نظر د افغانستان، او نړۍ کې د دې حقونو په تطبیق یا نه عملي کیدلو لڼډ نظر واچوو:  

11.12.2017 ډاکټر حمیدالله زړور ساپی

زرسالاران یهودی و پارسی  (معرفی کتاب)

در روزگار ما، شناخت بنیانی پدیده های سیاسی، اجتماعی، تاریخی و اثرگذار، به ماهیت، پیچیده گی و عناصری مرتبط است که از زمان آغاز تا نضج، رشد و نهادینه گی، پیرامون و در گسترده گی عوامل ذهنیت ساز، روی عملکرد تاثیر می گذارند. رجوع به اصل، بر اساس شناخت بنیانی به ماهیت و فراسویی می رسد که در جهان ما، هزاران مقوله دارد. ذهن متجسس بشر برای رفع

08.12.2017 مصطفی «عمرزی» 

افغان واقعی  (دكتور رمضان بشردوست) 

دكتور رمضان بشردوست را در نخست با تفریط در انتقاد، به جا آورديم؛ اما در این مسير، مردي در برابر ملت، معرفي شد كه اگر قرار باشد انسان متكي بر تقوا، وجدان و پابرجا بر اصل افغان در افغانستان تعریف كنيم، بدون شك دكتور رمضان بشردوست، بيشترين آراء را به دست مي آورد.  در اين درنگ

08.12.2017 مصطفی «عمرزی»

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه

د مسلمانانو د وروسته پاتې کېدو ځنې علتونه (عبدالله وردک) لومړی برخه - انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او محترمو لوستونکو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې تاسې ټول روغ او جوړ وی. قدرمنو لوستونکو! دغه تریخ حقیقت خو ټولو ته معلوم دی، چې بدبختانه په اوسني وخت کې مسلمانان ډېر بې اتفاقه دي، او دغه د بې اتفاقۍ ټکي ته په هر مجلس او هره غونډه کې اشاره کېږي. اما، شاید ټول مسلمانان په دغه خبره سره متفق وي، چې مسلمانان د ژوند په ډېرو اړخونو کې د نړۍ له ډېرو خلکو

05.12.2017 عبدالله وردک

تر قضاوت وړاندې په رېښتیا ځان پوهول ضرور دي

زمونږ خلک عادت لري چې لومړۍ دیوې موضوع په اړه قضاوت کوي او وروسته په رېښتیا ځان پوهوي، په داسې حال کې چې د نورو په اړه قضاوت کول، د نورو عیبونه راسپړل پر نورو کسانو د تور پورې کول هغه څه دي چې د یوه وګړي له صلاحیته لوړه موضوع ده. له بده مرغه زموږ په ټولنه کې ځینې اشخاص او ځینې کړۍ مخکې له دې چې په رېښتیا ځان پوه کړي او د موضوع بیلابیل اړخونه وڅېړي، پرته له کوم ثبوته د نورو په اړه قضاوت کوي چې دا ‌‌‌‌‌‌ډول پریکړې بیا منفي پایلې لري او د وګړو تر منځ له یو بل

26.11.2017 فرهاد مندوزی

پلار هم چې پلار وي؟

اوولسمه برخه - انګلستان - نومبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! ډېر خوښحاله یم چې الحمدالله یو ځل بیا د ستاسې په خدمت کي حاضرېږم. زه غواړم چې د دغه پورتني عنوان په هکله یوه خبره درسره شریکه کړم. یو څو کاله مخکې ما دلته د انګلستان په یوه ښار کې چې سوتهمپتن نومېږي، د ثواب په خاطر د افغانانو زامنو او لوڼو ته د پښتو او ریاضی تدریس کاوه. هلکانو ته د شنبې ورځ او نجونو ته د یکشنبې ورځ د سهار له ۹ بجو څخه د مازدیګر تر ۵ بجو پورې ټاکل شوي

20.11.2017 عبدالله وردک

نو ګیله مې ځکه وکړه!

په خواشنې سره مو خبر تر لاسه کړ چې د پښتو موسیقي وتلي او نامتو سندرغاړي شرفیار منګل په حق رسیدلی دی. خو له بده مرغه نه ورځپاڼو او ویب پاڼو دده د مړینې په هکله خبر خپور کړ او نه یې د مړينې د لاملونو په هکله څه ویلي دي. څوک وايي چې شرفیار د ودانې له دوهم پوړه څخه را ولید او ټپې شو چې وروسته یې بیا ساه وکړه. که دا خبره رښتیا وي، نو بیا به نوموړې د شمشاد ټلویزون په ټراجیډي پیښه کې له داسي غمیزي سره مخامخ شوي او که

14.11.2017 اسم هجران

یو څوک هغه وخت د یوه شي په قدر پوهېږی چې هغه له لاسه ورکړي

یو څوک هغه وخت د یوه شي په قدر پوهېږی چې هغه له لاسه ورکړي (عبدالله وردک) شپاړسمه برخه - انګلستان - نومبر - ۲۰۱۷ ګرانو او محترمو وروڼو او خویندو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چه د خپلو اولادو او دوستانو سره روغ او جوړ وی. آمین. په ریښتیا سره چې یو څوک تر هغه وخته پورې د یوه شی په قدر نه پوهېږی، چې تر څو هغه یې له لاسه نوی ورکړی. د مور او پلار په قدر هغه څوک ښه پوهېږی، چې مور او پلار یې لدې فاني دنیا څخه پخواه سترګې پټې کړي وی. اوس چې هر څومره لاسونه ټکوي

09.11.2017 عبدالله وردک

د لغمان مهترلام ښار- د یو موډرن ښار په لور

زمونږ په وطن کې ښار د کلي په نسبت په دې غوره بلل کیږي چې د ژوند ډیر وسایل پکې موجود وي. کلي کې عموما وسایل طبیعي وي او هغه کلي چې په چاپیریال کې یې ګوتې نه وي وهل شوې، نو وسایل یې د ټولنې له اقتصادي ودې سره خوا په خوا وده کوي ، که اقتصاد یې ښه وي نو ښه وسایل لري او که ضعیف وي نو ضعیف وسایل به لري او همدغه وسایل بیا د فرهنګ او اخلاقو په رامنځته کولو کې لوی رول لري. افغانستان کې داسې ښکاري چې ښارونو په طبیعي ډول وده کړې او ډیر ښارونه د موډرن ژوندانه اسانتیاوې نلري او که موډرن وسایل لري هم

06.11.2017 محمد نور

خپل حال وایه؟

پنځلسمه برخه - انګلستان - نومبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړی چه د خپلې کورنۍ د غړو، دوستانو، او ملګرو سره روغ، جوړ، خوښحاله، او په ورځني نېکو کارو کې کامیاب وی. زه غواړم د اصل مطلب څخه مخکې یوه ریښتیانۍ کیسه درته وړاندې کړم. کیسه په لاندي ډول سره ده : په ۱۹۸۷ مېلادی کال کې د پېښور د پوهنتون یو استاد دلته انګلستان ته د PhD د پاره راغلی و، او ما هم په همغه کال خپلې PhD ته شروع کړی وه. زما سره زما اولادونه هم و، او زما ملګر

04.11.2017 عبدالله وردک

دهر علم دانتقال او هغو څخه دګټې اخستنې لپاره ښه وینا کول اړین دي!

ښاغلی احسان الله هلال د " دویناکولوپرمهال دنوي نسل ځوانان اودهغوی لپاره ځینې لارښونې" تر عنوان لاندی، داسی لیکی: " دنوي فصل(نوي نسل) یوځوان چې زده کړې يې دبکلوریاترکچې بشپړې کړې وې راسره مخ شو په خواراحترام یې خبرې اترې راسره شروع کړې، دځینو کاروپه اړه يې راڅخه مشورې غوښتې، داسې ښکاریدوچې هرڅه وایي سهوه ترې کیږي، خبرې به ترې ګډې وډې کیدې ویل: کله چې وغواړم په مسجد کې آذان وکړم زړه مې په درزار شي، له مشرانو سره دخبرو پروخت مې هم زړه دربیږي، په ټولګي کې مې چې استاد ددرس لوستلولپار

30.10.2017 افغان تحرک

ولې زموږ په ټولنه کې ښځې او نجونې خوندیتوب نلري؟

ولي زمونږ په ټولنه کې ښځې او نجونه خوندیتوب نه لري؟ فرهاد مندوزی افغانان په یوه دودیزه ټولنه کې ژوند کوي چې د ژوندانه ډیری کړه وړه یې په بیلابیلو دودونو او رواجونو پورې تړلي دي چې د هیواد په ګوټ ګوټ کې بیا دا رواجونه له یو بل سره ډېر توپیر نلري او د ژوند کولو ډولونه یې له یوې سیمې او بلې سیمې سره تر ډیره یو شان دي. هره ټولنه کې په څو ډوله نزاکتونه، رواجونه او دودونه شتون لري چې وګړي ورته د قانون په پرتله ډير ارزښت ورکوي او پرې ولاړ دي، نو دهغې له ډلې نه غواړو په دې اړه بحث و

30.10.2017 فرهاد مندوزی

د دعا د قبلیدو مجربه نسخه

حدیث بیانونکو او د تاریخ عالمانو په خپلو کتابونو کې د بدر د خلکو ډیر زیات اهتمام سره ذکر فرمایلی دی خو د حروفو تهجی په لحاظ سره د ټولو نه مخکې امام بخاري رح راټول کړل او د بدر د خلکو يې صرف ۴۴ نومونه په خپل صحیح جامع کې ولیکل چې کوم د هغوی د صحت د شرطونو او کوشش مطابق وو. علامه دواني رح فرمائي چې مونږ د حدیث د عالمانو نه اوریدلی دي چې په صحیح بخاري کې ذکرشوی د بدر والو د نومونو د ذکر په وخت کې دعا قبلیږي او ددې بار بار تجربه هم شوی ده. د بدر مهاجرین رضی الله عنهم اجمعین سید المهاج

30.10.2017 ثناءالله صالحي

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more