مقالې
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ ( ۲ )
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ دویمه برخه پښتون او پښتونولي:اصیل پښتون اوسیدلو ته دا یواځې کفایت نه کوي، چې یو سړی دې د مور او پلار څخه پښتون زیږیدلي وي. په بله وینا یا دی د پښتنو سره د وینی شریکوالي اړیکې ولري. پښتون مجبور دی، چې د پښتونولي ارزښتونه او نورمونه ومنئ، په خپله پر خپل ځان باندې تطبیق او پلي کړي.پښتون په خپله پښتنه ټولنه کې وجدانآن ځان مکلف بولي، چې د پښتونولي ټولمنلي اصول په خ
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ ( لومړۍ برخه)
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ، لومړۍ برخه سرېزه : د افغان حکومت په کورنۍ او بهرنۍ سیاست کې، په عدلي او قضایي اورګانونو کې، په مشرانو جرګه، ولسي جرګه او د
ازاد پښتونستان ، یو واقعیت
ازاد پښتونستان یو خواب او خیال ندی بلکې یو واقعیت دی چې ډیر زر به د نړیوالو په مخ کې راڅرګندیږي. دا هیواد کوم یو مصنوعی هیواد نه دی بلکی تاریخ لری تاریخ یی په زرګونو کلونو دی ، یوه سیمه لري چې په کې لسګونه میلیونه خلک پکې اوسیږي ، یو کلتور ، یو اقتصاد ، یوه ژبه او یو له بله د وینو رشته لري . مګر یو شمیر استعماری او مزدوری کړۍ هڅه کوي چی ددی هیواد په موجودیت او نوم باندی سترګي پټي کړي. چې د زرګونو کلونو په ترځ کې په سیمه کې موجود دی. پښتونستان په خپل تاریخ کې ډیرې لوړې او ژورې
د کُمینتِرن رامنځته کیدل، فعالیت او انحلال لومړۍ برخه
د کمینټرن د بنسټ ایښودلو لومړۍ نړیواله کنګره نور محمد غفوري ما مخکې په یوه لیکنه کې چې (د کارګري انټرناسیونالیسم پیدايښت او وده) تر سرلیک لاندې مې درنو لوستونکو او مینه والو ته د نورو مطبوعاتو او خپل فیسبوک له لارې وړاندې کړه؛ د کارګري انترناسیونال د راپیدا کیدو، فعالیت، ودې او انحلال په اړه لنډ معلومات ځای کړی دي. اوس غواړم چې په دې لیکنه کې چې په مختلفو برخو کې به خپره شي، د کمینترن د رامنځته کیدو، فعالیت او انحلال په اړه ځانګړی معلومات وړاندې کړم. د پانګوالي نظام د بین المل
سپین بولدک محاصره شوی ښار
یوه لنډه کیسه آسمان بیا له وریځو ډک وهء. یو هلک په لاره کی یوه کراچي کی ترکاري اچولي وهء او په کوڅو کی ګرځیدهء او له خلکو یی غوښتل چی د هغه ترکاری واخلي. د کوڅي په بله خوا کی یوه کوچنې انجلې ناسته وه او په ژړا ژړا یی له خلکو خیرات غوښته. یو څو موتره په د کوڅی یوی خوا او بله خوا کی په څو دقیقو کی تیریدل خو بیا هم د خلکو ټول فکر سپین بولدک اړولی وهء. یوي خوا ته طالبان او بلی خوا ته دولتی عسکر ول چی د ناتو د عسکروله خوا یی پلوي کیدله، تر مینځ سخته جګره روانه وه. خلک پدی نه پوهیدل چی څوک
مامو سی کی بود؟
اینجانب طی چند نوشته از خیانتها و برخورد ناشایست معین اداری سابقه وزارت صحت نوشته بودم. تصادفاً که در ماه حمل(غالباً اواسط ماه حمل) حکم برطرفی او را شنیدم در همان وقت نیز از وضعیت نامطلوب و متکبرانه او نوشتم که نشر شد. این معین زن یک پاکستانی است. من مدتها قبل یادواری کرده بودم که او با خانواده اش به مردان امد. پاکستانیهای محل ایشانرا کابلی میګفتند بزودی خاندان او ماموسی را به یک پاکستانی دادند. و به این ترتیب انها فکر کردند که از فشار مجاهدین و مهاجرین بالایشان کم شد. و کم نیز شد زیرا به خاط
کابل او نیمګړي خپلواکي
کابل په ډیره سپین سترګی سره ، نږدې ۱۰۱ کاله کیږي چې د ازادی په نوم جشنونه جوړوي او په دې هکله د کابل ارګ میشتیان په تیر ایستونکو نندارو او الفاضو سره خلکو ته د مباره کی مراتب وړاندې کوي، په داسې حال کې چې د افغانستان ۶۰ سلنه خاوره د پنجاپ تر مستقیم اشغال او پاتې خاوره یې تر غیر مستقیمې اغیزې لاندې ده خو بیا هم دوی د ازادی او خپلواکۍ نغارې ډنګوي. باید دا ټولې پیښې په انتقادي ډول سره وڅیړل شي. د کابل ارګ میشتیان که د یوې خوا هڅه کوي چې ځانو کې دا توانمندي ښکاره کړي چې دوی ازادی خپله
د ښکېلو اړخونو بيځايه مانورونه د سولې مخه نیسي
له هر ډول شک پرته د افغانانو ترمنځ د شخړو د حل لپاره د توپک شپيلئ کارول قطعاً د منلو وړ حل لاره نه ده. که د تاریخ په اوږدو کې احياناً کله کله ولس د حاکم په وړاندې توپک اخستلو ته مجبور شوي هم وي، ستره بيه يې ورکړې ده، ټولنيزو جوړښتونو او بنسټونو ته يې داسې زيانونه اوښتي دي چې بيا رغول يې خورا زيات وخت او لګښت ته اړتيا لري. افغانستان، سوريه، ليبيا او ځينې نور هيوادونه يې ښې بيلګي دي. نن يو ځل بيا وايم چې په شخړو کې د دخيلو خواوو ترمنځ د مذاکراتو د شونتيا په صورت کې جګړه نه موجه ده او نه هم د حل
د بلواکۍ رنګ او د خپلواکۍ قلنګ
په هندو مذهب کې هولي هغه جشن ته ویل کیږي چې د هر توکم، جنس، ژبې او سیمې خلک د مارچ په میاشت کې یو ځل په یو ستر میدان کې سره راټولیږي. ټوله ورځ سندرې وایي، ناڅي، یارانې کوي، سترګکې وهي او په پای کې یو په بل باندی دومره رنګونه وشیندي چې د پيژندلو نه وي. خو چې ما ښام کورونو ته ستړي ستومانه ورستانه شي، نو بیا هماغه کاست او هماغه طبقاتي ژوند وي، چیرته چې برهمن له شودر سره په یو ټغر او یو د سترخوان نه شي کښیناستلای. ځکه له رنګونو جوړ ټالونه یواځي د ساتیرۍ لپاره وی، کوم چې ډیر نازکه، عاشقانه او زنګی
د کارګري انټرناسیونالیسم پیدايښت او وده
د تولیدي ځواکونو د قانونمندې ودې په معین پوړ کې په ټولنه کې د فیودالیسم په ګېډه کې نویې تولیدي اړیکی رامنځته او سرمایداري (کپیټالیستي) اقتصادي – ټولنیز فرماسیون وزیږيد چې په تدریج سره یې د فیوډالی اقتصادي- ټولنیز فرماسیون ځای ونیو. په کارګرانو باندې د پانګوالې طبقې استثمار شدت وموند. په کپيټاليستي نظام کې د ګلوبالیزاسیون (نړیوال کیدو) پروسه په ټوله کې او په خاص ډول په اقتصادي چارو کې ګړندۍ شوه. د مختلفو هیوادونو ترمنځ د اقتصادي کالیو راکړه ورکړه چټکه او ساحه یې پراخه شوه. د بیلو هیوادونو ملي
د ځوانانو په ژوند کي د تکنالوژۍ تاثیرات
د ځوانانو په ژوند کي د تکنالوژۍ تاثیرات لیکوال: انجنیر ذبیح الله ابراهیمي په اوسني عصري نړي کي تکنالوژي د هیوادونو په نښلولو کي د اړیکي نیونې ستر بدلونونه رامنځ ته کړي دي. په دي ډول که وغواړو چی له اړیکي نیوني او ورته نورو آسانتیاوو خوند واخلو نو اړینه ده چي له نوي تکنالوژي په سمه توګه ګټه پورته کړو. نړي ته په کت
اسلام او مصا لحه
اسلام د غوره تفاهم، مشوری، مصلحت، جرگی، روغی، جوړی، مصالحی او پخلا کېدلو دېن دی. چی په عقل، فکر، علم اواستدلال سره د ستونزو هوارول غواړی او په صبر، حوصلی او معقولو تدابیروسره د جگړه کوونګو تر مینځه عادلانه مصالحی ته مسلمانان هڅوی، ترڅو په صلحه اوامنیت کی آرام، هوسا او سو کاله ژوند وکړی. زکه چی نړی د انسانانو گډ کوردی هرڅوک په کی د انسانی حقوقو او و جایبو په درک او عملی کولو سره د سوله ایز ژوندانه کولو حق لری د داسی جهان بینی او نړی دید په چا پیریال کی د ا سلام مقدس دین خپلو پیروانوته لارښونه
ديپلوماتيک پاسپورټ
بسم الله الرحمن الرحيم صاحب الله (رحيمي) نېټه : ۲۸ / ۵ / ۱۳۹۹ ديپلوماتيک پاسپورټ څرنګه چې اداري سيستم دخدماتودعرضه کولوپه منظوردهيوادونواوحکومتونوهراداري نظام يودبل سره تفاوت لري، چې په ځيني هيوادونوکې چې بروکراسي په کې کمه اوداړتياوړاسناد دښاريانو(اوسېدونکو) ته په اسانۍ سره صادرکېږي يا ورکول اما په بعضې اداري نظامونوکې دغه لړۍ ډيره طاقت لرونکې وي هم داداری لپاره اوهم دښاريانولپاره دسرګردانۍ سبب ګرځي يا سردرد پېداکوي ولې دفسادکوونکولپاره بيا دسؤاستفاده کولوښ
دوبا(کرونا) په باب دپیغمبرص صحیح وړاندوینه
دوبا (کرونا ) ختمیدو په باب چې داسلام ستر پیغمبر صلی الله علیه وسلم کومه وړاندوینه کړي وه ،هغه کټ مټ رښتیا شوه !(الحمدلله) (نږدي درې میاشتې مخکې نړیوالو رسنیو کې دخپرې شوې لیکنې یوه برخه ) هلته چې (ثریا)په افق رادبره او وبا (کرونا)له ځمکې په کډه شي ! لیکنه :مفتي فضل هادي (سالک) ........ دوبا(کرونا) دورکیدو او ختمیدو زیری! دوبا دعواملواوتاریخي شالید یا منظرکشۍ څخه وروسته اوس دا داراسپړو چې وبایی ناروغۍ یا نن سبا دا کرونا وایروس چې وبایي بڼه یې خپله کړي ، کله
خبرلیکنې ژورنالستیک ارونه 5 برخه
ژونـــــالــــیزم! دخبرلیکنې ژورنالستیک آرونه! لیکوال : مفتی فضل هادي (سالک) (پنځمه برخه ) دخبرډولونه : خبردبیلابیلو برداشتونو او سرچینو له مخې اقسام لري ، چې یو څو به یې دلته دبیلګې په ډول رانقل کړو. سخت اونرم خبر: (Hard and soft News): سخت خبر :داهغه خبر دی چې ډیر مهم وي، دحکومت کومه نوې داسې پریکړه چې دټول هیوادپه حالاتو اثرپریباسې ،په ملګروملتونوکې په کومه مهمه مسئله خبري کول ،دمالیې کموالی او زیاتوالی .........،یعنې داسې خبرونوته ژورپام کیږې . نرم خبر
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې جان روان ځاځی د کوويډـ۱۹ ویروس څپې اوس د نړۍ تر هر هيواد رسيدلي، خو پر ځينو هيوادونو بیا غورځنګونه وهي او د اقتصاد ستنې يې ورلړزولې دي. دغه ویروس د نړۍ د لويو هيوادونو پر اقتصاد چې نړيوال اقتصاد هم پرې ډېره تکيه لري، بدې اغېزې کړي او خلکيې له فقر او غریبۍ سره مخ کړي دي. د نړۍ په لر او بر ک
ازادي
ازادي داستبداد نه دنجات په ماناده ، خو افغانانو ( اولس ) هيڅكله ازادي نه لرله ، فقط خارجي استبداد په داخلي بدل شوى دئ . انګريزان ولا ړل ، خو داخلي انګريزان حاكم شول او دا سلسله تر اوسه روانه ده روسان وشړل شول ، لاكن تنظيمي وحشتواكي مسلطه شوه او دادي اوس امريكايي اشغال روان دئ او دشر او فساد اداره يې تحميل كړې ده . هو همداسى ده . نن ورځ دازادۍ خبره دهرې خولې نه اوريدل كيږي ، ځينى حتى امريكايي نظامي يرغل او اشغال ته ازادي وايي او ځينى د قدرت په څوكۍ كيناستلو د اولس دترور ، ق
بیا هم د طالبانو د سر په بیه
د ځینو سر چینو د خبرونو پر بنسټ امریکا په سلګونو میلیونه ډالر پنجاب ته پر ډیورند کرښه د اغزن تار لګولو لپاره ورکړي دي، خو په دې شرط چې طالبان به یوې ننداریزې یا نمایشي او دروغجنې سولې ته حاضروي . د امریکا او پنجاب معاملې ته که څه هم چې ډېرو لیکوالو، ژورنالېستانو، مبصرینو، سیاسيونو، پخوانیو او برحاله استخباراتي مامورینو په وار وار ګوته نیولې ده، خو طالبانو دا ډول تورونه رد کړي او پنجاب خپل د اسلامي عقیدې ورور ګڼي او له مرستو یې منندوی دي . طالبان او د دوی ډیجیټل پلویان دا ډول نیوکې او اندېښنې
د اشغالګرو د غلامانو تهمتونه او د طالب حقيقت
د كابل دمزدورى ، بى واكه -اجنتى او په شر او فساد اخته ادارې اراكين او كرايه شوي ميديايي نغاره چيانو همدا يوه خبره پنجاب ، ISI , پاكستان ، دالخور يادول زده ده او دطوطيانو په شان يى تكراروي او په د بانه خپله زبوني ، غلامي ،ذلت ، جنايت او خيانت غوا ړي مخفي كړي او د ځانونو په شان نورو ته هم د غلام ، احمق او بى خبرو فكر كوي ، خو اوس دحقايقو د پټولو وخت په دروغو او تهمتونو باندى تير شوئ دئ .خلك به بى وسه او د متجاوزينو او اشغال ګرو د تنظيم شوي -دولتي ترور او وحشت او د غلامانو دجنايت او خيانت سره مخ
سوله او دسولې ډېنامیک ارزښت
دالهی( ج) بې بدیله نعمت او پېرزوینه ده اقسام اوانواع نه لری د باعزته او بې عزته قاموس په نوم نه جلا کیږی یوه سوله او صفا سوله ! دیوه بشپړ معیار لورونه اود رحمانیت مهم ګام دی چې د ژوندانه د نورو نعمتونو په ډېرو برخوکې د ګټې اخیستنې لپاره د هوسا ،بې کرکې ،بې زور اوزرو ، افراط او تفریط ،چل اومنافقت ،لافو او باټونه څخه اخوا په کور،کلی ،ښار اوولس کې دپرمخ تللی ژوند بنسټ جوړونکې ده . بهترین او عالی ترین حسن نیت او صفت خکه دی چې تولنه دپوهې په لوری بیایی او بدلون راځی نن سبا دانسان په ذهنیت کې ا
