مقالې
تا زمانی که روسیه خسارات جنگی افغانستان را نپرداخته، اصلاٌ حق گپ زدن در مسایل افغانستان را ندارد!
اوضاع در افغانستان، کمافی السابق پیچیده باقی مانده، و مراتب جدی نگرانی را برای مردم فقیر و جنگزده ای ما برمیانگیزد. فقدان امنیت، که عوامل آن عدم موجودیت صلح بین الافغانی، ضعف دولت و حکومت افغانستان و همچنان تشدید فعالیت های بازیگران منطقه یی و جهانی در افغانستان میباشد، بازیگران منطقه یی بلخصوص ایران، روسیه و پاکستان را چانسی آنرا میدهد، تا از اوضاع و وضعیت درهم و برهم افغانها سؤ استفاده های نموده و هر کدام به نوع خود، منافع و علایق خود را، توسعه طلبی های خود را، ستراتیژی خود را پیاده سا
د مونشن غونډه او د پاکستان تازه بریدونه
د مونشن غونډه او د پاکستان تازه بریدونه د فبرورۍ په ۱۷ مه، د جرمني مونشن ښار کې د خپلې کچې ۵۳ امنیتي غونډه جوړه شوه. په دې غونډه کې چې هلته د افغان ولسمشر اشرف غني په ګډون، د نړۍ نږدې د ۳۰ هېوادونو مشرانو او له ۸۰ زیاتو د دفاع او بهرنیو چارو وزیرانو برخه درلوده، ولسمشر غني خپلو خبرو کې وویل« د موثرې مبارزې او د ترورېزم د ودې د مخنیوي لپاره حتمي ده هغه هېوادونه چې ترورېزم یې د دولتي سیاست اهدافو ته د رسېدو وسیله ګرځولې، تجرید شي.» دلته که څه هم ولسمشر غني په ښکاره د کوم هېواد نوم وانه خ
آیا د سیمه ایزو هیوادونو غونډې به افغانستان ته سوله راولي؟
د فبروري د میاشتې په ۱۵ مه نیټه په مسکو کې د سیمه ایزو هیوادونو یوه غونډه جوړه شوه چې د افغانستان، پاکستان، هندوستان، ایران، چین او روسیې استازو پکښې ګډون کړی وو. ویل کیږي چې دغه غونډه د افغانستان د حالاتو او د سولې د پروسې د ارزولو لپاره رابلل شوی وه. د تیر کال په دسمبر کې هم د پاکستان، چین او روسېې د استازو په ګډون په مسکو کې یوه غونډه وشوه خو د افغانستان حکومت پدې انتقاد وکړ او ویره یې درلوده چې د افغانستان د مسئلې په حل کې يې په لوی لاس یو څنګ ته کوي. له هغه وروسته افغانستان، ایران او هن
پاکستان لکه ليوني سپي خولي اچوي
په پاکستان هم هغه کانه وسول هغه متل دی چي وایي دخپل بام واوره دهمسايه پر کور ور اړوي په افغانستان کي د پاکستان دمداخلی خبره څه نوي نه ده دپاکستان دجوړښت څخه وروسته چي پاکستان ځان دافغانستان دګاونډي په حيٍث رامينځته کړد لومړی ورځي څخه ډيورند لین مسله دافغانستان او پاکستان ترمينځ دمخالفت يواځني خبره وه که څه هم دالحضرت محمد ظاهر شاه په وخت کي چي کله دهندوستان او پاکستان ترمينځ جګړه پيل سوه افغانستان دپاکستان سره خپل حسن نیت ښکاره کړه او پاکستان ته يې ډاډ ورکړ چي دافغانستان له طرفه به دويٍ ته هي
د ايران پيسې هضموي؛ د تورتم غورځنګ بيا ښکرې وکړې
وروسته له هغې چې افغان حکومت د سالنګ له لارې د ۵۰۰ کيلو ولټ برښنا د ليږد پريکړه وکړه؛ د تش په نوم روښنايې غورځنګ (جنبش روشنايې) ډلې د ايران د اهدافو د ترلاسه کولو لپاره له هيواده د باندې د افغان ولسمشر سپکاوي ته ملا وتړله. تيره ورځ افغان ولسمشر د مونيخ په کنفرانس کې د ګډون په موخه جرمني ته ولاړ. سږکال د مونیخ نړیوال کنفرانس ته د نړۍ شاوخوا ۵۰۰ استازي ورغلي او په کې په هغو امنیتي ګواښونو خبرې کېږي چې دامهال د افغانستان په ګډون د سیمې ځینې هېوادونه ورسره مخ دي او نړۍ ته دا ګواښ په ب
بحران اصلی نبود ایدولوژی و احراب ملی در کشور
وضعیت بعد از انتخابات سال 2014 در کشور بحرانی شد و سیاستمداران کشور نتواستند مشکلات را خود شان با تفاهم و در چوکات حقوقی موجود کشور حل نمایند. این امر باعث مداخله بیشتر سیاسی امریکا و سایر کشور های غربی در امور سیاسی خصوصاً انتخابات کشور شد. با ایجاد اداره موقت و انتقالی و روی کار آمدن حکومت جدید و تصویب قانون اساسی نوین در کشور زمینه تشکیل احزاب سیاسی ملی فراهم شد که این کار باعث فعالیت های سیاسی بدور از سلیقه ها و گرایش های مذهبی، قومی و ستمی می گردید.&nbs
سریلانکا وایي د استرالیا څخه راستنېدونکې کډوال به نه محاکمه کوي
د سریلانکا لمړی وزیر رانیل ویکرم سېنګ د تېرې چهارشنبې په ورځ استرالیا ته تللې وو. نوموړي د استرالیا د لمړي وزیر مالکم ټرنبل سره په یوه کنفرانس کې له هغو سریلانکایي کډوالو وغوښتل چې خپل هیواد ته راستانه شي کوم چې استرالیا ته په غیرقانونې ډول مهاجر شوي او دا مهال په دغه هیواد کې د قبلېدو په تمه په توقیف خونو کې ژوند تېروي. د خبریالانو په ځواب کې چې، آیا د دغو کډوالو بېرته ستنیدل به سریلانکا ته خوندي وي؟ ښاغلي ویکرم سېنګ وویل، "مونږ دا مهال په هیواد کی د خپلو ورکو شوو هیوادولو لپ
د استرالیا د مانوس سمندري توقیف خونه به د روان کال تر پایه وتړلې شي
په یوه رادیویي مرکه کی د استرالیا د مهاجرت وزیر پیټر ډوټن ویلي، "زه غواړم تایید کړم چی امریکایي چارواکي همدامهال د مانوس په توقیف خونه کی د کډوالو څخه مرکې اخلي، تر څو هغوی متحده ایالاتو ته انتقال کړي، د هغه تړون له مخې چی د اوباما د ادارې سره شوي وه." نوموړي دا هم وویل، "تر دی دمخه د امریکا د مهاجرت دغه چارواکي د نایرو توقیف خونې ته د کډوالو د مرکو اخیستلو لپاره تللي وو او بیا هم پلان لري چی لاړ شي او د پاتې کډوالو څخه هم مرکې واخلي." نوموړي زیاته کړه، " زمونږ هدف دا دی چی ژر ت
استرالیا پر پناه غوښتونکو د بېرته ستنېدو فشار زیات کړې
د استرالیا حکومت غواړي چی ټول هغه کډوال خپلو هیوادونو ته بیرته ستانه کړي چی د پناه غوښتنې ادعا یې رد او د مهاجرت چاروکو لخوا د پناه غوښتونې مستحق نه دي پیژندل شوي. دغه هیواد حتی چمتو دی چی هر پناه غوښتونکي ته چی په خپله خوښه بیرته خپل هیواد ته ستنیږي تر زرهاو ډالرو پوری پیسې هم ورکړي. د مانوس په توقیف خونه کی تر ۱۲ زیاتو بنګلادیشی او نیپالي پناه غوښتونکو رویټرز خبري اژانس ته ویلي چی استرالیایي چارواکو ورته وړاندیز کړی که چیرته تاسې خپلو هیوادونو ته ستانه شئ، نو تر پنځه ویشت ز
د بې سرپرسته ملت د ژوند بحران
د بې سرپرسته ملت د ژوند بحران لیکوال: سهراب (ویسا) دا چې د بې سرپرسته ملت د ژوند بحران تر عنوان لاندې ېو څو ټکې په سپین کاغذ لیکم دا په دي معنا نه ده چې زمونږ دروند او عزتمند ملت د پرمختګ په لور نه دی روان، زمونږ دروند او عزتمند ملت د پرمختګ په لور روان دی اما د پرمختګ په چارو کې له حده ډیرو خنډونو او ځنډونو سره مخ دی، د هیواد او د ملت د پرمختګ چارې زمونږ د پوهو او با درکه رهبرانو په لاس کې دي خو نه پوهیږم چې ولي زمونږ پوه او بادرکه رهبران د رهبری په چارو کې ګړندی ګامونه نه پورته
پاکستان پر ځان خوله لګوي، يا خپل ساتلي مار ټک ورکړ؟
له يوې نسبتاً اوږدې آرامۍ وروسته تيره ورځ د پاکستان په سند آيالت د سیهون په سیمه کې د لال شهباز قلندر زیارت کې برید وشو چې څه د پاسه ۸۰ تنه یې ووژل او له ۲۵۰ تنو يې زيات ټپيان کړل. د پاکستان د لومړي وزیر د بهرنیو اړیکو سلاکار سرتاج عزیز وايي چې د سند برید د جماعت الاحرار ترهګرې ډلې کړی چې په خبره یې افغانستان کې پټنځایونه لري. عزیز د افغانستان د ملي امنيت د شورا سلاکار ښاغلي اتمر ته ویلي هغوی خواشیني دي چې ولې افغان حکومت "د پاکستان له پرلپسې غوښتنو سره بیا هم د دغې ډلې پر ضد اقدام نکوي". پاک
افغان ملت
درنولوستونکو! داخبره يوځل بيا تکرارول اوستاسوله غوږونو تېرول غواړم چې افغان ملت د تاريخ په اوږدوکې وټکول شو، و وژل، وتړل، د بهرنۍ نړۍ نوکر پاتې شو، تاريخ پرې نن خفه دی، اوسني مشران يې ښه سياسي لوبغاړي نه دي، د نورو ملتونو د خندا شول دا هغه خبرې دي چې زه يې يادول دلته اړين نه ګڼم خوکله چې د خپل ملت دردېدلي حالت اود خپلومشرانو ناوړه کړنواوغوښتنوته ګورم سړی مجبورشي چې په داسې ليکنو اوداسې الفاظو ويلو سر شي اوناوړه خبرې يې له خولې څخه و وځي. دا هغه خبرې دي چې په اړه يې افغان مشرانوته په کار
آیا شه تاریخ لیکل یو "علم" دی او یا که یو "هنر" ؟
دعلمی تاریخ یو مختصر افغانی تعریف: د تېره زمانه یو اصولي پلټل چې د مطمین سرچینو پر اساس روایت شی، همدا علمی تاریخ دی! تبصره: اوس پیش له دی نه چې دلته د نورو تعریفونو پسی ذهن ستړی کړو، لمړی یو لږ په دقیق توګه خپل همدا مختصر او لند افغانی تعریف پسی ذهن یو څه معطوف کړو، یعنی خپل همدا لند افغانی تعریف تر لږ دقیق تعبیر لاندی اخلو، تر څو مونږ ته واضع شی، چې زمونږ په همدا افغانی تعریف کښی کومی کمبودی او نواقص موجود دی؟ "د تېره زمانه یو اصولي پلټل چې د مطمین سرچینو پر اساس روا
چرا تورن مفسد اداری و جنگسالار اسماعیل ذابلی از آمدن صلح و قانونیت می ترسد؟
اینکه طالبان سرتمبه و جنون زده ای جنگ، گاهی با امریکا، گاهی با پاکستان، گاهی با ایران و بلاخره با شیخ پوتین همدست و همراز و همپیمان و همکاسه و هم فکر میشوند یک مصیبتیست که در سر راه صلح بین الافغانی، امنیت، ثبات، قانونیت، ترقی و رفاه قرار گفته و امروز کار به جایی رسیده که قریب است که به اصطلاح افغانستان عزیز ما را دو باره به محور احتراقی کشور های ذیدخل تبدیل کنند. از بجای اینکه به همرای ریس جمهور عالم خود گپ بزنند، میروند با شیخ پوتین خود، با ولایت فقی خود گپ می زنند، آیا مصیبت جهالت
ای آنانی که ثروت های حرام در جیب دارید، ولی خود را "مجاهد" نیز می خوانید!
در همه این مفسدین اداری، غاصبین دارایی های عامه، غاصبین زمین های دولتی پانزده سال اخیر افغانستان جنگزده ای ما، یکی دو خصلت مرکزی است که بدون استثناء هویدا می باشد و آن یکی خصلت کذب و دروغ و یک هم خصلت حرام خوری، مردارخوری و لاشخوری جاهلانه است. سوال در این جا خیلی ساده و عام فهم مطرح می گردد: آیا خداوند متعال برای کسی حق آنرا داده است که در عین حالی که از ثروت های گزاف رشوه، غصب دارایی های عامه، حق طفل یتیم و بی نوا و غیره طرق غیر قانونی و نا مشروع جیب هایش پر است، خود را "م
په لغمان کې نيالګي کېښودل شو
په شين او سمسور لغمان کې د پسرلي په پېل کې د نيالګيو ايښودلو کمپاين پېل شو، چې پکې د لغمان والي عبدالجبار نعيمي په خپل لاس نيالګي کېښودل او د لغمان له ولس يې غوښتنه وکړه چې د لغمان د لا سمسورولو لپاره نيالګي کېږدي او ساتنه يې وکړي. د نيالګيو ساتل هم لکه د يو ماشوم غوندې روزنه لري او همدا وجه ده چې زموږ خلک د نيالګيو ساتنې ته پوره پاملرنه نه کوي، نو هر ځاى چې نيالګي کېښودل شي، څه وخت وروسته مړاوي او يا هم له مينځه ولاړ شي. دا ډېره مهمه ده چې بايد د نيالګيو ساتنه په ښه ډول ترسره شي،
آیا همه چکچکیان برتراند رسل "نارسیده"، "عقب مانده" و "کم شعور" بودند؟ نخیر!
یکی دونفر از هموطنان قلم بدست ما در همین دو سه روز اخیر، آگاهانه و یا هم از روی غفلت و سر تمبدگی،"خامی ذهن"، "عقب مانده گی ذهنی" و "کم شعوری" مستقیماٌ به ملت بزرگ افغان توهین نموده و برای اثبات این دید عقده مندانه ای خود، نقلی قولی بی ربط و میان تهی می آورند، از یک فیلسوف، منطقدان، ریاضیدان، مورخ، جامعهشناس و فعّال صلحطلب بریتانیایی که در قرن بیستم میلادی زندگی می کرد و نام اش "برتراند آرتور ویلیام راسل" میباشد، و همچنان آثاری زیادی نیز از وی به بشر به میراث مانده است که بعضی از آثار وی
د استرالیا حکومت د داعش د یو جنګیالي تابعیت فسخه کړ
د استرالیا حکومت د خالد شروف په نوم د داعش له یو جنګیالي څخه د دغه هیواد تابعیت واخیسته. د استرالیا په تاریخ کې نوموړی لمړنې کس دی چې په دغه هیواد کې تری تابعیت اخیستل کیږي. خالد شروف ۳۵ کلن دی او اصلآ په لبنان کې زېږېدلې چې کلونه مخکې استرالیا ته مهاجر شوی وو. نوموړی په ۲۰۱۳ کال کې سوریې ته لاړ چې بیا هلته له داعش سره یوځای شو. دی په ۲۰۱۴ کال کې هغه وخت مشهور شو چې په ټولنیزو شبکو کې یې د خپل کوچني ځوی یو عکس خپور کړ چې د سوریې د یو حکومتي چارواکي پرې شوې سر
خدايي که امتيازي جهاد؛ دوی پر چا احسان کوي؟
د سلواغې ۲۶ مه له افغانستانه د شوروي سور لښکر د وتلو ورځ ده. له ننه پوره ۲۸ کاله وړاندې د پخواني شوروي اتحاد ځواكونو، چې د ۱۳۵۸ كال د مرغومې په شپږمه پر افغانستان يرغل وكړ بالاخره د ۱۳۶۷ كال د سلواغې په ۲۶ نېټې يې خپله ماته ومنله او له افغانستان څخه ووتل. دا ورځ په افغانستان کې کال په کال د ملي ورځې په نوم لمانځل کيږي. دا هغه ورځ ده چې په کې د سور لښکر امپراطوري ړنګه شوه. دا ورځ پر باطل د حق د بري ورځ ده. خو په دغې ورځ که له يوې خوا تاريخي وياړ عزت ترلاسه کړ؛ اما ډير څه مو له لاسه هم ورکړل. د
د سلواغې (۲۶ مه ) د پخواني شوروي اتحاد د تېښتې ورځ
سبا د سلواغې ۲۶ مه نېټه ده . په دې ورځ د پخواني شوروي اتحاد وروستۍ ماتې خوړلې پلتنې او وروستي عسکرد جنرال ( بورېس ګروموف) په مشرۍ پرحیرتانوپرپُل باندې د خپل ذره ترق شوي لومړي اعلی سرقوماندان ښاغلي برېژنېف د آرمانونواوخوبونوخلاف ارما
