مقالې
ټاکنې او له ټاکنو وروسته اړتیاوي!
د سولې هڅې او ولسمشریزې ټولټاکنې په روان کال کې د افغانستان په دوو مهمو او سترو لومړیتوبونو کې شميرل کيدې. داسې لومړیتوبونه چې هریو پرخپل ځای ځانګړئ ارزښت درلود. مونږ افغانانو ته سوله د ژوند دوهم نوم ده. هغه ژوند او هغه نوم چې متاسفانه مونږ له تېرو څلوېښتو کالو راپدېخوا ورپسې لالهانده ګرځو، ټاکنې د ولسواکئ مهم اصل، دواک پر سر د جګړو تر ټولو غوره او د عمل وړ لاره ده. مونږ په تيرو څو لسيزو کې د واک په سر د جګړو اوږد تاریخ او ګڼې بېلګې لرو. ځینې یې دومره وحشیانه او بوږنونکې دي چې ا
مدیون و مقروض
همیشه از این بابت گلایه داشته ایم که جانب مقابل(مخالف) را از حیث ارزشمندی، طرح نمی
کمی بخندیم! (گزیده هایی از کتاب «عقاید و رسوم عامهء مردم خراسان»)
معمولاً در واکنش به تحریکات مغرضانه، با انتقاد و واکنش های تند، برخورد می کنیم. این مامول را بیشتر در برابر افغان ستیزانی اعمال می کنیم که بدون توجه به هزاران حفره ی ادعای فرهنگی، تاریخی و اجتماعی شان، سعی می کنند خود را در جای ما قرار دهند و مهترنمایی کنند
قرن نوزده و عامل سیاه استعمار
در تاریخ معاصر افغانستان، قرن نوزده، بسیار مکدر است. پس از وفات اعلی حضرت تیمور شاه ابدالی، شاه زمان، نظر به مقتضیات سیاسی، سعی کرد با توسعه ی ارضی در هند، فرصت های تنفس بیشتر تجمع ملت در افغانستان، فراهم شوند، اما تقابل او با نوع جدید عناد که از آگاهی های عظیم جهانی برخوردار بود(استعمار غربی) ستیز ر
د برګې نیکټایي امام !!
د برګې نیکټایي امام !! ولي الله ملکزی که څوک د پټکي په قدسیت کې شک لري نو شاید په ایمان کې به یی اوربشه وي او څوک چې زموږ په ټولنه کې د شملې په قدر نه پوهیږي، هغه ته په کليواله ژبه کې کوږ لرګې ویل کیږي. خو داسی بریښي چې د لونګۍ سنت یواځې د افغانستان ملا صاحبانو او ولسي خلکو، د ایران اخوندانو او د پاکستان نقشبندیانو او بریلیانو ته ورپاتې دی. کنه نو ما پرون د ګوګل نړیوال جال ته بیا بیا سر ورښکاره کړ، خو نه می د حرمینو شریفینو د کوم امام په سر درې ګزۍ پګړۍ ولیده، نه مې
روهنګیايي کډوال مالیزیا کې له غریبۍ او بی کارۍ سرټکوي
د شهر ملوک په نوم روهنګیايي کډوال چې په ۲۰۱۶ زیږدیز کال کې د میانمار د رخاین ایالت د جګړو او مذهبي تاوتریخوالو مالیزیا تښتیدلې، وايي ژوند یې مالیزیا کې د امنیت له پلوه خوندې دی خو کار نشي کولی او د خوراک لپاره څه نلري، خیرات راټولوي او د سرکونه په غاړه شپې ورځې تیروي. نوموړی وايي، کومې پیسې چې درلودې هغه یې قاچاقبرو ته ورکړلې ترڅو دی له میانماره وباسي. اووه ورځې یې په یوه کښتۍ کې له ګڼ شمیر نورو روهنګیايي کډوالو سره سفر وکړ ترڅو تایلینډ ته ورسیږي. خو تایلینډ ته په رسیدو قاچاقب
د تامیل کورنۍ اخراجول استرالیا کې جنجالي شوي
استرالیا کې د کډوالو پلویان وايي، هغه تامیل کورنۍ چې حکومت یې سریلانکا ته د بیرته ستنولو پلان لري، له جدي رواني فشار سره مخ ده او دا مهال په بشپړه انزوا کې قرار لري. پریا او نادیس او د دوی دوه لوڼې چې دواړه په استرالیا کې زیږیدلي، دا مهال د استرالیا په کریسمس ټاپو کې د مهاجرت په توقیف خونه کې بندیان دي. د استرالیا پر فیدرالي حکومت دا مهال د ځينو مخالفو سیاستوالو برسیره د کډوالو او پناه غوښتونکو د ګڼ شمیر پلویانو فشارونه شتون لري ترڅو د دغه کورنۍ سریلانکا ته له بیرته ګرځولو څخه
ټاکنې يوه ملي پروسه ده
ټاکنې د ډيموکراسۍ يو اساسي اصل او د مېشتو ولسونو مشروع حق دی، چې د یو هېواد د آبادۍ، هوساينې، ښېګڼې او آرامۍ لپاره ترسره کېږي؛ټاکنو کې ولسونه پخپلې پاکې ادارې سره راتلونکي لپاره خپل مشر ټاکي، هر هغه وګړی، چې په ټاکنو کې برخه اخلي، له یوه طرفه يې انساني او بل لوري ته اسلامي وجیبه ترسره کوي. رايه ورکوونکي، جنس، ژبې، ټبر او مذهب ته له پاملرنې پرته ټول هغه افغانان دي، چې د رايې ورکولو سن (١٨ کلني) يې پو
د غني په ارمان به شئ!
افغانستان؛ هغه هېواد دی، چې ښه ژوندي او بد مړي نلري. ژوندي ملتونه تر ډېره د خپلو ژوندیو، په کار پوه او په ولس میېن څېرو او شخصیتو
ټاکنې د افغانستان د ژوند او مرګ خبره ده
د هیواد سیاسي حالت کړکېچني خوا ته روان دې او هیواد د ژوند او مرګ په پوله ولاړ دې. ټاکنیز ټیمونه په دې مرحله کې زښته زیات او سره ویشل شوې، خو دا خبره له امکانه لري نه ده چې ځینې ټیمونه به له غټو ټیمونو سره یو شي . لکه څنګه چې مو پورته اشاره وکړه د ا ځل ټاکنې د هیواد د ژوند او مرګ په معنا دې ځکه نو موږ د هیواد د اوسېدونکو په توګه ايماني او انسانې وظیفه لرو چه خپل انتخاب په ډېر غور سره وکړو. بهرنې استخباراتي اداري په دي هڅه کي دې چه په ټاکنو کې داسې کسان بریالي کړي چه د دوې روا او ناروا ګټ
طالبان او ملاتړي يې اشغالګر دي
کله چې يوه ډله د جګړې له لارې حاکمه شي هغه ولسي ملاتړ نه لري. د ظاهر شاه حکومت د ټولټاکنو له لارې نه بلکې د کودتا له لارې لرې شو. هر يو حکومت چې د کودتا يا ټوپک په زور راغلی ولسي ملاتړ يې نه لرلو. د خلقيانو, پرچميانو, نجيب, مجاهدينو او طالبانو حکومتونه د ولس په رايه نه و راغلي. په ولس يې ځان حاکم کړی و. د ځان د ساتلو لپاره يې د ولس په ماليه جوړه اردو د خپل مخالف په ضد کاروله. طالب چې د مجاهدينو له ډلو جوړه شوې يوه نوې ډله وه د ټوپک په زور په بله ډله حاکمه شوه. دوی کټ مټ داسې کړنې سرته ر
روان حالت ته دمثبت بدلون په پار افغان غیرتي ولس ته یو وړاندیز
روان حالت ته د مثبت بدلون په پار افغان غیرتي ولس ته یو وړاندیز. هر شی یو علت لري.د روان ناورین علت په هېواد کې د بهرنیوپوځي ځواکونوشتون اوښکیلاک،دپردیپالو،فاسدو،دسولې ضد،جګړه غوښتونکو او څارګرو کسانو او کړیو واکمني ده.د افغانستان په اوسنیو شرایطو کې ولسمشریزې ټاکنې د جګړې او بل واکۍ ددوام او مشروعیت ورکونې پرته بل هیڅ نه دي.په همدې وجه افغان غیرتي ولس ته دولسمشریزو ټاکنو د بایکوټ یانې ګډون نه کولو وړاندیز کوم. ولې ؟ ځکه چې : ۱ــــ دهرې پدیدې شکل او ماهیت دمکان او زمان سره تړلي دي.
ولې بیا غني ته رایه ورکړم؟
ورو، ورو د ټولټاکنو ورځ رانږدې کېږي او هرڅوک به د خپلې خوښې نوماند ته رایه ورکړي،خو دا چې ښه نوماند څوک دی او کومې ځانګړتیاوې باید په پام کې ونیول شي دلته غواړم د ځینو مهمو ټکو او مواردو په اړه څو کرښې درسره شریکې کړم: لکه څنګه مې، چې وړاندې وویل؛ هر څوک حق لري خپل رایه د خپلې خوښې نوماند ته ورکړي او ملاتړ یې وکړي، خو دا هم باید له پامه و نه غورځوو، چې له خبرو تر عمل ډېر توپیر وي؛ اوسمهال یو په امارت د جمهوریت د بدلولو
د ځینو افغانانو قضاوت ته سلام!؟؟
د ځینو افغانانو قضاوت ته سلام!؟؟ عبدالله وردک انګلستان - سپتمبر - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! داسې فکر کېده، چې د اشغالګرو سره ملاتړي، به یو څه وغندل شي. لېکن، اوس داسې معلومیږي، چې کېدای شي، هغوی ته د غوږ تاوولو پرځای، مکافات ورکړل شي. ځینو افغانانو، د وطن د خدمت تر نامه لاندې، ګران افغانستان له خاورو سره برابر کړ. د افغانستان د چور کولو
بریدګر څنګه او ولې تر ښارونو رسېږي؟
وسله وال طالبان او نور تروریستي ګروپونه چې په مخامخ جنګ کې مات شوي او له امنیتي او دفاعي ځواکونو سره د مخامخېدو جرئت نه لري، نو دوی په ملکي ځایونو، تاسیساتو او عامو خلکو بریدونو ته مخه کوي. په دې وروستیو کې پلازمېنه کابل کې موږ د ناوړه موټربم چاودنو شاهدان وو چې په پایله کې یې عامو خلکو ته د سر او مال درانه زیانونه واوښتل. په دې کې شک نشته چې د دغه
دښمن ته د پټېدو موقع مه ورکوئ
د افغانستان دښمنانو چې له کومې لحظې د ویاړلو افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو پر وړاندې د مخامخ جګړې توان له لاسه ورکړی دی، نو له همغې ورځې یې د جنګ شېوه هم بدله کړې ده. وسله وال طالبان او تروریستي ګروپونه د جنګ میدان ته د ورمخامخېدو پرځای د ولسونو په منځ او کورونو کې پټېږي. د ولسونو له کورونو او کلیو څخه په ښارونو بریدونه تنظیموي او په دې ډول خلکو ته
دمشرقي پرغږونو ولي څوک غوږ نه ګروي!؟
هره ټولنه ځانته خصوصیات لري اود دغې ټولنې د وګړودخصوصیاتو اوکړنوله مخې ټولنه پرمختګ اوشاه تګ کوي . که چیرته دټولنې وګړي پوه،هوښیاراویوه خوله وي نوددغې ټولنې دپرمختګ اوښیرازۍ پروړاندې هیڅوک خنډ نه شي جوړولی اوکه پرخلاف وي نوبیا هرڅوک یې پرمخ کې بندونه جوړه وي . دمشرقي خلک دهوښیارتیا ترڅنګ دعلم په ګاڼه سمبال اوزیرک دي. خوبیا یې هم څوک غږ نه اوري. غواړم په دغه مقاله کې ددغه غږ نه اوریدلو علتونه واضح کړم شاید علتونه ډیرولري زه به یې یوڅواړین اومهیم علتونه وڅېړم چې ډیرکوچني علتو
فدرالي نظام
د کندهار له اوسني پوهنتون- البته اسلامي پوهنتون - سره ملا عمر ډېره لویه عیدګاه جوړه کړي چه ډېره لوړه ګونبده هم لري، د طالبانو د حکومت تر ړنګېدو وروسته دا عیدګاه ځینې توپکیانو ونیوله او سنګرونه یی ور څخه جوړ کړل. زه یوه ورځ په موټرسیکل د لویی والي په سړک روان وم او د عیدګاه جومات احاطې ته ور ننوتلم که ګورم چه دري څلور توپکیان زما خوا ته منډی وي ما هم موټرسیکل کرار کړ او دوې هم را نږدې شول. را باندې چیغه یی کړه- دلته څه کوي سترګی نه لرې، موږ دلته هیڅوک نه پرې ږدو، ته خبر نه یی موږ پر دی عیدګاه
فقر سیاسی (چرا بسیار شاهنامه می خوانند؟)
گاهی یک داور دیگر نیز نیاز است تا در عرف معمول تقابل، گره از مشکل بگشاید. ما در جناح هایی که بسیار سیاسی شده اند، در بُرنده گی ستیز، نگرش بی غرض را از دست می دهیم. بنا بر این، یک قضاوت منصفانه که آتش عصبیت را فرو نشاند، حداقل در نمونه ی تاریخی «تذکر الانقلاب» علامه
د فدرالي نظام نغاره بیا وډنګول شوه!
د افغانستان اوسنی نظام او جوړښت د ۱۳۸۲ کال لویې جرګې په پایله کې تثبیت او تأیید شو، خو د تېرو اتلسو کلونو په ترڅ کې د واک تږیو، مغرضو سیاسیونو او پردیپالو څېرو یو په بل پسې د مطرح کېدو، امتیاز تر لاسه کولو او برحالو حکومتونو ته د سرخوږي جوړولو په موخه د فدرالي نظام را منځته کولو نغاره وډنګوله. یوازې دا څېرې ندي، چې فدرالي نظام غواړي، بلکې داسې نورې کړۍ هم شته، چې دوه پښې یې په یوه موزه کړي او غیرمتمرکز نظام یا پارلماني
