نظری برنشرات ویب سایت بی بی سی برای افغانستان

   نقش رادیو و ویب سایت دری / فارسی بی بی سی در انعکاس تحولات جاری کشورما ازهیچ کسی پوشیده نیست همه روزه صد ها هموطن ما در داخل و خارج  کشور از رویداد های جاری کشور از طریق ویب سایت و رادیو بی بی سی اطلاع حاصل می نمایند ،بیدون شک بی بی سی را میتوان در جمله رسانه های خبری طراز اول جهان بحساب آورد .
  یک عده معتقد اند که بی بی سی با سلاح قوی تبلیغاتی که در اختیار دارد قادر است سیا را سفید و سفید را سیا جلوه داده در شکل گیری تحولات سیاسی کشورها اثر گذارد ، این عده ادعا دارند که بی بی سی میتواند افراد گمنام و عادی رابا نیروتبلیغاتی خویش به شخصیت های مهم سیاسی مبدل و برعکس  بازیگران اصلی و مهم صحنه سیاسی یک کشور را به حاشیه براند ، دراین رابطه آنها آقای اسپنتا مشاور امنیت ملی را مثال می آورند که چگونه توانست بعد ازمصاحبه های پیهم با بی بی سی  وارد صحنه سیاسی افغانستان گردیده وتا کنون یکی از مهره های مهم در صحنه سیاسی کشور باقی مانده ، آقای اسپنتا قبلا بحیث مهاجر در المان زندگی داشت ، بهر حال نگارنده به اثبات و یا رد این ادعا ها کاری نداشته هدف این سطور تنها چگونگی تهیه گزارش های خبری بی بی سی است که متاسفانه بنابرسلیقه های شخصی یک عده دربخش دری / فارسی  بی بی سی  تهیه میگردد و شاید یکی ازعوامل عمده این حالت روحیه انتقاد نا پذیری متصدیان بخش دری  رادیوی بی بی سی باشد، بی بی سی در حالیکه خودش بیست وچهار ساعت در روز از چند و چون دیگران صحبت نموده کمتر بخود توجه داشته بر مصداق ضرب المثل " کور خود و بینای مردم "  از چگونگی نشرات خویش کمتر می نویسد ،نگارنده بحیث خواننده دايمی ویب سایت دری بی بی سی برای افغانستان  تا کنون به مقاله و یا نامه ای وارده در ویب سایت  بخش دری / فارسی بی بی سی بر نخورده  که حاوی مطالبی انتقادی در مورد طرز نشرات بی بی سی برای افغانستان باشد ،آیا این بدان معناست که در نشرات مربوط به افغانستان هیچگونه کاستی  وجود ندارد ؟
   متاسفانه در ویب سایت دری / فارسی بی بی سی برای افغانستان مطالبی وجود دارد که ثابت می نماید اخبار و گزارشات بی بی سی براساس ذوق و سلیقه ای خبرنگاران آن تهیه گردیده  و در آن از اصول خبرنگاری عدول صورت گرفته ،لطفا درزمینه به  چند مثال توجه فرمائید:
1 -  بخش دری/ فارسی ‌‌‌بی بی سی  برای افغانستان تا کنون از استعمال نام  رسمی شورای ملی در افغانستان خودداری ورزیده و مانند پارلمان ایران آنرا ( مجلس ) خطاب می نماید :  (مجلس افغانستان باردیگر طرح بودجه را رد کرد . . .بی بی سی) عدم بکارگیری نام رسمی قوه مقننه کشور بوسیله بی بی سی که بنا بر سلیقه های شخصی یک عده از کارمندان آن صورت میگیرد یک تخطی صریح از نورمهای ژورنالیستکی محسوب میگردد، پارلمان ها در کشورهای مختلف بنامهای متفاوت  مانند دوما، در روسیه بوندستاگ ، درالمان، مجلس عوام وعیان در انگلستان، گانگرس درامریکا یاد گردیده حتی در کشور های همزبان مانند ایالات متحده امریکا ، وانگلستان  قوه مقننه آن دو کشور بنامهای مختلف یاد گردیده  آیا میشود مجلس عوام انگلیس را بخاطر آنکه کشور انگلیسی زبان است گانگرس خطاب کرد؟
 ولسی جرگه و مشرانو جرگه نامهای است که از چندین دهه قبل بدین سو رسما برشورای ملی افغانستان گذاشته شده امتناع بخش دری بی بی سی از بکارگیری نام رسمی ولسی جرگه و مشرانو جرگه  به هیچ وجه قابل توجیه نبوده و ارگانهای ذیربط در کشور حق دارند رسما از بی بی سی در این زمینه شکایت و الی بکاربردن نامهای رسمی این ارگانها بوسیله بی بی سی خبرنگاران آنرا اجازه ورود به ادارات مربوطه شان ندهند.
2 -  اخبار و گزارش های که در بخش دری / فارسی برای افغانستان در ویب سایت بی بی سی نشر میگردد  با وصف آنکه در قدم اول به خواننده و شنونده در افغانستان تهیه گردیده ولی در بالای صفحه نام ماه بر اساس تقویم ایرانی تحریر گردیده که فهم آن برای اکثریت مردم در افغانستان بشمول نگارنده دشوار بوده ، بطور مثال در بالای گزارشی که تحت عنوان ( خیابان مال من هم هست ) بتاریخ شانزده جنوری سال گذشته نشر گردیده تهیه کننده محترم حتی زحمت آنرا بخود نداده است تا از تقویم رایج در افغانستان استفاده نماید بهرحال درگزارش نامبرده که مربوط به مبارزه زنان افغان علیه خشونت در جاده ها است تصویری نیز بچشم میخورد که با مقاله یکجا نشر گردیده است و در آن مظاهره زنان کابل به نمایش گذاشته شده است در تصویرشعاری با جمله ( این سرک از من هم است )  دیده میشود .
خبرنگار محترم بی بی سی بعوض اینکه از شعاربه امانت داری استفاده نموده عین متن شعار را نقل نماید متاسفانه با زیر پاه نمودن همۀ اصول،بیطرفی ، درشعارمتذکره دستکاری نموده آنرا درو یب سایت بی بی سی به ( خیابان مال من هم هست ) تغیر داده .
 گروه های سیاسی و اجتماعی معمولا شعار های شانرا هنگام تظاهرات با دقت و وسوسه زیاد تهیه نموده ، بی بی سی بحیث یک رسانه خبری بیطرف نباید در شعار یک گروه اجتماعی دستکاری نموده ، نگارنده نمی داند نشر جمله ( این سرک از من هم است )  چه اشکالی داشت که بی بی سی آنرا به ( خیابان مال من هم هست)  تغیر داده است در افغانستان که با معنی و درک این جمله هیچگونه مشکلی وجود ندارد و اگر مشکلی هم باشد با نوشته ( خیابان مال من هم هست) خواهد بود چه در مرکز شهر کابل محلۀ بنام خیابان وجود دارد که ممکن است باعث سوء تفاهم گردد، مطمئنا اگر نویسنده شعار درآنوقت میدانست که در شعار وی بوسیله گزارشگربی بی سی دستکاری ( ایرانیزه ) گردیده به آن اعتراض می نمود ،ازین دستکاری شعار بخوبی معلوم میگردد که ژورنالیست بی بی سی تحت تاثیر تمایلات شخصی سعی دارد بعوض سرک که اصطلاح معمول در کشور ما است  نام ( خیابان ) را  رایج نماید.

 
                   عکس از بی بی سی

http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2011/07/110714_k01_kbl_harassment.shtml
  3 -   مرور کوتاهی بر گزارشات خبری بخش مربوط به افغانستان ویب سایت بی بی سی این تصور را بوجود می آورد که یک عده در بی بی سی بطور عمدی میخواهند اصطلاحات ایرانی را در کشور ما رایج نمایند بطور مثال بی بی سی  تونل سالنگ  را که نام رایج ومعمول درکشورما بوده و همگی به آن آشنائی دارند در گزارش ها ی خبری خویش بنام ( گذرگاه سالنگ) یاد می نماید ( مسئول گذرگاه سالنگ گفت که این گذرگاه به دلیل برفباری شدید، طوفان و برفکوچ (بهمن) ... به روی رفت و آمد مسافران بسته شده ... بی بی سی  ) ولی در خبر و گزارش مربوط به مهاجرین افغان در پاکستان از ( تونل کوهات) نام میبرد، ( با مسدود شدن تونل کوهات در پاکستان، صدها نفراز پناهجویان افغان در دو طرف تونل گیر افتاده‌اند) معلوم است که بی بی سی عمدا میخواهد  اصطلاح گذرگار سالنگ را بر خواننده افغان تحمیل نموده و گر نه در کاربرد  کلمه ( تونل) کدام مشکلی ندارد ، در یک گزارش دیگر مربوط به مشکل ویزه مهاجرین افغان از( روادید طولانی مدت ) نام میبرد ( بازنگری احوال شخصیه مهاجران افغان در پاکستان و احتمال صدور روادید طولانی مدت ... بی بی سی  )  ولی در بخشی مربوط به ایران اصطلاح ویزه را بکار برده (تغییر سیاست ویزای دانشجویان؛ درس ارزشمندی برای ایرانیان آمریکا ... بی بی سی  ) این بود چند مثالی ازتهیه گزارش های بی بی سی بر اساس سلیقه های شخصی ، در این زمینه  مثال های دیگری نیز وجود دارد که در آن  بی بی سی سعی ورزیده  اصطلاحات ایرانی را در جامعه و مطبوعات ما رایج  گرداند.
بی بی سی درحالیکه بخش های جداگانه برای اخبارو گزارشات مربوط به افغانستان و ایران در ویب سایت دری / فارسی خویش دارد، دربخش افغانستان با ذکرنام هرماه رایج در کشور، نامهای معادل ایرانی آنرا نیز تحریرداشته ولی  برعکس دراخبار و گزارشات مربوط به ایران تنها به نام ها و اصطلاحات مروج در ایران اکتفا میگردد گویا در افغانستان مردم با معنی نام ماه های حمل ، ثور جوزا وسایر اصطلاحات رایج در کشومشکل داشته ولی درایران حتی مهاجرین افغان مقیم ایران نیزبا ذکر اصطلاحات و ماه های ایرانی هیچگونه مشکلی ندارند ، تذکر های اضافی وغیرلازم در بخش گزارشات مربوط به افغانستان در ویب سایت بی بی سی در این اواخر به حدی رسیده که با ذکر هر اصطلاح مروج و معمول در افغانستان معادل ایرانی آن نیز تذکار می یابد، لطفا به این جمله کوتاه در ویب سایت بی بی سی توجه فرمائید ( ... ما می خواهیم یک نظام صدارتی (نخست وزیری) که صدر اعظم (نخست وزیر) از میان وکلای مردم (نمایندگان مردم) انتخاب شود ... بی بی سی) در اینجا گزارشگرمحترم بی بی سی  تصور مینماید که در افغانستان مردم با اصطلاحات ( صدراعظم )    )صدارتی ( و( وکلای مردم)نیز مشکل دارند درحالیکه اینطور نبوده و در کشورما  با اصطلاحات ( صدراعظم )  )صدارتی (  و( وکلای مردم) همه آشنا بوده و هیچگونه ضرورتی به تذکراصطلاحات ایرانی دربخشی که مربوط به افغانستان بوده وجود ندارد متاسفانه  گزارشگر محترم بی بی سی در جائیکه خواننده و شنونده در افغانستان واقعا به آن مشکل داشته و به تذکار اضافی نیاز بوده  کاملا خاموشی اختیار نموده بطور مثال در جملات ( مشکل ورود کامیونهای افغانی به تاجیکستان... بی بی سی)  ) (نخستين شب، از شب‌هاي كابل سه سال پيش در ٢١ مرداد ٨٧ در گرامی داشت از فعاليت  ... بی بی سی)  ) (فاروق وردک، دبیر کمیته بین المللی صلح افغانستان . ... بی بی سی)  .) لازم بود  بعوض ( کامیونها ) ( دبیر ) و (۲۱ مرداد ) اصطلاحات مروج در افغانستان نیز با این اصطلاحات که در افغانستان غیرمعمول است تذکر داده میشد زیرا این گزارشها عمدتا برای خواننده وشنونده درافغانستان تهیه گردیده وقتی یک خواننده و شنونده درافغانستان با معنی اصطلاحات)  )صدارتی  ( صدر اعظم) و ( وکلای مردم )  مشکل داشته  و بی بی سی ناگزیر گردیده اصطلاحات معادل ایرانی آنرا نیز درپهلوی آن ذکر نماید همین خواننده با اصطلاحات ( کامیون) (روادید )، (دبیر ) و(۲۱ مرداد ) نیز مشکل دارد در اینجا چرا بی بی سی خاموشی اختیار نموده؟

از مثال های فوق برمی آید که تعدادی از گزارشگران بخش مربوط به افغانستان رادیو بی بی سی به اصطلاح ایرانیتر ازهر ایرانی گردیده ، این عده سعی دارند اصطلاحات ایرانی را با استفاده از نشرات رادیو بی بی سی برای افغانستان درکشورما رایج نموده،البته نگارنده معتقد است که زبان تنها وسیله افهام و تفهیم درجوامع بوده و همه اصطلاحات و لغات جزی از ذخایرلغوی یک زبان را تشکیل میدهد، ولی پرسش اینست که چرا بر یک خواننده و شنونده درافغانستان بعوض اصطلاح رایج معمول وسادۀ ( این سرک از من هم است )  که در فهم و درک آن در افغانستان کوچکترین مشکلی وجود ندارد اصطلاح غیر رایج، نامائنوس ( خیابان مال من هم هست ) بطور دستکاری شده تحمیل گردد؟ چرا در بخش مربوط به افغانستان در پهلوی هر اصطلاح و ذکر ماه های معمول در افغانستان معادل ایرانی آن نیز تحریر گردیده ولی در بخش اخبار و گزارشات مربوط به ایران تنها به ذکر ماه ها و اصطلاحات ایرانی اکتفا  میگردد ؟علت این تبعیض چه بوده؟ و بالاخره آیا بخش دری / فارسی رادیو بی بی سی یک رسانۀ خبری بوده و یا وسیلۀ برای ترویج فرهنگ و اصطلاحات ایرانی در افغانستان  ؟  این پرسش ها و دها سوال دیگر همه به پاسخ قانع کننده نیاز دارند.

والسلام