پاکستان د افغان کډوالو د پي او آر کارډ موده تر 30م جون پورې غځولې
اېمنېسټي انټرنېشنل ويلي، "د پاکستان څخه د افغان کډوالو بيرته لېږل به ښځې او جينکۍ د ځانګړې خطرې سره مخامخ کړي، ځکه په زوره د دوی بيرته ستنول به دوی د تعليم، کار روزګار، ګرځېدو د حقونو څخه محرومه او تشدد د خطرو سره مخامخ کړي".
د افغان طالبانو په ولکه کې د امریکايي شهري وکیلانو د ملګرو ملتونو نه د مرستې غوښتنه کړې
د کوربرټ مېرمن اېنا، ای پي خبري ادارې ته په یوه مرکه کې وویل د کوربرټ د جسماني او ذهني صحت په اړه تشویش لري نو ځکه یې وکیلانو د ملګرو ملتونو نه غوښتنه وکړه چې د خاوند د ازادۍ په لړ کې يې ګامونه واخیستل شي
بلېنکن د امریکايي یونیورسټیانو د احتجاجي زدکوونکو په حماس "خاموشي" د تنقید وړ بللې
په ځینو موقعو د فلسطینیانو په حق کې په مظاهرو کې په ځینو نعرو اعتراض کېږي او اېنټي سېمېټېک یا د یهودیانو نه د کرکې ژبه بلل کېږي. دا نعره چې فرام دي رېور ټو د سي پېلسټاین وېل بي فري ډیر یهودیان ګڼي چې د اسرایلي ریاست د خاتمې غوښتنه کوي
په غزه کې د جنګ بندۍ د تازه کوښښونو په لړ کې مصر اسرایل ته پلاوی لېږلی
د مصر نه مخکې قطر په غزه کې د اور بند او د اسرایل او د حماس ترمنځ د مذاکراتو په کوښښونو کې وړاندې و خو مصري چارواکي وویل قطر د اسرایل دا غوښتنې نه دي منلي چې د حماس چارواکي دې ملک بدر کړي او د ډلې په مالي وسیلو دې قدغنونه ولګوي نو ځکه د امن په تازه کوښښونو کې د دوحه برخه اوس کمه ده
یورپي اتحاد د ستنېدونکو افغان کډوالو لپاره 17 میلینه یورو مرسته اعلان کړه
واشنګټن — یورپي اتحاد افغانستان ته د ستنېدونکو افغان کډوالو لپاره خدمتونو ته د لاسرسي، د اقتصادي فرصتونو د زیاتېدو او د حرکت په حال کې د افغانانو او د هغوی د کوربنو ټولنو د ملاتړ لپاره د مهاجرت له نړیوال تنظیم سره د 17 میلین یورو مرستې تړون لاسلیک کړی دی. یورپي اتحاد د اپرېل پر 25مه په یوه خبرپاڼه کې ویلي ددې تړون بنیادي پام به د افغان مېرمنو او نجونو اړتیا ته وي او وایي دا تازه مرسته به ای او ایم ته امکان ورکړي چې د مجبوره کسانو د دوامداره مرستې لارې چارې وړاندې کړي او د ستنېدونکو کډوالو ستونځو ته د حل لارې پیدا کړي: "د مهاجرت د نړیوال سازمان په یو لاس د خدمتونو د وړاندې کولو او په هغو کې د روغتیا د ساتنې، قانوني مرستو، د کار و کسب زده کول او تعلیم لپاره ستنېدونکو کډوالو ته به د ټولنیزو سرچینو مرکزونه جوړ کړي". یورپي اتحاد په خپل بیان کې ویلي افغانستان ته په ستنېدونکو کډوالو کې اکثره ښځې او ماشومان دي چې تر ټولو زیات اغېزمنېدونکي دي، وایي ددې ټولنې په دغه مالي ملاتړ به ستنېدونکو ته یو خوندي چاپیریال برابر شي چې ورسره به هغوی ته د اړتیا وړ خدمتونه تر سره شي. د منځني ختیځ او اېشیا لپاره د یورپي کمیشن د نړیوالې همکارۍ یو چارواکي پېتریس اوستبس د افغانستان په هرات کې د ای او ایم له استازي سره په ترانزیټ مرکز کې د تړون د لاسلیک په وخت ویلي: "زه هغو ستونځو خواشینی کړی یم چې افغان کډوال د شړلو پر مهال ورسره مخ کیږي، په یو هیواد کې چې خلک د لوږې او موسمي بدلون له اغېزو کړیږي او په یو ښار کې چې یوه ویجاړوونکې زلزلې پرې راغلې دا ډول حالت واقعا په ناورین پسې ناورین دی." د افغانستان لپاره د یورپي اتحاد سفارتکارې رفایلا یودیچې دې ویلي له ستنېدونکو کډوالو سره د افغانستان د خلکو پیوستون هیله بخښونکی دی او وایي باید له هغو ټولنو سره د مرستو ډاډ تر لاسه شي چې د ستنېدونکو کوربنې دي او ملاتړ یې کوي: "له ای او ایم سره شراکت دا ضمانت ورکوي چې ستنېدونکي افغان کډوال او د هغوی کوربنې ټولنې د اړتیاوو وړ خدمتونو ته لاسرسی ولري. له هغه ځایه چې ښځې او نجونې کولی شي په ځانګړي ډول تر اغیز لاندې راشي مونږ ډاډه کیږو چې د ټولنې ټول غړي له هغو [مرستو] ګټه واخلي." د یورپي اتحاد د شمېر له مخې د 2023م کال د جنورۍ له میاشتې د 2024م کال تر اپریل میاشتې پورې تر یونیم میلین زیات افغان کډوال له پاکستان او ایرانه خپل هیواد ته ستانه شوي دي. یورپي اتحاد وایي دغه کډوال له ډېرو خرابو اقتصادي حالاتو او د مرستو له کمښت سره مخ دي چې له امله یې په سرحدي سیمو او د ستنېدونکو د کوربنو په سیمو کې د بیړني بشري حالت سبب شوي دي. په افغانستان کې د مهاجرت د نړیوال تنظیم استازې ماریا مویتا له افغانانو سره د یورپي ټولنې دوامداره مرستې له لکونو ستنېدونکو کډوالو او نورو اغېزمنو ټولنو سره ډیرې زیاتې مهمې ګڼلي دي: "ددغې تازه ژمنې له برکته به مونږ د دې توان ومومو چې د ستنېدولو د بهیر پر مهال سترو چېلنجونو ته پام وکړو او د بیا میشتېدو، ټولنیز ګډون او په ټولنه کې د اوږدې مودې حل لارو موندلو په برخه کې مرسته وکړو." د افغانستان او پاکستان په سرحدي سیمو کې د مرستې رسونې ادارو اټکل کړی وو چې کېدای شي د روان 2024م کال تر جولای میاشتې پورې په لکونو هغه کسان په سرحدي سیمو کې ډېرو زیاتو بشري مرستو ته اړتیا پیدا کړي چې له پاکستانه ور ستنېږي. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د اپریل پر 19مه وویل، د غیرقانوني مېشتو کډوالو د ایستلو پر ټولو ممکنه لارو چارو غور کوي، خو وایي د هغو کډوالو د ایستلو پلان اوس نه لري چې افغان کارډ (اې سی سي) ولري.
چارواکي: په بلوچستان کې روان کال د پوليو ضد کمپېنونو شمېر زيات شوی
کوټه/ واشنګټن — د بلوچستان د پوليو د مخنيوي پروګرام چارواکي وايي، په روان کال کې د پوليو ضد کمپېنونو شمېر زيات شوی، ځکه چې وایي په صوبه کې دوه د پوليو مثبت کېسونه رپوټ شوي دي. د کوټې په ګډون په نور بلوچستان کې د پوليو ضد کمپېن راتلونکې اوونۍ تر سره کېږي، چې د هغه لپاره بشپړ تياری نيول شوی دی. د صوبې د سرښار کوټې په ګډون په نورو ضلعو کې هم د راتلونکي کمپېن لپاره د کارکوونکو تربيت تر سره شوی چې راتلونکی د وېکسين کمپېن په ښه توګه ترسره شي. د پوليو کارکوونکو ته تربيت ورکوونکی يا ټرېنر احسان الله وايي، له تېرو دوولس کلونو په پوليو مخنيوي پروګرام کې کار کوي. وایي د اپريل له نهه ويشتمې نېټې د پيلېدونکي کيمپېن لپاره ټول نارينه او ښځينه پوليو کارکوونکو ته تربيت ورکول کېږي: "دا د نن ټريننګ د پوليو ټيمونو لپاره دی. دلته بېلابېل سټالونه لګېدلي دي. لومړی سټال له خلکو سره د رابطې په اړه دی. نور سټالونه بيا د ويکسين ورکولو، د ګوتې رنګولو، په ټېلي شيټ کې د ډيټا اچولو او وروستی پر دروازو د شمېرو ليکلو په اړه دی". احسان الله زياتوي چې په بلوچستان کې د پوليو د مثبتو کېسونو او په چاپيريال کې د پوليو وايرس له رپوټ کېدلو وروسته د کارکوونکو ذمه واري نوره هم زياته شوې، چې په ښه او موثره توګه په کمپېن کې برخه واخلي او يو ماشوم هم له قطرو پاته نه شي: "په صوبه کې د وايرس لېږد زيات دی، ځکه نو زموږ په تربيت کې پر دې ټکي زيات زور دی، چې په کمپېن کې لومړی د سکولونو، ديني مدرسو او کوچيانو ماشومان وېکسين شي. له پنجابه د کوچيانو يا ايچ آر ايم پي راتګ هم پيل شوی دی". په روان کال کې په پاکستان کې رپوټ شوي دواړه مثبت کېسونه په بلوچستان کې دي، چې یو په چمن او بل په ډېره بګټي کې دی. په کوټه کې د بلوچستان د روغتيا د بېړنيوعملياتو د دفتر اي اوسي يو چارواکی ډاکټر نجيب مروت وايي، په صوبه کې له اړتيا سره سم د پوليو ضد کمپېنونه ترسره کېږي. مروت وایي په صوبه کې د پوليو له کېسونو رپوټ کېدو وروسته د کمپېنونو شمېر زيات شوی او راتلونکی کمپېن ايس اين ای ډي يا ځانګړی کمپېن دی. وایي د تېرکال په وروستيو کې په بلوچستان کې په چاپيريال کې د پوليو وايرس له رپوټ وروسته د کمپېن ترسره کولو پرېکړه شوې وه: "په بلوچستان کې درې کاله وروسته د پوليو مثبت کېسونه رپوټ شوي دي. مثبت کېسونو او په چاپيريال کې وايرس ته په پام سره په روان کال کې به شپږ د پوليوضد کمپېنونه ترسره کېږي او نور به له ضرورت سره سم ترسره کېږي". په بلوچستان کې له نارينه وو سره سره ښځینه طبي کارکوونکو ته هم تر پوليو کيمپېن وړاندې تربيت ورکول کېږي او پوليو کارکوونکو ته هغه ټولې لارې چارې ور ښوول کېږي، چې په راتلونکي پوليو ضد کيمپين کې ترې کار واخیستل شي.
د پښتونخوا ملي عوامي ګوند د مشر محمود خان اڅکزي د نیولو عدالتي امر شوی
کوټه — د جمعې په ورځ د کوټې د جوډيشل مجسټرېټ په جاري کړل شوې حکمنامه کې پوليسو ته ويل شوي چې د پښتونخوا ملي عوامي ګوند او د یوه نوي احتجاجي تحریک مشر محمود خان اڅکزی ونيول شي او عدالت ته دې پر 27م اپرېل وړاندې کړل شي. د پوليسو د يوه لوړ پوړي چارواکي په وينا د محمود خان اڅکزي پر ضد څو مياشتې پخوانۍ يوه مقدمه درج ده چې وایي د هغې په بنیاد پوليسو او عدالت ته د نه حاضرېدو له کبله د ښاغلي اڅکزي د نيولو او حاضرولو امر شوی دی. د محمود خان اڅکزي د ګوند صوبايي صدر بلوچستان قهار خان ودان په خبره دا بې بنياده او دروغجنه مقدمه ده، خو وایي د دوی ګوند به د خپل مشر د ضمانت لپاره عدالت ته ځي. ښاغلي ودان د ټيليفون له لارې وي او اې ډيوه ته په خبرو کې دا مقدمه د پاکستان د استخباراتي ادارو له لوري د محمود خان او د خپل ګوند پر ضد يو "سياسي انتقامي عمل" وبله او ویې ویل: "موږ به بيا هم په يوه قيمت له خپل سياسي مرام څخه پر شا نه شو، موږ په پاکستان کې د ټولو ادارو ایيني ازادي او په سياست کې د ملکي ادارو مداخلت بندېدل غواړو چې په همدې خبره موږ ته سزا راکول کېږي". د محمود خان اڅکزي پر ضد د پوليسو له لوري مقدمه د روان کال 2024م د مارچ په لومړۍ اوونۍ کې درج شوې وه، خو د رسنیو ځکه اوس ور پام شو چې دد هغه د نیولو امر وشو. په همدې وخت کې محمود خان اڅکزی د پاکستان تحريک انصاف د ګوند په خوښه د سُني اتحاد کونسل له لوري د پاکستان د ولسمشرۍ يا صدارت لپاره نوماند شوی وو. د محمود خان اڅکزي له نوماند کېدو څه موده پس د کوټې په کواري روډ سيمه کې د هغه کور ته څېرمه پر يوه خالي پلاټ پوليسو چاپه وهلې وه، او له هغه ځايه د يوه تن د نيولو دعوه کړې وه. پوليسو تور پورې کړی چې ياد پلاټ په زوره نيول شوی او قبضه کړل شوی چې کله دوی هلته د مځکې د خلاصولو لپاره ورغلي او چاپه يې وهلې نو د محمود خان اڅکزي شخصي ساتونکی د پوليس د چاپې پر وخت د سرکار په کار کې مداخلت يا لاسوهنه کړې چې پوليسو هغه وخت ياد تن له ځانه سره وړی او د هغه پر ضد يې مقدمه درج کړې وه. د قهار خان ودان په وينا ياد تن دوی هغه وخت په عدالتي ضمانت خلاص کړی او له دې مقدمې سره کوم تړاو نه لري، ودان وایي "کومه مځکه چې پوليس او سرکار يادوي له دې سره د محمود خان او کورنۍ يو ډول تعلق هم نه شته". پر ټولنیزو رسنیو ګڼ شمېر خلکو د محمود خان اڅکزي د نیول کېدو د امر غندنه کړې او پر دې مقدمه یې افسوس څرګند کړی دی.
د بلینکن هرکلي ته سره غالۍ نه وه غوړول شوې; نن یې د چین له صدر او دوو وزیرانو سره لیدلي
واشنګټن — د امریکې د بهرنیو چارو وزیر اینټني بلینکن چین ته د سفر په ترڅ کې نن د جمعې په ورځ د دې هېواد له صدر شي جینپینګ، د بهرنیو چارو له وزیر وانګ یي او د ولسي امنیت له وزیر وانګ ژیاهانګ سره لیدلي دي. بلینکن له اعلی چينايي چارواکو سره د لیدو په وخت د امريکا او چين تر منځ په "ذمه دارانه توګه د اختلافاتو ختمولو" پر اهميت ټينګار کړی، ځکه د دواړو هېوادونو تر منځ د ځینو لانجمنو دوه اړخيزو، سيمه ييزو او نړيوالو مسايلو له کبله اړیکې خرابې دي. بلینکن د جمعې په ورځ د چین د بهرنیو چارو او ولسي امنیت له وزیرانو سره د لیدو په اړه پر خپل ایکس پوسټونه هم کړي او لیکلي یې دي چې له دوی سره یې پر دوه اړخیزو مسایلو تفصیلي خبرې کړې دي: "ما نن د چين د پیپلز ریپبلک له مشر وانګ يي سره پر ژورو او مهمو موضوعاتو خبرې وکړې. موږ د ګډو ګټو له اړخونو سره سره د نشه یي توکو خلاف د مبارزې په ګډون پر اختلافي مسایلو بحث وکړ چې پکې پرمختګ به یې د دواړو هېوادونو خلکو ته ګټه ورسوي". له دغو لیدنو وروسته ښاغلي بلینکن له چین سره د مخدره موادو په وړاندې د مبارزې په ګډون د پوځي اړیکو، مصنوعي ځراکت او دوه اړخیزو همکاریو په برخه کې د پرمختګو یادونه هم کړې ده. بلینکن چین ته د دوه اړخیزو اړیکو د ښه کولو لپاره له هیلو سره تللی خو دا عمل شکونه او تعصب ښکاره کوي چې په چین کې د امریکې د دې اعلی سفارتکار هرکلي ته روایتي سره غالۍ نه وه غوړول شوې او دا د بېجنګ یو غیرمعمولي پیغام ښکاره کوي. بلینکن د خپل درې ورځني سفر پیل د شورو- چارشنبې په ورځ له شانګهای ښاره وکړ او ځینې آنلاین مبصرینو او څېړونکو دا خبره را پورته کړه چې د چین حکومت یو "درانه مېلمه" ته د سرې غالۍ غوړولو روایتي دود تر سره نه کړ. د چین د سرکاري مېډیا ګلوبل ټایمز مخکیني مشر ایډیټر هو شایجن پر ایکس رسنۍ په یو پوسټ کې ویلي، بلینکن چې شانګهای ته ورسېد د ډېرو خلکو پام شول چې له طیارې د را کښته پر وخت هغه ته سره غالۍ نه وه هواره کړل شوې. شایجن لیکلي: "که څه هم امریکا له مخکې لا د ولسي رایې جوړولو ته تیاري کړې وه، خو چین ته د هغه [بلینکن] سفر ته د یوې 'غوښتنې' په توګه باید وکتل شي". په نیویارک کې د یوې څېړنیزې ادارې څېړونکي ګورډن چانګ د هو شایجن پوسټ ته په جواب کې لیکلي، "بلینکن چې لا په شانګهای کې له الوتکې پښه هم نه وه را بهر کړې چین یې سپکاوی وکړ". پر سوشل مېډیا نورو خلکو هم دا د چین له خوا بلینکن ته د احترام نه ورکول ګڼلي چې د هغه هرکلي ته یې د نورو نړیوالو مېلمنو غوندې سره روایتي غالۍ نه وه غوړولې. د امریکې او چین تر منځ په لوړه کچه د رابطو تر بحالۍ وروسته د دواړو هېوادونو تر منځ اړیکې یو څه نرمې شوې دي خو د تجارت په ګډون پر ډېرو مسایلو یې لا هم اختلافات پر ځای پاته دي. چین ته د بلینکن تر سفر مخکې امریکایي رسنیو ویلي وو، د اوکراین خلاف د روسي جګړې د ملاتړ د مخنیوي لپاره امریکا پر دې معامله غور کوي چې پر ځینو چینایي بېنکونه بندیزونه ولګوي. بلینکن تر خپل سفر مخکې په خارجه وزارت کې د 2023م کال د بشري حقونو د حالت په اړه د رپوټ وړاندې کولو په وخت په واشنګټن کې ویلي وو چې د چین په سینکیانګ سیمه کې ایغور مسلمانان له "نسل وژنې" او "بشرضد جرمونو" سره مخ دي. بلینکن چې په کومه ورځ چین ته ورسېد په هماغه ورځ د امریکې صدر جوبایډن د یوې داسې قانون منظوري ورکړه چې پکې له تایوان سره پوځي مرسته او پر چینایي کمپنۍ بایټ ډانس باندې له ټیک ټاک څخه د جلا کېدو فشار شامل دي. د چین پر مشهوره سوشل مېډیا «ویبو» باندې د اینټني بلینکن د سفر په اړه کمې خبرې لیدل کیږي او په دې بحث کې د امریکا ضد لهجه ښکاریږي. یادونه:- په دې رپوټ کې د وي او اې خبریالې ایډریانا ژانګ هم مرسته کړې ده.
پېښور پوهنتون کې د قبایلي ضلعو نارینه اؤ ښځینه پولیسو ته د پینځوؤ ورځو مسلکي تربیه ورکړل شوې
پېښور — په پېښور پوهنتون کې د پخوانیو قبايلي سيمو نارينه او ښځينه پوليسو ته د جرمونو يا کريمينالوجې څانګې له خوا پينځه ورځنۍ روزنه ورکړل شوې ده. په دغه تربيه کې پوليسو ته وښودل شول چې څنګه به هغوئ د کار په وخت بشري حقونه خوندي کوي او د خلکو خدمت به کوي. د پېښور پوهنتون د کريمينالوجې څانګې مشر ډاکټر بشارت وایي، د پخوانۍ قبايلي سيمې نارينه او ښځينه پوليسو ته يې تربيت ځکه ورکړو چې هغوی ته وښودل شې چې په ټولنه کې کوم ډول جرمونه کېږي او مخنیوی به يې څنګه کيږي ؟ ډیوه سره خبرو کې هغه وایي دې تربیتي غونډه کې پوليس په دې خبره پوهه کړی شول چې بهر او د يوې پېښې پلټنې د پاره به څومره شمېر کې پوليس په کار راولي. هغه وایي د جرمونو پلټنو کې ثبوت او د هغې ساتنه يو لوی مشکل کار دی او په دې پروګرام کې چې د استاذانو له خوا هغوي (پوليس) ته کوم د عصري پلټنو کوم تکنيک وښودل شو نو دې نه به غوره استفاده وکړي. "زه هيله مند يم دا ملګري چې کله بهر لاړ شي او دلته يې څه زده کړي نو په کار به يې راولي او ګټې به ترې پورته کوي او د دې تربيت له امله به د جرمونو مخنيوي او د جرمونو د تحقيقاتو په اړه دېر بدلون راشي" په دغه تربيت کې پوليسو ته وښودل شول چې د چهاپې وهلو، ګرځېدو او تحقيقاتو په وخت به نيول شوؤ کسانو سره وهل ټکول نه کوي او نه به يې په بدني او ذهني توګه ځوروي. پوليس وايي دې نه وړاندې ورته د نړيوال بشري قانون په اړه هيڅ مالومات نه وو. د شمالي وزيرستان یو پوليس چارواکی عارف الله چې په دغه روزنیز پروګرام کې یې برخه اخستې، ډیوه ته وایي "دا پينځه ورځنی تربيت مونږ د پاره ډېر ګټور و او دې کې مو ډېر نوي شايان زده کړل." د هغه په خبره، هر څو که پوليس قوانين کې هرڅه شته خو بيا هم په کارولو کې يې لږ کمی شته. نوموړی وایي "اوس راته دا وښودلی شو چې څنګه به پوليسنګ کوؤ او خلک به ځان سره سم څنګه بوځو چې هم موثره پوليسنګ وشي او خلکو ته زيان هم ونه رسي او پوليس نه يو موثره ځواک جوړ شي " پخوانۍ قبايلي سيمې په کال ۲۰۱۸ کې د ۲۵م اييني ترميم لاندې په خېبرپښتونخوا صوبه کې ورګډې کړل شوې وې او بیا د دغو سیمو خاصدار او ليويز ځواک په پوليس کې بدل کړی شول. پوليس وايي بايد نور داسې پروګرامونه د سړو تر څنګ د ښځينه پوليسو د پاره هم راجوړ کړی شي. ښځينه پوليس چارواکې مهتاب ډیوه سره خبرو کې وویل "د کومو خبرو چې مونږ ته پته نه وه نو هغه مونږ په دې تربيت کې زده کړې لکه که يو احتجاج وي نو هغه به څنګه قابو کوؤ او دې د پاره يوه خپله فارمولا يا طريقه وښودل شوه چې احتجاج کوونکو سره به څنګه خبرې کوؤ او راضي کوؤ به يې څنګه " د پوهنتون چارواکي وايي پوليسو ته په دې تربيت کې وښودل شول چې بايد دوی د چهاپې وهلو، پلټنو او د خلکو له خوا د احتجاج کولو په وخت نړيوال قوانين په پام کې وساتي او د قانون له درشلې بهر ونه وځي.
ملګري ملتونه وایي شمالي غزه اوس هم د لوږې له کبله "د کاختۍ خواته روانه ده"
واشنګټن — د خوراک د نړیوالې ادارې یوه اعلی چارواکي ویلي چې غزې پټۍ ته په وروستیو کې د خوراکي مرستو په ورتلو کې یو څه پرمختګ شوی خو خبرداری یې ورکړی چې شمالي برخه یې اوس هم له لوږې سره مخ ده. د ملګرو ملتونو د خوراک د ادارې ډبلیو ایف پي مرستیال انتظامي مشر کارل سکاو د پنجشنبې- زیارت په ورځ په ملګرو ملتونو کې خبریالانو ته وویل: "موږ لا هم د لوږې خواته روان یو او هغسې بدلون مو نه دی لیدلی چې د کاختۍ د مخنیوي لپاره ورته اړتیا ده، موږ په شمال کې د نورو هراړخیزه مرستو د تر لاسه کولو لپاره زیاتو، د پېشبینۍ وړ او دوامداره هڅو ته اړتیا لرو". ښاغلي سکاو ویلي په غزه کې د لوږې په مخنیوي کې د مرستې لپاره اضافي غذاییت لرونکو او تیارو خوراکونو ته هم زیاته اړتیا ده. د خوراک د نړیوالې ادارې دغه مشر وایي ډبلیو ایف پي په تېرو درو اوونیو کې د غزې شمال ته د خوراکي مرستو په ورتګ کې پرمختګ لیدلی، چې تر ډېره د اسرایل او حماس د جګړې له پیل راهیسې بنده پاته سیمه وه. د کارل سکاو په وینا اوس په هرو له دوو تر درو ورځو کې د ډبلیو ایف پي له اوو تر 12 پورې ټرکونه په خوراکي مرستو بار له پولې څخه د غزې شمالي سیمو ته ور تېرېږي، خو وایي دا کافي نه دي: "دا [مرسته] په حقیقت کې په دریاب کې یو څاڅکی دی، موږ لږ تر لږه [په ورځ کې] 30 ټرکونو ته اړتیا لرو او هره ورځ باید دا کار وکړو". په وروستیو کې اسرایلي چارواکو د غزې پټۍ د شمال په پای کې د ایریز په نوم سرحدي لاره پرانیستله او ویې ویل دوی به له غنمو بار د مرستې کښتیو ته اجازه ورکړي چې د اسرایل اشدود بندر ته ورشي. ښاغلی سکاو وایي "موږ غواړو اشداد بندر نه یواځې د غنمو لپاره استعمال کړو، بلکې د نورو خوراکي مرستو لپاره هم تر کار اخیستل غواړو". د خوراک د نړیوالې ادارې مرستیال وایي په تېره میاشت کې یو مثبت پرمختګ دا دی چې 16 بېکریو یا تنورونو بیرته کار پیل کړی او په هغوی کې څلور په شمالي غزه کې دي او دوی ټول د سیمې اوسېدونکو ته په ورځ کې 60,000 کڅوړې ډوډۍ تیاروي. د اسرایل او حماس تر جګړې مخکې ډبلیو ایف پي د غزې له 23 بېکریو سره کار کاوه چې په ورځ کې دوه لکه کسانو ته تازه ډوډۍ برابره کړي، خو وایي د تېلو د نشتوالي او د جګړې د ورانۍ له کبله هغه بندې شوې. کارل سکاو وایي که څه هم د غزې په شمال کې پر مرستندویه لاریو د ناهیله فلسطینیانو د ګڼې ګوڼې په وخت ځینې پېښې شوې خو په بېکریو کې حالت ارام دی او خلک په ښکاره خوشاله ښکاري. د اسرایل پوځ د پنجشنبې- زیارت په ورځ ویلي، وړمه ورځ یې په غزه کې تر 30 زیات ځایونه په نخښه کړي دي، د اسرایل دفاعي ځواکونه وایي په دغو ځایونو کې د حماس یو ګودام او په مرکزي غزه کې هغه سیمې شاملې دي چې وسلوالو ترې پر اسرایلي ځواکونو میزایل ور ویشتلي وو. د غزې د روغتیا چارواکي وایي په رفح ښار کې د اسرایلي ځواکونو په برید کې لږ تر لږه پینځه تنه وژل شوي دي. د ملګرو ملتونو د اندازې له مخې 1.5 میلینه فلسطینیان په رفح ښار کې اوسېږي او خبرداری یې ورکړی چې د اسرایلو بریدونه به ناورین جوړ کړي. اسرایل وایي د خلکو د را ایستلو پلان لري خو په خوندي توګه د خلکو د رایستلو په اړه یې معلومات نه دي خپاره کړي. د تېر کال د اکتوبر پر اوومه چې حماس پر اسرایل برید کړی وو او د چارواکو په وینا 1,200 تنه یې وژلي او 250 یې یرغمل کړي وو. اسرایلي چارواکي وایي په یرغمل کړو کې 100 ژوندي لا هم د حماس په ولکه کې دي او تر 30 زیاتو کسانو مړي په غزه کې دي. د غزې د روغتیا وزارت وایي په تېرو شپږو میاشتو کې د اسرایلي ځواکونو په بریدونو کې وژل شوي فلسطینیان تر 34,300 زیات شوي او تر 77,200 ټپیان شوي دي، چې زیات پکې ښځې او ماشومان دي خو په وژل شویو او ټپیانو کې یې د وسلوالو او عامو خلکو شمېر جلا نه دی ښوولی. یادونه:- په رپوټ کې د ملګرو ملتونو لپاره د وي او اې خبریالې هم مرسته کړې او ځینې معلومات له اې پي او رویټرز څخه اخیستل شوي دي.
پاکستان: د ایراني صدر په سفر کې د ګیس پایپ لاین په پروژه غور شوی، امریکې سره هم په تماس کې یو
پښور/ اسلام اباد — د پاکستان د بهرنیو چارو د دفتر ویاندې ممتاز زهره بلوچ ویلي پاکستان ته د ایران د صدر په اوسني سفر کې د دواړو هیوادونو مشرانو د ایران اؤ پاکستان تر منځ د ګیس پایپ لاین په پروژه هم غور کړی اؤ د دواړو هیوادونو ګډه اعلامیه کې هم د دې خبرې عکاسي شوې ده. که څه هم پاکستان ته د ایران د صدر په اوسني سفر کي پاکستان او ایران خپل دوه خيزه تجارت د موجوده دوه اربه ډالرو څخه تر لسو اربه ډالرو ته د رسولو ژمنې کړي او دواړوهيوادونو په بيلا بيلو څانګو کي اته لوظنامې لاس ليک کړي خو په دغه ټولو کي د ګيس پایپ لاین ذکر نه ؤ. د جمعې په ورځ رسنیو ته د احوال ورکولو په وخت د بهرنیو چارو د دفتر ویاندې ویلې، په اعلامیه کې ویل شوي وؤ چې پاکستان اؤ ایران د توانایۍ اؤ بجلۍ په اړه په چارو هم غور کړی دی. امریکې په دې وروستو کې داسې اشاره کړې ده چې که چرې پاکستان د ایران سره د ګیس پایپ لاین پروژه سرته رسوي نو د بندیزو سره مخ کیدای شي. ممتاز زهره بلوچ وویل،مونږ د امریکې بیان لیدلی دی اؤ خپلو د توانایۍ د ضرورتونو پوره کولو لپاره امریکې سره په تماس کې یو. څيړونکي وایي نه ګڼي چې پاکستان به د امريکې د فشار له وجې ایران سره د ګیس پایپ لاین پروژه سر ته ورسوي. د بهرنیو چارو د دفتر ویاندې وویل چې د پاکستان د توانایۍ خپلې مهمې اړتیاوې دي اؤ اسلام اباد اؤ تهران په دې لړ کې جوخته همکاري لري. تر دې وړاندې تېره ورځ د پاکستان ددفاع وزیر خواجه اصف هم د جیو نیوز رسنۍ سره خبرو کې ويلي وؤ چې سيمه کي د غټو طاقتونو مداخلت زيات شوې دې او ګاونډيو هيوادونو ته به دې حوالې سره د خپلو ګټو لپاره يو ځای کيدل وي. خواجه اصف د ايران د صدر ابرهيم ریسي د پاکستان سفرغټ پرمختګ وباله، په ځانګړې توګه د ګيس پایپ لاین پروژې په حوالې سره کومه چې د جيو پوليټيکل او نړيوالو بنديزونو له امله د ځنډ ښکار ده٠ د پاکستان د خارجه محکمې ویاندې اؤ د دفاع وزیر ایران سره د ګیس پایپ لاین پروژې د سرته رسولو په اړه دا څرګندونې په داسې حال کې کړي چې په دې وروستیو کې امریکې د پاکستان بیلسټک میزایلو اؤ د لرې فاصلې پورې د وار کوونکي میزایلو د پروګرام لپاره د پرزو ورکولو په تور په څلورو بهرنیو کمپنیانو بندیزونه لګولي دي. په دغو کمپینو د بندیزونو لګول کیدو په اړه د یوې پوښتنې ځواب کې د بهرنیو چارو د دفتر ویاندې ویلي پاکستان امریکا د هغې په وروستي اقدام له خپل تشویش خبر کړې ده اؤ مونږ دا ګڼو چې ایکسپورټ کنټرول سیاسي شوی دی. څيړونکي وایي څنګه چې پاکستان په تيرو 14-15 کلونو کې ایران سره د ګیس د نل یا پايپ غځولو په پروژه کار پيل نه کړی شو نو دوي نه ويني چې د امريکې د فشار له وجې به پاکستان وکړې شي چې په دې پروژه لاس پورې کړي. د انرژۍ د چارو کار پوهه خبريال ښاغلی خلیق کیاني د ډیوه خبریال الیاس خان سره خبرو کې ویلي،د پاکستاني چارواکو خوشبيني پخپل ځای خو د امريکا دريځ په دې اړه بيخي په ډاګه مخې ته راغلی دی. هغه وایي "څنګه چې دوي(امریکې) د پاکستان مزایل پروګرام ته الات ورکوونکو کمپنيو باندې بنديزونه لګولي دي دا هغوي پاکستان ته اشاره ورکړې چې مونږ دي حوالې سره سنجيده يو" خليق کيانى وويل که څه هم دا پروژه د پاکستان لپاره ډيره مهمه ده او حکومت دې حوالې سره د امريکا څخه په بنديزونو کي د رعايت اخستلو يو خواست هم کړی دی خو اوس هم دې کي ډير مشکلات دي او" ماته نه ښکاري چې پاکستان به دومره په اسانه په دې پروژه کار پيل کړي" څيړونکي ګڼي دا هر څه د امريکا فشارپه ګوته کوي. د څېړونکو په وینا هر څو که پاکستان غواړي چې د خپل انرژۍ ضرورتونو پوره کولو لپاره دا مهمه پروژه پای ته ورسوي خو د امريکا د فشار له وجې ډير څه نه شي کولی او د دي يو غټ مثال دا دی چې ايران خو خپلې خوا ته دوه اربه ډالره مصرف کړي او تر پولې پورې یې پایپ غځولی خو پاکستان تراوسه د ګډي پولې راپديخوا کار شورو نه کړی شو.
ایا پاکستان به ایران سره د ګیس پایپ لاین پروژې ترسره کولو کې د امریکې فشارونو ته ټینګ شي؟
اسلام اباد — د امريکې د ګواښ باوجود پاکستان په ايران- پاکستان ګيس پایپ لاین پروژې د پرمختګ اشاره ورکړې او د دفاع وزير خواجه اصف هيله څرګنده کړې چې د دې پروژې په لار کي پراته خنډان به لرې کوي او دا به سر ته رسوي٠ خو څيړونکي وایي دوي نه ويني چې پاکستان به د امريکې د فشار له وجې وکړی شى چې دا پروژه سر ته ورسي. د پاکستان د دفاع وزير د جیو نیوز رسنۍ سره خبرو کې ويلي سيمه کي د غټو طاقتونو مداخلت زيات شوې دې او ګاونډيو هيوادونو ته به دې حوالې سره د خپلو ګټو لپاره يو ځای کيدل وي. خواجه اصف د ايران د صدر ابراهيم ریسي د پاکستان سفرغټ پرمختګ وباله، په ځانګړې توګه د ګيس پایپ لاین پروژې په حوالې سره کومه چې د جيو پوليټيکل او نړيوالو بنديزونو له امله د ځنډ ښکار ده٠ د پاکستان د دفاع وزير دا بيان په داسې وخت کي مخې ته راغلی چې امريکا په روانه هفته کي څو واري د ايراني صدر له سفر وروسته د ايران او پاکستان تر منځه تجارتي سوداګانو او په ځانګړې توګه د ګيس پایپ لاین د منصوبې عملى کولو په رڼا کي د بنديزونو لګولو لوري ته اشاره کړي ده. څيړونکي وایي څنګه چې پاکستان په تيرو 14-15 کلونو کې په دې پروژه کار پيل نه کړی شو نو دوي نه ويني چې د امريکې د فشار له وجې به پاکستان وکړې شي چې په دې پروژه به لاس پورې کړي. د انرژۍ د چارو کار پوهه خبريال ښاغلی خلیق کیاني ډیوه سره خبرو کې وایي، د خواجه اصف خوشبيني پخپل ځای خو د امريکا دريځ په دې اړه بيخي په ډاګه مخې ته راغلی دی. هغه وایي "څنګه چې دوي(امریکې) د پاکستان مزایل پروګرام ته الات ورکوونکو کمپنيو باندې بنديزونه لګولي دي دا هغوي پاکستان ته اشاره ورکړې چې مونږ دي حوالې سره سنجيده يو" خليق کيانى وويل که څه هم دا پروژه د پاکستان لپاره ډيره مهمه ده او حکومت دې حوالې سره د امريکا څخه په بنديزونو کي د رعايت اخستلو يو خواست هم کړی دی خو اوس هم دې کي ډير مشکلات دي او" ماته نه ښکاري چې پاکستان به دومره په اسانه په دې پروژه کار پيل کړي" که څه هم پاکستان ته د ایران د صدر په اوسني سفر کي پاکستان او ایران خپل دواړه خيزه تجارت د موجوده دوه اربه ډالرو څخه تر لسو اربه ډالرو ته د رسولو ژمنې کړي او دواړوهيوادونو په بيلا بيلو څانګو کي اته لوظنامې لاس ليک کړي خو په دغه ټولو کي د ګيس پایپ لاین ذکر نه ؤ. څيړونکي ګڼي دا هر څه د امريکا فشار په ګوته کوی د څېړونکو په وینا هر څو که پاکستان غواړي چې د خپل انرژۍ ضرورتونو پوره کولو لپاره دا مهمه پروژه پای ته ورسوي خو د امريکا د فشار له وجې ډير څه نه شي کولی او د دي يو غټ مثال دا دی چې ايران خو خپلې خوا ته دوه اربه ډالره مصرف کړي او تر پولې پورې یې پایپ غځولی خو پاکستان تراوسه د ګډي پولې راپديخوا کار شورو نه کړی شو.
امریکا وایي پاکستان یې په سیمه کې مهم ملګری دی او خپلې اړیکې ورسره نورې هم پیاوړې کوي
پېښور — امریکې ویلي پاکستان همغسې په سیمه کې د امریکې مهم ملګری یا شراکت دار دی اؤ واشنګټن به اسلام اباد سره د خپلو دوه اړخیزو اړیکو د لا پیاوړتیا هڅې وکړي. د امریکې د بهرنیو چارو محکمې دا تاثر رد کړی چې ګنې د امریکې له لوري د پاکستان د بیلسټک میزایلو د پروګرام په بهرنیو سپلایرانو لګول شوی بندیز د دواړو ملګونو ترمنځ د اړیکو خرابېدل په ګوته کوي. مطبوعاتو ته د احوال ورکولو په وخت د امریکې د خارجه محکمې مرستیال ویاند ویدانت پټیل ویلي چې امریکا به د پاکستان سره د خپلو مهمو اړیکو د لا باثباته کولو هڅه کوي. له ترجمان وپوښتلی شول چې د امریکې له لوري د پاکستان د بیلسټک میزایلو د پروګرام په سپلایرانو له بندیز لګول کیدو وروسته اړیکې تاوجنې ښکاري اؤ پاکستاني چارواکو هم ځینې سخت بیانونه ورکړي دي ایا د امریکې اؤ پاکستان تر منځ کومه معامله روانه ده؟ په ځواب کې یې ویدانټ پټيل وویل "هیڅکله نه" هغه وویل "پاکستان په سیمه کې زمونږ له مهمو ملګرو څخه یو دی" ویاند وویل "زمونږ د پاکستان د حکومت سره په ځانګړي ډول د امنیت اؤ تجارت په څانګو کې ډيرې زیاتې همکارۍ دوامداره دي" هغه امریکې ته د پاکستان د خزانې د وزیر د وروستي سفر په حوالې ورکولو سره وویل" دا یو مضبوط تعلق دی اؤ موږ ددې د لا پیاوړتیا هڅه کوؤ" تر دې وړاندې پاکستان د امریکې له لوري د خپل بیلسټک میزایلو اؤ تر اوږدې فاصلې د وار کوونکي میزایلو د پروګرام په څلور سپلایرانو د بندیزو لګولو په پرېکړه نیوکې کړې وې. د پاکستان خارجه دفتر پخپل غبرګون کې ویلي وؤ چې" پاکستان د برامدي کنټرول سیاسي مقصدونو لپاره کارول کیده ردوي" امریکې چې په کومو څلورو غیرملکي کمپنیو د پاکستان د بیلسټک میزایلو لپاره د ټیکنالوجۍ اؤ پرزو د ورکولو تور لګولی ؤ د هغې تعلق د چین اؤ بیلا روس سره دی. (د وي او ای اردو په مننه)
هند کې د عامو ټاکنو دویم پړاو کې نن په 13 ریاستونو کې رایې ورکول کیږي
پېښور — هند کې د عامو ټاکنو د دویم پړاؤ لپاره په 13 صوبو اؤ د وفاق د واک لاندې یوه سیمه کې په 89 څوکیو نن -جمعه رایې ورکول کیږي. د وزیراعظم نریندر مودي د وروستي لانجمن بیان اؤ په 19م اپریل د ټاکنو لپاره د رایې ورکولو عمل کې د خلکو په کمه کچه له برخې اخستو وروسته ننی پولنګ یا د رایې ورکولو عمل ته خاص ارزښت ورکول کیږي. څېړونکي وایي په ننیو ټاکنو کې د جنوبي ریاست کیراله وایناډ حلقې تر ټولو زیات اهمیت ترلاسه کړی دی چې له دغه ځایه د حزب اختلاف د تر ټولو ستر ګوند ګانګریس مشر راهل ګانډي په دویم ځل ټاکنو ته ولاړ دی. په تېرو ټاکنو کې راهل ګاندي د وایناډ په څوکۍ تر اوو لکو زیاتې رایې اخستې وې اؤ بریالی شوی ؤ اؤ د کمیونسټ پارټۍ اف انډیا نه د هغه مخالف کاندید یوازې 25 فیصدي رایې اخستې وې. دا ځل د وایناډا په څوکۍ واکمن ګوند بهارتیه جنتا پارټۍ د راهل ګاندي په مقابله کې د خپل ګوند یو مشر سریندران مقابلې ته ودرولی دی. د انتخاباتو په دویم پړاو کې چې په کومو ریاستونو کې رایې ورکول کیږي هغې کې اتر پردېش، مدھیه پردېش، آسام، بهار، چھتیس ګړھ، کرناټک، کیراله، مهاراشټر، راجستھان، مغربي بنګال، تري پورہ او مني پور شامل دي. د کانګریس یو بل مهم مشر ششي تهرور په کیراله کې د ترواننټ پورم له حلقې څخه کاندید دی اؤ مقابله یې د بی جی پي د مرکزي وزیر راجیو چندر شیکهر سره ده. هند کې د لوک سبهار یا ښکتني ایوان د 543 څوکیو لپاره ټاکنې په اوو پړاوونو کې ترسره کیږي اؤ د رایې ورکولو وروستی پړاؤ به د جون په وړومبۍ نېټه ترسره شوي . هیله کیږي چې ددې ټاکنو نتیجې به په څلورم جون اعلان کړل شي. وزیراعظم نریندر مودي انتخاباتو کې د بی جی پي اؤ ایتلافیانو لپاره په لوک سبها کې د 400 څوکیو ګټلو هدف اېښی دی اؤ هغه د دریمې مودې لپاره د ګوند د انتخابي کمپاین مشري کوي. مودي څو کرته دعوې کړې دي چې د هغه ګوند به دې ټاکنو کې ساده اکثریت یعنې 370 څوکۍ وګټي خو کانګریس اؤ نورې مخالفې ډلې د مودي دا دعوه د هغه خام خیالي بولي.
