روانې چارې او بېلابېل
ددېپلو ماسی منافقت
پوښتنه داده چې موږ ولې له امریکایانو سره دماشومانو قطریانو چې دامریکا خپلوان دی مذاکرات ، دسولې په نوم خبرې اترې کولی شوې خو له همدې اماتورو ، فاسدو ، لوټمارو ، خودخواهو رهزنو او غلوسره مو سوله روغه او جوړه ونه شوی کړای ! امریکایان دموږ په ګټه ول او که همدا خپل بنجاره مو چې لارې ته سم شوی وای . افغانستان زموږ ګډ کور وه کله چې په کور کې یو څوک بی حیاکیږی نو لازمه ده چې له کوره وشړل شی؟ له امریکا سره موږ هيڅ مشترکات نه لرل. په دې هم پو هیږو چې همدغه قشر باندې یې وځغلو لو، ووژلو ، مړه کړو او
ظلم هیڅکله پایدار نه شي پاتې کیدای!
د خطبې عنوان دی ( ظلم هیڅکله پایدار نه شي پاتې کیدای!) ژباړن: متقاعد ډاکټر حمید الله زړور ساپی محترمو مسلمانانو!لوی رب مو فرمایی: (خبردار!داسې مه ګڼئ چې الله ج. د ظالمینو له احواله خبر نه دی! الله ج.، هغوی هغه ورځې ته ځڼډوي چې په هغې کښې له ډار او یرې نه،سترګې ټېغې بیرون ته راوځي )ابراهیم /۴۲ یو مبارک حدیث کی پیغمبر ص فرمایلي: "" څوک چې کومه بدي یا ناحقتوب وګوري ، هغه دې پخپل لاس سمه کړي ؛که دیته ې زور نه رسیږي په ژبې(خبرې) دې سم کړي او که بیا د دې توان هم ونلري نو
دکلتوری خدمتونو یوه نوط بیلگه
پوهاند محمد بشیر دودیال د کلتوری خدمتونو یوه نوې بېلګه (د تاریخ اوافغانستان پیژندنې مینه والوته زیری) څو ورځې مخکې راقم الحروف د ملي کلتور، کلتوري خدماتو او تر دې هم مهمه داچې د کلتوری وروسته والي(Cultural lag) د اندېښنې په اړه لیکنه خپره کړه. ډېر معزز مشر او نامتو ملی شاعر او عالم لیکوال ښاغلي جهانی صاحب زما لیکنه وستایله او اشاره یې کړې وه چې دغو لیکنو ته دوام ورکړم، یعنې هغه لیکنه یې مختصره ګڼلې وه. راقم الحروف کلتوري وروسته والی تعریف کړ، خو د کلتوری خدماتو( Cultural Services)
افغانستان او کړکېچنې رسنۍ
پخوانې له دې سورکی او له هغه سورکی…….. دغه خلک یاپه بل عبارت پخوانی ولس مشر داکتر او کمپودر ، انجنیر او مهندس ،سفیر، استازی، وزیر ، رئس ، دپارلمان غړی،، کوټوال، مفتی، ملا او مولوی تور اوسور بانجڼ حتی چړی چیرته ول ؟ هیچا ونه ویل چې پخوانی چپراسی، نداف، خانه سامان ، ټټار او نجار یا کلال دغه نومونه یا القاب څوک نه اخلی ولې ؟بی بی سی ، دامریکې غږ ، دوچه ویلې، نور غټ او واړه چینلو څخه هم نه اوریدل کیږی . څه چې ډیر اوریدل کیږی دیوشمیر لافوکانو لافې باټې دی چې رسنۍ یې بیخی چکړ او پیکه کړی . خټې
چتر بزرگ ملی افغانستان، چراغ راه امید مردم افغانستان!
متن مکمل بیانیهٔ اینجانب نور محمد غفوری در کنفرانس اعلان چتر بزرگ ملی افغانستان در دنمارک که به تاریخ ۲۸ سپتمبر ۲۰۲۴ خلاصهٔ آن به حضور مشترکین کنفرانس قرائت گردید، به خوانندگان محترم تقدیم می گردد: (بِسمِ اللهِ، تَوَکلْتُ عَلَى اللهِ، وَ لَا حَولَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِالله) جای مسرت و مباهات است که امروز در این کنفرانس اعلانِ مرکز واحد سیاسی نیروهای وطندوست و ترقی پسند افغانستان تحت نام (چتر بزرگ ملی افغانستان) صورت می گیرد. قسمیکه شما حاضرین محترم خود می بینید و بینندگان تلویز
حقوق بشر و حقوق زنان، در منطق غرب جنایتکار
جامعه آفت زده و انسانیت به تاراج رفته و هویت تروریست و ماهیت آدم کش غرب جنایت پیشه، چنان جامعه ای را به بار آورده است که همه اقشار آن از صحنه های کشتن و سوختن و دریدن و یران نمودن، لذت می برند وحتی این صحنه های دلخراش را تبدیل به شیوه ای برای تجارت و وسیله ای برای پول به جیب زدن نیز، می سازند . فلم های که در آن، صحنه های کشتن و سوختن و دریدن، به شکل واقعی و حقیقی آن به نمایش گذاشته شود، پر فروش ترین فلم ها در غرب و در اسرائیل است. حتی سینما گران، خبرنگاران و ژورنالیستان غرب فس
د جلا وطنه حکومت ټولنیزه- کلتوري خوا
د خبرونو او مطبوعاتو له مخې داسې ښکاري چې په افغانستان کې د جلاوطنه حکومت د جوړولو موضوع ورځ تر بلې مهمه بلل کيږي او دادي همدا اوس دریو نفرو ځانونه په تبعید کې د افغانستان د حکومت ولسمشران بللي دي. له دې کبله ګټوره ده چې زموږ وطنوال ددې موضوع په اړه کافي معلومات ولري، تر څو وکولای شي په ښه ډول په دې اړوند د خپل وطن په ګټه موضع ونیسي. ما په مخکې دوو لیکنو کې د جلاوطنه حکومت د ماهیت او د هغو د اقتصادي اړخ په اړه توضیحی لیکنې وکړې او دادي اوس د هغه په ټولنیز- کلتوري اړخ باندې رڼا اچول غواړم.
کلتوری عقبمانی او کلتوری خدمات
سره له دې چې دملګرو ملتونو د یونسکو سازمان له خوا دکلتور/کتاب یا کاپی رایت ورځ د اپرېل میاشت کی په نښه شوې ده، خو فسیبوک کې افغان ځوانانو پرونۍ ورځ دملی کلتور ورځ بللې ده. زه دوی ته درناوی کوم. د ټولو لیکنې مې ولوستې. اما: تر دې هم اوس موږ ته “کلتورې عقبمانی” پېژندنه، عوامل یې، د حللارې یې او “کلتوري خدماتو” باندې بحث ضرور دی. دغې لیکنه کې مې د درنو ځوانانو په درناوي دکلتور په اړه هم ولیکل، خو تر دې هم مهمه دا چې د دوی پام کلتوري عبقماني ته رااړوم. دا صرف یوه (اصطلاح) نه ده، بلکې متاس
دتاریخ پاڼه څه وایی؟
لا اکراه ………. بنی اسرائیلو تر اوږدې مودې پورې د شرف اوعزت ، عظمت او ثبات هغه تاج په سر درلود چې نوم یې نبوت او رسالت وه. ټولې اجتماعی، علمی،سیاسی،اقتصادی، سیاسی او نور ……. غلبه اوبری یې په جهانیانیانو درلود. خو دتاریخ پاڼه چې کله واوښته دعزت او شرف هماغه تاج د محمد عربی علیه الصلوة والسلام دامت په سر کېښودل شو . او الله جل شانه له لوری داسی د« الیوم اکملت لکم دینکم واتممت علیکم نعمتی ورضیت لکم الاسلام دینا» موږ په دقت او بشپړ رسالت ویاړو او وبخښل شو او د« انی فضلکم علی العلمین» په ځای یې
د احاديٿو کتابونه
نن د میلاد النبی مبارکه ورځ ده د میلاد النبی د مبارکی ورځ مبارکی ټولو مسلمانانوته وړاندی کوم اللهﷻ دستور ور کړی چې الله ﷻاودهغه درسول ﷺ څخه اطاعت وکړی(أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُول - النساء۵۹ ) د میلاد النبی د مبارکی ورځی په احترام د رسول اکرم ﷺ د احدیثوکتابونه در پیژنم : داحدیثوپه مشهورو اسلامي شپږکتابونه چې دصحاح سته په نامه یادیږي اودا شپږ احادیثوکتابونه داهل سنت ددیني عالمانو لخوا مهم کتابونه ګڼل کیږي.لکه : صحیح بخاری ، صحیح مسلم ، سنن ابوداود ، سنن ترمذی، سنن نسائ
لا اکراه فی الدین …..
لا اکراه فی الدین ….. دبقرې سورة ۲۵۶ آیه دریم جز —————————— مسلما نانو ته توصیه کوی اخلاقی اصل ته ګوته نیسی دانسان حقوقو، موقعیت ، برداشت او قضاوت ، خپلواکی او فطری ژوند له دموکراسی مخکې اعتبار ورکوی.دآزادی عقیده او انسانی سوچ یې په قرآن کریم راپېژندلی هغه چاته جواب وایی چې داسلام دین دزور اوتورې له لارې خلکو ته ورپېژانده. ددې افرادو په باور دین او ایمان یوقلبی امر دی اوله اکراه سره یو ځای نه جمع کیږی! که چېرې اجبار په کار کې وی یوازې دانسانانو په ظاهری رفتار کې به اغیزناک وه.
ولې د بشري منابعو مدیریت د هرې ادارې لپاره مهم دی؟
د بشري سرچینو مدیریت په هره اداره کې خورا مهم دنده ده. د بشري منابعو مدیریت پرته، شرکتونه به ونشي کولی په مؤثره توګه کارمندان استخدام او وساتي، سازمان ته وده ورکړي ، او دوی به ونشي کولی سالم، د منلو وړ کاري ځای کلتور او چاپیریال وساتي. د بشري سرچینو مدیریت سازمانونو ته خورا مهم دی چې ډیری یې دې څانګې ته د سوداګرۍ زړه او روح بولي. د بشري منابعو مدیریت تعریفونه د بشري منابعو مدیریت ډیری تعریفونه شتون لري چې لیکوالان د دې لپاره راغلي چې هڅه وکړي او یوې ادارې ته د بشري سرچینو مدیریت لوی ا
بد رنګه ورځ
دغبرګولی څلورمه د۱۳۴۹ ش هجری کال دافغانستان ولس استادانو ، امامانو ، علماؤو، خوارو ، غریبو مشایخو، او دقومونو مخور و مسلما نانو قیام یوې له میاشتې څخه زیات دجومات په انګړ کې دوام وموند . زه له همدې لارې یعنی دجومات له مخې تېرېدم او له همدې لارې ښوونځی ته تلم. ددغو کسانو قیام دالهې داحکامو ، داسلامی اصولو پر مبناعمل او پابندی او دهرډول منکراتو څخه مخنیوی کول وه ددغې کتلې کوشش داوه چې ددوی غوښتنو ته باید دوخت حکومت غوږ ونیسی او ځواب ووایی. دقیام تشویش داهم وه چې دلته دپرچم ډلې دوه م
د ایران او روسیې نږدې کېدل او پر افغانستان یې اغېزې
په تېرو څو کلونو کې، د ایران او روسیې اړیکې په بېلابېلو برخو کې تر پخوا ډېرې نږدې شوي دي. دا نږدې والی په سیاسي، اقتصادي، او امنیتي برخو کې د ګډو ګټو پر اساس ولاړ دی. ایران او روسیه، چې په تاریخي ډول یې د افغانستان په سیاست او امنیت کې مهم رول لرلی، د خپلو اړیکو د پیاوړتیا له لارې په سیمه کې خپل نفوذ زیاتوي. د دې دواړو هېوادونو نږدې کېدل د افغانستان لپاره مهمې پایلې لري، چې په دې مقاله کې به د دې اغېزو مختلف اړخونه وڅېړو. د ایران او روسیې اړیکې اوږده تاریخي مخینه لري. دواړه هېوادونه په من
د سټېج، ډرامې او فلم، آرین خان څومره پېژنۍ ؟
د ننګرهار ولایت چې د خپلې جغرافیايي ښکلا او طبیعت له مخې په همېشه بهار سره له پرېمانه شهرت څخه برخمن دی، د مرکز (جلال آباد) ترڅنګ ۲۲ ولسوالۍ لري. یوه یې کامه ده چې د کونړ د باغي او څپانده سیند په ختیزې ډډې کې غځیدلې پرته ده. دغه ولسوالي د شمله ور سیاستوال او شهید صدراعظم، موسی شفیق او د ژبورو ادیبانو او پوهانو هریو قیام الدین خادم، محمد ګلاب ننګرهاري، عبدالوکیل صداقت، امان الله سېلاب، غوث خېبري او محمد حسن ولسمل ټاټوبی دی. همدا شان کامې پخپلې غیږې کې د ځوان کول سترګه ور شاعران او څیړونکي، محم
وطن عشق تو افتخارم ….
وطن عشق تو افتخارم …. وطن دې ځان زموږ …. دا مو دبابا وطن …. داوطن په موږ ګران دی دا افغانستان! داافغانستان! له بده مرغه ! دا وطن په فاجعو کې چوپ اوغلی دی. په رسنیو کې د سیاستوالو، شله کسانو ، شوقی کسانو تش په نوم یو شمېر څېړونکو ، بنجاره بازار کې دنرخ پر سر انډوخر روان دی. دغه انډوخر کې هیڅ نزاکت دعالم او جاهل ترمنځ مراعات کیدای نشی توپیر یې وینی یوشمیر دلته په مختلفو چینلو کې دایمی بستره اچولې او له دې دایمی اډو خپلې ډزې کوی کله حاشیې ته وځی او کله دمړې ګېډې فارسی وای
هغه واقیعت چې پټ ؤ
قضاوت پخپله وکړې اعلیحضرت غازی امان الله خان۱۲۹۷-۱۳۰۷ هـ ش مطابق د 1918-1928 م کال دافغانستان پاچا ؤو. په کال ۱۲۷۱ هـ ش مطابق 1892 م په کابل کې زیږیدلی او۱۳۳۹هـ ش په ایتالیا کې وفات شوی هغه اسناد چې په۱۳۲۴هـ ش مطابق 1945م کې کله چې برلین دامریکایانو پواسطه ونیول شو دالمان دخارجه وزارت په محرما نه اسنادو کې موجود وو اوبیا وروسته د رادیو له لاری افشاء او اعلا ن شوه. کله چې اغتشاشونه ډیرشول امان الله خان دقدرت نه لاس په سر شو اوقندهارته لاړ دالمان دهغه وخت جمهورریس ادلف هتلر غازی امان الله
د استقلال(خپلواکي) کُلی ماهیت
سره له دې چې اوس دخپلواکي(آزادي) جشن ته لکه د څلوېښت- پنځوس کاله مخکې په شان چمتووالی نه لرو، خو بیا یې هم هرکال دخپل وس په اندازه یادونه کوو. دا هم لویه خبره ده. په دې ورځ د خپلواکي بېرته ترلاسه کول موږ ته د انګلیس د شړلو او کورني او بهرنی سیاست کې خپلواک کېدلو په مفهوم ده. دا سمه ده، خو کافي نه ده، د خپلواکي مفهوم لا څو نور اړخونه هم لري: سیاسی، اقتصادی، فرهنګی ...او نظامی. هر اړخ خپل اهمیت لري، چې دا ټول د استقلال کُلي ماهیت جوړوي. غازي امانالله خان په حقه سره داټول په پام کې لرل. سیاس
ډاکټر کرن خان: راځئ چې د ګل مرجان او ګل خان له دائرې راووځو!
مرکه: ولي الله ملکزی د کوزې پښتونخوا سوات چې د ابشارونو، سیندونو او هنرونو کور دی، زموږ د سیمې سویس زرلینډ بلل کیږي. سوات یوازې د نښترو، چینارونو او لال مالټو ټاټوبې نه دی، بلکې هغه د ښکلا ګانو، شاعرانو او هنرمندانو ځاله ده. له نن څخه ۳۸ کاله وړاندې په یوې زمیندارې کورنۍ کې یو ماشوم وزیږید، مور او پلار یې ورباندې د کرن خان نوم کیښود. د کرکیلې ترڅنګ یې د دولسم ټولګي پورې مکتب ولوست، بیا د کسب او کار لپاره کراچۍ ته لاړ. هلته د موسیقي له رمزونو، راګونو او سازونو سره آشنا شو او بیرته خپل
( د پاکستان پوځ ځواک ... په باب زما نظرونه)
ڼن مې د تاند پاڼه کې د(د پاکستان پوځ، زور او ځواک، لوړې او ژورې)تر سرلیک لاندې ځینې خبرې چې د تاند اډمین لیکلې وې ولوستلې دلته خپل نظریات په لڼډو ټکو یادونه کووم: ۱-...عوام ورته پاک آرمي یایی!؟ ؛؛ زه وایم له دی نه چټله آرمي په دنیا کې نسته چې خپل عوام په ډول ډول نومونو وژني: په تیره بیا د ایپی،بابړې ،قصه خوانۍ ، بلوچستان، خړ کمر او...شهیدان ؛لال جومات. ۲-شعار یی دی؛ ایمان تقوی جهاد؟؟؟!!!؛؛په عمل کښې بې -ایمانې، ظلم، فساد ۳-دا څنګه د اسلام په نوم جوړ سوی جمبوریت و چې له ۱۹۴۷ تر ۱۹۵
پخوانی ح.اتمر او اوسنی ا.متقی دافغانستان دبهرنیو چارو وزیرانو کیڼ/ ښی مرکې
په افغانستان کې یو اعلان وه هغه وخت زه ښوونځی کې وم ویل به یی: میتراشد ، میتراشد باز هم میتراشه! نوراځی ددې تراشی والا ګونګسی باندې رڼا واچوو : یو له ډویچې ولې سره بل له بی بی سۍ سره ډیر امکان لری زیات شمېر افغانانو اورېدلې وی دغه مرکه کې پوښتنې اوځوابونه یې هیڅ حقوقی ، سیاسی، اجتماعی میتا فورم اصلا نه لری دا نشتوالی په سیاسی علومو کې په ډاګه بریښی! چې څېړونکی ملک ستیز یې کله ناکله په ډیره مناسبه علمی کچه څیړی ! زما نیوکه دا نه ده چې حنیف اتمر څه ډول شخصیت لر ی او یا ملا امی
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟ وګوره دلارې توپیر ته چې چېرې ده او زه چېرې ؟ دحافظ ژباړه شوی غزل دافغانانو ګونګوسی، لوړ ې اوژورې غورې او ډبې ،تبلیغات او هیاهو دعدم تشدد دمزاج ، ابتکار، تنوع او سیاسی برداشت نه لیری دی.افغان بل چا پسې سمې منډې وهی خو خپل ورته بد ښکاری په ټوله ځان له هر چا لوړ ګڼی او احساساتی لګیا دی او هر څه چې خولې ته ورځی صرفه نه کوی. راځی دکاکتوس او یوشمیر تلوېز یونو په خپل سر اتلانو بیلګو ته لاړشو . رنګین داد فر سپنتا یو ستر شعله یی په تلویزیون کې را
هم مې زړه کیږی او هم مې ساړه
په ډیر ه محتاطانه او ټیټه غاړه یوشمېر حکومتی لوړ پوړی چارواکی هم وایې چې دښوونځیو دروازې دې دنجونو پر مخ خلاصې شی اما ولی نه کیږی ؟ ددوی دریز دمقام اوقدرت ساتنې لپاره ډیره محافظه کارانه بڼه لری یا دروغ وایی دې لانجې ته نور باید دپای ټکی کیښودل شوی وای خو له بده مرغه دغه شمیره په ظاهری ډول وایی خو باطنا دوی هم نه غواړی دې ته وایی یک بام ودوهوا! دلته دادرې کاله په دوامداره توګه وویل شوًاو نغارې ووهل شوې چې ښوونځی باید خلاص شی خو نه شول . دادرې کاله نارې وشوې چې حکومت تک شموله دی تک قومی دی ، تک
دشپږم حس پېژندنه دمتافزیک له بعده
په ریبارانو پوره نه شوه لکړه راکړه چې په خپله پسې ځمه ټول انسانان پنځه حواسه لری : بویونه،څښنه،اورېدنه،لیدنه او لامسه حواس .زه له داکتر هاتف مختار سره دې بحث کې کاملا موافق یم دما مؤن په پروګرام دهاتف مختار او استا عبدالناصر نور زاد بحث دما ډیر خوښ شو . دافغانانو په دې پېچلی بحران کې لومړی ځل دی چې دوه هوښیار افغاانان چې یوتاجک اوبل پښتون دی یودبل سره چې دواړه دعالی تعلیماتو برجسته مخور دی خبرې اترې اورم. ددوی خبرو کې ملموس او مجهو ل بی مانا تکراری تکیه کلام نشته اوقاطع دریز لری ا
تشدد که عدم تشد د؟
(تشد د که عدم تشد د؟) د بشر او بیا د پښتنو/افغانانو په پیښلیک(تاریخ) کې له قابیل او هابیل راواخلئ تر اوسه ظالم-مظلوم،قاتل-مقتول،زورور -بیزوره، قوی-ضعیف،؛بادار-غلام؛غنی-فقیر؛ جاګیردار-بزګر؛ خان-مزدور...ښکیلاک او زبیښاکګر - مستعمرو او ځپل سوي؛ موجود وو ؛او دي دآدم له اولادې پیل نه تر اوسنۍ ټکنالوژۍ، ستورمزلو ،نوښتونو ...تر مصنوعي ذکاوت (اې.آی ) او د دنیا پر یوه کلي بدلیدلو سره سره دپورتنیو تضادونو په پلي کیدو کې د تاوتریخوالي اوجګړو(تشد د -)او د هغه (عدم یا د تاوتریخوالي نشتوالی )،
