مقالې
فارسیزم؛ پدیده ی سیاه
(معرفی کتاب بررسی تحلیلی پان فارسیسم) پدیده های فکری- پس از پیدایی الفبای آغاز و پایان، در مجموعه ای از مکاتب سیاسی- اجتماعی و فرهنگی شناخته می شوند. مکتب سیاسی «فارسیزم» در یک قرن قبل در جغرافیای همسایه گی ما در یک تحول تاریخی استعماری، از هویت پارس یا فارس در عجایب جعل و جهل، ساخته می شود. دگرگونی تاریخی بر محور یک اقلیت گمنام،
د غزني سقوط سره مخ روغتونونو نوې نارواوې!
پر افغانانو که له لویه سره پاکستان په تیرو لسیزو کې په روغتیايي برخه کې تجارت او سترې سوداګرۍ وکړې؛ اوس یې په هیواد کې دننه د خپلو اجنټانو پر مټ د ځوریدلو رنځورو افغانانو د هډونو په شپیللو لاس پورې کړی دی، چې دا بوږنوونکې لړۍ د نورو ولایتونو په څير په غزني کې تر اوسه روانه پاتې شوې ده. په غزني کې د دولتي روغتیايي خدماتو نیم ژواندی حالت په تیره یوه نیمه لسیزه کې ددې ولایت د عامې روغتیا ریاست پر څوکۍ د عطامحمدنور تقلیدګرې ضیاګل اسفنديي ځا
اندونيزيا او فلېپين په خپولو سمندري پولو کې کډې ګزمې پيلوي
فیلیپین او اندونیزیا په پام کې لري راتلونکې اوونۍ په ګډه په سلیب سمندرګي کې ګزمې پیل کړي تر څو د جنوبي فیلیپین ټاپوګانو ته د اسلامي دولت د نورو جنګیاليو د داخلیدو مخه ونیسي. پوځ وایي د جنوبي فیلیپین په (منډانو) ټاپو کې اسلامي دولت ته وفادارو یاغیانو ۵ اوونۍ وړاندې د (ماراوي) ښار نیولی او د امنیتي ځواکونو سره تر اوسه په جګړه بوخت دي چې له امله يې تر اوسه ۳۰۰ یاغیان، ۸۲ تنه امنیتي ځواکونه او همدارنګه ۴۴ ملکي وګړي وژل شویدي. د فیلیپین حکومت ویره لري چې د اسلامي دولت ډلې نور خوا
د تایلینډ د کار او تجارت نوې قانون په زرګونو مهاجر کاریګر د دغه هیواد پریښودو ته اړ کړه
د تایلینډ د نظامي حکومت د کار او سوداګرۍ د نوي قوانینو تر وضع کولو وروسته له دغه هیواده په لسګونه زره کډوال کاریګر چې ډیری یې د میانمار څخه وو وتلي دي. د تایلینډ نظامي حکومت دوه اوونۍ مخکې د کار یو نوی قانون وضع کړ، کوم چې په دغه هیواد کې ناراجستر شوي او ناقانونه بهرني کاریګر د سختو نغدي جریمو ترڅنګ په ۵ کاله بند محکوموي. د تایلینډ د مهاجرت اداره وایي، شاوخوا ۶۰ زرو کاریګرو د تیرو دوو اوونیو ترمنځ تایلینډ پریښی او بیرته خپلو هیوادونو ته ستانه شوي. تایلینډ کې د صنعت ا
په مسلکی ښوهنځیو او په پوهنتونونو مو کومی تخصصی رشتی تدریسیږی؟
په یو داسی حالت او وضعیت چې زمونږ د "تورې دشرنګ" څخه خوب نشو کولای، بی ځایه نه ده چې یو ځله دا هم به وګرو، چې، زمونږ د "قلم فضیلت" په کومه کیفی او کمی حالت او وضعیت کې موقعیت لری! بی له شکه هغه ژبه چې په کې د ټولو بشری علمی، مسلکی، تخصصی او هم هنري احساسات، عواطف او ښکلا پرته وي هغه د یوی مرفه ټولنه ژبه ده، او هغه څه چې په دغه ټولنیز ژبه کې بیانیږي هغه یو ډیر عالي او په زړه پورې علمی، مسلکی، تخصصی او هم ادبي، هنري، اثار دی چې ولس لپاره تل پاتې ارزښت او مقام لري. اوس که چیر
تناسب سیاسی و تفاوت مذهبی (تشیع افغانستان و اهل سنت ایران)
تطبیق پروژه های بزرگ تشیع در افغانستان، به خصوص در جغرافیای شهری، به مجموعه ای از بنا ها و ترکیبی از معماری صفوی- ایرانی می ماند که با پُر رنگ شدن آن ها، ولایت فقیه، مدت هاست از مرز های میان افغانستان و ایران عبور می کند. ظاهراً در عجز اقتصادی، تامین نیاز های مراکز مذهبی اقلیت اهل تشیع در افغانستان، اگر از منابع داخلی به کلی میسر نی
د افغانستان اوبه کولای سی چی ۲۰۰ ملیارډه ډالره کلنی عواید ولری
ښاغلی محترم خالد احمد کوهستانی، د "د افغانستان اوبه کولای سی چی ۲۰۰ ملیارډه ډالره کلنی عواید ولری" تر عنوان لاندی لیکی: " افغانستان په مجموع کي ۱۸ ملیارده متره مکعبه تر ځمکي لاندي اوبه لري چي د همدې اوبو څخه یې د کاله ۳ ملیارده متره مکعبه مصرفیږي. همدارنګه افغانستان د کاله ۵۷ ملیارده متره مکعبه اوبه چي د اورښتونو په پایله کي په رودونو او سیندونو کي بهیږي لري، د همدي ۵۷ ملیارده متره معکبه اوبو څخه یې صرف ۱۸ ملیارده متره مکعبه اوبه په هیواد کي د ننه مصرفیږي او پاته ۳۹ ملیا
کندهار د طالبانو له وحشته د کرزیانو او رازق تر بربریته
ځوان به له ماشتوبه دولس کاله مکتب او بیا څلور کاله پوهنتون ووایه، د مور او پلار او ډیرو نورو خلګو امیدونه به ورپسي تړلي وه، خپله به یی ژوند ته هم زیاتی هیلي درلودې، د شخصي تجارت او کاروبار پیسی به یی نه درلودې، د بیلچي او روزانې کار یی کولای نسو نو مجبور وو چي یا حکومت ادارې کی مامور شي او یا هم د یو موسسې سره کار پیدا کړي، خو طالب ځوان به د توپک شپېلۍ ورباندي راوړوله او ټول امیدونه او هر څه به يي د یو ګړي له مخي د خاورو سره ور خاوري کړل، هو دا کندهار کي د طالبانو د رومزه جهاد یو لویه برخه تش
ټولنیز بحث: "چرا طالبان به خشونت میگرایند؟ " قسمت سوم
در قسمت اول این ټولنیز بحث نبشته ای جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی حقوق دان محبوب و مشهور کشور تحت عنوان "چرا طالبان به خشونت میگرایند؟" به نشر سپردنده شد، چنانچه تذکر رفت، عنوان جالب این نبشته ای جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی قابلیت یک بحث دقیق علمی و یک بحث عمیق اجتماعی را، در بین لا اقل علما، دانشمندان، روشنفکران و بلاخره قلم بدستان افغانستان عزیز، عرضه می فرماید. قسمی که در قسمت اول این ټولنیز بحث و یا در قسمت اول این بحث اجتماعی نظریات جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی،
اشرف غنی شخص معمولی نیست او درحال ساخت چاراهی اقتصادی آسیا در افغانستان میباشد
اظهارات ریاض احمد چوهدري کارشناس مشهور اقتصادی پاکستان در باره ریس جمهور محترم و علمگرای افغانستان. هشتم جولای ۲۰۱۷م. : "اشرف غنی شخص معمولی نیست او درحال ساخت چاراهی اقتصادی آسیا در افغانستان میباشد که از یکطرف توسط پاکستان در محاصره نا امنی و بی ثباتی در کابل دست و پنجه نرم میکند. از طرف دیگر ایران فشارهای مستقیم و غیر مستقیم بر افغانستان که امروز هنوزه پرپای خود استاده نشده است وارد میکند. روسیه هم دخالت آشکار و نقش ناکام که در هنگام دولت داکتر نجیب الله در افغ
د حسن روحاني شرموونکې خبرې؛د افغانانو غبرګونونه
اوبه د انسان او هر مخلوق د ژوند بقا او اړتیا ده، زمونږ ټوله کرنه په اوبو ولاړه ده، که مو اوبه په سمه توګه مدیریت شي زراعت مو وده کوي او اقتصاد مو لا پراختیا مومي چې ښه اقتصاد د هېواد د امنیت، سوکالۍ، عزت او پرمختګ ضامن دی. په دې وروستیو کې د ایران ولسمشر حسن روحاني ویلي؛((موږ د هغه څه په وړاندې چې زموږ د ژوند چاپېریال ویجاوړي بې تفاوته نه شو پاتې کېدای؛ په افغانستان کې د ګڼو بندونو جوړېدا، د افغانستان په شمال او جنوب کې د کجکي، کمال خان، سلما او نورو بندونو جوړېدا زموږ پر خراسان او سیست
نسخه ای علاج تقابل مکتب و مدرسه در فلسفه ای افغانی ما موجود است!
باز هم مکثی داریم بالای نبشته ای حقوق دان محبوب و مشهور ما، جناب محترم دوکتور م ،عثمان تره کی، که اینبار جناب ایشان تحت عنوان "تقابل مکتب و مدرسه و اغتشاش فکری روشنفکر" نظریات جالب شانرا با هموطنان عزیز شریک می فرمایند. جناب محترم دوکتور م ،عثمان تره کی می فرمایند: " تقابل مکتب و مدرسه و اغتشاش فکری روشنفکر تضاد و کشیدگی های فکری امروز در جامعه افغانی را میتوان در دوجهت تشخیص کرد : یکی تقابل فکری میان اجزای از هم گسیخته قشر روشنفکر و دیگری تضاد دیدگاه بین روشنفکر مدرن
د افغانستان په لوړو زده کړو کي د ګډو پولو د اوبو یا Transboundary Waters د پوهي د نه شتون ستونزه او هغه ته د حل لاري
د لوړو زده کړو سیستمونه تقریبا په هر هیواد کي یو د بل څخه توپیر لري چي هر هیواد نوموړی سیستم نظر خپل اصولو، قوانینو او د ټولني اړتیاوو ته جوړوي. پوهنتونونه تر ډیره حده خپل په چارو کي خپلواکه وي او هر پوهنتون د پوهنځی او حتی ډیپارټمنټ تر سویې پوري خپل د درسی نصاب یا کریکولم په ترتیبولو او په هغه کي د تغیر راوستلو پوره واک او اختیار لري. په نړۍ کي هیوادونه په لومړي ګام کي خپل د ټولني د سیاسي، اقتصادي او اجتماعي اړتیا او پرمختګ لپاره د لوړو زده کړو کریکولم جوړوي تر څو وکولای سي خپل ټول ضرورتونه
اعتراض روحـانی؛ پژواکِ تواناییها و لیاقت حکومت ما
صدای اعتراضِ آقای روحانی، در واقعِ انعکاسِ غرورِ آبیِ افغانستان و اعادهی اعتبارِ درهمشکستهی آن در چانهزنیهای حقوقی و دیپلوماتیک بود. این صدا، پژواکِ توانایی و لیاقتِ افغانستان در مدیریتِ آبها
آخوند ایرانی، باد به خرچ می دهد
مردم ما فراموش نمی کنند که در جغرافیای حوزه ی اشتراکات، سیلی توهین، ادبیات فحش و دست درازی، ضمایم همان علایقی ست که اهل مخدرات فرهنگی، پس از نمای تماشاخانه ی هنر، فراموش می کنند مرز های کنونی سیاسی، حد فاصل اند که اگر وقتی به جمهوری اسلامی به اصطلاح ایران وارد شوند، چهره ها، اندام ها، زبان و دین شان، تعبیر دیگری ست که مثلاً زایران ما پس از شنیدن کلمه ی «اج
ټولنیز بحث: "چرا طالبان به خشونت میگرایند؟ " قسمت دوم
در قسمت اول این ټولنیز بحث نبشته ای جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی حقوق دان محبوب و مشهور کشور تحت عنوان "چرا طالبان به خشونت میگرایند؟" به نشر سپردنده شد، چنانچه تذکر رفت، عنوان جالب این نبشته ای جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی قابلیت یک بحث دقیق علمی و یک بحث عمیق اجتماعی را، در بین لا اقل علما، دانشمندان، روشنفکران و بلاخره قلم بدستان افغانستان عزیز، عرضه می فرماید. قسمی که در قسمت اول این ټولنیز بحث و یا در قسمت اول این بحث اجتماعی نظریات جناب محترم دکتور م، عثمان تره کی، (حقو
غَمبَو اصلی یعنی غَمبَوترین غَمبَوان عبداللطیف پدرام است!
فرستنده داؤد نعیم: "چندی قبل یک تعدادی از هموطنان ما خواهان توضیح و تشریح کلمه ای "غَمبَو "شدند، زیرا قرار گفته ای بعضی از هموطنان ما توضیح و تشریح کلمه ای "غَمبَو" تا به حالا در هیچ کتاب لغت درج نگردیده است. جهت سهولت کار هموطنان فرهنگی ما میتوانند در لغتنامه های مصور در کنار اصطلاح غَمبَو یک قطعه عکس تراژیدی- کومیک آقای لطیف پدرام را به چاپ برسانند، تا جوینده گان و خواننده گان محترم در لغتنامه ها به آسانی بدانند که کلمه ای غَمبَو چه معانی را دارا میباشد! پیام مختصر افغانه
چرا تحمل می کنند؟
چهره های کریه دشمنان این ملت، به چند قواره ای می مانند که در تاریخ نو، اگر بی نیاز از شرح و توضیح باشیم، مردمان حقیر، دون و کوچک در همچشمی با حقایق این کشور، به خیالاتی متوسل می شوند که در روزگار ما در شمار افسانه و اسطوره، پاسخ به آن ها نیازمند نسخه های روان شناسی نیز است. ادعا و مدعی در محدوده های دربستی گروهک ها و احزابی که هرچند در تنوع تک حزبی حاکمیت رفقای
اگر کشور ایران زیادتر آب ضرورت دارد میتواند آب را با نفت تبادله کرد!
البته پس از غور دقیق به این موضوع، شاید ما افغانها حاضر شویم قستی از آب های پاک و صاف خود را در صورت ضرورت و تایید اکثریت مردم عزیز خود، جهت رسیدگی به رفاه ای مردم عزیز ما، با همان نفت کثیف هم تبادله نماییم. عرضه نمودن آب پاک در مقابل نفت کثیف باید برای کشور تجارت پیشه ای چون کشور ایران نیز خارج از علاقه نباشد! نویسنده ای محترم ما جناب عبدالله در این رابطه می فرمایند: " تبادل آب در مقابل نفت ! آقای روحانی رئیس جمهور ایران نگرانی خود را راجع به ساختن بند های کجکی، کمال
