مقالې
کړکېچن حالت او د حکمتيار بې پروايي
که څه هم چې له جهادي مشرانو څخه د ښېګڼې تمه لېونتوب دی، خو په ګوډ او مات توپير سره ښاغلي حکمتيار ته سترګې ور اوړېدلای شي. له بده مرغي چې د روان کړکېچن حالت په اړه يې بې پروايي نه يوازې د ژورې اندېښېنې، بلکې د غندلو وړ ده. ښاغلی حکمتيار د امريکا پر چل او مکارۍ او د طالبانو پر سوډرۍ، ناپوهۍ او بې سارې بې عقلۍ ښه پوهېږي. په همدې توګه ښه پوهېږي چې د افغانستان اوسنی حالت تر تېرو اووه لسو کلونو ډېر کړکېچن دی او نه يوازې ګاونډې ملکونه، بلکې کورني شرمښان د دې لپاره تياری نيسي چې څنګه د دې م
خلیلزاد په تقدم او تاخر کې تېروتلی دی!
خلیلزاد په تقدم او تاخر کې تېروتلي دی! د هېواد د ملي امنیت سلاکار حمدالله محب د مارچ په ۱۴ مه، امریکا ته د سفر په مهال، طالبانو سره په خبرو اترو کې د امریکا د بهرنیو چارو د وزارت ځانګړی استازي، زلمي خلیل زاد په هغه دریځ نیوکه وکړه چې نوموړی يي طالبانو سره په دوحه کې د پټو دروازو ترشا مخې ته وړي. سي بي ایس نیوز وایي، ښاغلي محب ورته ویلي:«موږ فکر کوو چې یا زل (د زلمي خلیلزاد د نوم لنډه بڼه) – سفیر خلیلزاد نه پوهېږي چې څرنګه خبرې وکړي یا ممکن د ده دا کار کوم بل علت ولري. څه چې دی کوي د داس
هغه کلمې چي دپښتواوپاړسي ژبي ترمنځ په بدلون سره دتورو راځي:
دغه ګړي یاوییکي چي په پښتو او(دري) ژبو کي په بدلون سره دتورو ویل کیږي اوپه ورځنۍ ګړدود یاني لهجو کي د دواړو ژبو دود لري (فونېتیک) ئې ډېر لږ توپیرلري.اومانا ئې یوشی ده. که څه هم پښتوژبه یوه خپلواکې ژبه ده، چي دباختري ژبو له ځانګونه راځي.(دافغانستان ژبي او تکمونه د دوست محمد دوست لیکنه : ۲۴تم مخ وګورۍ) او پاړسي دري ژبه هم یوه خپلواکه (پیرسیک) ژبه ده. (دافغانستان ژبي او تکمونه: ۸۸یم مخ) دغه توري چي د دواړو ژبو ترمنځ په یوه ماناسره خو په توپیر سره دیوه یادو تورو راځي د دواړو ژبو په ګړ
جرګې او مرکې
دویمه برخه می کنم دیوانګی تا برسرم غوغا شود سکه به زر میزنم تا صاحبش پیدا شود او له همدې نیمګړتیا نه انګرېزانو ګټه واخیسته، له سردار عبدالرحمن خان سره یې اړیکې ټینګې کړې او تر پټ تړون وروسته یې ده ته د ) ۱۸۸۰ ( کال په جولای کې د پر تخت کښېناستلو بلنه ورکړه. ده ظاهر اً د جهاد اعلانونه نشر کړل او د مجاهدینو له لارې حکومت ته ورسېد، انګرېزان هم جسم ا له افغانستان نه ووتل، خو په غیر مستقیم ډول عبدالرحمن خان د دوی د تحت الحمایه پاچا په توګه پاتې شو. د مجاهد
سوله، طالب، امريکا او د شرارت زاويې
هسې خو هم په افغان مېني د طالب زېږد د يوې لويې بدمرغۍ پيلامه او د اسلام لپاره ستره بدنامي وه او ده، خو د سولې لپاره يې له امريکا سره وروستۍ بې پايلې ناستې د افغان ولس په وړاندې د يوې بلې لويې خونړۍ توطئې جوړول دي چې د سولې په نامه يې د تړلو دروازو شاته تراشي. او دا دي نن دغه توطئې د پنجاب مشر عمران خان هم تصديق کړې چې په افغانستان کې يې د يوه نوي حکومت د راوستلو اعلان وکړ. که څه هم چې عمران خان به د خپلې خبرې په مانا ګوډ او مات پوهېږي که نه، خو په دې ښه پوهېږي چې افغان حکومت ته د خپل ملت ګټې
سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه!
سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه! عبدالله وردک لومړۍ برخه انګلستان - مارچ - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا د زیاتره افغانانو وروڼو او خویندو څخه دغه خبره ډېره اورېدل کیږي، چې د افغانستان ټولو سیاسی ګوندونو، د خپل ملت سره خیانت وکړ، او دوی ټولو سیاسی ګوندونو ته، په یوه سترګه ګوري. زه پخپله، له دغه خبرې سره موافق نه یم. زما په فکر سره ټولو ګوندونو
د مزار شریف د ورستنیو حوادیثو قانونی ارزونه
عزیزالله (حقپال ) د بلخ د ورستنیو حوادیثو قانونی ارزونه په هیوادونو کی تغیر او تبدیل د حکومتی چارواکو یو عادی او نورمال کارونه دی چی د دولت د واکمنانو لخوا د خپلو قانونی صلاحیتونو په چوکات کی صورت نیسی پدی لړ کی د دولت د جمهور رئیس د ځانګړی فرمان له مخی عبدالرقیب مبارز د پولیسو یو افسر د بلخ ولایت دامنیه قوماندان په ټوګه ګمارل کیږی ، له بلی خوا د مزار امپراطور اعطا محد نور چی لس کاله د مزار شریف والی پحیث پاته شوی وه د بلخ د امپراطوراو جنګسالار په توګه
ایا عطا نور د یوه قومندان د ګمارنې او سلب حقوقي واک لري؟
ایا عطانور د یوه قومندان د ګمارنې او سلب حقوقي واک لري؟ کله چې عطا محمد نور د بلخ ولایت له مقام څخه ګوښه شو، اوس په حکومت کې نوموړی کوم حقوقي شخصیت نه ګڼل کیږي. همدارنګه که څوک د ولایت په مقام یا بل مقام کې دنده هم ولري؛ د حکومتي چارواکو بدلون رابدلون خپل پروسیجر لري او داسې مقام چا ته حقوقي واک نه ورکوي چې د چارواکو په ګمارنه او سلب کې دې د تنظیمي، سمتي او یا بلې خپلوۍ پر بنسټ لاس ووهي او واک دې ولري! ګمان نه کیږي چې عطانور دې له داسې پروسیجره بې خبره وي، اوس پوښتنه دا ده چې نومو
عطا محمد نور ناقض قانون و افزار سیاسی ایران-روسیه
ارسالی: داود نعیم " گزارشات و تحلیل های ژرف سیاسی به ما میرساند که موضوع تقابل عطا محمد نور با دولت افغانستان فقط به تغییر قومندان پلیس بلخ خلاصه نمی شود! عطامحمد نور با پیام اخیرش در قدم اول از مالکین دوکانها و مغازه ها تقاضای مسدود نگهداشتن دوکانها و مغازه های شانرا نموده است، با این عمل وی در قدم اول مارکیت بلخ را کرخت و فلج گردانیده، رقم نارضایتی مردم را در بلخ بلند می برد. ایران و روسیه که در پی پلان های منطقوی برای خودشان اند، دولت افغانستان را یک "پروژۀ امریکا
یوه لسیزه په توقیف کې
یوه لسیزه په توقیف کې ـ استرالیا کې پناه غوښتونکي د ناټاکلې مودې لپاره کریسمس ټاپو ته لیږدول کیږي. یو رپوت وايی، کله چې تیر کال د سکاټ موریسن حکومت د کریسمس ټاپو د کډوالو توقیف مرکز وتړو، نو دغه حکومت په ویاړ سره وویل چې د خپل کار په دوران کې یې ټولټال دا اتلسمه توقیف خونه ده چې استرالیا کې تړي. دغه حکومت دا هم وویل نور اړتیا نشته چې د کریسمس ټاپو توقیف مرکز په څیر ځایونو باندې بې ځایه لګښت ترسره شي ځکه استرالیا ته د سمندر له لارې د راتلونکو ناقانونه کډوالو شمیر راکم شوی.
استرالیا: ملي امنیت ته د ګواښ په صورت کې به پناه غوښتونکي کریسمس ټاپو ته ولیږو
د استرالیا حکومت وايي، له پنځوسو زیات هغه پناه غوښتونکي چې اوس په سمندری توقیف مرکزونو کې دي او د استرالیا امنیت ته ګواښ ګڼل کیږي، که چیرې درملنې ته اړتیا ولري نو هغوی به د استرالیا په ځای د طبي درملنې لپاره د کرسمس ټاپو توقیف مرکز ته واستوي. د استرالیا د مهاجرت پالیسۍ په اساس، هغه پناه غوښتونکي چې غواړي د سمندر له لارې استرالیا ته ورسیږي، په سمندر کې نیول کیږي او په پاپوا نیوګینیا او نایرو هیوادونو کې سمندري توقیف مرکزونو ته استول کیږي. خو د استرالیا حکومت د فبرورۍ په میاشت ک
یو افغان پناه غوښتونکی له ځانوژنې هڅې وروسته روغتون ته لیږدول شوی
د رپوټونو په حواله د استرالیا د سیډنې ښار د کډوالو او پناه غوښتونکو په (ویلا ووډ) توقیف مرکز کې یو تن افغان پناه غوښتونکی له ځانوژنې هڅې وروسته د دغه توقیف مرکز د چارواکو لخوا په بیړه د سیډنې ښار مرکزي روغتون ته لیږدول شوې. دغه ۲۷ کلن افغان پناه غوښتونکی د دوشنبې په ورځ سهار ۵ بجې د توقیف مرکز د مسولینو لخوا په خپل اطاق کې بې هوښه موندل شوې. د استرالیا د پناه غوښتونکو د عمل ایتلاف وايي، یاد افغان پناه غوښتونکی له ۲۰۱۲ میلادي کال راهیسې د ناقانونه کډوالۍ په جرم په توقیف کې ساتل
هیله
هیله ژوند دی، هڅه ده او باور دی. هیله عشق دی، ساز دی، نغمه ده او تراڼه ده. هیله نیک شګون دی، فال دی، اسره ده او سکون دی. هیله د ژوند، ژوند کولو او ژوند بښلو ښکلی هنر دی. هیله د ځلا او رڼا داسی بڅرکی دی چې لمړی په زړه کې د ډاډ یو کوچنی کورګې جوړکړي او بیا د موسکا په بڼه، په مخ را څرګنده شي. هیله یو تخنونکی احساس دی چې د ستونزو او ګواښونو په وړاندی، د صبر او مقاومت مورچل تود او باتور ساتي. هیله انسان له ترږمۍ، لټۍ او پښیمانۍ را باسي او د عزم، دبدبې او د بري شاخص ورته په
جرګې او مرکې
لومړۍ برخه تعریف جرګه د پښتنو یو لرغونی دود دی، چې قومي مشران ، علمای کرام، مخور او پوهان په کې د بېالبېلو مسائلو په اړه سره راټولیږي او پرېکړې کوي. خو په اصطالح کې جرګه د قبیلوي سپین ګیرواو مشرانو او علماوو هغې غونډې او جرګې ته وایي چې د بېالبېلو مسائلو د حل لپاره جوړېږي. جرګې تر ډېره د تاریخ په اوږدو کې د پښتنو قبایلو او یا هم د پښتنو په ټولنو او کلیو کې جوړې شوې دي. په قبایلو کې د جرګې پرېکړې باید عملي شي، مخالفت او سرغړونه یې ډېرې ناوړې پایلې لرلی
د ډيورند تړون د حقوقی اړخ لنډ تاریخ
د نړۍ نقشې په مخ د افغانستان د اوسنیو پولو له تثبیت څخه نږدې یوه پیړۍ تیریږي . د افغانستان د پولو په ټاکنه کې د روسانو او انگریزانو استعماري غرضونو په کافی اندازه ځای درلود .که د ډ یورند کرښه(په 1893 م کال )کې د افغانستان د نورو پولو سره پرتله کړو، نودغه
زیر سوال بُردن مشروعیت تاریخی
در تقابل سیاسی سالیان اخیر، در حالی که با زشتی های ستمی گری رو به رو استیم، عدم درک و سطحی نگری کسانی که مورد اعتماد ما و به اصطلاح خودی اند، نیز کمتر از زشتی های ستمی گری نبودند. اشرف غنی در سفر به کندهار تلاش کرد جبران مافات کند، اما جراحات وارده ی ناشی از سخنان سخیف و یاوه ی او در ولایت کنر که با برشمردن بزرگان افغان،&nb
نوی کابل بانک د نويو غلو په ولکه کې؟!
په افغانستان کې چې بانکونو ته ځې، له يو شمېر اندېښنو سره به ځې. بانک کې به بیر و بار څومره وي، پيسې به زړې راکوي که نوې، برق به وي کنه او که نه وي نو کار به بیا بلې ورځې ته پاتې کيږي، او له بانک نه چې را ووځم څوک مې تعقیب نکړي پیسې را څخه وا نخلي، پيسې خير چې څوک مې و نه وژني او داسې نور. خو له دې اندېښنو ور ها خوا يوه بله لویه اندېښنه شته، چې د نړۍ بل هېواد کې به يې څوک تصور هم و نشي کړای، خو افغانستان کې په نورمال ډول سره دغه معامله روانه ده. په نوره نړۍ کې جنايي پېښه باندې ښايي دومره
تسکین عقده ی حقارت
تا جایی که به یاد دارم، ردیفی از شاعران و ناظمان عتیقه، بخشی از نصاب آموزشی ما برای مواردی بود که وقتی کم می آوردیم، طبقات می شدند که گویا باعث افتخار اند. روند سیاسی- تاریخی ایجاد زبان دری یا به اصطلاح فارسی، در زمینه ای صورت گرفته که عقب مانی در برابر موج خروشان فرهنگ و حضور مسلمانان، شعوبیه (گروه معروف به اسلام ستیزی و جعل تاریخ) را وامی داشت بیشتر در دنیای تخیل، کیف کنند.
دښځی دنړيوالی ورځې په بانه
دښځی دنړيوالی ورځې په بانه کله چې دښځو دحقوقو خبرې کوو ،نو مراد دهغوئ ټولنیز،سیاسي ، فرهنګي او انساني اساسي حقونه دي. دا حقونه په مادیاتو ،تخصص،منصب ،مجردتوب ، متاهل توب او تولیدي مشغولتیا او عایداتو پورې هیڅ اړه نه لري. اساساً ماته د ښځو دحقوقوترنامه لاندې نارې وهل یوه تبعیضي موضوع ښکاري او دا مانا ورکوي چې ښځې دانسانیت دچوکاټ څخه بهر یوبل مخلوق دئ چې باید ورته نارینه دهغوئ دحقوقودپاره قوانین او معیارونه جوړ کړي،ترڅو ددې قوانینو په لمن کې ئې حقوق تعریف او تس
استرالیا وايي له نایرو توقیف خونې یې ټول کډوال ماشومان ویستلي
د استرالیا حکومت وايي په نایرو توقیف خونه کې پاتې څلور وروستني کډوال ماشومان یې تیره اوونۍ متحدو ایالاتو ته د بیا میشتیدنې لپاره ولیږدول او په دې سره دوی وتوانیدل چې له یادې توقیف خونې څخه ټول ماشومان په بریالیتوب سره تخلیه کړي. د رپوټونو په اساس دغه ماشومان د تیرې جمعې ورځې په ماښام له نایرو توقیف خونې وویستل شول او له خپلو کورنیو سره متحدو ایالاتو ته انتقال کړی شول. د استرالیا د کډوالۍ وزیر ډیویډ کولمن په دې اړه وویل، "دا څلور تنه د هغه دوه زره ماشومانو له ډلې څخه وروستني ما
