روانې چارې او بېلابېل


اشرف غني يو ناکام سياستوال، يو علت

سياست ډېره پېچلې لوبه ده، هم ورننوتل سخت دي، او هم ترې وتل، په سياست کې له ښکېلتيا نيولې، بيا د سياست تر خوشې کولو پورې موده يې تر ټولو ستونزمنه ده، د پښتونخوا يو مخکښ سياستوال ولي خان هغه وخت ارام وموند، کله يې چې له سياست څخه پر ژمنه د وفا کولو په پايله کې څنډې ته شو. افغانستان هم خصوصاً وروستيو څلور نيمو لسيزو کې د ډول ډول سياستوالو شاهد و، اوس څوک د ظاهر شاه سندرې وايي، څوک په داودشاه مين دي، څوک ډاکټر نجيب اتل بولي، څوک بيا مسعود، حکمتيار او ځينې بيا ملا محمد عمر يا شیخ هبة الله

10.07.2022 محمد اسماعیل عندليب

ولې اوکرايني کډوال په اروپا کې په ناورين بدلېږي؟!

له دويم جهاني جنګ را وروسته نړۍ تر بل هر وخت نن سبا د جګړې د پاڼ پر ژۍ ولاړه ده او د مهاجرت ،خوړو، قيمتي ، انسانانو ته د ورپېښو د ژوند مشکلاتو ساري یې په دې څو لسيزو کې نه ليدل کېږي، دنيا کله هم د تېرو اويا کلونو په جريان کې داسې بد حالت ته نه وه رسېدلې ، د تېرې فبروري راهیسې چې د روسيې او اوکراین شخړه پيل شوې ده دا ستونزې تر بل هر وخت لا پسې ډېرې شوې دي او د مهاجرت په برخه کې  تر اوسه (د جون تر پای پورې) ۵ نيم ميليونه اوکراينيان له خپل هېواد (اوکراین) څخه وتلي دي، چې زياته برخه يې پولېنډ ته

10.07.2022 محمد سليم سليمان

افغانستان درلا بلای سلطه مشروع سیاسی

مشروعیت سیاسى عبارت است از «باور جمعى اعضاى درون یک نظام و حاکمیت سیاسى به وجود و استمرار نظام یا حاکمیت همان جامعه» تعریف نمود. این باور و اعتقاد باعث مى‏گردد که هر یک از اعضا، تبعیت از قدرت اعمال شده و پیروى از حاکمیت سیاسى را بر خود لازم تلقى کنند. بدین ترتیب اطاعت هم از قدرت وهم نهاد سیاسى به یک امر هنجارى، اخلاقى و منطقى بدل مى‏شود و دیگر نیازى به اعمال زور و سلطه نیازى نخواهد بود. در واقع باید گفت مشروعیت سیاسى، فرایندى است که در آن قدرت به اقتدار تبدیل مى‏شود و قدرت سیاسى، خصلتى عقلانى

10.07.2022 ع. شریف زاد

دعلماءو مقام

ورایت الناس ید خلون فی دین الله افواجا د تودیع یا اذاجاء سوره د بصرې یو نامتو عالم چې دعروضو په علم کې متخصص وه خلیل بن احمد نومېده۷۹۱م دده څخه چا پوښتنه وکړه چې په علم او سلطنت کې کوم یو بهتر دی؟هغه وویل چې علم بهتر دی ځکه چې هیڅ سلطنت بې له علم څخه ژوندی نه پاتې کیږی. بیا یې پوښتنه وکړه چې دا څه سبب دی چې دعلم خاوندان دپاچا در بار ته ځی. اما پاچا دعالم کور ته نه ورځی و ی فرمایل علت دادی چې علماء دشاهانو دمقام څخه واقف دی مګر پاچایان د علماءو دمقام څخه واقف نه دی. ددې مبارکې

08.07.2022 څېړندوی :ع. شریف زاد

دشخصیت اوانسان دکرامت دضررونو پېژند نه

په دې مقاله کې کوښښ شوی دی چې دفساد په هکله او امانت داری چې دانسان دکرامت رمز بلل کیږی او خیانت چې دبی شخصیتی روښانه او څرګندې نښې او نښانې دی بحث کوم داد نظام په وړاندې بغاوت او مداخله نه ده نو دفساد عوامل په لاندې ډول دی لږ پاو او چارک من او خروار نه لری او نه دغه اټکل یو معیار دی. بې شخصیتی په ملی او اسلامی ارزښتونو کې جرم دی او حرامه ده. له بلې خوا په سیاست کې نه دایمی دوست لری او نه دښمن! جهالت او انحراف د انسان له فطرت سره مخالف دی غفلت او فساد په هر حالت کې مردودګڼل قانون

02.07.2022 ع. شریف زاد

څه ډول هدفمنه واکمنی

پښتو کې متل دی وایی هم یې کره او هم یې رېبه!زموږ ټولنه کې یوشمیر کسان لکه دشلومبو موچان په هرکاسه کې لامبو وهی.یوشمیر زیات وپېژندل شول خودولس لپاره یې هېڅ نه دی کړی بله ډله هغه خلک دی چې بده تمه کې تل خپلې ګټې ورته لو مړیتوب لری . دغه ډول فرهنګ دافغانانوقومونو اوقبیلو ترمنځ یوازې نن نه بلکې څلور لسیزې دلته لیدل شوی او دوام لری. په افغانستان کې سیاست د معنی او مفهوم پر مانا، دهنر او پوهې پر بنا، دضرورت،تاریخ اودوخت دمعیار پر حساب نه دی مطرح شوی بلکې انډیوالی، اړیکو،ډلې، وابسته شعارو لوری ا

28.06.2022 ع.شریف زاد

راتلونکې لويه جرګه يا د افغانانو لويه ملي مجمع

په دې ورځو کې ځنې کونګوسې او اوازې دي ، چې لويه جرګه به مليړدايريږي او په څنګ کې ئې د بهر نه د تښتېدليو او يا پخوا په بهر کې مقيم افغانانو د راتګ د پاره کميسون مؤظف او ټاکل شوئ ، څو هغوی د وطن د خدمت د پاره وهڅول شي او د دوی د وړتيا او مهارت نه ګټه پورته شي . په جرګه کې به احتمالاا د راتلونکي داخلي او خارجي سياست او نظام د تګلارو د پاره بحثونه کيږي ، تر څو شريک تصميم او پرېکړه وشي چې په افغانستان کې راتلونکي سياسي ژوند ته معيارونه او نورمونه وټاکي . زه دقيقاا په دې هکله معلومات نه

26.06.2022 هیښ ویښ

د هند ستره ډیموکراسي او د بلدوزر پالیسي

لیکنه: ظفر الاسلام خان / الجزیره ژباړه: وحید الله هجرت هندوستان د خپلې خپلواکې له پیله، تل دعوه کوي چې ګوندې هغه په نړۍ کې د سترې ډیموکراسۍ هیواد دی. د ټولو پټو عیبونو او څرګندو نیمګړتیاوو سره سره، نړیوال انګیري چې هندوستان رښتیا هم همداسې دی. له هغه اړي ګړي او ناورین څخه سترګې پټوي چې په ۱۹۸۴م کال کې له سیهکانو سره وشو. دا هم ورته بابیزه ښکاري چې په اویاییمې لسیزې، بیا په ۲۰۰۲م کې د ګجرات له مسلمانانو سره څه وشول او همدا اوس د هند د ناګڼلو قبیلو او طبقو سره څه روان دي؟ هند په دې

21.06.2022 وحید الله هجرت

له لوږې سره مخامخ نړۍ!

د اوکراين او روسيې د جګړې له پيل راهیسې چې په فبروري کې شروع شوې  نړۍ ته د يو پر درېيمه برخه د ضرورت وړ غنمو  صادرېدل بند شوي دي او د ملګرو ملتونو ادارې د راپور له مخې ددې هېوادونو د  بندرونو بندېدل او له روسیې، بلاروس او اوکراين څخه نورو هېوادونو ته د صادراتو بندښت د غنمو، غوړيو، سون توکو او کيمياوي سرې کمښت په نړۍ کې په بې ساري ډول رامنځته کړی دی چې له امله  یې  په ميليونونو کسان  له سختې لوږې سره مخامخ دي چې کلونه کلونه به ددې لوږې اغېزو  په نړۍ سيوری غوړولی وي . د نړۍ په زياتره هې

19.06.2022 محمد سليم سليمان

اشر

هره ټولنه کې ځنې دودونه او رواجونه شته چې دوام ، تقويه او وده ورکول يې د ټولنې او بشريت د پاره ګټور او په ټولنه کې د انساني روابطو د محکم کولو او د ټولنې د افرادو تر منځ د مينې ، احترام او ګډ احساس د منځته راتلو سبب کيږي . هوښيار او بیدار ملتونه او زعامتونه يې د خپلې ټولنې ګټور-ملي دودونه تشخيصوي او د روزنې ، پالنې او پراختيا د پاره يې جدي توجه او کار کوي ، څو د دغه ارزښتناکه دودونو په مرسته داسې کارونه سرته ورسوي چې د ګټې نه ئې ټوله ټولنه مستفيده شي . افغاني ټولنې هم پخوا ځينې ښه

13.06.2022 د،ب،هيښ

غزل

حسن لري خومهارت نلري دمينې مينې نزاکت نلري ګلاب جامن دي وي نوڅه‌ يې کوې چي په خوندخوږوي کرامت نلري چي له هربندځخه دې ټک وباسي دارنګه پېغله دې قسمت نلري که زوراوزر لري ودونه کوه ترڅلور پورته اجازت نلري ده هغه ژونديقين په مړي حساب چي ځان پربوج وي نزديکت نلري عمري شکرپر ايمان وکاږه هلته به ډير خلک جنت نلري

12.06.2022 محمد علي‌ عمري

جهانی‌ شدن چیست؟

طرح حکومت ایران درقسمت حکومت همه شمول وبرخی از کشورها ی جهان در افغاستان عاری از حقیقت است ومداخله صریح محسوب می ګردد ونمیتواند به هیچ نحوی پیشنهادی داشته باشد کلیمه جهانی شدن اصلا در سال‌های اخیر یا زمان معاصر یکی از پرکاربردترین کلیمه های عرصه سیاستگذاری اقتصادی،فرهنگی و سیاسی داخلی و بین المللی کشورها و نیز موضوع بحث‌های آکادمیک و ژورنالیستی بوده است ولی شرایط عینی وذهنی افغانستان با این بحث مغایرت دارد ونمیتواند با هرګونه سازش شیطانت ومنافقت موافقه کند. چه رسد به فساد یکه مقدارش یک دالر ب

08.06.2022 ع.شریف زاد

د افغانستان ارزي ذخاير او د مصرفولو حق ئې

په خبرونو کې راغلل چې : نړیوال بانک او د افغانستان د بیارغونې صندوق د ۷۹۳ میلیونه ډالرو په ارزښت په افغانستان کې د درو بیړنیو پروژو عملي کول تصویب کړي دي ( پښتو DW ) افغانستان ته د پيسو راتګ او په عمراني -خدماتي پروژو مصرفول ډېر ښه او ضروري کار دئ. مهمه او اساسي خبره داده چې دا پيسې په سمه توګه ، بې له فساده او په شفاف ډول په داسې پروژو او کارونو مصرف شي چې ګټه يې اولس ته ورسيږي او د اقتصادي خود کفايۍ هدف په‌کې نغښتي وي . موږ ټول ددې شاهدان يو چې په تېر شل کلن اشغا

06.06.2022 د،ب،هيښ

دالقابو تر انډوخره

فکر نه کوم دڼړۍ په هېڅ هېواد کې دومره دمقام او قدرت او القابو غوښتنه،هاها او هیاهو وی لکه څومره چې په افغانستان کې مطرح کیږی . ډیروکسانو په بشپړه نا اګاهانی کې دهمدې مقام اوقدرت لپاره خپل ژوند له لاسه ورکړی حتی دشخصی شهرت په هڅوکې یې ملی او اسلامی ارزښتونه هم ترپښو لاندې کړی. دې برخه کې زه غواړم په لنډه توګه دغه لاندې مطلب تا سئ سره شریک کړم.وایی دنیمې شپې څخه وروسته دیوه سرای دروازه وټکول شوه .دکور مالک پوښتنه وکړه او غږ یی کړ چې څوک يي؟ څوک په پښتو ژبه کې په ډیر و برخو کې دیوې منسجمې ال

28.05.2022 ع.شریف زاد

تأثیر حجاب در سلامت روحی

حجاب در قرآن کریم: کلیمه حجاب هفت بار در قرآن كریم آمده است و معناى كلمه در این هفت مورد, چیزى است كه از هر جهت مانع دیده شدن چیز دیگر شود.سازمان ملل که اصلا متحد نیست ، کشورهای غربی وبرخی از مداخله ګران با فرهنګ اسلامی بلدیت ندارند وانرا به سیاست می کشاند واز بربریت وبرهنګی زنان خود در خانه بیخبرند. در آیه ۵۹ سوره احزاب در رابطه با حجاب این چنین آمده است: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ۚ

26.05.2022 تع. شریف زاد

بهرنۍ پانګونه او دهغو طرز او شرایط

پیاوړی اقتصاد د هر هیواد او هر ملت هیله ده. نن ورځ د هیوادونو پرستیژ، بین المللی حیثیت او په نړالو مسایلو کې یې دریځ او د نظر ورکولو اهمیت، د دوی دخپل ملت په وړاندی یی د درناوی او منل کیدوڅرنګوالی او ډیر نور مسایل اقتصاد او اقتصادی قدرت پورې اړه لري. له نیکه مرغه افغانان اوس د اقتصاد په اهمیت پوه شوي دي، او دا یې درک کړې ده چې افغانستان داقتصادی پرمختیا ډیر ښه طرفیت لري او هر افغان حق لری چې د ښه اقتصاد خاوندان شي. د اقتصاد دښه کیدو لپاره پانګونې (Investment) ته اړتیا ده. له دې امله چې زم

21.05.2022 دودیال

زمینه های همگرایی بین کشورهای مسلما ن «واعتصمو بحبل الله جمیعا ولاتفرقو»

فرضیه به آزمون گذاشته شده در این نوشته کوتاه، عبارت از این است که "ایالات متحده آمریکا و دول غربی از طریق دستکاری و مداخله علنی عوامل و زمینه های همگرایی کشورهای اسلامی، آنها را به عواملی برای تفرقه٬گروه گرایی٬ نظام ونظام سازی اختلافات و جدایی مبدل ساخته است ." اصطلاح همگرایی از مفاهیم و واژه های خاص بخش علوم سیاسی و روابط بین الملل سرچشمه می گیرد که به طور معمول در مقابل اصطلاح واگرایی به کار برده میشود. منظور از همگرا شدن کشورها یا جوامع مختلف، نزدیک شدن آنها به یکدیگر به منظور اتخاذ مو

19.05.2022 ع. شریف زاد

د فلسطين غميزه

دفلسطين غميزه اسراييل د جغرافيې او نفوس په لحاظ د عربو او مسلمانانو سره په مقايسه ډېر کوچنی هېواد دئ ، چې که مسلمانان يوازې جواب چای په شريکه په دوی ور خوشي کړي ، نه ميزائيلو ته حاجت شته او نه بل شي ته، ټول به د ميتيازو په سيلاب کې غرق او د منځه ولاړ شي . اوس پوښتنه دا ده چې دا څه کمال دئ ، چې دومره کوچنی هیواد او دومره لوی طاقت لري ، چې په ميليونو عرب او د ميليارد نه زيات مسلمانان ئې مقابله نه شي کولئ ؟ لڼډ ځواب : اسرائيلو علم ، تخنيک ، تکنالوژي او ساينس ته مخه کړې ده . شپه ا

17.05.2022 د،ب،هيښ

شعرونه ګرامر تشریح کوي، د جرمني ژبې اسانه زده کړه

د جرمني په هسن ایالت کې د وايټروډ ښارګوتي کې د طب ډاکټر اکرام ملکزی د افغانانو لپاره د الماني ګرامر یو درسي کتاب لیکلي او چاپ کړي دی. سرچېنه: د هسین نیډرزاکسن الګماینه ویبپاڼه لیکوال: اخیم مایرژباړن: سراج الحق ببرک زی ځدراڼ  د کتاب نوم ٬٬ د جرمني ژبې اسانه زده کړه ٬٬ دغه کتاب له اساساتو څخه نیولي بیا تر ادبې بېلګو پورې په تفصیلي توګه

16.05.2022 سراج الحق ببرک زی ځدراڼ

افغانستان عمدا نړیوال اود اسلامی امارت یو شمیرنابلد سیاستوال داقتصادی او سیاسی انزوا لوری ته بیایی

لوبه کې دواړه لوری دخیل دی چې دا ستره بې سیاستی ده کله چې د افغانستان د اوسني اسلامي نظام مهم او لوړ پوړی مسؤلین دا وایی چې د افغانستان له خاورې څخه هیڅ هیواد ته ګواښ نه شي متوجه کيدای او نه هم چاته په خپله خاوره کې اجازه ورکوي چې د ګاونډیو، سیمې او نړۍ د هیوادو پر ضد فعالیت وکړي ولې دا کار باالقوه له مشروعیت څخه وروسته د منلو،خبرو اترو او جوړجاړی وړ ده نه اوس . بله خبره داده چې اسلامی امارت باید منحیث دیوه غښتلی،په ټولو مسایلو وارد او اګاه نظام په توګه عمل وکړی نه د یوه کلیوال سړی کانه چې چا

14.05.2022 ع. شریف زاد

ازادي

د ازادۍ او خپلواکۍ د پاره ازاد ذهن او فکر بايد جوړشي او وجود ولري . څو چې انسان فکري او ذهني ازادي ونه لري د ازاد تصميم او پریکړې ظرفيت نه شي پيدا کولئ ، بلکې دنورو د مستقيم او يا غير مستقيم تر قيد او امر لاندې به ژوند کوي . فکري او ذهني ازادي په علم ، پوهه ، معلوماتو ، اطلاعاتو او د ځان ، چاپېريال او طبيعت د رازونو نه د خبرېدو په بنياد حاصليږي ، نه په جهالت ، سرتمبګۍ ، ناپوهۍ ، بېعقلۍ او انفغاليتوب سره . ازادي د‌ عقل تقاضا ده ، نه په احساساتو او جذباتو عکس العمل ښکاره کول .

13.05.2022 د،ب،هيښ

دمطبو عاتود ورځې اهمیت

Good Planets hard to replace Treat kindly! اقراء رهروان نیست گهی تند وگهی خسته رود رهروان است که آهسته وپیوسته رود مطبوعات چې ځواب ویونکی،اعتماد،نقد،عمومی افکارو،اعتدال،ښاری حقوقو،خپلواک لاس رسی او په اطلاعاتو باور، اود بشپړ اخلاق سره تړاو ولری. نه یو هانس ګوتنبرګ په یوه ماشین معجزه کړې ده او نه د بل زاړه په خوله چې دمطبو عاتوله آزادی څخه خبرې کوی د دولسیزو ستمګری ، بې عدالتی ،بربریت،عامه وژنې،دیوې بشپړې کتلې له منځه وړل څخه پېښمانی باندې خبرې کول اصلا مطبوعات دی. له ب

10.05.2022 ع. شریف زاد

مزاحمت!

۱۳۷۳ کال وو. د پښتونخوا د سوات جنتي درې په مټه کې مو د یوې غونډۍ په لمن کې اړولي ول. غونډۍ د ناجو په ګورو او نورو ونو پوښلې وه. تر غونډۍ لاندې د سوات سیند مخ پر ځوړي بهیده. طبیعت دلته د ښکلا خپله ټوله زیرمه کارولې وه. د دې کوچني کلي پر سر کې، جومات اباد وو چې درې خواو ته يي لوډسپیکرونه لګېدلي ول. سهار وختي به چې لوډسپیکرونو کې د کلي ملا اذان پیل کړ، پاس غونډۍ کې به لومړی سولنډیانو او ګیدړانو هغه بدرګه کړ. د سولنډیانو او ګیدړانو په ځواب کې به د کلیو سپو هم غپا پیل کړه او ورپسې به د کلي ماش

05.05.2022 سرلوڅ مرادزی

شهید محمد داوذ خان په تصمیم او ایمان باورمن وه

موږ باید داومنو چې ملی او اسلامی دانش او بینش هېڅ وخت په هېڅ صورت احسا ساتی فتنې او ابزار نشی منلی غنی دافغانستان بیرغ مچو کاوه خو کله چې رشتیا دسوګند د عملی کېدو وخت راخی نو بیاتښتی! زموږ فرهنګ کې دلاف او باټ ګراف لا ډیر لوړ پاتې دی غني ډیر ګواښیده اما پوهه او اکاډ میک ترم ته دغه خبره اعتبار نه لری .داډېر اسانه کار دی چې د ارشد ،تحلیلګر ،دسیاسی مسایلو کار پوه دا اوهغه القابو کې يو څوک خان راوپېژنی نو له لیکواله نیولې بیاتر بېسواده پورې دغه عادت موږلرو نړی داوخت! هیچا پر دې کار نه دی کړی چې و

04.05.2022 ع. شریف زاد

د هند،چين او روسيې اوسنيو نږدې اړيکو ته لنډه کتنه

د ريک RIC په نامه مثلث چې د (روسيه،هند او چين) د انګرېزي نومونو له لومړيو توريو اخيستل شوی دی ؛ د يادو دريو هېوادونو د اقتصادي، نظامي او سياسي اړيکو  مثلث دی چې له کلونو کلونو راهیسې ګډې سياسي او اقتصادي غونډې او ناستې کوي او د ګډو همکاريو تړونونه لاسليک کوي، خو په دې وروستيو کې يې اړيکې تر بل هر وخت ډېرې نږدې شوې دي، په ځانګړي ډول د روسيې - اوکراين د روان  کړکېچ په جريان کې کله چې امريکا او ناټو له پرلپسې او سختو فشارونو او ګوتڅنډنو سره، سره چين او هند دې ته قانع نه کړل چې د اوکراين په کړکېچ

01.05.2022 محمد سليم سليمان

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more