مقالې
دصلاةتسبیح(تسبیح لمونځ)مشروعيت،کیفیت اواړوندفقهي مسایل
له شک پرته د صلاة تسبیح (تسبیح دلمانځه) کیفیت اوترسره کولوطریقه یا نوراړوند کوایف دنورو لمونځونوڅخه خلاف دي او په صلوة تسبیح کې هغه تسبیحات او اذکار متکرر او متعدد لوستل کیږي، چې نوروعامو لمونځونو کې نه لوستل کیږي ،نو په همدې توپیر دتسبیح لمونځ دنورو لمونځونو څخه چورلټ متفاوت او متمایز دی او دکولوکیفیت یې هم دنورو لمونځونوڅخه بیله دی ،بل فرق یې دنورو لمونځونو سره داهم دی، چې هغه هره ورځ په ټاکلې وخت کې ادا کیږي ،خو برعکس صلاة تسبیح که هره ورځ ،اوونۍ ،میاشت ،کال کې ونشي ،نو په ټول عمر کې که یو
سنتي -طبيعي طبابت د عصري -مکتبي طبابت بديل
په جهان کې ټولې دواوې او واکسينونه د طبعي ګياوو،بوټو او نباتاتو نه داستحصال شويو او را ايستل شويو موادو نه د خاص ترکيب په اساس جوړيږي او د خوړلو ، څښلو او يا انجيکشن له لاري ناروغ ته توصیه او عملي کيږي . په سنتي ډول درمل جوړونه او درملنه چې د يوناني طبابت په نامه هم ياديږي د انسان د پيدايښت نه تر اوسه د وقايې ، معالجې او تداوۍ په برخه کې په هره زمانه کې مؤثر او مفيد تمام شوئ دئ او د ډېرو مهلکو مرضونو او وباوو مخه يې نيولې ده . اوس هم په ټوله نړۍ کې ورنه ګټه پورته کيږي . خپله د ساينسي يا ت
دافغانستان دسیاسی بر خلیک کونډې او کپرې
ویل کیږی چې د ابو علی سینا ۱۰۳۷ م کال کې زوی وفات شو یوه دوست یې پوښتنه وکړه چې د مرګ سبب یې څه وه ؟ هغه وویل چې ما تراوسه دهغه دژوند لامل معلوم کړی نه وه نو دمرګ په برخه کې یی څه ووایم ؟ احصایه څه وایې؟ څلویښت کا له ډیر وخت دی تاریخ وا یی داکړکیچ لاهم ګونګ بریښی ، استعمار او ارتجاع دواړه د افراطی چبیانو په لوز یودبل کلک انډیوالان او خدمت کې دی .د ښه اوبد توپیر نشی کېدای .کلونه وخی تباهی او بربادۍ بیدریغه پکې روانې دی هیڅوک خپله ملامته او نا غيړی نه منی د خاینو تنور ګرم او زغالی ورولی په
د وجدان، پیغرندې او تومتونه
راجپال یادیو، د هندي سینما (بالیوډ) یو تکړه ټوکمار هنرمند دی چې په لویشتينک سره مشهور او په لسګونو فلمونو کې ښه ځلیدلی دی. پرون می په فیسبوک کې د نوموړي یو ویډیوي پیغام ولید چې ټول ټال وخت یې له دری دقیقو څخه زیات ندی. د بلا شهرت او پیسو سره سره، زموږ د ځینو فیشني او خیرات خورو سیاستوالو په څیر نه ښکاریده. د نکټایي درک یې نه لګيده او آرایش یې هم نه وو کړی. مازې یو نازکه شان بنین په غاړه د قرنطین په خونه کې یواځی ناست دی او د نمستې په ویلو سره خپلې خبرې داسی پیلوي: (لکه د نورو په څیر، زه ه
حماسه قندهار
سال ۱۷۳۷ است و قندهاریان منتظر توفان سهمگینی هستند ، توفانی که به سلطنت هوتکی ها در ایران پایان بخشیده است و اکنون با شتاب به سوی قندهار می آید تا قندهار ، این مهد دلیران را هم به زانو درآورد ، این توفان نسیمی بود که نفاق افغان ها به آن مجال رشد داد .نادرشاه افشار برای پایان بخشیدن به سلسله هوتکی ها با لشکری قوی و توپخانه ای سنگین به سوی قندهار می آید و شاه حسین ، هماورد او در جنگ های پیشرو ، منتظر او نشسته است .شاه حسین که نبردهای سهمگینی را پیشبینی میکند شاهزاده محمد خان را برای فرم
پیدایش وادامه ای افراط گرائی در افغانستان|
منابع آگاه گزارش میدهند که بیش از بیست گروه افراطی، زیر نام مذهب در گوشه و کنار افغانستان جابجا شده اند. سوال پیدا میشود که این گروهها چگونه بوجود آمدند؟ وچطورادامه ای موجودیت آنها، زمینه سازی می شود؟ آیا عوامل داخلی سبب پیدایش آنها شد؟ ویا قدرتهای بیرونی، ایشان را پایه گذاری کرده اند؟ اگر قدرتهای خارجی مؤجد آنها اند ؟ پس سوال مطرح میشود که چرا این قدرت ها، به خاطر مستقر ساختن دست پرورده های شان، افغانستان را برگزیدند؟ آیا شرایط مساعد برای پیدایش و رشد افراطیت دردرون جامعه ای ما،
استرالیا: د کډوالو مدافع ډلو د نوي وړاندیز شوي قانون خلاف غږ پورته کړی
استرالیا کې د کډوالو او پناه غوښتونکو مدافع ډلې په دې هڅه کې دي چې د هغه وړاندیز شوي قانون د تصویب مخه ونیسي کوم کې چې د دغه هیواد سرحدي ځواک ته صلاحیت ورکړل شوی چې په مهاجرت توقیف خونو کې پلټنې ترسره کړي او د بندي کډوالو الیکترونیکي توکي لکه ګرځنده ټیلیفونونه ضبط کړي. مدافع ډلې وايي، که چیری دا قانون تصویب شي نو په مهاجرت توقیف خونو کې د ډیرو کډوالو او پناه غوښتونکو له حاله به دوی ناخبره پاتې شي او حکومت به وکولی شي
د دښمن پيچلي لومې او زمونږ احساساتي الوت!
يو تريخ حقيقت چې زمونږ په هیواد باندې د پرديو لخوا د بيا بيا يرغلونو په پايله کې راته عملاً ثابت شوئ، داده چې افغانان که د پردي دښمن په وړاندې د قرباني ايثار او مقاومت ښه تاريخ لري، خو بل پلو ته بيا د خپلمنځي جوړجاړي، نظام جوړولو، د سالمې ادارې په رامنځته کولو کې په مطلق ډول ناکام شوي دي. له نړيوالو سره اوږه په اوږه يو ځاى د خپلې ټولنې د زده کړو د کچې په پورته کولو، د لوږې د کچې په ښکته کولو، پرمختګونو او اقتصادي ودې په برخه کې لاهم د نړيوالې ټولنې په اوږو بار دي، بېوسه دي او سترې نيمګړتياوې
د ګهیځ د الحادی درس د دوهمی برخی غلطیانی
د ګهیځ د دویمی برخی لیکنه ښیی چه دی د الحاد ملا دی. لیکونکی څینی خبری تکرار کړی: اوله فقره یی ویی چه بی له مادی نه څوګ ماده نسی جوړولی. اوس خو اول دی باید ووایی چه توره قوه (نامرئی) په ماده اثر لری، که نه؟ ایا هغه ماده ده؟ صحیح جواب داده چه هغه ضدماده بللسوی ده. خو بیا هم هغه وجود لری او په کایناتو باندی تاثیر لری. تر پرون ملحدین په هغه نه وو خبر. نن باید ووایی ولی غیرماده په ماده باندی تاثیر کړی؟ که دا تاثیر تعبیر سی نو څنګه باید تعبیر سی؟ تر اوسه خو هغه په قادر، مهلک او دا
ولې کائنات په اوتومات ډول وجود نشي موندلی؟ په الحادی نظر یوه تبصره
د لاندی لیکنی مخکی باید ووایم چه مسلمانان خدای د قران او حدیثو په اساس پیژنی. دا چه قران او حدیث د عقل سره تضاد نلری نو قرانی او د حدیثو روایات په عقلی توګه بیان سوی. چه کیدای سی دا عقلی بیان کله کم او کله پوره وی. مونږ په لاندی لیکنه کی صرف عقلی دلایل وایو ځکه ملحدین خو له قران او حدیثو منکر دی. هغه یو ړوند تقلید بولی (العیاذ بالله). هغه چه د الحاد په تنګنظری کی نوی لویدلی کیدای سی الحادی تقلید پریږدی او اسلام په ښه ډول بیرته ووایی او په هغه کی فکر وکړی. پکتین لیکلی:
دلیونتوب مقام
همګی واړه تګان دی تګی کاندی فروشنده او خریدار ددې دنیا زوی لوڼه یتیما ن کا ځینې درومی بې وفا دی مور او پلار ددې دنیا د افراطی چپیتوب له امله ز موږولس مهاجر شو، ډېرو لوړو اوژوروسره مخامخ شولو . د چا له لاسه ، دچا له کرو نا نه . دنورمحمد ترکی ، حفیظ الله امین ، ببرک کارمل ، ډاکتر نجیب الله چې مشهور په نجیب ګاو باندې وه دا ټول دافغان ولس به وړاندې کلک محکوم دی ددې ناوړې ناروغی چې له پانډیمیک کچې هم اوړی همدغه مصنوعی جسم او روح ول له هوانه دلینن به خره سپارول . په دیر لنډ وخت
کمپرومايز (Compromise) يا جوړجاړی
الله پاک انسانان لکه چې رنګونه ، قد ، قامت، استعداد ،فني ظرفيت او فزيکي قوت يې يو دبل سره توپير لري پيدا کړي دي ، همدا شان روحي ، رواني ، عاطفي ، احساسي ، فکري تنوع ، ذوق ، او شوق ئې هم يو دبل سره په فردي لحاظ تفاوت لري . همدا وجهه ده چې دخپلو همنوعانو ، چاپيريال او پيښو سره د تماس او مخامخ کیدو له کبله يې طبعاا عکس العمل ، ارزونه او برداشت هم يو شان نه دئ . يو انسان يوازې هغه وخت د خپلو دغو فردي خصوصياتو سره برابر ژوند کولئ شي ، چې يوازې ، ګوښۍ او د انزوا حالت اختيار کړي ، لاکن داسې
قاموس پوهنه او دایرة المعارف لیکنه ۳
(درېیمه برخه) د نننۍ نړۍ د علمی او څیړنیزو مراکزو یوه ځانګړتیا د هغو د وخت کمښت او د وخت ښه مدیریت کول دي. په تیره بیا ګڼ شمیر څیړنیزو چلند بیلګو کې څیړونکی له خپلو مسلکی، طبیعی ، تاریخی، جغرافیایی، حقوقی او نورو اصطلاحاتو سره مخامخ کیږی، چې د خپل کار دبهیر د نه درولو او د وخت د نه ضایع کیدو لپاره باید سمدستی د مربوطه اصطلاح په هکله لنډ ارتیکل ترلاسه او د هغې د معلوماتو په ادامه خپل اصلی کارته دوام ورکړی. د نورو هیوادو څیړونکی، نړۍ ګرځیدونکی، ټولنپوهان او نورو ته اړتیا پېښېږي چې د تاریخی
دویمه برخه ؛ آیا خدای ممکن دی ؟
په تېره لیکنه کې په دې رڼا واچول شوه چې د مادې او غیر مادې تر منځ تړاو ممکن ندی او غیر ماده څوک تشرېح کولی نشي نو غیر مادې ته مادي صفات ورکول دوکه ده. دینونو کې خدای غیر ماده بلل شوې خو همدې غیر مادې ته بیا مادي انساني صفات ورکړل شوي. بل دا چې دینونو کې د مادې او غیرې مادې (خدای) تر منځ علیت ندی تشرېح کړی. د بېلګې په توګه دا چې غیر مادي خدای د جهان جوړلو لپاره سګنلونه څرنګه استول دا ندي واضح شوي.طبیعت کې په ماده بله ماده اغېزه لري یا هم انرژي پرې اغېزه لري چې انرژي خپله د مادې یو حالت دی. غږ،
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - لسمه - برخه عبدالله - وردک انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او د نېکو کارونو په کولو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. د لیکنې پدغه برخه کې، غواړم چې ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، په انګلستان کې د خپلې معلمۍ په هکل
ولې کائنات په اوتومات ډول وجود نشي موندلی؟
لومړۍ برخه د کائنات د خالق په توګه د خدائ وړاندې کول د خدائ په حق کښې قوي ثبوت ګڼل کیږي. دوه ثبوتونه شتون لري چې خدائ د کائنات خالق دی. د دې معنی دا ده چې "خدای په پیل کې آسمانونه او ځمکه رامینځته کړې" معنی دا چې له دې څخه مخکې هم کائنات پیدا کړل شوی وو ، یعنی دا چې خدای د دې پیدایښت دمخه شتون درلود او هغه زموږ کائنات رامینځته کړی؟ د دې دلیل له مخې کائنات له خدای څخه مخکې هم په خورا پخوانیو وختونو کې موجود و ، په تیرو وختونو کې یو وخت هیڅ هم نه و او د کائنات د شتون لومړي لامل (Cause)
د کورونا پدېدې ته یوه کتنه
بشري ټولنه له پيدايښته له بېلابېلو طبيعي او غير طبیعي ګواښونو سره مخامخ کېږي، خو له بده مرغه له دغو پېښو هم په علمې ډګر کې او هم په ټولنيزو پېښو کې د ابنالوقت اشخاصو لخوا د خپلو شومو اهدافو لپاره په نښه کېږي، چې خپلو نامآنوسو اهدافو ته ورسېږي، نو دغه پېښې د خپلو سیاسي، ايدویولوژيکي، ديني، مذهبي، سکتوريستي او حتی قومي موخو لپاره کاروي، چې په دغه ليکنه کې به د کورونا غميزې تر څنګ دغو نامآنوسو موخو او شرلاتانيزم ته هم لنډه نغوته وشي. دا ټولو ته څرګنده ده، چې د کورونا (COVID 19) لومړنۍ پ
قاموس پوهیدنه او دایره المعارف لیکنه (دوهمه برخه)
قاموسونه بیلابېل ډولونه لري: تشریحی تاریخی ، تشریحی جغرافیایی، بشپړ او لنډ، عمومي او څانګیز، ادبی او دیالیکتیک، فرازیالوژیکی او ترمینالوژیکی( داصطلاحاتو) او نور. موږ په افغانستان کې د پښتو او دری- پارسی ژبی تشریحی او لغوی قاموسونو باندې کار کړی دی، خو مسلکی مشرح دکشنری نه لرو، خدای وکړی د اقتصاد، فارمسی، طب، کانونو او زمکپوهنې، کرنې او دا ډول نورو مهمو څانګو کی جامع دکشنری ولرو. باید اعتراف وکړوچې زموږ د ځوان کول د لغاتو دایره او د افادې قوه محدوده اوضعیفه ده. له دیرشو کلونو را دې خوا مو معار
د کرونا ویروس په هکله د یو امریکایی اناتانی ناروغیو پروفیسر داکتر لار ښوونې
د میري لینډپوهنتون د انتاني ناروغیو مشر امریکایي پروفیسر ډاکټر لارښوونې ۱... شوني ده، چې کرونا ناروغي میاشتې، کلونه ونیسي، نو راځئ دا ناروغي ومنئ، خو د وېرې خبره نه ده،ددې حقیقت سره ژوند تیرول دي. ۲...کله چې د کرونا ویروس ستاسو حجراتو ته داخل شي، نو که تاسو چاټۍ چاټۍ ګرمې اوبه اوڅکئ،! څه ګټه نه کوي، د دې پرته چې باربار متیازې وکړئ. ۳... د لاسونو مینځل او دوه متره فاصله ساتل د ځان ساتنې ښه طریقه ده... (جدي یې عملي کړئ) ۴... که ستاسو کور کې د کرونا ناروغ نه وي، نو د ضدعفوني
قاموس او دایرة المعارف پوهنه
(Lexicography and Encyclopedia) (لومړۍ برخه) په څیړنه، زده کړه او علمی چارو کی د پوهنتونو درسی کتاب Textbook، د یوه هیواد احصائیوی کلنۍ( Statistical yearbooks)، دایرة المعارفونه (Encyclopedia) او قاموسونه (Dictionary )ډیر اعتباری او ضروری مرجع اثار او اخځ شمېرل کیږی. په تیره بیا نن ورخ قاموسونه؛ او هغه هم تشریحی قاموسونه، د محصلانو او څیړونکولپاره یو مهم ضرورت دی. اوس لله الحمد زموږ پوهنتونونه څه ناڅه کاغذی چاپ درسی کتابونه لری، بریښنایی کتابتونو ته هم لاسرسی لرو، خو ورسره یو ځای یوشم
