تاریخي
له لودي کورنۍ سره د بابر اړيکې
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : له لودي کورنۍ سره د بابر اړيکې د هند د حکمرانانو په ډله کې لوديان په ډهلي کې د شاهنشاهانو د حاکمو ځواکمنو عناصرو په صفت موجود وو . لودي د بېټني له څانگې څخه يوه پښتني قبيله ده ، چې يوه کورنۍ يې د ٤٠٠ هـ ق- ١٠٠٩م په شاوخوا کې د شېخ حميد لودي له نسل څخه و ، چې له لغمان څخه تر ملتانه پورې يې حکمراني کوله او د دوي شاهي مرکز په ملتان کې و .
وضع فرهنگى افغانستان از کودتاى ثور تا امروز
مترجم : معاون سر محقق عبدالرحيم بختانى خدمتگار . وضع فرهنگى افغانستان از کودتاى ثور تا امروز ( ١٣٥٧ _ ١٣٧٩ هـ ش ) به نسبت بعضى از ويژه گيها و سهولت هاى امور تحقيقى ، سير تاريخى کتابخانه ها را در اين دوره بۀ دو بڅش بزرگ تقسيم مينماييم : ١. از کودتاى ثور تا پيروزى جهاد و مقاوم
په پښتنو سيمو کې د بابر پوځي عمليات
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : په پښتنو سيمو کې د بابر پوځي عمليات بابر د ٩١٨ هـ ق – ١٥١٢م کال د نومبر په دولسمه ( د روژې په درېيمه ) خپل وروستى مقاومتي قوت په ماوراءالنهر کې د لاسه ورکړ او د هغې نه وروسته د آمو له سيند څخه تېر شو او ٢ کاله يې د هندوکش په شمال په کندوز کې تېر کړل او وروسته په ٩٢٠ هـ ق – ١٥١٤م کال د کابل په لور روان شو او تر ٩٢٥ هـ ق کال پور
وضع فرهنگى افغانستان از استقلال تا کودتاى ثور
مترجم : معاون سر محقق عبدالرحيم بختانى خدمتگار . وضع فرهنگى افغانستان از استقلال تا کودتاى ثور ( ١٢٩٨ _ ١٣٥٧ هـ ش ) اين سلسلۀ ٦٠ سالۀ تحقيقات سير تاريخى کتابخانه ها در افغانستان از سال ١٢٩٨هـ ش با استقلال افغانستان آغاز و تا کودتاى ثور ١٣٥٧ هـ ش ميرسد . قبل از معرفى سلسلۀ کتابخانه هاى دولتى و شخصى ، اين ضرورت
هند د نور الدین محمد جهانگیر په زمانه کې
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : هند د نور الدین محمد جهانگیر په زمانه کې ( ۱۰۱۴ – ۱۰۳۷ هـ ق – ۱۶۰۵ – ۱۶۲۷ م ) د جلال الدین اکبر
بابر په اگره او ډهلي کې
د پاني پت د جنگ د سياسي نتيجو ، په هغه وخت کې د هند د سياسي اوضاعو او عکس العملونو په اړه ظفر کاکا خېل ليکي : ( د پاني پت د جنگ په نتيجه کې په ١٥٢٦م کال بابر په ابراهيم لودي بريالى شو او د هندوستان سلطنت يې لاس ته ورغى .
د جلال الدين اکبر دواکنمى
څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار د جلال الدين اکبر دواکنمى اقتصادي وضع دجلال الدين دواکمنۍ په دوره کې داقتصادي وضعې په باره کې د همدې فصل په لومړيو برخو کې &nbsp
په هند کې د گورگاني واکمنۍ په دوره کې د پښتنو سياسي ، اقتصادې او فرهنگى و ضع پر اثرنظر
په هند کې د گورگاني واکمنۍ په دوره کې د پښتنو سياسي ، اقتصادې او فرهنگى و ضع پر اثرنظر تاريخ د بسيط او بدليدونکى علم په توگه د انسان په شعوري پر مختگ او مدنى کولو کې پوره مرسته کوى ، د تاريخ مطالعه د زمانې د طبيعت پيژندنې ، د ټولنى او قومونو په مرامونو باندى انسان ته دپوهيد لو توان وربښى . له همدى امله د هر قوم او ملت له پاره د س
وضع فرهنګى افغانستان از تشکيل افغانستان معاصر تا استقلال ( ١١٦٠ هـ _ ١٢٩٨ هـ ش )
مترجم : معاون سر محقق عبدالرحيم بختانى خدمتگار . وضع فرهنګى افغانستان از تشکيل افغانستان معاصر تا استقلال ( ١١٦٠ هـ _ ١٢٩٨ هـ ش ) اين دوره از لحاظ تاريخى در کشور ، عصر سلطنت و حاکميت دو خاندان بوده که در اينجا تحت عناوين مشخص نخست بر وضع علمى و فرهنگى هر دوره نظر
په ١٥٢٦ز کال کې د پاني پت جگړه
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : په ١٥٢٦ز کال کې د پاني پت جگړه په ١٥٢٦ز کال کې د سلطان ابراهيم لودي په کورنۍ کې اختلافات دومره ډير شو ، چې ددې کورنۍ ډير لوړ پوړې چارواکې د ظهير الدين محمد بابر خوا ته ولاړل . له بلې خوا د سلطان ابراهيم لودي په اداري او دولتي چارو کې هم فساد خپل روج ته رسيدلى و . په دغسې نازکو او خرابو حالاتو کې ظهير الدين محمد بابر د وخت نه گټه واخستل او پرهند
بابر په ماوراء النهر کې
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : بابر په ماوراء النهر کې بهادر شاه ظفر کاکا خېل په خپل کتاب ( پښتانه د تاريخ په رڼا کې ) د بابر د پاچاهۍ د لومړيو ورځو په اړه داسې ليکلي دي : ( بابر د دولسو کالو د پلار تر مرگ وروسته د فرغانې حکمران شو ، مگر پرتخت باندې له کښېناستلو سره سم په م
د جلال الدين اکبر سره
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتګار &n
وضع فرهنگى افغانستان از حملات چنگيز خان تا تشکيل افغانستان معاصر ( ٦١٨ _ ١١٦٠ هجرى )
وضع فرهنگى افغانستان از حملات چنگيز خان تا تشکيل افغانستان معاصر ( ٦١٨ _ ١١٦٠ هجرى ) در کشور ما ( خراسان باستان ) کتابخانه ها در سير تاريخى تقريباً پنجصد سالۀ خويش به ترتيب شامل دوره هاى حکمروايى چنگيز ، کرت ها ، تيمورى ها ، بابرى ها ، سرداران ختک و غلجى ها ( هوتکى ها ) ميباشد . از اثر پژوهش هاى تاريخى واضح ميگردد ، زم
بابر او پښتانه
بابر او پښتانه کله چې زه د علومو اکاډمۍ تر ازموينې وروسته د افغانستان د علومو اکاډمۍ د پښتو څېړنو د نړيوال مرکز د غړي په توگه ومنل شوم ، نو دا پوښتنه رامنځ ته شوه ، چې د محقق د نامزدۍ د دورې لپاره زه يوه يو کلنه څېړنيزه پروژه واخلم ، نو په دې برخه کې مې د خپل مرکز له مشر او ځينو محترمو غړيو سره مشوره وکړه . د افغانستان د علومو اکاډمۍ د بشري علومو مرستيال ښاغلى څېړنپوه نصرالله سوبمن، چې د پښتو څېړ
عنعنۀ نگارش و نگهدارى کتاب
مترجم : معاون سر محقق عبدالرحيم بختانى خدمتگار . عنعنۀ نگارش و نگهدارى کتاب در آرياناى باستان قبل از تحقيق در مورد سير تاريخي عنعنۀ نگارش و نگهدارى کتاب در آرياناى باستان ، لازم است تا در مورد خط شناسى ارزش و اهميت آن مطالبى را ارايه بداريم . در مورد خط شناسى گفته ميشود که : خط مجموعه يې از رسامى ها و نشان هاى وضع شده است که براى ثبت و ترسيم اواز
د ځينو مهمو تاريخى کتابونو په اړه وړانديزونه ….. څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار :
د ځينو مهمو تاريخى کتابونو په اړه وړانديزونه ….. څېړنوال عبدالرحيم بختاني خدمتگار : ظهير الدين محمد بابر پر ١٤٨٣ کال د منځنۍ اسيا په فرغانه کې زېږېدلى دى . دى يوولس کلن ماشوم و ، چې پلار يې مړ شو او د ده خپلوانو دا ماشوم د فرغانې د پاچا په توگه وټاکه . څه موده وروسته د قومي خپل منځي اختلافاتو له امله بابر مجبور شو ، چې خپل اصلي وطن پرېږدي او
د پښتنو د تاريخ په برخه کې يو بل څېړنيز علمى اثر
د پښتنو د تاريخ په برخه کې يو بل څېړنيز علمى اثر…… څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار دغه علمي – تحقيقي کتاب د (بابر او پښتانه ) تر عنوان لاندې ليکل شوې ده . ظهير الدين محمد بابر د پېنځلسمې ميلادي پېړۍ په پاى کې په ماورالنهر کې پاچا شو . بابر د امير تيمور له اولادې څخه و ، چې امير تيمور تقريباً د پېنځلسمې پېړۍ په سر کې په
د گورگانيان او پښتنا نه پر اثر نظر
د گورگانيان او پښتنا نه پر اثر نظر په هند کى د پښتنو او افغانانو واکمنى د ١٢٣٦م څخه تر ١٥٧٥ پورې تسجيل شوې او په دې اړه چې نږدى درى سوه کاله کيږى يو جلا اثر د علومو اکاډمۍ څخه يو څه وخت د مخه خپور شوى دى . خو دا چې تر ١٥٧٥ وروسته يعنى د مغولي اکبر د واکمنۍ په جريان او تر هغې وروسته موده کې د پښتنو تاريخ په هند کى څه ډول دى ، يوې ځانگړې پروژې ته يې اړت
د جلال الدين اکبر دواکنمى
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتګار &n
ګورګانیان او پښتانه
ګورګانیان او پښتانه كله چې زما د نامزدۍ د دورې پروژه ، د (( دبابر سره د پښـتنو اړيكې )) تر عنوان لاندې پاى ته ورسيده . ددې يو كلن كار په ترڅ كې ما ته دا مفكوره پيدا شوه ،چې د مغولو په دوره كې د پښـتنو سياسي ، فرهنگي او اقتصادي و ضعه ترڅيړنې لاندې و نيسم ، نو په دې برخه كې مې د خپل مركزله مشر او ځينو نورو علمي غړو سره او همدارنگه په دې برخه كې مې د خپل لارښـود استاد سرمحقق نصرالله سوبمن او د ارواښاد اكاديمسن عبدالش
د جلال الدين اکبر ددين الهي او
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتګار &n
د گورگاني دولت پر ضد د
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتګار د گورگاني دولت پر ضد د روښاني نهضت پيل بايزيد روښان په ١٥١٩ م کال کې دپنجاب په جالندر کې زيږيدلى دى . بايزيد روښان په ٩٤٩ هـ ق کال کې د گورگانيانو پر ضد په مبارزه لاس پورې کړ ،چې په دغه وخت کې د شير شاه سو
د جلال الدين اکبر سره د کابل دحکمران حکيم ميرزا اړيکې
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار : د جلال الدين اکبر سره د کابل دحکمران حکيم ميرزا اړيکې د کابل حمران حکيم ميرزا د همايون زوى د جلال الدين اکبر ورور د همايون د مرگ نه وروسته د هغه دو صيت په اساس د کابل د حکمران په حيث مقرر شو . په هغه وخت کې هغه درې کلن ماشوم و ، حکيم ميرزا د خپلې حکرانۍ
چگونگى وضع سياسى و اجتماعى عصر و محيط جامى
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار چگونگى وضع سياسى و اجتماعى عصر و محيط جامى نورالدين عبدالرحمن جامى شاعر بزرگ و نويسنده توانا در سال ٨١٧ – ١٤١٤م در هرات تولد شده و در سال ٨٩٨ هـ ق – ١٤٩٢م وفات نموده است . در عصر و زمان زنده گى عبدالرحمن جامى در هرات تيموريان هرات حکمروايى داشتند. حکمروايى تيموريان هرات در سال ٧٨٢ هـ ق _٠ ١٣٨م با به قدرت رسيدن
د بنگال له کرلاڼى واکنمۍ
څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار . د بنگال له کرلاڼى واکنمۍ سره د جلال الدين اکبر اړيکې په بهار او بنگال کې د پښتنو حاکميت د شير شاه سوري د زمانې څخه پيل شوى دى ،او د شير شاه سوري د پاچاهي نه وروسته ، کله چې په ١٥٥٦ م کال جلال الدين اکبر