د کورني تولید د ملاتړ لارې چارې

هر هېواد پدې هڅه کې دی څو له اقتصادي او سیاسي اړخه قوي اوسي او وګړي يې خوشاله او ارام ژوند ولري. دولتونه کوښښ کوي څو هېوادوالو ته امنيت، د کار زمېنه، د ښوونې او روزنې زمېنه، آرام ژوند او نورې اړینې آسانتياوي رامنځته کړي خو د پورتنيو موخو د ترلاسه کولو لپاره د نورو عواملو ترڅنګ يو قوي اقتصاد او د قوي اقتصاد لپاره قوي پاليسيو ته اړتيا ده چې يوه يې هم د کورني توليد څخه د ملاتړ پاليسي ده چې کورنی توليد د يو هېواد اقتصادي وده په ګوته کوي په هره اندازه چې کورنى توليد پراختيا مومي هېواد په هر اړخیز ډول پياوړى کيږي.
مونږ دلته د ځینو هغو لارو چارو څخه په لنډ ډول یادونه کوو چې د کورنيو تولیدونکو د تشویق او د کورني توليد د پراختیا لامل ګرځي:
١:د تعرفې وضع کول: اکثريت هېوادونه د کورني توليد څخه د ملاتړ په منظور په وارداتي توکو لوړه تعرفه وضع کوي څو پدې توګه د وارداتي توکي قېمت لوړ او ونشي کولاى له کورني توليد سره سيالي وکړي خو ځينې وخت د تعرفو لوړولو له لارې هم متوقعه پایلې نه ترلاسه کېږي او کېدای شي چې د تعرفې د لوړوالي په عکس العمل کې صادرونکی هېواد د ډمپنګ عمل څخه ګټه پورته کړي او یا هم هغه تولیدونکو ته چې صادراتي توکي تولیدوي سبسایډي ورکړي څو لدې لارې صادراتو ته پراختیا ورکړي. نو پداسې حالتونو کې د تعرفې لوړول یوازې د وارداتي جنس قېمت لوړوي او په پایله کې یې د قېمت لوړوالی مصرفونکي جبیره کوي.
٢: وارداتي سهمیه: کله چې د تعرفو وضع کول او لوړول بيا هم ګټورې پايلې ونلري نو هېوادونه له وارداتي سهمیې څخه ګټه پورته کوي. دا پدې مانا چې: د ځينو توکو د واردولو په وړاندې يو حد ټاکي او په معلوم وخت کې له ټاکل شوي حد څخه د وارداتو زیاتوالي ته اجازه نه ورکوي او پدې ډول غواړي چې تر یوه حده د وارداتو اندازه راکمه او د کورني تولید پراختیا ته لاره هواره کړي.
٣: د ځينو توکو په واردولو مطلق بنديز: که چېرې پورتنۍ دوه لارې بيا هم مطلوبه پايله ونلري نو وارداتي هېواد د ځينو هغه توکو په واردولو چې په داخل کې یې تولید ترسره کېږي مطلق بندیز لګوي.
٤:سبسايډي: سبسايډي هغه بلاعوضه مرستې چې د دولت له لوري له هغه تولیدونکو سره ترسره کېږي چې په توليداتو او یا هم صادراتو کې د زياتو ستونزو سره لاس او ګرېوان وي او نشي کولاى چې په نړېوال بازار کې سیالي ته دوام وکړي نو پدې توګه د توليد د لګښت يوه ټاکلې اندازه يې دولت په غاړه اخلي څو تولیدونکي په کورني او نړېوال بازار کې د توکو د پلور څخه ګټه ترلاسه کړي چې ورسره هم په کورني توليد او هم په صادراتو کې زیاتوالی رامنځته کېږي.
خو لکه څنګه چې ليدل کېږي پرمختيايي هېوادونه د پانګې د کمښت له امله د زياتو ستونزو سره لاس او ګرېوان وي نو په ډېری پرمختيايي هېوادونو کې تولیدونکو ته د سبسايډي ورکول نه تر سترګو کېږي.
٥: صادراتي شرکتونو ته ځانګړي امتيازات: دولت ځينو صادراتي شرکتونو ته ځانګړي امتيازات ورکوي څو لدې لارې د صادراتو کچه لوړه او د کورني تولید پراختیا ته لار هواره کړي دا ډول ځینې امتيازات عبارت دي له :
الف: د ټاکلي وخت لپاره د ټولې مالیې او یا هم د مالیې یوې برخې معاف کول.
ب: د تولید د لګښت يوه برخه دولت په غاړه اخېستل.
ج: د صادراتو په پایله کې رامنځته شوی تاوان د جبېرې تضمین.
د: د تبادلې د نرخ په پایله کې د رامنځته شوي زيان د جبېرې تضمین.
او داسې نور امتيازات.
٦: تکنالوژي: د توليد په پروسه کې له هغو ماشين آلاتو څخه ګټه اخېستل چې د توليد په زياتوالي او د کيفيت په ښه والي کې رغنده رول لوبوي، ډېر اړين ګڼل کېږي. که څه هم په ځينو پرمختيايي هېوادونو (په ځانګړي ډول هغه هېوادونه چې د نفوسو د چټکې ودې له ستونزې سره مخ دي) کې د تولید په پروسه کې د پرمختللې تکنالوژۍ څخه د ګټې اخېستنې په پایله کې د وزګارتیا ستونزه نور هم زیاتېږي. خو هر هېواد بايد د داخلي شرايطو په پام کې نېولو سره په توليدي پروسه کې د مناسبې تکنالوژۍ څخه ګټه پورته کړي.
٧: وارداتي لايسنس: ځينې هېوادونه د بهرنۍ سوداګرۍ په برخه کې سوداګرو ته د وارداتي لايسنس په ورکړه باندې ځينې سخت شرايط وضع کوي ترڅو لدې لارې وکولای شي تر یوه حده واردات کنترول کړي.
٨: ډمپنګ (DUMPING): ډمپنګ د کورني توليد او د صادراتو پراختيا سره ډېره مرسته کوي خو په ډېری وروسته پاتې هېوادونو کې تولیدونکي او صادراتي شرکتونه د پانګې د کمښت له امله ددې توان نلري څو په نړېوال بازار کې د ډمپنګ عمل څخه ګټه پورته کړي نو پدې توګه له اقتصادي اړخه پياوړي هيوادونه په نړېوال بازار کې د ډمپنګ څخه ډېره ګټه پورته کوي. د ډمپنګ عمل په وارداتي هېواد کې ډېرې ناوړه پايلې رامنځته کوي. د ډمپنګ څخه د خلاصون ښه لار د هغو توکو پر واردول بنديز او یا هم د وارداتي سهميې ټاکل دي چې له مخې یې ډمپنګ رامنځته کېږي دا ځکه چې ځينې وخت د تعرفو لوړول هم د يو توکي واردات نشي راکمولى او له بلې خوا د تعرفو لوړول د وارداتي توکي د قېمت د لوړوالي لامل ګرزي چې بالاخره قرباني يې کورني مصرفونکي ورکوي.
٩: ANTI DUMPING: کله چې يو هېواد د بل هېواد په وړاندې د ډمپنګ عمل څخه ګټه پورته کوي نو وارداتي هېواد د ډمپنګ په وړاندې په وارداتي توکي د امکان تر حده لوړه تعرفه وضع کوي، د نوموړي توکي په وړاندې وارداتي سهمیه ټاکي او یا هم دا چې واردات یې په مطلق ډول بندوي او پدې توګه کوښښ کوي چې د ډمپنګ د عمل مخه ونيسي او د کورني تولید پراختیا ته لاره هواره کړي.
١٠: مالي او اداري خنډونه: ځينې هېوادونه د وارداتو د کنترول په موخه د وارداتي شرکتونو پروړاندې ډول ډول مالي او اداري خنډونه رامنځ ته کوي څو لدې لارې واردات کنترول او د کورني تولید پراختیا ته لاره هواره شي.
همدارنګه په اداراتو کې د فساد له منځه وړل، په حساب ورکونه کې د روڼتیا رامنځته کول، د وړتیاو لوړول، د پانګې اچونې هڅونه، وګړو ته د کورنیو تولیداتو څخه د ګټې اخېستنې احساس او پوهه ورکول، په بنسټیزو پروژو کې زیاته پانګونه، د ښوونې او روزنې د کچې لوړول، د بشپړ سیالۍ رامنځته کولو هڅې او داسې نور هغه لارې چارې دي چې له مخې يو هېواد کولاى شي چې کورني تولیدونکي تشویق او کورني توليد ته پراختيا ورکړي.