معصومه څېره
د شهيد عبدالصمد روحاني په اړه ويرنې (مرثيې)
راټولوونكى :دروېش خوندي
چاپزيار :احمدنويدنظري
د كتاب ځانګړني:
د كتاب نوم: معصومه څېره
د ارواښاد روحاني په اړه ويرني
ويناوال: بېلابېل
راټولوونكى: دروېش خوندى
چاپزيار: احمد نويد نظري
خپرندوى: هلمندادبي كلتوري ټولنه
دچاپ كال: ۱۳۸۸ل كال
چاپ شمېر ۵۰۰۰ ټوكه
چاپځى: صحاف نشراتي موسسه
چاپ حقوق له خپرندوى سره خوندي دي.
بسم الله الرحمن الرحيم
اهداء
دهغه ګرانوملګروپه وياړ لكه:عبدالواحدرنځوريار،سيدمحمدحيرت،غلام محي الدين ستورياڼي،عبدالوهاب مينه يار اوسردارمحمدسروري چي ئي دروحاني شهيدمينه په رګوكښې په جوش كرځي.!
دشهيد روحاني لنډ ژوند ليک
دزېږېدونېټه : ۱۹۸۳ عيسوي كال
دمرګ نېټه: ۲۰۰۸ عيسوي كال
د ارواښاد روحاني ژوندليك
ليكنه: داطلاعاتواوكلتورپخوانى رئيس جانګل خان اواحمدنويدنظري
عبدالصمدروحاني د هلمند دګرمسيرولسوالۍ په لكړۍ سيمه كي زيږېدلى و خواصلي دنوزاد دشاه پشتې دسيمي دلنګركاريزاوسيدونكۍ اوپه قوم نورزئ وو او له څو کلونو راپدېخوا يې د لښکرگاه په ښار کې ژوند کاوۀ .
دپنځه ويشت كلن عبدالصمدروحاني پنځه وړونه. څلورخوندي پاتي دي.
له ارواښاد روحاني څخه يوه لورکۍ ،دوه زامن او دوې مېرمنې پاتې دي او سپين ږيرى پلار او بوډۍ مو ر يې لا هم ژوندى دي .
شهيدروحاني د ۲۰۰۸ عيسوي كال دجون دمياشتي په اومه نېټه ماسپښين دلښكرګاه ښارڅخه دخپل موټرسره يوځاى لادركه سو اوسباته يي چي دجون اتمه نېټه وه مړى دبولان په لويه هديره كي پداسي حال كي وموندل سوچي په ګوليوويشتل سوۍ وو.
عبدالصمد روحاني له تېرو درېيو کلونو راهيسې د بي بي سي له پښتو، فارسي او انگريزي څانگو سره کار کاوه .
روحاني دخبريالۍ ترڅنګ ښه ليكوال اوشاعر هم وو اودشعرونموني يي وجود لري.
اواښاد عبدالصمد روحاني په دغه موده کې د بي بي سي لپاره په روانو امنيتي، سيا سي او ټولنيزو برخو کې له هلمند نه خبرونه او رپوټونه برابرول .
ده په تېرو څو کلونو کې د هلمند بېلابېلو جگړه ځپلو سيمو ته په هر ډول حالاتو کې سفرونه کړي او د سيمې د حالاتوپه اړه يې خبرونه ورکړي .
ارواښاد روحاني په هلمند کې د لومړي افغان خبريال په توگه له پژواک خبري اژانس سره څو کاله وړاندې کار پيل کړ .
دوطن اوخلكوپه زړه كي خوږ ژبي ځوان بااستعداده ژورناليست عبدالصمدروحاني چي ترډيره حده يي ديني زده كړي ترسره كړې اودعصري علوموپه برخه كي يي دومره خصوصي زده كړه درلوده چي داوسنۍ پرمختللي نړۍ دلېسانس تردرجي يي زيات مهارت په ليكلو،ويلواوكمپيوټري سيسټم كي درلود.
دځلانده ستوري په څېريوځل پداسي حال كي راپيداسوچي دخپل ښواخلاقو،ليافت،مهارت اوحوصلې رڼايي پرټول ولايت وغوړول.
زه هغه وخت په ولايت كي داداري مجلس آمروم،فكروكړئ ديو ولايت ټولي كمپيوټري چاري ده يوازي په يوه كمپيوټرپه ډيرزغم اوحوصلې سره داسي مخته وړي چي اوس هغه چاري ترلسوزياتوكسانواوكمپيوټرانولخوامخته وړل كيږي،ددي ترڅنګ شهيدروحاني دپژواك خبري آژانس اوپه هلمندكي ديوخپلواكه رآډيوسباوون سره دخبريال دنده ترسره كوله ،چي دډيرو نژدي اړيكواوخبرنګارۍ سره دميني اوعلاقي له مخي يي زه په هلمندكي داطلاعات اوكلتوررياست دكارونوسمون ته وهڅولم چي بيادهغې ادارې رئيس سوم.
خوچي زه به كله دده دفترته دكارلپاره راتلم دده دكمپيوټرپرصفحه به دډيروكارونوترڅنګ يوخبرپروت وو،مابه ورته وويل چي هله ګرانه روحاني دعاجل كاردى ده به په خپل خوږو حركاتوراته وويل چي هله ته راسه داخبر وګوره رښتياخبره داچي زه خوخبرنګارنه بلكه دليك لوست نظم مي انشاالله يوڅه دى،مابه دۍ ډيرتشويقاوه خوبالاخره دخپل خداى(ج) وركړي بې ساري استعدادله مخي دنړيوالي رسنۍ بي بي سي راډيوخبريال سو.
په خپل ډيرساده،لنډ،دمحتوي نه ډګ،باكيفيته خبروړاندي كولويي دخلكوپه زړونوكي داسي ځاى ونيوه چي ګواكي دهرافغان دزړه اوغوښتني خبربه يي خپراوه.
دخلكودزړه ژورناليست روحاني داسي شهرت پيداكړ چي دخلك يي ليدوپه تمه وه ،په ولازه قسم يادوم په يومجلس كي به دى ماخلكوته معرفي كړ چي داروحاني دى هغه به يي په خواږه مجلس نه مړېدل او دده څخه به يي دخوږوخبرودجوړولواومعلوماتونودراټولوپوښتني كولې چي ته داخبرڅنګه جوړوي اوڅنګه يي وائې؟
بااستعداده روحاني دخپل شهرت په موندلوڅه موده دهيواد دجنوب لويديځي حوزې په كچه دبي بي سي راډيوخبريال وو.
په هلمندكي داسي فرهنګي فعاليت نه وو چي روحاني صاحب به پكښې نه وو،روحاني صاحب په هلمندكي دبُست فرهنګي ټولني اوژروناليستانودټولني دبنسټ اېښودونكوله فعاله غړوڅخه و چي دده په موجوديت كي دآټولنه اواتحاديه ځلانده وه كه نه په نه موجوديت يي پرتاثيرهرافغان ښه قضاوت كولاى سي.
شهيدروحاني دخلكواووطن ريښتنۍ خدمتګار،صادق اووفادارافغان وو،تل يي دظلم ،بې عدالتيواوبې قانونيوپروړاندي مبارزه كول اوخپل خوږ زړه يي دناخوالوپه وړاندي خواړه.
كه واقعيت ته غاړه كښـېږدولكه چي وايي كه چايوحرف چاته وښود ،هغه دهغه چالارښود يااستاد ګڼل كيږي كه څه هم دليك لوست په نظم كي ګران روحاني له څخه ډيري مشورې غوښتې خودخبرجوړولواوخبرنګارۍ په برخه كي زمااستاد دى.
زه دخبرجوړولواو ويلوته ده تشويق كړم چي آن تريونيم كال پوري دملي راډيوټلويزيون ته دهلمندخبريال پاته سوم،چي ددي خبري تصديق كونكي دهلمندټول خبرنګاران دي چي په ميډياسنټريامطبوعاتي مركزكي به مي دده تركنترول وروسته دآزادى دراډيوپه خبرنګارګران محمدالياس داعي اويادشمشادتلويزيون په خبريال ګران احمدنويدنظري مي خبرثبت اوملي ټلويزيون ته انتقالاوه.
صمدروحاني باابتګاره دښه استعدادخاوندوو،شعراوشاعري سره يي ښه علاقه درلوده،په هلمندكي يي د(۱۳۸۷) كال دثورياغوايي دشپږويشتمي نېټې دهلمندڅپاندسينددمشاعرې په جوړولواومخته بېولوكي ستررول ترسره كړ اونوروكوچنيومشاعرواوناستوكي فعاله برخه لرله.
عبدالصمدروحاني زمادير نژدې ملګرۍ وو ،تل به هرمازديګرزماكورته راتلۍ اپه ډيره مينه به يي څه خوراكي توكي راسره خوړل اوكله كله به يي دبانډارلپاره په مېلې په توګه ټول ژورناليستان دميلمستيالپاره زماكورته راويستل ،دټولوژورناليساتودمجلس څراغ ؤ،كله چي دۍ تللۍ بيامي د ژورناليستانو مېلې، مجلس او بانډار د مېلې په شكل ندۍ ليدلۍ.
هوكې دوى خواشيني دي بانډارته يي زړه نه كيږي.
صمدروحاني دهغه مفكورې له مخي چي زړه كړه دزانګوڅخه ترګوره پوره لازمه ده دانګرېزۍ ژبي په زده كړه بوخت وو.
ماده ته دژورناليستانودسردارلقب وركړى وو،له بده چي شپې ناوخته احمدشاه پاڅون دخبرنګارانوددفترمشرصمدروحاني دوركېدوخبرراكړ چي سمدستي مي دولايت مقام ،امنيه قوماندانۍ،ملي امنيت رياست اونورو اړوندو ارګانونواودروحاني دوستانواوملګروته خبروركړ،په خواشينۍ دراتلونكي ورځي ماسپښين مي خبرترلاسه كړ چي دصمدروحاني مبارك جسددبولان په هديره كي پروت دى.
سمدستي مي امبولانس ته خبروركړاودهديرې په لوري مي حركت وكړچي دانسان اوانسانيت دښمنانودګران روحاني لاسونه ترشاتړلي اوغاړه يي په چاړه پرې كړې اوپرسريي په ګوليوويشتلۍ وو،اوجسديي په يوه چهارديوالي كي ايښۍ وو.
دروحاني مبارك جسدموبُست روغتون ته راوړ اوپه سبايي كورنۍ دشهيدروحاني مړۍ پخپل پلرني هديره كي دښخولولپاره مارجې سيمي ته يووړ.
راځودې ته چي دروحاني خوږ ژوندچا واخيست؟ دې سوال ته په لومړي سركي ددولت ټولولوړپوړوچارواكوپه ډيري ګرمۍ ځواب ووايه چي موږبه دروحاني قاتلين كشفوو،دروحاني خوږه كورنۍ اودوستان يي دفراق په لمبوكي سوځيږي.
دروحاني تشه به بياپه هلمندكي څوك ډګه نه كړي كه څه هم په ملي سْطحه خبرنګارانودروحاني پرروان او كړونو اووژني ډيري غونډي اوهلي ځلي وكړې خوچاځواب ورنه كړ.
دشهيدروحاني څخه دوې مېرمني ،دوې لوڼي اويوځوى پاته سوه،چي ترمرګ شپږمياشتي وروسته يي بل ځوى پيداسو،دلوى خداى(ج) څخه غواړوچي دروحاني په څېرددي وطن ځلانده ستوري سي.
غوښتنه مي داده چي ژورناليزم دمكتب پلويان دي دګران روحاني ياددځان سره ساتي اودتلين كليزه دي لمانځي.
-
۷۸۶
سريزه
داسي بېغمي دي خداى پيدانكړي په هيڅ كوركي
يوكوركي چي ويروي اوبل خاندي دليلاسره
(مرحوم استادګل پاچاالفت)
رشتياهم ويرهغه توره او وېره ونكې بلاده چي دژوندپه اكثره برخه كي وانسان ته خپل ځان پخپله ناوړه اوبدرنګه څېره كښې ورښكاره كوي اودنااُمېدۍ وډګرته يي راباسي.
كله ناكله خوبياسړئ پداسي درنه څپېړه ووهي چي آن دځكندن تروروستۍ لحظې پوري دغه ګذار دچانه هيريږي.
په نړۍ كي به ډير په ټيټه كچه داسي خلك وي چي پروجود يي دوير زلزله نه وي راغلې،البته داسي كسان بيادانساني كرامت په ارزښتونواوقدرباندي هم نه پوهيږي اونه باندي خبروي.
موږدګران هيواد افغانستان څه باندي ديرش كلن وير اوماتم داسي سخت ځپلي اوځورولي يو چي تعبيريي هم نه سوكولاى.
هره لحظه غم دى هرساعت پرېشاني ده اوهره ورځ نوي نوي عذابونه دي چي يوكډه وكړي بل راته راسي خاوره مودپرديوپه لمسون استعماليږي.
مخور اوملي شخصيتونه مو راوژني عالمان اومنورين موپه يوه اوبل نامه بدنام سول.
دځوانانودسرلوشروع دى،دماشومانوغوښي مودبمبارۍ اومينونوخوراك سوې،ميندي اوپلرونه دويرساندي وهي ورېندارګاني موكونډي سوې يو ورور دبل ورور دويني تږۍ دى يوپربل دكفراو تروريست ټاپې لګول كيږي.
اولس دفاتحي پرټغرناست دى ،اتفاق اويووالي كډه وكړه دحقيقت سترګي ړندې سوې،دهشت او وحشت پرمستۍ راغلۍ دى ،خوشالي اوخنداپه ژړا ګانوبدله سول.
صله رحمي خوبېخي د اووكوټودننه دنفرت ترشال لاندي خوبونه كوي.
رشتياويل خوڅوك له ډاره څخه ويلاى نسي بيايي سرغوڅيږي.
دلته په افغانستان كي دچاخبره په ناكرارستان ولايت كښې دشاعر،ليكوال اوخبري رسنۍ معرا ياسپيني خبري دسرپه زيان اودمرګ په زېري تماميږ ي چي ښه بېلګه يي دعبدالصمدروحاني وژنه ده .
هودادهغه ځواني مرګ شهيديادونه كوم چي په ۱۳۸۷لمريزكال كي ئي دجوزا پر ۱۹ نېټه دتل لپاره زموږ سره مخه ښه وكړه اود ابد لپاره يي ددي نابودي نړۍ څخه سترګي پټي كړې
(انالله وانااليه راجعون)
فكركوم چي تاسوبه اكثره د روحاني شهيددڅېرې اونامه سره آشناياست اوډيروخلكوبه زماپه آندله نژدې څخه پېژانده،هغه ډيرزړه سواندبشردوست اومينه ناك انسان وو.
تركومه ځايه چي موږ خبريو روحاني له چاسره ذاتي اوشخصي دښمني نه لرله نه يي دچاپرحيااوناموس تيرۍ كړى وو،نه يي دچاكوراوپټۍ په زوره غصب كړى وو،يوازي دايي لويه ګناه وه چي خداي بخښلي روحاني ددي بدبخته اوكړېدلي ولس دپرهارونواوساندو اوآن دنړيوالوترغوږو پوري ورساوه خوبدبختانه داسلام او وطن دښمنانوزموږ له سره څخه داسيورۍ واخيست اودخپل ځان په وينويي سور اولژندكړ.
موږ دانه سوويلاى چي دچالخوابه په شهادت رسېدلۍ وي خودومره ويلاى سوچي څومره ډالربه يي دروحاني شهيدپرشهادت اخيستي وي،افسوس دي وي دداسي كسانوپر حال چي يومعصوم اوبې ګناه انسان په قتل رسوي اوبياهم دانسانيت لافي اوشافي وهي.
خداى بخښلۍ روحاني دخبريالۍ ترڅنګ دپښتوژبي نازك خياله اوفطري شاعروو ،موږترخپل توان اوطاقت پوري زيات كوښښ وكړ څودروحاني منظوم كلام راغونډكړ،يوه ټولګه ورځني چاپ كړو په خواشينۍ سره بايد ووايو پدي كاركښي موږ ونه توانيدوچي دنوموړي اثار به دچاپلاس كښې وي خوشبختانه هغه دوستانوچي دهيواده بهراودننه كښې دروحاني شهيدمرثيې ليكلي وې هلمندكلتوري ادبي ټولني دا وياړ په برخه كړ چي دامرثيوته دكتاب شكل وركړي چي دشهيدروحاني نوم دتل لپاره ژوندۍ اوخوندي پاتي سي.
داكاربايددده لومړي تلين ته سوۍ واى ،البته د ډيرملګرو شعرونه زموږ ترلاسه په ځنډ راورسيدل ،دڅه ناڅه اقتصادي اوتخنيكي ستونزوسره مخامخ وو ،هيله ده چي عذر موومنئ.
هلمندكلتوري ادبي ټولنه تل دخپل ملي اتلانوقدر اودرناوۍ كوي،اوزيارباسي ترڅوددوى نومونه دتاريخ په زرينوپاڼوكي ثبت اووليكل سي.
دياده دي نه ووځي چي يوشمير دفرهنګ مينه والودهمدې كتاب په چاپولوكي زموږ سره نقدي مرسته كړې ده چي هلمندكلتوري ادبي ټولنه ورته دزړه له كومي كور ودانۍ وايي اوددوى دلازياتوبرياليتوبونوهيله لري.
دلته موږهڅه كړې اودارواښادعبدالصمدروحاني يوڅوشعرونه په لاس راوړي اوغواړوچي درته وړاندي يي كړو.
په درناوي
هلمندكلتوري ادبي ټولنه_لښكرګاه
د رڼا څرك
شاعر: شهيدعبدالصمدروحاني
داتورې شپې دي رڼوو يي په سباپسي ځو
هلته يوڅوك دى يوڅه وينوبس پداپسي ځو
لاره تياره ده هيڅ ډېوه په لاس كي نه لرو موږ
موږليوني خولويه خدايه په رڼاپسي ځو
مينه لرو مينه پالودميني قدركوو
صحراته وځودمجنون غوندي ليلاپسي ځو
قاره خدايه ! موږته دومره بيايي نصيب كړه
چي لاره وينواوټول وايوآشناپسي ځو
(روحاني) هله به موږخپل ننګ اونښان وګټو
چي دنيكه توره راواخلوپه باباپسي ځو.
۱۳۸۴_۱_۴
كابل
غزل
شهيدعبدالصمدروحاني
راځه ولاړسوومسجدته قرآن به سره ښكل كړو
غېږبه سره وركړوخپل مخان به سره ښكل كړو
زه به خاندم ته هم خانده سره ځوبه لاس ترغاړه
پرسربه سره ښكل كړو اوچشمان به سره ښكل كړو
ته زماپه قول وكړه زه به ستاامرمنمه
غمازبه كړوسركوبه خپل امان به سره ښكل كړو
رقيب به كړېدلۍ شرمېدلۍ راته ګوري
پروبه كړو وار ونه خنجران به سره ښكل كړو
دتوروشپوكارونه تل ترتله وي نيمګړي
په سپينه ورځ راووځه پرميدان به سره ښكل كړو
رښتياچي (روحاني)په مينه هرڅوك خپلواى سو
راځه په مينه مينه دجهان به سره ښكل كړو.
غزل
عبدالصمدروحاني
يوعجيبه زمانه وه چي خوب نه وو خوبان نه وو
نابلده غوندي ښـاروو چي زړه نه وو ارمان نه وو
كيږدى نه وې، دښتي نه وې، پېغلي نه وې، ګودرونه نه وو
شپونكى نه وو،شپېلۍ نه وه، نارې نه وې، اوښان نه وو
ګرمۍ نه وو ،يخنۍ نه وه، باران نه وو، هوانه وه
سپرلۍ نه وو غوټۍ نه وې ګلاب نه و ګلان نه وو
مسجدنه وو، امام نه وو، دعانه وه، واعظ نه وو
ددې مځكي غړومبهاروو وريځ نه وه، آسمان نه وو
مينه نه وه، حسن نه وو، مين نه وو ،ښايست نه وو
وصال نه وو،رحم نه وو،خندانه وه جانان نه وو
شاعرنه وو،شعورنه وو،كتاب نه وو غزل نه وه
(روحاني)نه وو،قلم نه وو،كاغذنه وو،ياران نه وو.
دروحاني غمونه
--
سردارمحمدسروري – هلمند
مـــــــــــــــــــاله ته هيڅ خـــــــــــــوشالي نسې راوړاى
اخـتره څـــــــــــــــه لـــــــــــه زمـــــــــــوږپرخـوارادرومې
زمــــــــــــــــــــاديتيم اوښــــــــــكي لا وچي نــــــــــدي
څنـــــــــــــګه بــــــــيـــاژر زمـــــــــــوږپرخــــوا رادرومې
مــــــــــايي لاغــــــــــــم زوړكــــــــــړۍ ندى ګـــــــــــوره
بــــــــــــــــېواره ژرزمــــــــــــــوږپرخـــــــــــــــــــوارادرومې
--
ته به دځــــــــــــان ســــــــره لرې خــــــــــــــــوشالي
مـــــــــــــــــــــــاژړوي دروحـــــــــــــــــــاني غــــــــمونه
ستـاوراتـــــــــــــــلوته هرســـــــــــــــــــړئ په خندا
ماكړوي دروحــــــــــــــــاني غــــــــــــــــــــــــــــــــمونه
يوروى دخــــــــــــــــداى(ج)بل درسول وګوره!
مــــــــــــــــــــــاننوي دروحــــــــــــــاني غـــــــــــــــمونه
--
په اوښــــــــــــــــكولوندزمـــــــــــاګــريوان وګوره
ولي راځې په غمــــــــــــــــــــځپلوخـــــــلــــــــــكو
تـــــــــــــــاته لازور دغـــــموندى مـــــــــعـــــــــلوم
ولي راځې پــــــــــــــه ځـــــــــــورېدلوخـــــــــــلكو
زمـــــــــــــوږ د آزاره دي هـــــــيـــــــــــڅ بيره نسته
ولي راځې پـــــــــــــرغـــــــــــم لــــــــــــړلوخــلــــكو
--
نه غــــواړم ستاهيڅ خـــــــــوشـــــــــــالي اختره
دجــــــــــــانان يادمي تــل په زړه كي ګرځي
ګــــــــــريوان دي زماخــــــــــواركي ونه ګڼدئ
ارمـــــــــــــــــاني يارمي تل په زړه كي ګرځي
ســـــــــــــــــــره په نكريزو لاس دي نه غواړمه
روحـاني يادمي تــــــــــل په زړه كي ګـرځي
--
سترګي يي سرې تل د (دروېش) ورپسې
هم په ژړا نـــــــــاست (مينه يار) وګــــــــــوره
(حيرت)غـــــــــــــــريب نن كـــړئ غموليونۍ
نن په فـــــــــريادناست (ستـورياڼۍ)وګوره
(احساس،پــــــــوپل،احـمـــــدي) واړه ژاړي
هـــــــم په ژړا ناست(رنــــځوريار)وګــــــــوره
--
دې درانه غم (مـــــــظلوميار) ولــــــــــــړځاوه
(عـــــاشـــــــق،واكمــــل) وڅڅولي اوښــكي
ارمـــــــاني پاته پردنيادي كــــــــړو مـــــــــوږ
خـــــــــوار(محمدي)هـــــم بهيولې اوښـكي
تاته وي نــــــــاست لاس په دوعــاملګري
(ســــــــروري) تاته تــــــــــويولې اوښــــــــكي
--
زمــــــــــادهلـــــــــــمــــــــــــنددســــــــــــردرو بلبله
زمـــــــــــادوطـــــــــن دهسكوغــــــــــــــــــــروبلبله
داچي ته نه يې هـــــــــرڅه ښـــكاري خالي
زمــــــــــادنــــــــيــــــــــــمګړو ارمـــــــــــــــــــانوبلبله
((ســــــــــــروري))تاباندي كــــــــــــــــوم افتخار
زمــــــــــــــــا((روحــــــــــاني))دخــــــــــــــــزانوبلبله
دروېش خوندى لښكرګاه
معصومه څېره
چي وهرلـــــــــــــورته په دووسترګوڅاركومه ګرانه
مخ ته مي راسي ستادګل په شان معصومه څېره
راز دتــــــــــــصويردي راته هره لحظه داسي وايي
چي وجهان ته مي ښــكاره كۍ زمامظلومه څېره
فقط يوګل وم ټــــــــــــــــــــــوكيدلۍ دڅوشپولپاره
مادپوره ژوندپرډګــــــــــرنكړه معلومه څېره
__
لذت مي نه واخيست ملګرودبوډۍ دټاله
لكه يتيم چي وي مانع دپلاردخونده څخه
لكه يو اوښكه چي دسترګوپرباړخوراتوى سي
يوه شېبه مي تضمين واخيستۍ له ژونده څخه
ګل دلاله سوم درڅه ولاړمه دخداى په امان
ماځواني مرګه ځواني يو وړه دهلمنده څخه
__
ستاددي ښكلي نازنين انځورڅه داسي ښكاري
لكه بچۍ چي دموركۍ له غېږي باسي جلاد
اوهيڅ ګناه يي نه وي كړې نې وي جرم معلوم
غيري ناحقه خون په غاړه كي بلاسي جلاد
دخيراتي دروږ په شان دي زنده ګي سي كوتاه
داسي دي خپل پرځواني باندي نيمه خواسي جلاد
__
برايي خوب كښي ګران شهيد راته ويله داسي
بيابه درږغ نكړم په ماپسي دوعاوي كوئ
بيابه در ږغ نكړم كه چپ ياست كه خنداوي كوئ
بيابه در ږغ نكړم كه شپه او ورځ ژړاوي كوئ
بيابه در ږغ نكړم كه ماپسي ښېراوي كوئ
بيابه درږغ نكړم كه نفل كه حلواوي كوئ
--
خالقه ستادبندګانوڅه ګيله لرمه
ماخودهيچاحق په زروه غصب كړى نه وو
زمايي پرڅه باندي دغاړي ښارګونه كړه پرې
ماخپل په عمرپه څپېړه څوك وهلۍ نه وو
ماونړۍ ته دغريب ولس اواز رساوه
ماخودچازوى په توپك باندي ويشتلۍ نه وو
لاسونه پښي مي ټينګ تړلي اوپه غاړه زندۍ
مادانسان قتل په څوكسوليدلۍ نه وو.
--
مادځوانۍ فصلوبهارته لاخندلي نه وه
دژوندانه بسمل مرغه مي په قفس سوبندي
زماپريتيم ماشوم بچي باندي مي واياست سلام
چي روحاني دقبرستان دلوى محبس سوبندي
نظرمي ستاسوپرطرف لكه محتاجه سائل
نور له ما صبرسئ دروح شيرين جرس سوبندي
--
پرمايي ولي ګران بابك اوموركۍ وژړول
زه به په ورځ دمحشرخپل پرېكړۍ سر راوړمه
چي خداى قاضي وي پاك حبيب موشفاعت ته راسي
بيابه په لاس كښي زمادقتل سورخنجر راوړمه
څنګ ته به ودروم كونډه اويتيم ماشومان
پارچه پارچه اودغلبېل غوندي ځيګرراوړمه
--
درڅخه ولاړم ناچاري وه نورمي مه لټوئ
دلته بې رحمه زنده ګي وه نورمي مه لټوئ
لكه يوه اېښمه دباران ستاسوپركلي راغلم
ديوڅوورځومهماني وه نورمي مه لټوئ
ماچي صادق گڼل هغومي اخير وينه څښل
همدا د دوى مهرباني وه نورمي مه لټوئ
ګلګون صورت مي په ازل كښي ؤ قلم ليكلۍ
داپه نصيب زماروحاني وه نورمي مه لټوئ
دې ښاركښي پاك سپېڅلي خلك بېخي نه خوښوي
دلته رواج بې وفائي وه نورمي مه لټوئ
يوه دوعا درڅه ((دروېشه)) داخلاص غواړمه
دامي دخداى په اماني وه نورمي مه لټوئ
دارواښاد دشهادت په ورځ
د پڼوچغار
يوسف خدمتګار
سره ګـــــــــــــــــــــــلونه مـــــــــــــــــــــړاوي كيږي چي بهارځي
زړه مي ســـــــــــــــــــوځي چي مې اوښكي په رخسارځي
رنـــــــــــــــــــګ مي ورځ په ورځ زيړيږي راتــــــــــــه ګوره
بــــــــــــيله تــــــــــــــانه زمــــــــــــــــــاروح زمـــــــــــــــــــــــاقرارځي
په هـــــــــــــــــــــــــــــرول كي يي دڅـــــــــــــــــڼوزړونه بنددي
دبـڼوغـشي واريــــــــــــــــــــــږي چي پــــــــــــــــــــــــــــه لارځي
دلته شـــــــــــــــــــــخړه دضــــــــــــــــــــــــدينوناورين جوړدئ
شــــــــــــــــــــنه طوطيان له ګلــــــــــــــــــــستانه په چغارځي
طبيبان يي په اعـــــــــــــــــــــــــلاج كي پــــــــــــــــــاتي راغلل
سي دزړه په رنځ اخـته بيــــــرته بيـــــــــــــــــــــــــــــــمارځي
تاج په ســـــــــــــــــــــــــــــــــــــردليونتوب كړه كه پوهيږئ
چي ناپــــــــــــــــــــــــــــــوه درله درځي درنه هوښيارځي
دواعظ دروغ اورښتياســــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــوله څرګنده
دپــــــــــــــــــــــــــــــــــــــڼوچي ترمحراب پوري چغارځي
عاشقان به بـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــريالئ غېږه په غېږسي
چي ډګردازمــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــويني له په وارځي
خـــــــــــــــــــــــــــــدمتګاربه يي نــــــــورڅـه نصيحت واوري
محتسب اوذاهـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــدبارله په تلوارځي
محمدنعمان دوست – كابل
دګلاب قتل (مرثيه)
روحـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــاني ځينې خبرسوې ؟ چاوژلى
هغه ګل يي په ســــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــرووينولمبولى
زه پوهيږم،داخبرمنــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــلى نه سئ
دګلاب قتل څـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــوك كله سي منلى
--
خـــــــــــــــــــــــــــــوقسم دى روحاني يي راته وويشت
هغه ځـــــــــــــــــــــــــــــــــــوان لاثــاني يي راته وويشت
په هلــــــمنددچــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــاګلان نه پېرزوكېږي
بس يــــــــــــــــــــــــــــوګــــل وبياباني يي راته وويشت
--
روحــــــــــــــــــــــــــاني اوس په سرووينوكي رنګين دى
ترمې-ترمې مړاوى ګـــــــــــــــــــــل پروت په زمين دى
اوس هغه ســترګي حيرت نه كــــــــــــــــــــــــــــــتى نسي
خپل قاتل ته فـــــــــــــــــــــــــــكروړئ دى غمګين دى
--
هغه دنـــــــــــــــــــــــــــګ قدپه ملامات سو،راګوزارسو
دخپل ځـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــان په وينوسورلكه انارسو
خپلي حـــــــــــــــــــــوري يي په دي دنياكي پرېـښوي
په جنت كي كــــــــــــــــــــــــــــــومي حوري ته پكارسو
--
خبرنه يي؟ اوس دګل قتل اســـــــــــــــــــــــــــــــــــان دى
بي مالي زموږه بـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــاغ زموږبوستان دى
هرډنډركي غشى ښــــــــــــــــــــــــــــــــــــــخ اوسريي نسته
زمــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــوږكوراوس دګلونوقبرستان دى
--
روحـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــاني ملګريه ! سپينه راته وايه
لـــــــــــــــكه تيرهسي په مينه راتــــــــــــــــــــــــــــــــــــه وايه
داكـــــــــــــــــــــــــــوم زړه وو،چي پرتايي ماشه كش كړه
همدغه خبــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــره سپينه راته وايه
--
ګــــــــــرانه ! نــــــــــــــــــاوې دي په ســـــــــروسترګوژړيږي
ګــــــــــــرانه! زوى د ي لــــــكه ګــــــــــــــــــل هسي رپيږي
ته خــــــبــــــــــريې؟ په هلمندكي نــــــــــــــــن قيامت دى
اســـــــــــــــويلي لكه اورونــــه پــــــــــــــورته كـــــــــــــــــيږي
--
روحــــــــــــــــــــــاني ملګريه! ځه الله دي مــــــــــــــــــــل سه
په مــــــــــــــــــــزاركي دي څــــــــــــــــــــــراغ دايمان بل سه
ابدي ژونددي دســـــــــــــــــــــــــــــتوري په شان روڼ سه
ستاقاتل په ســـــــــــــــــــترګوړوندپه غـــــــــوږوكوڼ سه
روحاني چاشهيدكړ؟
هغه پــــــــوري سپيره كـــــــــــــلي كي
يوڅــــــــــــوسپيره كورونه ښــــكاري
په ډيــــــــــروكي اورونه بـــــــــــــل دي
دې كلي تــــــــــــــــــوردودونه ښكاري
يوكـــــــــــــــــــــورګي پــــدغه كلي كي
لويدلي يي بـــــــــــــــــــــــامونه ښــكاري
څـــــــــــــــه پېښه هغه كــــــــوركي سوې
چي ړنــــــــــګ يي ديـــــوالونه ښكاري
څـــــــــــــــــــــوورځي يي اور،نــــــه بليږي
تـــــياره يـــــي دالانونه ښـــــــــــــــــكاري
دغـــــــــــــــه وران له وينوډك كــــوركي
يوڅــــــــــــــــــــــــــوببرسرونه ښـــــــــــكاري
له چـــــــــــــــــــــــــــانه مي پـــــوښتنه وكړه
دي كـــــــــــــوركي ډيرغمونه ښــــكاري
دې كـــوركي يوه مـــــــــــــوركۍ په ژړا
يــــــــــــــــــوه ناوې سره لاســونه ښكاري
هلته! دوه ګـــــــــــــــــــــلالي ماشـــــــومان
شــــــــــــــــــــــكيدلي ګــريوانونه ښكاري
داكــــــــــــــــــــــــوردروحـــــاني شهيد دى
غمــــــــــجن پرې آسمانونه ښـــــــكاري
ماوې،دابې ازاره چــــــــــــــــــــــــاشهيدكړ؟
وې،قاچاق بردايروئنوښـــــــــــــــــــــكاري
مـاوې.ګمان كوې كوم بل څوك به وي
وې،دښمنان دمســـــــــــــــــــلمينوښكاري
ماوې،خو اوس كمونيستان ورك سوي
وې،كوم قاتل دمـــــــــــــــــــــلتونوښكاري
ماوې،دغه قـــــــــــــــــــــــاتل كليمه وايي؟
وې،په جېبوكي ډالــــــــــــــــــــرونه ښكاري
ماوې،پرېميږده چي ښــــــــــــــه ډيروژاړم
راته ډيرليري ســـــــــــــــــــــلامونه ښكاري
۲۰۰۸\۶\۹
-____________-
ستاښكلا
كـــــــــــــــله رسي ستاښكلاته كه غاټول دي كه ګلاب
داپېښي دي خـــــــــــــوشي تشي ســــــتادحسن دشباب
ستـــــــاخوږو،خوږوخـــــــــبروكي مستي ده څومره ډيره
چي مــــــــــــــــــــــــوندلي چيرته نسي جامونه په شــراب
ســــــــــــتاويناخــــــــــوږه له شـــاتودخوږمنوزړوملهم سي
دخــــــــــــــــوږې ميني پيغام ده د ورورۍ يوښكلي باب
زه يـــــــــــــــــــــوبوټي يم بي سېــــــكه دخزان بادونوسوي
ته باران ته مي سپرلى ســـه ته مي ژوندسه ته مي آب
دواړه سترګي مي ړندې سه چي له تابل لورته ګوري
ته مي لوري دژوندون يي ته مي سوال ته مي ځواب
راسه ! وينه مي سه ساه سه په رګونوكي مي خپورسه
وسيله مي دژوندون سه هم مي وېښه سه هم خواب
زه ف- ث به بختوريم كي مي ســتامينه نصيب سي
كه مي ته غزل ټپه سې كه مي ته حــــــــساب كتاب
ډاكټرفيض الله ثاقب- ۱۳۸۷
محمدلايق سرفراز- ۱۳۸۷\۱۱\۸
داڅـــــــــــــومره تــــــــــــــــــــږئ دانسان دوينو
داســـــــــــــــــــــــــــــوداګردي سي تباه پخپله
په حـــــــــــــــشرګاه به خداى ته څه ووايي
هلته نه توره نه ټـــــــــــــــــــــــوپـــك چليږي
موركۍ يي ژاړي پلاريي پروت په ماتم
په كوركي پاته ســـــوي كونډياني دځوان
دروحــــــــــــــــــــــاني ســــــره مــــووكړى ظلم
ارمـــــــــــاني ولاړى ګــــــورستان ته مظلوم
ښــــــــــــسكاري ظالمه تاپرڅه وويشتئ؟
دادفـــــــــــــــــريادپه نـــــــــــــــــاروستړۍ بلبل
دغـــــــــــــــــــــــــــه وحشت دي شفقت نـلري
دې تـــــــــــــــه انسان بېخي ويــــــــلاى نسو
رب مـــــــــوړانده كړه هم په ژبه ګونګيان
چي دام ګيرنكړئ يــــــــــــــوبل داسي ګُل
شــــــــــهيده ! ستاروح تــــــــــه لېږمه سلام
ستايــــــــــــادګــــــــــــــاربه وي زرين ليكلۍ
ســـــــــــرفــــــــــــــرازنورپه قــــــدرت ندى زما
دايــــــــــــــــوڅوبيته مي دالئ كــــــړل تاته
څلوريزه
زړونه مــــــــــات ښيښه سو،بيابه يي څوك جوړهغه رنګ كړي
درز بې هيڅكله ورك نسي،كې نقاش ســــــــل ځله رنګ كړي
دادوېرټكرۍ نن بياچـــــــــــــــــــاورپرسركئ خـــــــــــــــــوار هلمندته
چي په غــــــــــــــاړه يي لونګ و روحــــــــاني څوك به لونګ كړي
******* عطا محمدسيلاب-هلمند *******
څوك دئ دغه ځوان چي په سرووينوكي لژندپروت دى؟
ســــــــــــورى لكه غلبېل پرخړوخاوروزخمي تن پروت دى
لاس يي د وحشت په ګـــــــــــــــــــــــــــوتوچاورته تړلۍ دى
ښكاري ژړبلبل زخمي سينه نـــــــــــــــــازك بدن پروت دى
اوښــــــــــــــــــــــــــــــكي يي ملغلري څڅېدلي دي ومځكي ته
غرق لكه خوناب په خپل ســـــــــرو وينولالهاندپروت دى
ښـــــــــــــكاري يي په خوله كي څووړې وړې سلُګۍ راته
دالكه چي خــــــــــــــــوار ژړ روحاني پرځكندن پروت دى
وينم يي زخـــــــــــــــــــــــــمونه دګـــــــــــــــــوليوپرښايسته بدن
يودچړې زخم يي پرسپين نازك ګــــــــــــــردن پروت دى
څـــــــــــــــــــــــــــــــــــه به درته وايمه مـــــرګيه دادي څه وكړه
زمــــوږ ګل روحـــــــاني نن په لحدكي زندوبندپروت دى
ولاړۍ يــــــــــــــوبلبل مودبـــــــــــــــــوستانه نن زهـــيرولاړئ
ځـــــــــــكه په ژړا اوپه فــــــــــــريادټــوله هلمندپروت دى
پــــــام كــــــــــــوه لـحده ته خبريي څوك مودرويستى؟
غيږكي دي بشريــــــــــونازولۍ آرمـــــــــانجن پروت دى
ډيرخيال يي ســـاته چي اوس يي ته رانه زهير نكړي
يــــولاس يي پرزړه بل يي دګران زوى پرلمن پروت دى
غــــــــــــــواړئ رانه اوس ملګرو دعــانورڅه به څه وكړي
نن ستاســــودعاته كـــــــــــږې سترګي آرزومندپروت دى
وچي ســــــولې اوښكي
