له یوه سپېره کلی څخه را پاڅېد .دپاکستان په مشوره یې دشهید داود خان پر ضد بغاوت پیل کړخو هیڅ چا ونه ویل چې پردی پاله وه ،انحصارګر ،خودخواه ،سرتمبه او دوړې سیمې سنتی فرهنګ امر وه. هغه د افغانستان به قومونواو قبیلو کې ژوره پوهه او درایت نه درلود .هغه هیڅ کله د افغانستان په رسمی ژبه پښتو خبرې نه کولې.هغه دافغانستان له اسلامې اوملی قیام سره په ډول ډول چلونو لوبې وکړلې هغه په یوه لاس کې دیوه ختکی پرځای د درېوو خټکیو نیولو هڅه کوله . د هغه دمبارزې ستراتیژی او تاکتیک ماشومانه وه.داچې بلویان څه وایی داهم د سرتمبګی ، هیاهو او د انحصار خبره ده وایی چې مشک هغه دی چې خپل ځان وښیې نه چې عطار ووایی!حیف دکابل ادارې ته چې هرچاته دشهید لقب ورکوی اودهرچا سالګره اوتلین لمانځی.وایې عاقبت ګرګ زاده ګرګ شود ،ګرچه با ادمې بزرګ شود. غله اورهزن یې سره راټول کړل. خپله نیم کله بیسواده او په نوم باسواده سره یو خای شول یودبل شاته کلک ددې لپاره ودرېدل چې :لومړی. په ړندو کې یو سترګ هم پاچا کیدای شی دوم . دسیمې موقعیت اوسیمه دنورو اړیکو امکانات نه لری دریم.یولاس خلک ، ډیر غریب او وږی دی او هرڅه دوی ته د منلو وړ دی څلورم. هرډول مالی امکاناتو ته چمتو دی او غنیمت یې ګڼی. پنځم .یووالی یوازینی چانس دی چې ددوی ګټې خوندی کوی .شبږم. دسیمه ایزو او بهرنیو واحد امر وه او هرڅه یې خپل خان پورې منحصر کړی ول ځکه بل سیال یې نه درلود . اوم. د ربانی سره یې خپلوی درلوده . اتم .بهرنیو خبر یالانو ته یی دخپل شهرت او کمپاین لاره وموندله .نهم . خبریالان یې په تحفو نازول . لسم .دسالنګ تو نل یی له روسانو سره د خپلو ګټو د باج ګیرۍ او سیاسی اهدافو مرکز وګرځاوه .یوولسم .دبهرنیو استخباراتی تبلیغاتوته یې غوږ نیوه اودهغو په ډهل یې ګډا اونڅا کوله . ملګرو ملتو کې دایمی نماینده سور پرچمی ظاهر طنین کېنولی وه په لومړیو وختو کې یې دپښتنو په زور مشهوره شو .خپلو ګټو او خلکوته یې له همغه وخته کلکه پاملرنه وه .پښتانه یې دجهاد له وخته کمزوری ، بې اتحاده او ناکام بلل سره ددې چې پښتنو احمدشا
پاللی او نامتو کړی او ارجل پښتانه اوس هم د بدې تمې په هیله ورسره ولاړدی .دهغه طرحه همداسې وه لکه څنګه چې وشوه !دکابل ښار کې ډېر کم پنجشریان یاغلام بچه ګان مېشت ول .اوس وګوری ! دکورونوشمېرې او نور مالی برخې ددې ښار هره برخه کې دچا په زور غصب شوې دی څو ځلی وپلورل شول؟دکابل ښار هویت چا بدل کړ؟ او چا په شنه زور لاندې کړل؟ د بصیر سالنګی عصری سپینه ماڼی دکوم ځاي محصول دی؟دخلیلی قومو کور چا دیزاین کړی؟ دمرکزی حکومت ټول مهم کلیدی مقامونه او څوکۍ چا سره دی؟ پرچمیانو سره چا سازش وکړ او د کابل ښاریان چا له ربانی سره په مرسته یو ځای قتل عام کړل ؟. بېسواده جاهل ،ګونګ، نالوستی بسم الله محمدی چا پادوان نه نیوه خو ده راوست چې وروسته ددفاع وزیر وتاکل شو ،دا بل کوږ خولی امرالله اماتور ته یې پسې ګوری .همدارنګه دبه پزی احمق فهیم د ان جی او دقراردادیانو دایمی دلال او د کورونو ملاک چې کرزی ته یې دڅپېړې منت اوګواښ وکړ . دغه د خټو زمری که د پښتنو په څېر غښتلی پوهان ، سیاستوال او هوښیار کسان درلودای نو کابل به یې کوڅه په کوڅه دپنجشیریانو کور ګرځولی وه .د احمد شاشخصی تجارت د زمردو اولاجورد و برنامې د سفارت لخوا معامله کېدلې.احمدشاه خپل حق له برهان الدین ربانی کابل وژونکی څخه په نخرو اخیست د روسانو ټولې زړې وسلې یې تار ومار کړې هو! احمدشا په ړندو کې یو سترګی پاچاوه.داحمدشا پټې او ښکاره معاملې له روسانو او نړۍ سره دده په سویه او پوهه څېړل کېدې هرچاته اوهر بوټی ته یې لاس اچوه .پټ سفرونه یې وکړل امریکې ته یې پټ مکتوب لیکلی وه او کوښښ یې داوه چې له اخوانیتوب خان وژغوری.نور څه وکړی؟ د پنجشېر څو کلی یی ولایت باندې بدل کړل .په وار وار یې دپاکستا ن مېشت تنظیمونه ټکولی او کلکې نیوکې یې ور باندې کړی دې .خوپه عین زمان کې یې د ربانی له لارې هرڅه ترلاسه کړی دی زه نه پوهېږم چې ددولسم یا د پوهنتون دلومړی ټولګی له محصل څخه بله څه تمه کیږی ؟او داملت ولې دغه انډیوال څخه معجزه جوړی؟ وایی چې څا کیندونکی خپله څا کې دی؟ احمد شاه څومره چې تبلیغ شو او وپېزندل خوکابل ښار یې هم لوټ کړ دومره کار یې نه دی کړی چې د حکومت نفس هم په سالګرو وخوت . دملت په دالرو یې د کا بل قراردادیان وپړسول .یو پټی رشقه یې وخوړله خو موږ اوس لا هم خوسکی بولو!
اتل نور څه کړی وای ؟هیڅ څوک خپل کسان ،خپلې ګټې، خپل ماحول او چآپېریال بل چا ته نه پرېږدی . احمد شا داکارونه وکړل خو سره له دې کارونو سره یې وزرونه هم وکړه او خپل ځان یې خپله ورک کړ یاپه بله اصطلاح خپل ځان يې څا کې وغورځاوه اوس لافې او پټاکې هیڅ ګټې نه لری . داحمدشاپه نسبت کوم یوه پښتون رهبر خپل پښتون ته زمینه برابره کړې او مرسته یې ورسره کړې ده په کوم بیوزلی یې لاس نیولی حال داچې به کلکه رتلی او تخریب کړی ېې دی!!!یو ستر مثال یې کرزی دی چې لاړ او نور یې هم ونازول لومړې جمله پښتووایې دوهمه کې فارسی ته ګام اچوی خو دغه سلیقوی نزاکت هیڅ اغاز ، انجام او منطقی دریځ نه لری یوه چاپلوسه ، مرموزه او له فریب ډکه انګېزه ده چې عامه بیانیو کې هم کم فارسی ژبی دغه دوګانه ګی حرکت کې راڅرګندیږی او پښتو ته په کرکه ګوری.که دغه کرکه نه وای نو احمد شا د روسانو اوربند نه کاوه اودشمال شورا نه جوړیده.کله چې طالبان سقوط کوی بیا دشمال بنچخ ګلم جم ایتلاف له امریکا ءسره دخپلوی مزی ټینګ کوی او ځانونه لکه هندوان او دفلیپین خلک دامریکا سکنی ګڼی. دبن منحوسه ککړې معاهده کې یونس قانونی د پنجشیریانو په استازیتوب ناز کوی دغه طلایی چانس هم له بې کفایتی له لاسه ورکوی ،لږ شاته وګوری او بې طرفانه قضاوة وکړی .داحمد شا اجنداوې ډیرې خلاف دعقایدو ، فرهنګ ،کلتور او ددې بهادر ولس متین عزم وې.احمد شاکه هوښیار اوځیرک وای ده ته په کار وه چې دافغانستان ګوټ ګوت ته تللی وای او خپل دریځ یې له خلکو سره شریک کړی وای داخلک دځان کړی وای .احمد شا باندې دکارغه چل وشو دبل چا پېښې یې کولې خپلې یې له یاده ووتلې. دانجینییراستاد عبدالله وردک د سیاسی کارپوهانو په مقاله کې د احمدشا خلک او ډله پېژندل کیږی .لنډه داچې دکړکېچونو ستره ناروغي ده چې ګرمه باجه او نغاره یې لا ډنګول کیږی.
