له امریکا سره د خبرو لپاره طالب مرکچیان څوک دي؟
په دې وروستیو کې د طالبانو او امریکایانو د مخامخ خبرو لړۍ چټکه شوې. د راپورونو پر اساس د تېرې چارشنبې، پنجشنبې او جمعې په ورځو د دواړو لوریو استازو د قطر هیواد په پلازمینه (دوحه) کې درې پرلپسې اوږدې ناستې کړي.
تر دې یوه میاشت وړاندې په اکتوبر میاشت کې هم طالب او امریکايي پلاوو کتلي وو.
امریکایانو له طالبانو سره د خبرو لپاره د زلمي خلیلزاد په مشرۍ یو پلاوی ګومارلی، چې په ترکیب کې يې د هغه هیواد د ملکي حکومت، نظامي او استخباراتي ارګانونو غړي شامل دي.
خو دا چې د طالبانو مرکچي پلاوی څوک دی، نن ټکی اسیا یې په اړه معلومات راغونډ کړي او د هر یوه د لنډې پیژندنې په شکل یې وړاندې کوي.
د طالبانو په اداري تشکیلاتو کې (سیاسي دفتر) د مذاکراتو، خبرواترو، سولې او بهرنيو هیوادونو سره د اړیکو لپاره مسئول جهت ټاکل شوی. که څه هم د سیاسي دفتر ګڼ اعضاء او منسوبین لري، خو په اداري لحاظ (۸) کسان د مذاکراتو په میز له امریکایانو سره د مخامخ ناستې لپاره ګومارل شوي چې د «مذاکراتي ټیم» په نامه هم یادیږي.
د طالبانو د مذاکراتي ټیم د غړو لنډه پیژندنه په لاندې ډول ده:
۱.شیر محمد عباس ستانکزی:
شیرمحمد عباس ستانکزی د مرحوم حاجي پادشاه خان زوی، په ۱۳۳۸ هـ ش کال د لوګر ولایت د برکي برک ولسوالۍ په عباس کلي کې زیږېدلی دی.
ابتدايي زده کړې يې د خپل کلي په جومات او د کابل په عمراخان ښوونځي کې ترسره کړي او د کابل حربي ښوونځي څخه فارغ شوی دی.
د سردار محمد داود خان لخوا د نورو افغان محصلینو سره یوځای د لوړو نظامي زده کړو لپاره هندوستان ته ولیږل شو او په ۱۳۶۰هـ ش کال د تعلیم له بشپړولو ورسته د شوروي اشغال پرخلاف د جهاد لیکو ته وروګرځید.
په جمعیت اسلامي او اتحاد اسلامي ګوندونو کې يې د نظامي استاذ په توګه دندې ترسره کړي، او په ۱۳۶۴هـ ش کال د اتحاد اسلامي د جنوب لویدیځې حوزې نظامي آمر و. نوموړي د قلات په عملیاتو، د کندهار هوايي ډګر په عملیاتو، د لښکرګاه په عملیاتو او نورو لویو عملیاتو کې برخه اخیستې او له هماغه وخته یې د ملابورجان، ملا مشر، ملا محمد رباني او نورو پخوانیو طالب مشرانو سره پیژندګلوي درلوده.
په ۱۳۶۹هـ ش کال د حرکت انقلاب اسلامي ګوند د عمومي نظامي مسئول په توګه وټاکل شو او د نجیب د حکومت تر سقوطه په همدې دنده پاتې شو.
د تنظیمي جګړو پر مهال په کور کښیناست، کله چې د طالبانو تحریک راپورته شو ورسره یوځای شو. د طالبانو د واکمنۍ پرمهال لومړی د کندهار ولایت د خارجه ارتباط مرستیال و، بیا په کابل کې د بهرنیو چارو وزارت د معین او بیا د عامې روغتیا وزارت د معین په توګه دندې ترسره کړي.
په افغانستان کې د امریکایانو د نظامي یرغل او د طالبانو د واکمنۍ تر نسکوریدو وروسته یې یو ځل بیا په نظامي او سیاسي مبارزه لاس پورې کړ، په لومړي سر کې د طالبانو د سیاسي کمیسون غړی و، بیا یې مرستیال او له ۲۰۱۴م کال راهیسې د سیاسي دفتر رئیس دی.
شیر محمد عباس ستانکزی د طالبانو د سیاسي دفتر د مذاکراتي ټیم د مشرۍ دنده هم په غاړه لري.
۲.مولوي عبدالسلام حنفي:
مولوي عبد السلام حنفي د علی مردان زوی په ۱۳۴۸ هـ ش کال کې د فاریاب ولایت د درزاب ولسوالۍ په ګردن کلي کې زیږیدلی دی.
لومړنۍ زده کړې یې د شیربیګ په ښوونځي او د خپل کلي په مدرسه کې او همداراز د سیمې له علماوو نه کړې دي. بیا یې د ګاونډي هېواد پاکستان د پېښور او کراچۍ په مختلفو مدرسو کې درسونه ویلي او همدارنګه یې تدریس هم کړی دی. په ۱۴۱۴هـ ق کال د دارالعلوم کراچي څخه فارغ شو او بیا یې د بهاولپور د طاهروالي په مدرسه کې د یو کال لپاره تخصص کړی.
کله چې د طالبانو تحریک را وټوکید، مولوي عبدالسلام حنفي له خپلو طالبانو سره یوځای شو. لومړی یې د فراه ولایت د تعلیم او تربیې د رئیس په توګه دنده ترسره کړه، بیا کله چې کابل د طالبانو لاس ته ولوېد د معارف وزارت سرپرست او بیا د همدې وزارت تدریسي معین وټاکل شو. همداراز په کابل پوهنتون کې د اسلامي ثقافت مضمون د استاذ په توګه هم پاتې شوی.
په افغانستان د امریکا نظامي یرغل او د طالبانو د واکمنۍ تر نسکورېدو وروسته د جوزجان ولایت لپاره د طالبانو نظامي مسئول و، بیا د طالبانو د سیاسي کمیسون غړی شو او اوسمهال د طالبانو د سیاسي دفتر مرستیال دی. نوموړی د طالبانو د رهبري شوری په غړیتوب سربېره د مذاکراتي ټیم غړی هم دی.
۳.مولوي شهاب الدین دلاور:
مولوي شهاب الدین دلاور، د مرحوم مولوي سید اکبر دلاور زوی په ۱۳۴۱هـ ش کال د لوګر ولایت په مرکز کې زیږیدلی دی.
دیني زده کړې يې له خپل پلار او د لوګر ولایت په مختلفو مدرسو کې ترسره کړي. د کمونیستي کودتا نه وروسته له خپلې کورنۍ سره پیښور ته مهاجر شو. په ۱۳۶۲هـ ش کال د اکوړي خټک له دارالعلوم حقانیه څخه فارغ او د پیښور په مختلفو دیني مدارسو کې یې تدریس کړی.
د طالبانو د واکمنۍ پرمهال په پیښور کې جنرال قونصل و، بیا په اسلام اباد او ورپسې په سعودي عربستان کې سفیر پاتې شوی. دغه راز یې د سترې محکمې د قضايي مرستیال او د کندهار ولایت د تمیز ریاست دندې هم ترسره کړي.
په افغانستان د امریکا د نظامي برید او د طالبانو د واکمنۍ تر ړنګیدو وروسته د سیاسي کمیسون غړی وټاکل شو. نوموړی د طالبانو د مذاکراتي ټیم غړیتوب هم لري.
۴.قاري دین محمد حنیف:
قاري دین محمد حنیف حنیف د مرحوم قاري محمد نذیر زوی، په ۱۳۴۲هـ ش کال د بدخشان ولایت د یفتل سفلی ولسوالۍ په ارزنچي کلي کې زیږیدلی.
ابتدائي دیني زده کړې يې له خپل پلار څخه کړي او په ۱۲ کلنۍ کې يې د قرآن کریم حفظ تکمیل کړی.
د کمونستي نظام تر راتګ وروسته یې له هیواده هجرت وکړ او د پیښور په مختلفو مدارسو کې يې د دیني زده کړو لړۍ وِغځوله او په عین حال کې يې د شوروي اشغال پر خلاف په عملي جهاد کې هم ونډه اخیسته.
د طالبانو تحریک سره له لومړیو ورځو ملګری شو. د طالبانو د واکمنۍ په لومړیو درې کلونو کې د پلان وزیر و او بیا د عالي تحصیلاتو د وزیر په توګه وټاکل شو.
په افغانستان د امریکايي یرغل نه وروسته یې د بدخشان ولایت لپاره د طالبانو د نظامي مسئول په توګه دنده ترسره کوله. بیا د سیاسي کمیسون، چې اوس په سیاسي دفتر بدل شوی، غړی وټاکل شو. نوموړی په مذاکراتي ټیم سربېره د طالبانو د رهبري شوری غړی هم دی.
۵.محمد سهیل شاهین:
محمد سهیل شاهین د حاجي غلام محمد احمدزي زوی، په ۱۳۳۱هـ ش کال د پکتیا ولایت په احمداباد ولسوالۍ کې زیږیدلی دی.
د کابل پوهنتون، له انګلیسی ډیپارټمنټ څخه یې لیسانس تر لاسه کړی، په اداره او تجارت او همدا راز په ژورنالیزم کې ډيپلومه لري.
د پخواني جهاد پرمهال د فرهنګي مبارزې د ډګر فعال پاتې شوی او په ګڼو مجلو کې يې لیکنې خپرې شوي. نوموړی په پښتو سربېره په انګلیسي ژبه هم لیکنې کوي.
د مولوي نصرالله منصور د حرکت اسلامي تنظیم اړوند مجلې (خدام الفرقان) او اخبار (Voice of Mujahid) مدیر او همدا راز د مجاهدینو د اوه ګوني اتحاد لخوا د خپریدونکې مجلې (Jihad Raise) مدیر پاتې شوی. نوموړي د مولوي نصرالله منصور د حرکت اسلامي تنظیم د سیاسي کمیټې د مرستیال په توګه هم دنده ترسره کړې.
د طالبانو د واکمنۍ پرمهال د (Kabul times) ورځپاڼې رئیس و. بیا په نیویارک کې د ملګرو ملتونو لپاره د افغانستان د نمایندګۍ مرستیال و. وروسته په اسلام اباد کې د افغان سفارت د مرستیال په توګه وګومارل شو.
د طالبانو د واکمنۍ تر ړنګیدو وروسته یې په فرهنګي برخه کې په فعالیت لاس پورې کړ او د طالبانو د الاماره ویبپاڼې د انګلیسي برخې مدیر پاتې شوی.
نوموړی فعلا د طالبانو د سیاسي دفتر غړی دی او د مذاکراتي ټیم غړیتوب هم لري.
۶.محمد زاهد احمدزی:
محمد زاهد احمدزی د الحاج میرافغان زوی دی، په ۱۳۵۲هـ ش کال د لوګر ولایت د خوشي ولسوالۍ په دوبندۍ کلي کې زیږیدلی دی.
دیني زده کړې يې د پيښور په دارالنجات مدرسه کې کړي. د شوروي اشغال په وړاندې یې د حرکت انقلاب اسلامي تنظیم په لیکو کې جهاد کړی.
د طالبانو د واکمنۍ پرمهال په اسلام اباد کې د سفارت ډیپلومات و او د واکمنۍ تر سقوط وروسته د طالبانو د رهبري شوری او سیاسي دفتر غړی شو. نوموړی د طالبانو د مذاکراتي ټیم غړی هم دی.
۷.ملا محمد فاضل اخوند:
ملا محمد فاضل په ۱۳۴۵هـ ش د روزګان ولایت په چارچینو ولسوالۍ کې زیږیدلی.
د طالبانو د واکمنۍ پرمهال د ملي دفاع وزارت معین او لوی درستیز و.
په افغانستان د امریکايي یرغل په لومړیو ورځو کې د عبدالرشید دوستم لخوا په دوکه ونیول شو او بیا امریکایانو ته وسپارل شو. نوموړی په ۱۱/ ۱/ ۲۰۰۲م تاریخ د کیوبا ګوانتنامو زندان ته ولیږدول شو.
په ۳۱/ ۵/ ۲۰۱۴م تاریخ د یو امریکايي بندي (بوبرګډال) سره د تبادلې په نتیجه کې د څلورو نورو طالب مشرانو سره یوځای ازاد او قطر ته انتقال شو.
د روانې میاشت په سر کې د طالبانو د سیاسي دفتر عضو وګرځید او په عین حال کې له امریکایانو سره د مذاکراتي ټیم غړی هم دی.
۸.ملا خیرالله خیرخوا:
ملا خیرالله خیرخوا د مرحوم سید ولي زوی په ۱۹۶۷م کال په کندهار ولایت کې زیږیدلی.
دیني زده کړې يې د اکوړه خټک په دارالعلوم حقانیه مدرسه کې کړي.
د طالبانو د واکمنۍ پرمهال یې د هرات والي او د کورنیو چارو وزیر او د طالبانو د ویاند په توګه دندې ترسره کړي.
نوموړی په ۲۰۰۲م کال په پاکستان کې ونیول شو او بیا امریکایانو ته تر سپارلو وروسته په ۱/ ۵/ ۲۰۰۲م تاریخ د کیوبا ګوانتنامو زندان ته ولیږدول شو.
په ۳۱/ ۵/ ۲۰۱۴م تاریخ د یو امریکايي بندي (بوبرګډال) سره د تبادلې په نتیجه کې د څلورو نورو طالب مشرانو سره یوځای ازاد او قطر ته انتقال شو.
د روانې میاشت په سر کې د طالبانو د سیاسي دفتر عضو وګرځید او په عین حال کې له امریکایانو سره د مذاکراتي ټیم غړی هم دی.