فصل اول
مهارت هاو معلومات در مورد توليد نباتات مزروعي


 
  : 1-1 زراعت و تاريخچه آ ن:
             قبل از اينکه به ائرايه تاريخچه زراعت بپردازيم بهتر خواهد بود تا چند اصطلاح که ذکر آن ضرور ي ميبا شد ياد آور شويم .
زراعت :  زراعت عبارت از کشت نمودن مزارع به شمول تمام عمليات مزرعه وي و تنظيم آن به منظور توليد موفق محصولات نباتي و حيواني مي باشد.
زراعت مي تواند طور ې تعريف گردد که علم استفاده واستعمال  نباتات راگويندکه انرژي آفتاب را به توليدات نباتي تبديل نموده و ذخيره شده بتواند ، توسط انسانها د ر جا ها ي ديگر و يا در اوقات بعدي بعد از ذخيره مورداستعما ل قرارگيرد

الف:  زراعت :
      زراعت محور اصلي انکشاف اقتصادي را تشکيل ميدهد. زراعت غذا را تهيه مينمايد مثلا( نان ، کيوري ، برنج ، شير ، گوشت ، تخم  ، ميوه جات ، و سبزيجات ) لباس ، پنا گا ه   و غيره ضروريات براي بشريت که در تغذيه حيوانات وحشي و اهلي نيز شامل است .زراعت يک شغل عمده بوده و اکثريت نفوس جهان به زراعت اشتغال داراند . هم چنان منبع براي کاريابي است ، مانند اينکه در کشورهاي مختلف  در امور کشاورزي استخدام صورت ميگيردزراعت در تداوم عوايد صادراتي سهيم است . مواد خام را براي فابريکات تهيه مي دارد ،و يک مارکيت عمده براي توليدات کارخانه جات مي باشد . چيزيکه توسطه زراعت توليد مي گردد و اقعا تاثير عمده ئ بالاي خوشي ها ، سعادت و رفاه و غير وابستگي هاي مردم مي گذارد. براي انکشاف بخش هاي ديگر اقتصادي ، زراعت يک انجن رهبر ي کننده يا راننده در تمام کشور هاي پيشرفته بوده وهم چنان در کشور ها ي رو به انکشا ف مانند افغانستان تا مدتي خواهدماند.
 
ب : اگرانومي  :
      عبارت از علميست که با توليد نباتات مزروعي و تنظيم مزرعه سروکارد دارد. اکثرا شامل توليد نباتات مزروعي ، نسلگير ي نباتي ، فزيالوژي نباتي و بايو تکنالوژي ( که با توليد ورايتي هاي جد يد سروکاردارد) ،  تنظيم خاک و حاصلخيزي آن ميباشد

ج : متخصصن زراعت :
      به شخص گفته مي شود که  زمين را کشت ميکند و نباتات را توليد مي نمايد و يا اينکه حيوانات را نگهميدارند.ويا بطور خلاصه شخص ماهريکه وظيفه توليدنباتات و اداره فارم را به عهده دارد.

د :  اگرانومست:
   شخص ماهر ويا  دانشمند يکه مزارع وفارم ها را تنظيم ونباتات مزروعي  را توليد مي نمايد.  

ه : محصول :
      طوري تعريف مي گردد که (هر نباتيکه به يکي ازمقاصد مورد استفاده انسان قرار مي گيرد کراپ گفته مي شود) اما بصورت عام طوري تعريف مينما يم " عبارت از نباتا تيکه توسط انسان استعمال ميگردد وکشت يا بذر آن اقتصادي باشد " ما نند ما تخم ها، ميوه ها ، ريشه ها ، برگ ها ، و حصص ديگر محصول مهحيث غذا مورد استفاده قرار مي دهيم . هم چنان بعضي تخم ها ، برگ ها، ساقه ها و قسمت هاي ديگر نبات ونباتات وحشي که دوباره توليد تخم مي نمايند بحيث غذا و در تغذيه حيوانات خويش مورد استفاده قرار ميدهيم .بعضي از حصص نباتات و توليدات نباتي توسط انسانها به مقاصد مختلف مورد استفاد ه قرار ميگيرند مانند تهيه لباس ،پناگاه ، مواد سوخت ، ادويه ، مصالحه جات ، تيل و مقاصد متعدد ديگر . گندم ، برنج ، جواري ، نخود ( چنه) ، نسک ، سه برگه ، شبدر، ،افتاب پرست ، کچالو، باميه ، بادنجان سياه ، سيب ، انگور و مثال هاي   از محصول يا کراپ  مي باشند.

و:   وظيفه اگرانومست :
       اگرانومست مسؤليت ازدياد حا صلات نباتات را به منظور ايجاد مصؤنيت غذائ ، دور نمودن فقر ، بلند بردن معيار زندگي دهاقين  مي با شد که تمام اين فعاليت ها به بر قراري صلح مي انجامد . وظيفه اگرانومست اينست که نباتات را نسلگيري و تکنالوژي مناسب توليد نباتات را که شامل ايجاد ورايتي هاي اصلاح شده نباتي و عمليات بهتر زراعتي بوده ، به مردم رهنماي کند تا سطح توليدات بالا رود.

ز   : مصؤنيت غذائ :
            غذا کافي با قيمت ها ي مناسب به تمام اهالي  يک منطقه ، ولايت و يا يک کشورمي باشد

ه : تحقيق در اگرانومي :
    قبل از سا ل 1900 ميلادي تحقيقات در نباتات مزوعي بواسطه متخصصين نباتات، کيميا دانها و فزيک دان ها اجرا مي گرديد . تحقيقات سيستيماتيک باايجاد ستيشن هاي تحقيقاتي زراعتي ايجاد گرديد که در قرن 20 ما هرين زراعت و اگرانومست ها تحقيقات خويش را در موارد اتي اغا ز نمودند:

الف : اصلاح نمودن  ورايتي هاي نباتات مختلف
ب   : انکشاف تکنالوژي مناسب توليد نباتات

    تحقيقات زراعتي و اگرانوميکي ضروري بوده تا مشکلات دهاقين را حل نمايند و پيکيج هاي اصلاح شده تکنالوژي توليد ي براي نباتات مختلف را ايجاد ومعرفي نمايند. هم چنان در ازديادحا صلات و تقويه درامد ويا عايدات دهاقين ضروري پنداشته مي شود، مصارف تو ليد ي را کمتر ساخته ، کيفيت توليدات را اصلاح مي نمايد. و تداوم توليد حا صلا ت به نسل هاي آيند ه را ازدياد مي بخشد . به منظور متداوم ساختن  توليدات زراعتي يکي از اهداف عمده محقيقين بايد حفظ منابع طبيعي ، پاک بودن محيط و مصؤنيت غذائ باشد .

و : تاريخچه زراعت :
    در ابتدا بشرمتکي بشکار حيوانات وحشي بودند ، از  برگ ها ، ريشه ها ، تخم ها ، توت و ميوه جات استفاده مي نمودند. بعد از يک دوره طولاني زند ه گي بالاي ميوه جات وحشي توت هاي وحشي و بالاي شکار ، به اثر ازدياد جميعت تهيه مواد غذائ ضرورت مردم را تکافو نه نمود. بشر در سدد اين شدتا جا هاي را به خاطر مسکن گزيني خويش انتخاب نمايند که  به آساني بتوانند نباتات مورد نظر خويش را  بذر ومحصولات حيواني شانرا بدست آوردند .
بهمين شکل انسانها جاهاي مناسب را برا ي بودوباش  خويش وتوليد نباتات انتخاب وشروع به کشت و کارنمودند، کشت و کار معمولا در جا ها ي آغاز گرديد که نزديک به منابع آب بودندو نباتات درآنجا نمو خو ب داشتندو واينکه زراعت از شرق ميانه اغاز گرديده دور ازامکان نيست.

ز:  تاريخچه توليد نباتات مزروعي :
        توليد نباتات با اهلي ساختن نباتا ت شروع گرديد تا تهيه ويا توزيع طبيعي غذاوتوليدات ديگر را ياري رساند. دهاقين قرن ها ي گذشته  در يافتند که فن توليد نباتات رابا مشاهدات ، تجارب وطورتصادفي انکشاف دادند. آنها مشاهده نمودند و بخاطر سپردند که نباتات در جا هاي اصلي خويش مي رويند ( وقت سبز شدن نباتات راآموختند) ، از ساحات آبياري شده حاصلات خوب بدست آوردند ( دريافتند که آبياري براي نمو نباتات بسياري مهم بوده ) ، نباتات در نزديکي تجمع با انباري مواد عضوي خوبتر روئيدند و نموي بهتر نمودند ( ضرورت به استعمال کود هاي حيواني کشف گرديد)و هم چنان ديده شد که در مزارع گندم  بعضي خوشه ها ي گندم نموي بسيا ر خو ب و دانه ها با سائز بزرگ تشکيل داده اند ( دريافتند که انتخاب در خوشه ها ضروري مي باشد).
انتخاب در ابتدا صورت گرفت به اهلي ساختن نباتات انجاميد. فن توليد و کشت نباتات  از نسبت به مدنيت اوليت داشته و تاحال بدون تغير وحتي يکسان باقي مانده است فن توليد نباتات از والدين  به اولاد انتقال يافته و دهاقين تا حال چنين روش ها را در توليد نباتات تعقيب مي نمايند. اصل ضروري فن توليد نباتات ذيلا تذکر رفته است .
1. جمع آوري و نگهداري تخم نباتات مورد نظر جهت کشت آن در فصول بعدي.
.2 از بين بردن تمام انواع نباتات که در مزرعه مي رويند . قطع و سرشاخ بري نباتات  بش ها  درختان و علف ها .
3. شخم زدن خاک (شوردادن خاک) به منظور آ ماده ساختن بستر تخم در خاک،  مانند قلبه کردن ، خيشاوه کردن ، کندن و چپه نمودن خاک و غيره.
7. بذر نمودن تخم وقتيکه هوا و موسم براي سبز شدن تخم و بعدا به نمو و انکشاف آن مساعد ميگردد مثليکه قبلا تجربه گرديده است ، استعمال طريقه هاي مناسب ،  اندازه تخم ريز با عمق مناسب بذر.
10. از بين بردن گياهان هرزه بواسطه خيشاوه کردن ، قطع کردن واز بيخ کندن بته ها.
12.  آبياري نباتات وقتيکه مزرعه به آب ضرورت پيداکند.
13.  استعمال ويا تطبيق کود هاي حيواني تا نباتات نموي بيشتر نمايند و حاصلات آن زياد گردد.
14. حفاظت ونگهداري نباتا ت از دشمنا ن طبيعي شان .
15. درو نمودن نباتات وقتيکه به پختگي برسند ويا به مرحله ئ رسيده باشد که استعمال آن مناسب باشد.
16. جمع آوري ،17. ميده نمودن ،18.پروسس و ذخيره حا صلات بدست آمده . ماشين الات فارم  کار مزرعه را سرعت مي بخشد که در آنصورت يکنفر با استعمال ماشين الات مانند تراکتور ،19.تخم پاش ،20. يپر ،21. تريشر ،22. کمبائن ،
23.  سپريروغيره ساحه زيادي را تحت اداره خود آور ده مي تواند. ماشين الات فارم دهاقين را قا در مي سازند تا کار ها را به طريقه هاي مناسب و به اسرع وقت با زحمت  کم اجرانمايد.

ح : توليد نباتا ت منحيث يک علم :
     در ابتداء توليد نباتات اصلاح شده نتيجه تطبيق موفقانه و مؤثر علم نباتات/ کيميا ، وفزيک در مراحل مختلف مي باشد . اگرانومي منحيث يک علم (سا نس ) در اوائل قرن 20 با تطبيق علوم هماهنگ کنند ه طبيعي و بيالوژيکي در توليد نباتات رول مهم داشته است. قبل از 1900 متخصصين اگرانومي به حيث بوتانست ها ، کيميادان ها ،و فزيک دانه ها تربيه (تريند) گرديده بودند وتحقيقات قبل از آ ن  در اوائل قرن 20 توسط بوتانست ها ، کيميادان ها ،و فزيک دانه ها و دهاقين علاقه مند  اجرا گرديد و هم چنان توسط باغداران که بعدا با توافق اگرانومست ها گرديدند .

: 1-2اهميت نباتا ت مزروعي:
     نباتات مزروعي براي انسان غذا و براي حيوانات خوراکه و همچنان براي انسان الياف براي لباس ، ومواد سوخت ادويه ، چربي و مواد براي سرپناه آماده نموده داراي اهميت مي باشد . نباتات مزروعي حدود 90-97 فيصد ساحه کشت نباتات را در بر گرفته . نباتات غذائ نان ما را تهيه نموده و ضمنا برنج، ماش، لوبيا ، روغن و بوره ما را تهيه ميکند . نباتات  خوارکه حيواني که براي محصولات حيواني ضروريست تهيه ميکند مانند شير ، گوشت  ، تخم  وغيره . نباتا ت مزروعي وسيله معيشت براي قسمت زياد نفوس بوده و حيات دهاقين از توليدات ان تامين ميشود . نباتا ت مزروعي برا ي  اعضاي فاميل وبه ديگران  کار فراهم  ميکند نباتات براي صنائع مواد خام تهيه کرده و در عين زمان توليد منابع را مصرف ميکند توليدات نباتي صادر شده و اسعار خارحي را حاصل ميکند . توليد مزيد نباتي وا ردات محصولات نباتي را کا هش داده هم چنان توليد نباتا ت خيلي از مواد را مصرف کرده و پا کيزگي محيط را تضمين ميکند و محيط را ستره و گوارا ميسازد . نبات ت کاربندائ اکسايد  هوا را مصرف کرده و هوا را صاف ميسازد  يک محصول متوسط هواي محيط نزديک را با ارتفاع 550 متر روزانه صاف ميسازد . نباتا ت تاثير بخصوص درموسم گل محيط سا لم و گوارا و دلپذيرآماده ميکند . نموي نباتا ت از سيل بردگي جلوگيري نموده و بخاطر کم ساختن گرد و خاک محيط را مطبو ع مي سازد . چيزيکه با لا ي نباتا ت واقع ميشود سعا دت آزادي و خوشبختي  انسانرا متاثر ميسازد – نباتا ت منبع خيلي مهم و ارزان غذا براي دهاقين و ساير مردم  ميباشد.
  
 الف : نفوس و تهيه مواد غذائي :
    غذا مجموعي که به منظور تغذيه اعضاي يک فاميل در يک ولايت ويا يک کشور ضروري مي باشد مي توانيم از معادلات ساده ذيل محاسبه نمايم:
مواد غذائ مجموعي مورد ضرورت =  تعداد افراد x   مقدار غذا ي مورد ضرورت براي يکنفر
وقتيکه نفوس زياد مي گردد ضرورت به مقدار مجموعي مواد غذائ يک خانواده ، ولايت ويا کشور با لامي رود . درينصورت بايد مواد غذائ بيشتر توسط توليد نباتات توليد گردد .

روش ازدياد مواد غذائ :
مقدار مجموعي توليد مواد غذائ  = ساحه که بذرگرديده x   حاصل در في واحد زمين
اگر بخواهيم که توليدات غذائ را ازدياد بخشيم ، بايد يا ساحه  بذر را زياد نمايم ويا حاصل في واحد زمين را، ازدياد ساحه مورد بذر محدود است ، پس بايد تمرکز تلاش هاي ما به زياد نمودن حاصل در في واحد زمين گردد.بناء اجازه دهيد تا حاصلات نباتات را مورد تحليل قراردهيم، حاصلات نباتات  ساختار جينيتيکي ورايتي ها و چگونگي محيط ماحول ان مي باشد.

Y = f (G x E)
يا !
Y = (V x CP)
در معادلات فوق :
    Y: حاصل که بدست مي آيد
    G: پوتنشيل جينيتييکي انکشاف نمو و ازدياد حاصل
    E: محيط ماحول
    V: ورايتي
:  CP عمليات زراعتي
    بناء مي توانيم حا صلات نباتات را بواسطه استفاده از عوامل جينيتيکي و عوامل محيطي  افزود بخشيم . متخصصين نسلگيري نباتات در محطويات جنيتيکي نباتات مداخله نموده  و ورايتي هاي را بوجود مي آورند که داراي قابليت  بيشتر حاصلدهي باشند .  اگرانومست ها  در عوامل محيطي مانند  انتخاب ساحه ، موسم نموي  وعمليات زراعتي مانند آبياري ، استعمال کود هاي حيواني ، کودهاي صنعتي ، کنترول گياهان هرزه وغيره  مداخله مي نمايند .
روش هاي ازدياد حا صلات نباتات را  در بخش هاي آينده  مورد بحث خواهيم گرفت ، گرچه اصلاح قدرت توليدي نباتات يکي از روش هاي عمده براي ازدياد مواد غذائي  مي باشد . ميتود ها ديگر از دياد توليدات غذائ قرارذيل شرح مي گردد.
1.  ملتيپل کراپنگ: کشت سالانه ئ بيشتر از يک نبات در عين ز مين
2.  ازدياد توليد محصولات حيواني با ازدياد توليد علوفه جات
3.  ا زدياد توليد ميوه جات و سبزيجات
4.  ماهي پروري و ماهي گيري در دريا ها و ابحار
5.  اصلاح چراگاه ها تا توليدات حيواني را ازدياد بخشد
6.  فارم هاي توليد لبنيات و مرغداري

: 1-3 منشاء نباتات مزروعي:
  منشاء جينيتيکي نباتات مزروعي :
    نباتات مزروعي  از انواع وحشي آ ن  توسط دهاقين اولي  با انتخاب و جمع آور ي  بدست آمده اند . دهاقين ابتدائ نباتات را با نمو بهتر ، تخم بزرگ ، ميوه بزرگ و حاصل زياد انتخاب مي نمودند. که البته تفاوت ها در بين انواع وحشي آن وجو د داشت بدين اساس انتخاب آنها مؤثر تمام گرديد. ايجاد تفاوت ها ي جينيتيکي در پروگرام جينيتيک در تمام اشكال زندگي نباتات شامل گرديد. بعضي انواع نباتات به شکل موتانت منشا  گرفتند ، بعضي  نباتات مزروعي از ميوتيشن منشاء گرفته و بواسطه  دورگه سازي تعقيب گرديده تا اختلافات ديگر جينيتيکي را رهبري نمايد ، و بواسطه انتخاب مصنوعي و طبيعي  دهاقين زمانها تعقيب گرديد . تا حال بعضي ديگر انواع نباتات بواسطه انتخاب پولي پلايدي  وحشي بعد از مضاعف نمودن کر وموزوم هاي شان تحت شرائط طبيعي  منشاء گرفته اند. بعضي از انواع نباتات مزورعي در نتيجه عمليه کراس با سپيشز هاي ديگر منشاء گرفته اند.

منشاء جغرا فياي  نباتات مزروعي :
     نباتات مختلف از مناطق مختلف منشاء گرفته اند .عده از نباتات  مانند گندم ، جو ، سائبين و سارگم در دنيائ کهنه ( قاره هاي بغير از امريکا) و نباتات ديگر مانند  جواري ، کچالو ، از دنيا يئ جديد ( ايالات متحده امريکا) منشاء گرفته اند . هفت مرکز عمده در جهان وجوددارد که منشاء جغرافياي نباتات را وانمود مي سازد مانند :
1.  Abyssinia (Ethiopia)  
2.  Asia Minor center   
3.  Central Asia center  
4.  Middle east center  
5.  Hindustan center   
6.  China center       
7.  Central America center 
8.  South America center  

1-4 طبقه بندي نباتات مزروعي: 
   طبقه بندي نباتات مزروعي  درمعرفي نباتات و شناسائ روابط ميان آنها با ما همکاري نموده و نباتات شناخته شده به مقاصد مختلف مورد استفاده قرار مي گيرند. در طبقه بندي نباتا ت از روش هاي مختلف استفاده به عمل آمده است که ذيلا تذکر رفته است :
2.  طبقه بندي نباتات به اساس مشابهت ها ي آن (طبقه بندي نباتي)
3.  طبقه بندي به اساس استعمال (طبقه بندي اگرانوميکي)
4.  طبقه بندي نباتات به اساس مقاصد خاص
5.  طبقه بندي هاي ديگر مانند:
a.  دوران حيات
b.  مو سم يا فصل نموي
c.  به اساس اقليم
d.  به اساس فوتو پيريود
e.  به اسا س عادت نموي
f.    به اساس طرز گرده افشاني
g.  به اساس روش تکثير
h.  به اسا س نوعيت عمليه ترکيب ضياي

الف :  طبقه بندي نباتي :
    طبقه بندي نباتي عبارت از طبقه بندي بسيار سابقه و قديمي نباتات که با اساس مشابهت پارت هاي مختلف نبات مي باشد. بواسطه کارل لينيه در سالهاي   ( 1707---- 1778 ) معرفي گرديد بعد از معرفي اين سيستم چندين مراتبه تجديد نظر گرديده است . لينيه سيستم نام گذاري دوگانه را معرفي نموده و در اين سيستم هر نبات را به دو نام مسسما نمود. اسم اول ان جينس را نشان مي دهد و اسم دو م که با حرف کوچک شروع مي گردد سپيشز را نشان مي دهد . بطور مثال. اسم گندم معمولي 
Triticum vulgare L.
و تمام نباتات به اساس مشابهت ها ي شان به شعب  چهار گا نه  يا فايلم عمده مبني بر خصوصيات ساختاري تقسيم گرديده اند

 -1 تالو فايتا: Thallophyta
       اين فايلم شامل نباتات پست که عاري ا زبرگ ، ريشه ، ساقه و گل مي باشند مثال هاي عمده ان ا لجي ، فنجي ، بکتريا مي باشد. اين نباتات به شکل نباتات مزروعي بذر نگرديده وسبب امراض در نباتات ديگر مي گردند. يکي از سپيشز هاي که بحيث سبزي مورد بذر قرار مي گيرد فنجي (سماروق ) ميباشد .

2 - برايو فايتا: Bryophyta
     اين فايلم شامل نباتات سبز کو چک بوده که دارائ تکامل عالي اند و يا با نباتات عالي مشابه اند . ودر مزارع به حيث نباتات مزروعي کشت نمي گردند.

3   - تريدو فايتا: Pteridophyt  
  اينها شامل نباتات سبز کوچک وعائوي ( واسکولري ) که داراي ريشه ، ساقه ،  و برگ ها اند مي باشند . اين شعبه به دو کلا س تقسيم مي گردد . اينها گل توليد نمي نمايند از طريق سپور تکثر نموده وبه منظور استفاده  بذر نمي گردند
 
-:4 سپرماتو فايتا:    اين شعبه شامل نباتا ت عالي و انکشاف يا فته بوده گل و تخم توليد کرده شامل دو صنف مي گردند.
    
   الف : جمنو سپرم ها :
                 اين نباتات تخم توليد ميکنند اما نه در تخمدان . چوب هاي ( تمبر هاي ) بسيار مهم به اين کلاس ارتباط مي گيرند . هيچ نو ع از نباتات اين کلاس کشت نشده اند.
  
   ب : انجيوسپرم ها :
             اين نباتات تخم را در داخل ميوه توليد مي نمايد وشامل نباتات اند که داراي اهميت زياد اقتصادي ، در تهيه غذائ انساني و حيواني ، الياف ها وغيره مي باشد دو سب کتيگوري انجيو سپرم ها وجود دارد که عبارت اند از :
 
.I يک مشيمه ها: (Monocotyledons)
     اين گروپ نباتات داراي تخم يک مشيمه ئ بوده و اکثرا غذا را در اندوسپرم ذخيره مي نمايد . داراي برگ هاي باريک و نوک تيز  که شامل گندم ، شالي ، جواري ، جو و غيره مي باشد و مربوط به فاميل  Graminae   يا ( poacea ) مي  باشند .
 
.II دومشيمه ها يا: (Dicotyledons) 
       نباتات اين گروپ دارائ تخم هاي دو مشيمه ئ بوده و مواد غذائ خود را در مشميه ها ذخيره مي نمايند . نباتات عمده اين گروپ عبارت  اند از  مشنگ ، موم پلي ، پنبه ، تمباکو ، سائبين ، آفتاب پرست ، زغر و تعداد زيادي ديگر در اين گروپ شامل اند .
کلاس ها و سب کلاس ها به اردر ها تقسيم مي گردد . اردر به فاميل ها و فاميل ها به جينس ها و جينس ها به سپيشز و هر سپيشز ممکن دارائ انواع زيادي باشند . واحد اساسي در طبقه بندي نباتي سپيشز مي باشد . اين گروپ کاري به اگرانومست ها ،متخصصين نسل گيري نباتي و گياه شناسان مي باشد. سپيشز را طوري تعريف مي نمايم : 
يک گروپ مشابه نباتات که در ميان خود به شکل نورما ل القاح گرديده  و داراي چندين خا صيت مشترک باشند . سپيشز هاي باهم مشابه را تحت يک جينس و جينس هاي مشابه را به فاميل و فاميل هاي مشابه را به اردر و اردر هاي مشابه را به کلاس و کلاس هاي مشابه را به شعبه و يا فايلم طبقه بندي مي گردند. مثال ذيل مو ضوع را روشن خواهد نمود .
 
گندم عادي   اسم نبات:
Triticum aestivum. L نام علمي نبات:
Aestaivum   سپيشيز:
Triticum   جينس:
Poaceae (graminae) فاميل:
Graminales   آردر:
Monocotyledonae سب کلاس:
Angionspermae کلاس:
Spermatophyta ديويژن يا فايلم:
 
 اسماي علمي عده ئ از نباتات جهت معلومات شما ذيلا تذکر رفته است.
Wheat                                           Triticum aestivum Lً     
Maize                                                           Zea mays L
Sorghum                        Sorghum bicolor (L) Monech
Triticale                         Triticonsecale hexaploid
Triticale                         Triticosecale octaploid
Rice                                         Oryza sativa L.
Barley                           Hordeum vulgare L
Peanut                           Arachis hypogea L
Rye                               Secale cereale L
Chick pea                      Cicer arietinum L
 
ورايتي : Variety    
       گروپ مشابه نباتات و يا سپيشز هايکه بواسطه يک ويا  بيشتر از يک خاصيت از هم جدا گرديده و نام گذاري شده باشند .

کلتي وار : Cultivar
      ورايتي کشت شده را کلتي وار گويند

کلون : Clone
      يک ورايتي يا کلتي واريکه توسط عضو نموي ان تکثير شده باشد.

لائن : Line
      يک ورايتي  و يا کلتي وار نباتات که به واسطه القاح خودي خود نبات يعني تخم   تکثير شده باشد

ورايتي با القاح باز :
      ورايتي نباتات که توسط نباتات ديگر بدون کنترول عمليه گرده افشاني القاح و توليد شده باشد.

ورايتي دورگه :  Hybrid variety
       يک دورگه ورايتي نبات که با عمليه گرده افشاني نبات ديگر  توليد شده باشد ازيکجا شدن 2 تا 4 انواعيکه در بين خود نسلگيري شده باشند بدست مي ايد.

ب : طبقه بندي اگرانوميکي :( به اساس استعمال )
         اگرانومست ها نباتات را به اساس استعمال آن طبقه بندي نموده اند . نباتات عمده اگرانوميکي که به اسا س نوع استفاده آن طبقه بندي گرديده گروپ ها ي عمد ه آن ذيلا تذکر داده شده است .
 
غله جات :  Cereal crops  نباتات يا سپيشز هاي فاميل گراميني که به منظور توليد دانه هاي قابل خوراک بذرمي گردند به اين نباتات  غله جات نيز گفته مي شود مانند گندم ، شالي ، جواري ، جو ، سارگم ، يولاف ، تراتيکل ، وغير ه .

نباتات ليگيومي : Legumes crops
      نباتات ويا پيشيز هاي فاميل  ليگيوماينوسي  که به منظور دانه هاي قابل خورا ک بذر مي گردند و بنام پلي دار ها شناخته مي شوند . اين نباتات شامل چنه ، نسک ، ماش ، مشنگ ، و غيره مي باشند.

نباتات علوفه ئ : Forage crops 
         نباتاتيكه به منظور تغذيه حيواني بذر  ويا  نباتاتيکه هر  حصه ئ ان به  مقصد تغذيه حيوانات ازآن استفاده صورت گيرد علوفه ناميده مي شود . سه برگه ، ( برسيم ) شبدر ، جواري ، جو ، سارگم ، يو لاف ، جودر ، ترايتيکل ، نبات کلون ، را علوفه گويند.

نباتات قندي  : Sugar crops
       نباتاتيكه به منظور استحصال شکر از آن ، بذر ميگردند بنام نباتات قندي يا د مي شوند .  مانند لبلبو ، و نيشکر .

نباتات ريشه ئ : Root Crops
      نباتاتيكه به منظور استفاده از ريشه آن  بذر گرديده  بنام نباتات ريشه ئ يا د مي گردند . مانند چغندر،   زردک ، ملي  وغيره  .

نباتات تيوبري : Tuber Crops
     نباتات که به مقصد بدست اوردن خطء آن (تيوبر) کشت مي شوند بنام نباتات تيوبري ياد مي گردند . مانند کچالو . خطء ها عبارت از ساقه هاي بسيار ضخيم زير زميني بوده که در سلندر هاي يک ساقه بي برگ انکشاف مي نمايند.

نباتات تيلي : Oil seed Crops
       عبارت از نباتاتيکه به منظور استحصال تيل از آن استفاده مي شود مانند : شرشم ، تريک ، موم پلي ، آفتاب پرست ، مصور ، سائيبين، کنجد ، 

نباتات نشه اور : Stimulant Crops
        اينگونه نباتات را نباتات طبي يا مخدر نيز گويند ، از نباتات متذکره بحيث مواد نشه اوريا ادويه استفاده صورت مي گيرد مانند تمباکو ، کوکنار، چاي  ، کافي وبيبر منت .

نباتات اليافي : Fiber Crops
        نباتاتيكه به منظور استفاده از الياف آن بذر مي گردند بنام نباتات اليافي ياد مي گردند . از الياف ها در فابريکات تکه سازي استفاده صورت گرفته از آن رخت تهيه مي نمايندبر علاوه تهيه رخت از الياف هاي مذکور در ساختن ريسمان ، گليم و خريطه ها نيز استفاده صورت مي گيرد . مثال هاي اين نباتات پنبه ، جوت ، فليکس ، کنف وغيره مي باشد.

نباتات سبزي يا سبزيجات : Vegetable Crops
        نباتاتيکه به منظور بدست آوردن برگ ها ، تنه ها ، گل ها ، ميوه ، بيخ ها ، و دانه ها قابل خوراک آن بذر مي گردند بنام نباتات سبزي يا سبزيجات ياد مي گردند . مانند ماتر ، گلپي، کرم ، کدو تابستاني ، بادرنگ ، بادنجان رومي ، پالک ، سويس چارد ، ريپ ، شرشم ، شلغم ، زردک ، بادنجان سياه  ، باميه ، پياز وغيره از جمله نباتات سبزي يا باغيچه ئ اند. 

نباتات کانديمنت (مصالحه ئ ) : Condiment Crops
       نباتاتيكه به منظور تهيه مصالحه يا کانديمنت بذر و استعمال مي گردند مانند نعناع ،هيل ، گشنيز ، ترميرک ، مرچ وغيره .