دکتورس شفيقه برشنا
عبارت از دلبدی و استفراغات زمان حمل بوده که معمولآ از هفته هشتم حاملگی شروع شده، و الی نیمه اول حمل ) ۱۴ ۱۶ هفته( دوام می نماید. فقط دانستن اين كه اين حالت در دوران حاملگی طبيعی است كفايت می كند. تقریباً
سه چهارم زنان حامله در سه ماهه اول حاملگی خود از دلبدی بعضی اوقات استفراق رنج می برند. این وضیعت كه بیماری صبحگاهی خوانده می شود در بعضی از زنان صبح ها بدتر بوده و با گذشت روز بهتر می شود.
شايع ترين مرض دوران حاملگی دلبدی صبحگاهی است كه بر خلاف اسم آن در هر زمانی از روز ميتواند باشد و معمولا با فاصله كمی بعد از مثبت شدن تست شروع گردد. اين علايم با گرسنگی و خستگی شديد تر می شود،
متاسفانه هنوز علت دقيقی كه باعث اين علايم میشود شناخته نشده ولی يك تعداد تئوری ها وجود دارد که، از جمله:
بعضی معتقدند كه تغيرات کیمیاوی بدن باعث اين علايم می شود اين تغيرات مثل افزايش ناگهانی در هورمون پروجسترون و افزايش اسيد معده می باشد. همچنين خستگی و استرس هم رول اساسی در اين زمينه دارد.
علت اساسی اين بيماری را هورمون HCG در بدن ميدانند كه در هفته ۱۲ كه اين هورمون رو به كاهش ميرود، احساس بهبودی در خانم باردار ايجاد می شود. )اين هورمون همانی است كه در خون يا ادرار اندازه گرفته ميشود ( در دوران حاملگی به دلیل سبب آن بدرستی معلوم نبوده، اما چنین نظریه وجود دارد که HCG که یک هورمون پلاسنتائی می باشد، جهت بلند نگهداشتن سویه ستروجن درخون که خود سبب دلبدی می گردد، در ایجاد دلبدی رول عمده دارد.
نظری وجود دارد که در مراحل مقدم، دلبدی و استفراق رول وظیفوی در نشو و نمای پلاسنتا دارد. دلیل آن اینست که این حالت سبب کاهش کالوری و پایین آمدن سویه انسولین در خون مادر شده و هم سبب پایین آمدن ) Inhibitory Growth Factor (IGF گردیده و در نتیجه باعث انحطاط Maternal anabolic synthesis شده که این خود تعیین کننده حالت انکشاف پلاسنتا می باشد.
تحقيقات اخير نشان داده مادرانی كه دلبدی صبحگاهی را تجربه می كند سقط كمتری دارند نسبت به مادرانی كه اين علايم را ندارند.
بعضی اقدامات می تواند در اين زمينه مفيد باشد، از جمله:
رژیم غذایی:
۱ اخذ غذا به شکل خشک: اگر بلافاصله بعد از بيدار شدن از خواب احساس دلبدی داشتيد بيسكويت ساده یا هفت دانه نخود كنار تختخواب خود بگذاريد و بعد از بيدار شدن وقبل از برخاستن مقداری از آن را بخوريد.
۲ در طول روز به دفعات زياد ولی هر دفعه با حجم كم غذا بخوريد.
۳ از غذاهای چرب يا سرخ كرده پرهيز كنيد.
۴ حتماً مقادير زيادی مايعات بنوشيد.
۵ نوشيدنی های گياهی حاوی زنجبيل يا نعناع نيز ممكن است مفيد واقع شوند.
۶ به آرامی از جا برخيزيد وبلافاصله بعد از غذا خوردن نخوابيد.
۷ از استشمام بو های تند پرهيز كنيد. در صبحگاه بعد از خوردن نخود تا ۱۵ دقيقه بلند نشويد
۱۰ نوشيدنی را حين غذا خوردن استفاده نكنيد )نيم ساعت قبل يا نيم ساعت بعد(.
۱۱ غذای سرد به علت بوی كمتر مناسبتر از غذای گرم است.
۱۲ هنگام احساس دلبدی روی يك چوکی نشسته و كمر خود را خم كنيد، بطوريكه سرتان بين پا ها قرار گيرد. اين وضعيت در رفع حالت دلبدی كمك كننده است.
مصرف دوا:
First line Pharmaco-therapy Vitamin B6 ۲ Anti-emitic به شکل oral یا Rectal در صورت عدم response ، آمپول وتابلیت ديمن هيدرينات با تجويز داکتر برای اين مشکل استفاده می شود. یا )تركيبی از ويتامين B6 و آنتی هيستامين doxylamine ( و مایعات IV کرستالوئید جهت جلوگیری از بروز Ketonemia
Dehydration ، ،تشوش الکترولیت ها وعدم موازنه اسیدو باز .
Selected References:
- F. Gary Cunningham, Kenneth J. Leveno,
Steven L. Bloom, Johnc. Hanth, Larry C.
Gilstrap, Katharine D. Wenstrom Williams
Gynecology,23th Edition; Mc GRAW
HIH; Newyork Chicago Sanfrarisco
Lisbon, San Juan Seoul, 2010
- Maternal –fetal- Medicine 4th Edition
2009له محور ورځپاڼې په منننې
