له«افغان بنسټ»سره د 

 محترم ډاکترصاحب عثمان روستار تره کي مرکه 

Rostar Taraki
د مې په ۶مه نیته د « افغان بنسټ»  د خپرونو په تړاو  یو ژورنالیست د سوالونو په رالیږلو سره د مرکې غوښتنه وکړه. د دیارلس ورځو په تیریدو سره مرکه د افغان بنست په ویب سایټ کې چاپ نشوه ( د خپریدو نه مخکې سانسور!  نپوهیږم؟). سوالونه په مهمو موضوعاتو باندې په یو حساس وخت تماس نیسې چه د دعوت سایت د مراجعینو د پاره په  لوستلو ارزي.
افغان بنسټ د ښاغلو متوکل او ضعیف له خوآ چلول کیږي.
دوکتور م،عثمان تره کي
۱ ـ لکه چي پوهيږو په دې څه له پاسه پنځه دېرشو کلونو کي د جګړې لمبو زموږ د  هيواد هرڅه لولپه کړي دى، په هغو کي يې زموږ د هيواد د وګړو ملي يو والى  هم سخت زيانمن کړى دى. اوس چي د ګران هيواد واګي نوي ولسمشر ته سپارل کيږي، هغه بايد د هيواد د ملي يووالي د مزي د ټينګښت لپاره څه وکړي؟
ځواب : دستوري ټاکنو چه په غیر عادي حالت کې د ناتو په قومانده  تر سره شوې د خلکو په منځ کې لازیاتې نفاق او دشمني  ته لمن وهلې ده. د مخکښو متنازع فیه  کاندیدانو نه هر یو چه د ټاکنو تر پلمې لاندې د بهرنیانو په ملاتړ واک ته ورسول شي د بی اتفاقي، کړکیچ او ټکر لاره خلاصوي. په هغو هیوادونو کې چه دیموکراسي ژورې ریښې نلري د انتخاباتو  د لارې د سیاسي ډیرکي تبعیت د سیاسي لږکيو په واسطه منل آسانه نه بریښي . اوضاع په سیاسي ـ قومي ټاکنو کې لازیاتې پیچلې کیږي.
  د ملي وحدت د تآ مین په مقصد لاندې ګامونه باید پورته شي :  
ــ سیاسي واک د مزدورو کړیو د ایسار نه وویستل شي او ملي شخصیتونو ته وسپارل شي .
ــ د دغه واقعیت په نظر کې نیولو سره چه د افغانستان دیرش کلنه جګړه اوورسره  ګدودي، د ګن شمیر ملي وحدت  ضد  څیرې د راښکاره  کیدو زمینه برابره کړیده ، باید  د ملي ضد کسانو سره قانوني چلند وشي.
ــ د افغاني او اسلامي  دیموکراسي د اصولو په بنست باندې باید دغسې یو واکمن نظام جوړشی  چه د هغه په وړاندې هیڅ یو افغان د پردیتوپ احساس نکړي. د ولسونو منل شوې نظام تینګښت، متفرقو قومونه سره نښلوي.
ــ ملي ـ تاریخي سمبولونه چه د  بهرنیو استخباراتو په لمسونه د ملي خاینینو په واسطه حاشیې ته لویدلې ده راژوندي کول ، د ولس تیت او پرک پرګنو ته د پام وړ ملي مرکزیت وربښي . پدې برخه کې  ښونه او روزنه ، مدیا او مطبوعات  کلیدي رول لوبولي شي . باید د ښونې او روزنې او اطلاعاتو او کولتور وزارتونه  د تبلیغاتو او تعلیماتو د لارې د ژوبل شوې ملي احساساتو د رغونې په موخه منظم پروګرامونه تراجرآ  لاندې ونیسي .
ملي وحدت د سوله ایزو او قهر آمیزو اقداماتو د لارې تامینیږي. خو  په جګړه ځپلې  بیرته پاتې هیوادونو کې باید زیاتره په مشروع خشونت باندې لنګر واچول شي .
ــ جګړه زموږ د ملي وحدت ستر دشمن دي. جګړه د بهرنیو ځواکونو په لاس د ولس د توته کیدو لاسوند ګنلي شو چه په ترڅ کې یی  د قومونو تر منځ واتن ، کرکه او کینه زیاتیږي. جګړه د بهرني اجندا له مخې ، قومونه په دشمنو دلو سره ویښې . جګړه ، حکومت او ولس ، مقاومت او حکومت ، وسله وال مخالفین او اربکیان  د قومي ، مذهبي ، سیمه ایزو  او ژبنيو  جذباتو تر اغیز لاندې ، سره په تکر کې اچوي. کوم چه یرغلګرو قوتونه په یو متفرق ملت باندې په آساني واکمني چلولي شي ، نو د نفاق او شقاق ګته بهرنیانو ته رسیږي :
جګړه چه د باندې په افغانانو باندې تپل شوې ده هغه وخت پاي ته رسولي شو چه د یو واحد ملت په توګه  د خپل ملي ګتو د دفاع په موخه  په یو مورچل کې  دریز ونیسو . دغه کار د بهرنیانو د تفرقه اچونکې سیاست سره په تقابل کې واقع کیږي. دلته  زموږ بنستیزه ستونزه په ګوته کیږي: جګړه ځپلې افغانستان د یو واحد ملي محوریت په شاو خواه کې  د مختلفو قومونو د راتولولو په مقصد  سیاسی ، تبلیغاتې ، پولي او تخنیکي امکانات نلرې. خو جګړه مارو هیوادونو د قومونو تر منځ د  دشمني د اور په بل ساتلو کې تول امکانات په واک کې لري.
په لنډو ! د ملي وحدت تآمین د بهرنیو یرغلګرو ځواکونو د حضور او د دوي  د تفرقه اچونې اجندا  په شته والې کې ستوزمنه ښکاري.
د  بهرنیانو له خواه هغه څه چه ټولټاکنې نوم ورباندې ایښودل شوې داسې پلانیزه  شوې چه  د بهرنيانو  ګمارل شوې  کاندید  د جګړې او زور زیاتي  په بنسټ باندې، هرو مرو واک ته ورسیږي . حکومتي نظام د یو نا انډول امنیتي تړون له مخې، بهرني جنګي ماشین سره وتړي او د افغانانو د خپل منځي اختلافاتو په فضآ کې  جګړې ته دوام ورکړي.
د بهرنیانو سره  هردول معامله باید  د سولې په فضآ کي  د انصاف او عدالت په اصلونو  باندې ولاړ وي او اړخونه یی متساوي الحقوق وپیږندل شي تر څو چه د کړکیچ په سرچینه بدله نشي . تاریخي تجربه ښودلې چه د « دیکتاد » سیاستونه په افغانستان کی د اوږد مهالې جګړې  په لامل بدل شوې دي .  
۲ ـ آيا د ولسمشر له لومړيتوبونو څخه به دا وي چي په خپل هيواد کي سوله او  پيوستون راولي که د امريکايانو سره ځنډول سوى امنيتي تړون لاسليک کړي؟
ځواب . سوله زموږ بنسټیزه اړتیآ ده .  راتلونکې ولسمشر که د دروازې یا کړکۍ د لارې ارګ ته ننوزي ، سولې ته باید لمړیتوب ورکړي. امریکا او ناتو سره ستراتژیک تړون باید د متنازع فیه حالت نه ووزي . په موضوع باندې د خلکو نظر راجلب شې ( د مثال په توګه د دودیزه لویه جرګې یا ټول پوښتنې د لارې ) . د وګړې مخالفت تړون د معاملې د چینل نه باسي . د ولس موافق نظر له یوې خوآ تړون ته مشروعیت ورکوي او له بلې خوآ د سولې سیاسي بنسټ جوړوي.  د دودیزه لویه جرګې جوړیدو یا د  رفرندوم  د دایریدو بند او بست  باید د سولې او خپلواکي  په فضآ کې د یو ملي پراخ بنست حکومت له طرفه وشي. د اشغال په چاپیریال کې تول تاکنو نه د ملي حکومت د جوړیدو جوګه کیداي شي او نه هم تړون ته مشروعیت وربښلي شي .
دواړو کاندیدانو  چه د ټاکنو د پروسې د لیست په رآس کې قرار لري جګړه ماران دي یا د جګړه مارو سره د انتخاباتي کامپاین په ترڅ کې مؤتلف ګنل کیږي . هیڅ یو د سولې ماموریت درلودلي  نشي .
انتخابات جګړه مارو او جنایت کارانو ته  د مشروعیت ورکولو او د سیاسي ژوند د دوام  د ضمانت  په مقصد  د بهرنیانو له خوآ  تر اجرا لاندې ده . د لویدیز ښکیلاک قوتونه په افغانستان کې  د  « ریال پولتیک » له مخې  یوازي د مافیايي ډلو او جګړه مارانو په مرسته خپل واکمني ته دوام ورکولي شي. دوي  اهل او صالحو خلکو ته د خپلې معاملې د یو اړخ په توګه مناسب کسان نه پیژني.  
د یاده ونباسو چه امریکا سره ستراتژیک تړون  لاسلیک د مخکښو  کاندیدانو د تاکنو د کامپاین د پام اصلي تکې وو. پدې دول کاندیدانو په غیر مستقیمه توګه خپل دشمني د وسله والو مخالفینو د هغه دریز په وړاندې چه د بهرنیانو د هدې سره په مخالفت ولاړ دي ، اعلام کړل. بنآ  ټاکنو د جګړې د دوام  بهیر او کاندیدانو پوتانسیل جګړه ماران ګڼلي شو.
۳ـ  داسي ويل کيږي چي که امريکايانو ته په افغانستان کي د مداخلې حق ورنه کړل شي دلته به هر څه ګډود شي آيا دا خبره درسته ده؟ او آيا نه سي کېدلاى چي  له امريکې پرته د نورو بې غرضو هيوادونو د مرستو په جلبولو سره له دې حالته راووزو؟
ځواب. بهرنیان په دیارلس کلونو کي د افغانستان سیاسي جوړښت  د خپل ګتو په محور باندې مهندسي کړی دي : موخه دا وو چه افغانستان د خپل امنیت او سیاسي ثبات په اړه بهرنیانو ته اړ پاتې شي . اوس  که نړیوال نظامي ائتلاف په بیړه پرته د یوه عملي او په واقعیتونو باندې ولاړ پروګرام له مخې د افغانستان نه ووزي د ګدودیو د رامنځته کیدو کلک امکان شته . افغانستان د جګړې او سولې تر منځ باید د یو لند مهالې انتقالي پلاو نه تیر شي. د انتقال په دوره کې حکومت  د  وسله وال مقاومت په توافق جوړیږي . حکومت  د دیارلس کلنې سیاسي ، تولنیزې او حقوقي مثبتې لاسته راوړنې ( تر هغه ځایه پورې چه د تولنې له خوآ د هضمولو وړ وي ) ساتنه  کوي. حکومت  د دوستو هیوادونو په مرسته د خپل نظامي او امنیتي پوتانسیل د پیاوړتیا په موخه هلې ځلې کوي.
خپلواک افغانستان باید د خپل  شرایطو په چوکات کې د دوستو هیوادونو  بې غرضې اقتصادي او نظامي  مرستې ته  هرکلي ووایي .
په تآسف سره چه د جګړې دوام او د خلکو بې ځایه  ځورونه او وژنه  د  ولس په منځ کې د نړیوال نظامي ائتلاف په وړاندې د دشمني تخم کرلی ده . سره له دې چه  د نړیوال نظامي ائتلاف  اقتصادي او نظامي مرستې زموږ په ګته وي د ځوریدلې خلکو په اراده باندې ولاړ یو حکومت  ممکن  د هغه د  تر لاسه کولو په برخه کې د سیاسی  ستونزو سره مخ شي . مګر دا چه نړیوال نظامې ائتلاف او په ځانګړې توګه امریکا  د اقتصادي مرستې  د لارې د خپل نفوذ د ساتلو په مقصد د زوریدلې او تاوانې شوې ولسونو د رضائیت د راجلبولو په موخه  په تلافي جویانه اقداماتو  لاس پورې کړي.
د افغاني شرایطو په چوکات کې د لویدیزو هیوادونو سره د امنیت په اړه معامله زموږ په ګته ده . افغاني شرایط  یوازې د یو ملي حکومت په واسطه تاکل کیداي شي.


« پاي»

فرانسه. د جون ۷ ـ ۲۰۱۴ م کال

دوکتور م،عثمان تره کي