څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار
سان سلوادور ( San Salvador )
پيشينه تاريخي :- کريستوف کولمب بتاريخ ١٢ اکتوبر سال ١٩٩٢ م به جزيره کوچکى از مجموع الجزاير باها ما رسيده ، که اين جزيره از طرف کولمب به نام سان سالو ادور ( نجات بخش ) مسمى گرديد (١ )
اين کشور فعلاً بنام السلوادور نيز ياد ميشود . امريکا مرکزى که السلوادور نيز شامل آن ميباشد در سال ١٨٢١ از اسپانيا جدا شد و به صورت يک کشور مستقل فدراتيف در آمد . در سال ١٩٢٩ وضع اقتصادى اين کشور بحرانى شد و حزب کمونست السلوادور به همراهى فاراباندو مارتى تظاهرات و شورش وسيع را رهبرى کرد . از سال ١٩٢٩ الى ١٩٨٤ م در اين کشور جنگ هاى خونين دوام داشت و تعداد زياد مردم اين سر زمين از بين رفتند . در انتخابات سال ١٩٨٤ م ناپلئون دو ارته به حيث رئيس جمهور اعلان شد . با وجود اين انتخابات اختلافات وزد و خورد ميان گروه هاى سياسى تشديد شد . در سال ١٩٩٢ م بعد از ٢١ هفته مذاکره و گفتگو بين گروه هاى مخالف در اين کشور صلح بر قرار شد . بتاريخ ٢٠ ماى سال ١٩٩٤ م اولين انتخابات پس از جنگ هاى خانگى برگزار شد و آرماندو کالدرون سول به رياست جمهورى السلوا دور رسيد . در انتخابات سال ١٩٩٩ فرانسيسکوگيلرمو فلورس براى مدت پنج سال قدرت را بدست گرفت (٢)
موقعيت جغرافيايى : جمهوريت سن سلوادور در امريکا مرکزى موقيعت دارد . مساحت اين کشور در حدود ٣٤١٢٦ کيلو متر مربع ميباشد (٣) .
اين کشور در بين ٩٠ ٥ '٨٧ درجه طول البلد غربى و٥ '١٤ _ ١٣ درجه عرض البلد شمالى موقعيت دارد به طرف شمال و شرق ، به طرف جنوب آن بحر آرام ، به طرف غرب آن گواتيمالا قرار دارد . ساحات ساحلى آن بۀ سطح بحرو ارتفاع کم دارد . ديگر مناطق آن که دور تر از سطح بحر قرار دارد ، حدود ٢٧٣٠ متر بلند تر از سطح بحر است .
اوضاع طبيعى :- آب و هواى اين کشور به صورت عموم معتدل و مرطوب است و باران زيات دارد . در بين ماهاى اپريل و نومبر آب و هواى اين کشور خشک ميباشد . در بين ماهاى مى و اکتوبر باران هاى شديد مى بارد .
وضعيت بشرى :- در اين سر زمين ٩٠ فيصد مردم از نژاد مشترک سرخ و سفيد و ٩ فيصد نژاد سفيد پوست و يک فيصد مردم بومى امريکايى را تشکيل ميدهد . ٨٣ فيصد پيرو مذهب رومن کاتوليک عيسوى و٢ ' ١٤ فيصد پروتستانت است و متباقى ٨ ' ٢ فيصد پيرو ديگر مذاهب هستند .
وضعيت سياسى : آخرين قانون اساسى اين کشور بتاريخ ٢٣ دسمبر سال ١٩٨٣ م نافذ گرديد . رئيس جمهور اين کشور وظايف صدراعظم را نيز پيش مى برد . رئيس جمهورو معاون آن براى مدت پنج سال از طرف مردم انتخاب ميشود . انتخابات آخرى در اين کشور بتاريخ ٢١ مارچ سال ٢٠٠٤ صورت گرفت . احزاب سياسى که در امورات سياسي کشور رول مهم دارد قرار ذيل است . حزب مسيحى د موکراتيک ، جبهه آزادى بخش ملى فارا بوندا مارتى ، حزب آشتى ملى ، اتحاد ملى جمهورى خواهان وغيره .
وضعيت کلتورى : زبان رسمى اين کشور اسپانوى است ، بۀ زبان انگليسى هم يک تعداد مردم صحبت مينمايند . اقوام بومى ناهوا و مايا به زبان هاى خود صحبت ميکنند . در سال ١٩٩٧ م در اين کشور پنج چينل تلويزين فعال بود . در حدود٢ '٨٠ فيصد مردم باسواد است . در اين کشور در حدود ٥٥٥٠ مکاتب و ١٧ پوهنتون و کالج فعال است . در اين کشور پنج روزنامه و ٤٥ مجله نشرات دارد (٤)
وضعيت اقتصادى : اين کشور در زرع قهوه هفتمين کشور جهان است (( پنبۀ )) طلا و شکر را نيز صادر ميکند (٥ ) . توليدات صنعتى آن عبارت از نفت ، مواد کيمياوى ، ادويه باب ، سامان الات لابراتوار هاى طبى ، توليدات مواد خوراکه ( بوره ، شراب ، بير ، بيسکيت ، لبنيات و غيره ) ، مواد استهلاکى ، رخت ، موبل ، فرنيچر وغيره . در اين کشور حدود ٦٨ فيصد زمين زراعتى ، ٣٠ فيصد چراگاه ٥ فيصد جنگل و ١٧ فيصد کوه وجود دارد . صادرات اين کشور عبارت از : مواد کيمياوى ، تکه باب ، بوره ، ماهى ، قهوه ، ماشين الات ، ادويه کاغذ وغيره است . واردات مهم آن عبارت از : مواد خام صنعتى ، مواد استهلاکى ، ماشين باب ، فابريکه هاى خورد و کوچک ، وسايل نقليه ، محصولات نفتى ، مواد خوراکى وغيره .
تقسيمات ادارى :- از نظر ادارى اين کشور بۀ ١٦ منطقه ذيل تقسيم گرديده : آهوا چاپان ، کاباناس ، چيلا تينانگو ، کوسکاتلان ، لاليبار تاد ، لاپاز وغيره . مرکز آن سان سلوادور است و شهر هاى مهم آن قرار ذيل است : اولوباسکو ، چينامکا ، زاتاکولو کا ، کوچو تپک ، سوچى توتو وغيره (٦) .
منابع و ماءخذ
١. اسد الله حبيب ، تاريخ قرون وسطى ، وزارت تحصيلات عالى ، ص ٦٠٣ .
٢. مهندس عباس جعفرى _ گيتاشناسى نوين کشور ها ، موسسه جغرافيايى و کارتوگرافى گيتاشناسى ، ١٣٨٤ هـ ش ، ص ١١٨ .
٣. دايرة المعارف .
٤. احسان الله آرين زى ، د نړۍ هينداره ، امريکا ، پيشاور ، ١٣٨٥ هـ ش ، ( ص ٣٢٣ )
٥. دايرة المعارف .
٦. احسان الله آرين زى ، د نړۍ هينداره ، امريک
