روانې چارې او بېلابېل
لوبه چې فاتح نه لری!
عجیبه غوندې وخت شو زما یو ملګری دسلا کار ی مسولیت په غاړه لری په هره معامله کې لکه پوروړی نیغ ناست وی او خوانده ناخوانده غونډو کې ځان بر بولی په ونه جګ او ګوړابۍ تورې عینکې په رڼا،خړ، ورېځ آسمان،توره تیاره، دننه، دباندې په سترګو کوی کله کله زورور ، کله عاجز کله بیا ډېر برګ اوګواښ کې ښکاری خاورې باد وی خلک وایی چې ډېر لېرې خای نه ان له آسمان څخه هم ښوروا را کښته کولی شی دښوروا خبره یو څه ور سره لګیږی هم او تیپ یې ښوروا ډوله دی .ځکه چې یو شمیر غوښنو جنایت کارو،ابن الوقتو ،مزورو قومندانانو سره ب
گاهنامهء باختر
گاهنامهء باختر مصطفی عمرزی نوعیت و ماهیت کار های فرهنگی متعارف، بسیار نیازمند تعریف نیستند؛ اما به لحاظ محتوا و مشی، خیلی فرق می کنند. یک نوع محتوای فرهنگی مهاجر نیز در فرهنگ ما شکل گرفته که هرچند فرامرزی ست، اما نشانه های آشکار خویشی، قومی و میهنی دارد. شاید نسل های سوم و چهارم افغان ها بالاخره در استحاله ی اجتماعی- فرهنگی کشور های دیگر، ستر شوند، اما تا زمانی که علایق آنان با نسل های اول و دوم در «مح
افغان سياستوال د سره ټکري په سر او حکومت د نور ښځو ته تسليم کړي
څلور لسيزې رهبرانو، خلقيانو، پرچميانو، کمونستانو، طالبانو او داعش په هېواد کې د څوکۍ لپاره جګړه وکړه يوه ډله هم په دې بريالۍ نه شوه، چې په افغانستان کې د بې ځايه وژنو، چاودنو، غلا، دروغو او فحشاء مخه ونيسي، ځکه نور موږ مېرمنې خپل سياست او د افغانستان پرمختګ غواړو. دوي پرته د خپل جب له ډکولو بل څه ونه کړل په کارده، د دروغجنو ملي قهرمانانو او بېسواده مارشالانو دندې افغان مېرمنې نورې مخ په وړاندې بوزي ځکه، چې دغو د سياست ټګانو ونه شو کولای په هېواد کې يوه دايمي سوله راولي. رهبرانو واک تر لاس
څوک په افغانستان کې د استراليايي ځواکونو په جنګي جنايتونو پرده غوړوي؟
په ۲۰۱۶ ميلادي کال کې د استراليا د خاصو ځواکونو يوه پوځي کيون فراسټ په افغانستان کې د استراليا د جنګي جرمونو څخه پرده پورته کړه او ويې ويل چې د رابرټس سمېت په نامه يوه استراليآيي پوځي په ۲۰۱۲ زېږدي کال کې د ارزګان ولآیت کې د يوه بندي وګړي لاسونه ور تړلی له يوه لوړ پاڼ څخه یې ښکته غورځولی او په شکنجه کولو یې وژلی دی. په داسې حال کې چې همدې پوځي د ښو جنګي کارنامو په ترسره کولو سره د استراليا تر ټولو لوړ جنګي مډال هم ګټلی و.د کيون فراسټ دې ادعا شور او ځوږ جوړ کړ ، خبري رسنيو ته خبره راووته ا
صلح- آری اما نه به قیمت یک حکومت موقت پوشالی وگدوله !
در این ایام وروزها نشستهای رسمی ودید وادید بین آقای خلیلزاد نماینده خاص وکهن کار ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان واشرف غنی احمدزی و یکعده بازی گران نام نهاد سیاسی باالقاب سابقه نمایشی کش وفش حکومتی و غیر حکومتی برگزار شد و توضیحاتی از طرف ایشان در زمینه مسوده موافقتنامه صلح بین امریکا و طالبان گاهی پنهانی وگاهی اشکارا وگاهی محافظه کارانه ارائه گردید و امکان دارد سؤالاتی نیز هم کما فی السابق مطرح شده باشداینکه چگونه به برخی از آن ها پاسخ داده شود هنوز روشن نیست. حقیقت این است که برای
نامه سر گشاده به جوبایدن
بسم الله الرحمن الرحیم نحمده و نصلی علی رسوله الکریم . از طرف عبدالخالق صارم، به جوبایدن، رئیس جمهور آمریکا . سلام علی من اتبع الهدی . أمابعد فإني أدعوك بدعاية الإسلام، أسلم تسلم يؤتك الله أجرك مرتين. و (یاأهل الکتاب تعالوا الی کلمة سواء بیننا و بینکم أن لانعبد إلا الله و لانشرک به شیئا ولایتخذ بعضنا بعضا أربابا من دون الله فإن تولوا فقولوا اشهدوا بأنا مسلمون ). آقای بایدن ! اگر چی می دانم که در وضعیت صحی بحرانی قرار دارید .
د کمال خان بند د افغانستان د ملي اوبو یوه مهمه او اساسي پروژه ده
د کمال خان بند د افغانستان د اوبو د کنترول یوه مهمه پروژه ده چې د نیمروز په ولایت کې واقع ده . دا بند د نیمروز د مرکز زرنج ښار نه 95 کیلومتره لرې د چهاربرجک په ولسوالۍ کې د هلمند د سیند له پاسه جوړ شویدی. شاوخوا 700 کاله پخوا د لومړي ځل لپاره دا بند د سیمې د یوه ملي مشر کمال خان پواسطه له خټو او لرګیو جوړ شوی ووچې له برکته یې د هغه وخت ټول سیستان سرسبزه او دا ښکلې سیمه د غلې د کندو په نوم مشهوره شوې وه. کله چې د ګوډتیمور یرغلونه پدې سیمو پیل شو، سیستانیانو سخت مقاومت وکړ. خلک یې ووژل او د
د سویس کانال
د سویس کانال ته ایرانیان کانال سوئز، په عربي کې ورته قناة السویس او په انګلیسي SuezCanal وایی . دا کانال د آسیا او افریقا ترمنځ د اوبو هغه لار ده چې د مصر په عربي جمهوریت کې د سینا صحرا په غرب او د دې هیواد په شمال ختیز کې احداث شوی او د مدیترانې بحیره یا سمندرګی له بحیره احمر یا سره سمندرګي سره وصل کوي . د دې کانال اوږدوالی 193،30 کیلومترو ته رسیږي چې د جوړولو کار یې په 1856 کې پیل او لس کاله وخت ونیو او په 1869 کال کې سرته ورسېد. دا کانال د مصر سمندري بندر پورت سعید چې د مدیترانې سنمدرګ
د افغاني جګړې څو مجهوله معادله
په افغانستان کې د سولې او جګړې معادله څو مجهوله ده، ځکه پیچلې او ګرانه ښکاري، اما د هرې څومجهوله معادلې په څیر د حل لاره لري: د جګړې د معلومو ګډون کونکو څخه، نامعلوم ګډون کونکي هم معلومولی شو. ټول جګړه کونکي، چې د جګړې له ډګر څخه ووځي، په میدان کې سوله پاتې کیږي. د جګړې دوې اساسي مخالفې خواوې: یوې خوا ته طالبان او بلې خواته امریکا جمع د افغانستان، په اصطلاح، اسلامي جمهوریت دي. عام ولس- څرګند د امریکایي اشغال ضد دریځ لري. شمالي ټلواله، د خپلو ټولو اپوزیسیوني اکټونو سره سره، د افغان حکو
رئیس
د ورځې لس بجې دي. د پلار معاينه خانې ته په خپل کريمي والګاه موټر کې راغلم، پلار مې د معاينه خانې په انګړ کې درېدلی دی. پلاره سلام! خيرت خو دی ولې نا کراره يې! هېڅ خبره نه ده، هو! زويه هر څه سم دي، خو دغه بوجيو کې اوړه، وريژې، لوبيا او دالنخود دي او هغو پيپونو کې غوړي دي، پام کوه چې ټېمونه درڅخه چخپيت و چيت نه شي. په احتياط يې په موټر کې کېږده او بوجۍ هم موټرکې واچوه. دا ټول د ماجرو په کمپ کې پر بې وزلو کورنيو ووېشه! پلاره! ما ته خو د ټولو مستحقو آدرسونه نه دي معلوم! خير! م
لنډ مهاله او اوږد مهاله سوله
که د افغانستان ماضي او حال په غور سره وګورو ، نو دا حقيقت په کې واضح ښکاريږي چې په دې ملک کې د سوله ايز ژوند ، عمراني - تخليقي کارونو او تفاهمي روابطو په ځای دجنګونو ، ورانولو، وژلو او دوښمنانه کشمکشونو عمر ډېر دئ . په افغانستان کې هېڅ وخت سوله ، ثبات او د تشنج نه خالي ژوند نه وو . هميشه مسلحانه برخوردونه او زور ازموينې ددې ملک په سياسي - ټولنيز ژوند خپل سيوری غوړولئ او ددې خاورې اوسيدونکي يې ارامی سا اخستلو ته نه دي پريښي . ځنې وخت مؤقتاا په نظامي ټکرونو کې زماني وقفه او ارامتيا
حس ملت گرایی
دکارغه په څېر مردارې غوښې مه خوره جوړ ګوربت شه په هوا ء کې مرغان نیسه ملنګ جان روزیکه گاندی کشته شد ماموران حکومت ثروت وموجودی مردی راکه چارصدوپنجا ه ملیون مرد داشت چنین گزارش کردند: دوکاسه وقاشق چوبی - یک کتاب مقدس بزبان هندی- عینک – ساعت – کتابچه یاد داشت – یکجوره کفش چوبی – ویکجوره کفش چرمی! اینها با اضافه یک دوک نخریسی٬ثروت وبه عبارت دیگر«مهمات» تسلیحات وتجهیزات مرد حقیر وکوچک در مبارزه با بزرگترین امپراطوری های عصر خویش بود.تصور می کنید دوک نخریسی وکفش چوبی گاندی بود که ک
رسنیزه څرګندونه
د افغانستان د ربړې او د ټولیزو(عمومي) حالاتو داسې څرګندېږې، چې یو څه اووښتونونه او بدلونونه راروان دي. پدې لړ کښې د ډیورند دتش په نامه کرښې اخوا میشت پښاته هم بې اغېزې نه شي پاتې کیدای، نو که په راتلونکي کښې هر اوښتون/ بدلون راځې نو اړینه ده، چې دا اوښتون لکه د ۲۰۰۱ کال د بن د کنفرانس دپرېکړې په شان غیر عادلانه او دپښتنو پر ضد نه وي. د روسیې په کوربه توب د18.03.2021 نېټې غونډې وښوده، چې د افغان حکومت او د تالېبانو پلاويو کښې د پښتنو استازو ته ځای نه وو ورکړل شوی. تالېبان چې په ښکاره ډ
د پرونيو رهبرانو او نننيو طالبانو لاس ته راوړنې څه دي؟
دا هغه ښکاره حقيقتونه دي، چې زما په ګډون ټولو افغان مېرمنو او د افغانستان ملت ته څرګنده شوې، چې دغو دوه ډلو د خپل ژوند په اوږدو کې هغه څه له افغان ملت سره په دې څلوېښت کاله جګړه کې د پاکستان په ګټه وکړل، چې تاريخ به يې هېر نه کړي او نه به دغه دوه ډلې وبخښل شي. په دې معنی کابل د دوي په وخت کې وران شو، د افغان حکومت ملي اردو دوي د پاکستان په اشارې ختمه کړې وه، ښوونځي رهبرانو وسوزول، د کابل پوهنتون او سيلو دوي په توپونو و ويشتله، چې ټول پوځ ته به يې د خدای (ج) بخښلي ډاکټر نجيب الله احمدزي په
ترویکا=درې جمع یو مساوی په دمسکو په فرمت
دامشر خو لا د عالم اسباب نارې وهلې هرژوندی موجود دخپلواکۍ، سکون او آرام لپاره هلې ځلې کوی او هدفمن دی، انتخاب لری چې چیرې و اوسېږي، معلومات راټولوی درښتینی لینز لاندې یې څېړی چې څنګه ژوند وکړی اوڅه ډول ستراتیږی و ټاکی دژوند دواړو برخو کې :هم په فردی توګه اوهم په ټولنیزه توګه . مسولیت،سیاسی اخلاق او په ځان باور هم دظرفیت نورې سترې لارې او برخې دی هغه هم په دې شرط چې دهېواد په ذهنی او عینی شرایطوسمې او برابرې وی نو خامخا مثبتې پایلې لری اوس پوښتنه داده چې تاسې دغو سترو اومهمو پېټو ته څنګه ش
دکمال خان بند د پرانیستنی په مناسبت
زموږ اوبه زموږ آبرو ده، یعنې څه؟ په نیمروز کې د کمال خان د نوی بند د جوړیدو ارزښت او په دې هکله د یو څو مغشوشتیاوو روښانول سریزه اوبه حیاتی ماده ده، چې ورځ په ورځ یی اهمیت زیاتیږی، اوس دا دی د اوبو په هکله د دوبلن د دایر شوي کنفرانس څخه وروسته، نړیوالو اوبه داقتصادی مادې په توګه وپیژندلې او ټولو دا خبره ومنله. هیڅ بیځایه نه وه چې د یوویشتمې پیړې په پیل کې د نړیوال بانک پخوانی رئیس ویلی و: دتیرې پیړۍ جنګونه په تیلوو، خو د راتلوونکی پیړۍ جنګونه به په اوبو وي. یو شمیر اقت
په ځنو اسلامي هيوادونو کې خونړۍ، اوږدي جکړي او د اسلامي همکاریو سازمان بېغوري
په نړۍ کې داسلام د مبارک دین پیروان شاوخوا ۱،۸ ملیاردو ته رسیږي, چې د پیروانو د شمیر پر بنسټ په نړۍ کې له عیسویت وروسته دوهم غټ دین دی ، چې په دومره زیات شمیر پیروان لري. که بل ډول یې وشمیرو، نو د نړۍ په هرو څلورو تنو کې یو تن مسلمان دی، یا دا چې د اسلام د مبارک دین پیروان په نړۍ کې، په سلو کې له ۲۴ زیات دي. که چېري د اسلامي هیوادونو او مسلمانانو تر منځ رښتیني همکاري وی، نو اوس به په زیاتره اسلامي هیوادونو کې، بیوزلي، جګړي او نوری بدمرغۍ دومره زیاتې نه وی. که څه هم اسلامي هیوادونه
دیپلوماتیکه اډانه کې د اصلاحاتو او بهرنی سیاست لومړیتوب
بهرنی شغالان او سورنچیان تل پر دې اصرار کوی په تېره بیا ینس ش. بېرګ دوم هیتلرچې دافغانستان لانجه د ترورېزم تر نوم لاندې غوړه اوګرمه وساتی په سیمه او نړی کې دموتلفینو سلاء او مشورې روانی دی په تیره بیا د کورنیو او بهرنیو ازمایلو چې بیا آزمایل کیږی چې نورهم افغانان ولس سره لرې کړی سره ددې چې اوس د دیموکراسی لاره هم کرونا ډېره پڅه کړې ده! زموږ هېواد دبهرنی اوکورنی کړکېچ په څو بعدی اړخونو کې څو لسیزې راګیر پاتې دی دواک لېږد په زور وی او که رضا ء دغه تصمیم هم بل څوک نیسی ځکه په: سیاسی ٬نظامی٬ا
تفرقه بیفگن و حکومت کن
........................................................ إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ. سوره قصص، آیت 4 . ترجمه: همانا فرعون در زمین (مصر) تکبر و گردنکشی آغاز کرد و میان اهل آن سرزمین تفرقه و اختلاف افکند، طایفهای از آنها را سخت ضعیف و ذلیل میکرد، پسرانشان را میکشت و زنانشان را ( برای خدمت و بهره کشی جنسی) زنده میگذاشت، زیرا
کور خود بینای مردم
سرمنشی ملل متحد خوب به یاد دارد٬هیتلر دوم ناتو میداند٬ سفیر وحلقه های استخباراتی نوکر وچاکر خدمه وجاسوسان متعددی دارد .قضیه وبحران از هرگوشه وکنار سکن می گردد. قصه درداخل بارکج است٬ که سرآغاز بحران چگونه چهار سده قبل درافغانستا ن متاسفانه بوقوع پیوست. وچگونه منافع اجتماعی ٬ اقتصادی ٬سیاسی ٬ فرهنگی و مدنی این جامعه مسلما ن از طرف کدام طبقه باالخا صه چپی های اماتو ر ووطن فروش به بربادی کشانیده شد.کدام قشر باید ازتباهی بحران ٬قتل وقتال ٬تشنج وخشونت٬ کشتن ٬زخمی٬ معلول ٬یتیم وبیوه زنان وحقوق انها
د یوه ګوند د اجراىٔیه غړو د پام وړ!
د یوه ګوند د اجراىٔیه غړو د پام وړ! عبدالله وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، د نړۍ په زیاتره ملکونو کې سیاسي ګوندونه شتون لري. په ځینو ملکونو کې آزاد او شفاف انتخابات ترسره کیږي، او د دغو رڼو انتخاباتو په نتیجه کې، بریال ګوند د ملک د واک چارې په لاس کې اخلي، او بایلونکي سیاسي ګوندونه، بریالي ګوند ته مبارکي وایي. بریال سیاسي ګوند
ایا هېواد کې بېلا بېل قومونه اشرف غني پنځولي؟
ایا هېواد کې بېلا بېل قومونه اشرف غني پنځولي؟ د افغانستان اساسي قانون څوارلسمه ماده کې راغلي: «د افغانستان ملت له پښتنو، تاجک، هزاره، ازبک، ترکمن، بلوڅ، پشه يي، نورستاني، ایماق، عرب، قرغیز، قزلباش، ګوجر، براهوي او نورو قومونو جوړ دی.» د افغانستان د مالوماتو او احصایې ملې اداره د یوې اعلامیې خپرولو سره وايی« د سترې محکمې د پرېکړې له مخې بریښنایې پېژندپاڼه کې د نورو ډېرو قومونو نومونه هم ثبتېدلای شي، ځینې قومي مشرانو د بېلا بېلو رسمي مراجعو له لارې بریښنایې تذکره کې د هغه قومونو د درجولو غو
سیه روی شود هر که در او غش باشد!
از دیرباز دغدغهء اکثریت و اقليت بر سر زبان ها بود و تیکه داران قومی از اقوام مختلف، ادعای اکثریت و اقلیت را سر می دادند. بعضاً تمام بار ملامتی بر شانهء پشتون ها گذاشته می شد و چنین پنداری وجود داشت که پشتون ها عامل اصلی تبعیض سیستماتیک بوده و در تمام سرشماری ها دست باز داشته اند و اطلاعات را در این خصوص، مورد دستبرد قرار می دهند؛ اما واقعیت امر این است که در تمام پروسه های ملی، اکثریت اقوام- به شمول پشتون ها- مورد دستخوش قرار گرفتنه اند. پُر واضح است که در جوامع انسانی وجود اقوام مختلف و متفا
در یک سالگی هیاهویی پوچ دولت انتقالی برای بازگرداندن طالبان!
یک سال پس از توافق آمریکا و جریان تروریستی طالبان، سپس آغاز مذاکرات بینالافغانی، با تغییر قدرت در کاخ سفید مذاکرات متوقف شد. گویی به ناگهان، همهٔ بازیگران صحنه، نقشهای نمیهکاره خود را رها کردند و صحنه از هیاهویی پوچ خالی شد. نمایندگان طالبان برای کسب تکلیف روانه پاکستان شدند. نمایندگان بی اختیار ارگ وسپیدار آچمز شده، درسکوتی رقتانگیز منتظر دستور بعدی بیحرکت ماندند. یک سال پس از توافقات دوحه، طالبان مسرور از قدرت، به عملیات نظامی علیه نیرویهای آمریکایی پایان دادند، اما عهد و اخ
افغانستان ماقبل آریایی ها
افغانستان ماقبل آریایی ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی مفتضح تر از همه، شهرت آریایی ست. تلخ تر از همه، این باور قلابی که ماحصل بد و کج اندیشی های به اصطلاح فلاسفه ی وابسته به ارتجاع قرون وسطایی اروپا بود، در جنگ دوم جهانی، در حدود 60 میلیون قربانی، می گیرد. آتش افروزان نژاد گویا برتر آریایی که با فاشیسم هتلری، تجهیز شده بودند، دنیا را به پرتگاهی کشاندند که نظیر نداشت. من در کتاب «آ
