اسلام، اسلامي شرعه او د اسلام تاریخ
دبرات دشپې حقيقت ، دقرآن اوحديث په رڼاکي
وصيل پېروز
25.07.2010
بسم الله الرحمن الرحيم
دبرات دشپې حقيقت ، دقرآن اوحديث په رڼاکي
الحمدلله رب العلمين والصلوة والسلام علی خاتم النبيين وآله وصحبه واهل طاعته اجمعین .
امابعد:
دحق اوباطل جګړه له هغه وخته پيلېږي چي انسان دې نړۍ ته راغی ، دهمدې حق ددعوت لپاره انبياء کرام عليهم السلام مبعوث شول چي له هرډول باطل څخه انکاروکړي اودحق دعوت ورکړي ځکه ترڅوچي له باطل څخه انکارنه وي شوی ترهغودحق بلنه شوني نه ده لکه الله جل جلاله چي وايي :
(( فمن يکفربالطاغوت ويومن بالله فقداستمسک بالعروة الوثقی لاانفصام لها)) (البقرة : ۲۵۶)
ژباړه : چاچي له طاغوت څخه انکاروکړاوپرالله جل جلاله يې ايمان راوړبې شکه پرداسي رسۍ يې منګولې لګولې دي چي غوڅېدای نه شي .
يعني دباطل ترانکاراودحق ترمنلووروسته يې ددين قوي سبب واخيست هغه چي ټينګ اومستحکم دی . دانسان اوايمان ترمنځ دفاصلې ختمولولپاره لومړی ضروري شرط له باطل څخه انکاردی ، ترڅوچي په هغه کي دباطل ابادشوی بت ټوټه ټوټه نه شي ترهغوحق نه داخلېږي کوم وخت چي باطل له هماغه ځايه ووزي بيابه حق داخلېږي . ديوانسان دايمان بنسټيزشی نفې ده له شرکه ، له بدعته اوله هرې بدۍ څخه له دې وجې مومنان وايي (لااله) له باطل څخه انکار،يعني هیڅ معبودنه شته (الاالله) اوس دحق بلنه ، يعني له الله جل جلاله پرته . دهمدې حق دعوت په اورېدلودنوح عليه السلام دقوم سردارانودخپل قوم په تائيدويلي وو:
(( لاتذرن الهتکم ولاتذرن وداولاسواعاولايغوث ويعوق ونسرا)) (نوح : ۲۳)
ژباړه : هيڅ وخت خپل خدايان مه پرېږدئ نه ود،نه سواع،نه يغوث،نه يعوق اونه نسر.
داددې خبرې دليل دی چي نوح عليه السلام ترهرڅه وړاندي دباطل دمعبودانونفې کړې وه .
درسول الله صلی الله عليه وسلم دژوندهيڅ اړخ داسي نه دی تېرشوی چي له باطل څخه يې انکارنه وي کړی، له دې وجې رسول الله صلی الله عليه وسلم ويلي دي : ( ياايهاالناس قولوالااله الاالله تفلحوا) يعني خلکو! لااله الاالله وواياست بريالي به شئ . (مسنداحمد: ۱۵۴۴۸)
عرب دقرآن په ژبه پوهېدل چي ددې دعوت اوبلنې هدف له خپلوپه لاس جوړوشويومعبودانوڅخه بېزاري اوديوه الله په وړاندي ټټېدل دي له دې وجې ځينومشرکينونفې ونه کړه اودحق له منلويې ډډه وکړه .
الحمدلله ! تېرکال چي ما(ليکوال) دبرات شپې په اړه دقرآن اوحديث ترنظرلاندي څه خپرکړي ووهغه دډېرووروڼوداصلاح اونېغې لارې ته دراتللوسبب شول . چيري چي ځينودوستانوزمادليکنې ملاتړوکړهلته ځيني داسي هم ول چي بالعکس عمل يې ښوداوپه خپل فکريې ددلايلوپه نوم څه تاويلات وړاندي کړي وو.
تېرکال ماهغه ليکنه ډېره لنډه ليکلې وه خواوس هڅه کوم چي بشپړتفصيل ورکړم اوداوڅېړم چي دبرات شپه څه ده؟ اوهيله لرم چي خپه وروڼه په دې ليکنې سره دعدالت لارې ته راشي .
دبرات شپه (شب برات) معنی اومفهوم :-
د" شب برات" نوم په خپله ددې دغيرشرعي کېدلودليل دی . له ډېري پلټنې سره سره ماداپه بل ډول اوياپه بله ژبه کي په بله بڼه پيدانه کړ. " شب" په فارسي ژبه کي دشپې لپاره استعمالېږي . څرنګه چي " برأت " سوکر عربي لفظ دی چي معنی يې ده بې زاري ، پرېکړون ، خلاصون او...
(مفردات القرآن ازمولاناعبدالرحمن کيلاني ص ۲۵۲)
ددې مثال په قرآن کريم کي هم شته ، الله جل جلاله وايي :
(( برآء ــ ة من الله ورسوله الی الذين عهدتم من المشرکين )) (التوبه : ۱)
ژباړه : دالله جل جلاله اورسول الله صلی الله عليه وسلم دبېزارۍ اعلان دی له هغوخلکوچي تاسوورسره تړون کړی وو.
وګورئ ! په دې ايت کي دبراء ة لفظ دبېزارۍ په معنی استعمال شوی دی بلکه په قرآن اوحديث کي دبراءة لفظ په ښه معنی نه دی راغلی ګواکي داخبره اوس لاروښانه شوه چي ددې شپې لمانځنه له يوچاڅخه دبېزاري په څرګندولوکوي . له چابېزاري؟ تفصيل يې وړاندي راروان دی . ان شاء الله
فکروکړئ! ټول قرآن په عربي کي ، ټول احاديث په عربي کي خو" شب " په فارسي کي !!! له دې کبله " شب" له " برأت " سره په هيڅ ډول نه شي يوځای کېدای . له دومره ټکراوتضادسره سره په قرآن اوحديث کي ددې تائيدناشونی اوناممکن دي .
د " شب برأت " لفظ له کومه شو؟ :
اوس پوښتنه داده چي دشب برأت لفظ له کومه شو؟ درنولوستونکو! ترپلټنوورسته مودانوم دشیعه وو په یوه کتاب تحفة العوام کي وموندی . تاسوورته پام وکړئ!
" پنځلسمه شپه چي د" شب برأت " په نوم سره مشهوره ده ډېره مبارکه شپه ده ... اوددې شپې ترټولولوی فضيلت دادی چي امام الزمان (امام غائب) ددې شپې په سهارپيداشو. " (تحفة العوام ، ص ۴۹۲)
څرګنده شوه چي شيعه ګان ځکه داشپه لمانځي چي دخپل دوولسم امام زېږېدنه لمانځي په داسي حال کي چي که ددې زېږېدنې په حقيقت دپوهنې لپاره دشيعه ګانودکتابونوپاڼې واړول شي متضادې خبرې رامخ ته کېږي اوداثابتېږي چي ددولسم امام زېږېدنه بالکل شوې نه ده . يوځای يې ليکلي دي :
" حضرت د۲۵۵ دشعبان پر۱۵ پيداشو." همدلته يې داهم ليکلي : " دازېږېدنه په ۲۵۶ هـ کي وشوه ."
( اصول کافي ۳ / ۱۵۳)
شيعه ګان ديعقوب کليني دې اصول کافي ته هماغه مرتبه ورکوي لکه اهل سنت والجماعت چي يې صحيح البخاري ته ورکوي . له ماسره داصول کافي هماغه نسخه پرته ده چي ترتحقيق وتلې ده اوژباړه يې په خپله همدې شيعه ګانوکړې ده په دې کي يې دغائب امام دزېږېدنې دوې مختلفې نېټې ښودلې دي چي دازېږېدنه مشکوکوي . همدلته يوه بل اختلاف ته پام وکړئ ددولسم امام دنوم په اړه وايي :
" راوي وايي الله هغه ته (يوولسم امام حسن عسکري) ته يوزوی ورکړچي هغه پرې دم . ح . م . د . نوم کېښود." (اصول کافي ۳ / ۱۵۳)
له دې معلومېږي چي دهغوئ ددولسم امام نوم م . ح . م . د . يعني محمددی دهمدې ټوک په راتلونکې پاڼه کي داتضادهم شته :
" له دې وروسته زه ګواهي ورکوم چي داشخص دالله حجت دی دحسن بن علي دزوی نوم اوکنیت به ترهغوښکاره نه شي چي ځمکه له عدل څخه داسي ډکه نه کړي لکه وړاندي چي له ظلم اوبې عدالتۍ څخه ډکه وه ." (اصول کافي ۳ / ۱۷۸)
په وړانديني روايت کي يې وويل چي دهغه نوم محمددی اواوس په دې روايت کي زياتوي چي نوم اوکنيت به يې ښکاره نه شي دامتضادې ويناوې دهغه زېږېدنه نوره هم مشکوکوي . همدادلته پرېږده په همدې ټوک کي په څرګندوټکودامام غائب له زېږېدنې په بشپړډول انکارکوي :
" حسن بن عيسی چي کنيت يې ابومحمددی وايي چي کله امام حسن عسکري وفات شونودمصريوه سړي يوڅه مال واخيست اومکې ته ولاړتردې چي مقدسې ناحيې ته ورسېد،دلته خلکواختلاف وکړځينوويل چي امام حسن عسکري لاولدمړشوی دی اوځای ناستی يې جعفردی ." (اصول کافي ۳ / ۱۷۱)
داخبره ښکاره شوه چي دشب برأت په ورځ چي دکوم دوولسم امام زېږېدنه لمانځل کېږي هغه بېخي پيدا شوی نه دی . داصول کافي حواله مي ځکه ورکړه چي ژباړه يې همدوئ په خپله کړې ده خوله دې سره سره دهغه نه پيداکېدنه له نوروکتابونوهم ثابتېږي يوڅوحوالوته پام وکړئ (دشيخ مفيد" الارشاد" ص ۳۳۹ ، ۳۴۰ ، داربلي کشف الغمه ص ۴۰۸ ، ۴۰۹ ، دملاباقرمجلسي " جلاء العيون" ۲ / ۷۶۲ ، دطبرسي " اعلام الوری " ص ۳۷۷ ، ۳۷۸)
له دې سره سره شعيه ګان پردې باورلري چي ددوئ امام پيداشوی دی اويووخت به راښکاره کېږي له دې وجې دوئ په دې شپه دعاوې هم کوي اوده ته دمرستې لپاره نارې هم وهي . په تحفة العوام کي يې ليکلي :
" له دې وجې سنت دي چي دادعاوويل شي اودومره مرتبه لري لکه حضرت چي ووينې (له دې وروسته يې يوه اوږده دعانقل کړې اودپای ټکي يې دپام وړدي ) والعن جميع الظالمين . " (اوپرټولوظالمانولعنت وکړه)
دپام وړخبره داده چي دلته له ظالمانومرادڅوک دي؟ ددې خبرې وضاحت په دې کتاب کي نه شته خواصول کافي يې وضاحت داسي کوي :
" الظالم لنفسه الذی لايعرف الامام " ( اصول کافي ۲ / ۱۰۰)
يعني دخپل ځان لپاره ظالم هغه دی چي امام نه پېژني .
لنډه داچي څوک شيعه نه دي هغوئ ظالمان دي اوهرکال دشب برأت پرمهال دوئ پرهغولعنت وايي . له دې پرته هغوئ دمسلمانانولپاره باقاعده دعاکوي چي دوئ ورته د" عريضه حاجت " نوم ورکړی دی په دې اړه وايي :
" په زعفرانوسره دعريضې په منځ کي خپله اړتياوليکه اوپه پای کي ورته خپل نوم وليکه ، په خوشبويي ترککړولووروسته یې په خاوروکي په ايښودلوسره نهر،ويالې اوياژورې څاه ته ددې شپې په سهاروغورځوه ." (تحفة العوام ص ۴۹۵)
که کوم څوک دشب برأت پرمهال داسي بدې دعاوې اوطعن کوي هغه ته عرض دی چي ستاامام جعفرصادق وايي : " ان العبدليکون مظلوماًفمايزال يدعوحتی يکون ظالماً"
يعني که يوڅوک مظوم شي اودظالم لپاره تل بده دعاکوي که په دې کي له حده تجاوزوکړي په خپله ظالم کېږي . ( اصول کافي ۴ / ۳۰۷)
ثابته شوه چي " شب برأت" يادبېزارۍ شپه هيڅ شرعي اصل نه لري بلکي داديوې ځانګړې ډلې دسازش پايله ده . اياموږددې سازش په ښکارکېدلوموږته په کېدونکوبدولعنتونوکي له هغوئ سره ملګري شو؟. پرېکړه تاسوپه خپله وکړئ .
خپل اصليت وساتئ ځکه رسول الله صلی الله عليه وسلم وايي : (من تشبه بقوم فهومنهم) يعني که کوم څوک له يوقوم سره مشابهت وکړي (دهغوئ په څېردجوړېدلوپه هڅه کي وي) هغه له هغوئ څخه دی .
(سنن ابی داؤد۳۵۱۲)
" شب برأت " اونوري چارې :
له دې پرته نوري نظريې هم دشعبان پنځلسمې ته منسوبې شوې دي چي هيڅ اصليت نه لري مثلاًويل کېږي چي قران کريم په شعبان کي نازل شوی دی په داسي حال کي چي دقرآن کريم دنزول په اړه قرآن په خپله داسي وايي :
(شهررمضان الذی انزل فيه القرآن ) (البقره : ۱۸۵)
ژباړه : رمضان هغه مياشت ده چي قرآن پکي نازل شوی دی .
دشعبان پرپنځلسمه حلواجوړول اوپرخلکويې وېشل هم يودوددی اوپه دې اړه ويل کېږي چي کله داحدپه غزاکي درسول الله صلی الله عليه وسلم غاښونه شهيدان شول نوهغه حلواوکړه اوويې خوړه .
ددې نظريې دباطلوالي لپاره صرف داکافي دي چي داحدغزاپه شعبان کي نه بلکي په شوال کي وشوه اود رسول الله صلی الله عليه وسلم مبارک غاښونه هم په دې شوال کي شهيدان شوي وواودشوال مياشت ترروژې وروسته راځي نه مخته . ترکومه ځايه چي دحلواکولواوخوړلوخبره ده هروخت سړی کولای شي چي حلواوکړي اوويې خوري خوکومه ورځ اوشپه ورته خاصول دابدعت دي .
په دې اړه يوه بله بې بنسټه نظريه دامشهوره ده چي په دې شپه دمسلمانووفات شويوخلکواختروي او کورونوته راځي .
موږوايوکه په اسلام کي کوم داسي اختروي نويودليل به لري که وي کوم دی؟ که نه وي نودابيابدعت ولي نه دی؟ اياداسي کوم اختررسول الله صلی الله عليه وسلم اودهغه صحابه کرامورضی الله عنهم لمانځلی دی؟ ايايوسړی ترمرګ وروسته له خپلې خوښې سره سم چيرته تللای شي؟ نوخوددې اخترياعيدپه اړه کوم شرعي نص شته اونه هيڅ روح په خپله خوښه چيرته تللای شي الله جل جلاله وايي :
(( الم يرواکم اهلکناقبلهم من القرون انهم اليهم لايرجعون )) (يس : ۳۱)
ايادوئ ونه ليدل چي موږتردوئ وړاندي ډېرقومونه هلاک کړل هغوئ به ددوئ لورته راونه ګرزي .
نوربيا ...
وصيل پېروز
26.07.2010
په تېرپسي
دبقيع هديرې ته درسول الله صلی الله عليه وسلم تګ، صحيح حديث :
دهمدې شعبان په پنځلسم ماښام هديرې ته تګ هم دودشوی دی چي له قرآن اونبوي احاديثوڅخه پرې هيڅ دليل نه شته کوم حديث چي ددليل په توګه وړاندي کېږي هغه ستاسوپه حضورکي دی چي پکي جنة البقيع ته دتګ اوهغومړوته داستغفارغوښتلويادونه شته خودشعبان دپنځلسمې شپې هيڅ يادونه پکي نه ده شوې .
عائشه صديقه رضی الله عنهابقيع هديرې ته دخپل اودرسول الله صلی الله عليه وسلم دتګ اوبيرته راتللو يادونه کوي چي مشهورحديث دی ددې حديث په پای کي رسول الله صلی الله عليه وسلم وايي :
(انی بعثت الی اهل البقيع لاصلی عليهم .) (صحيح مسلم ۱۶۱۹ ، موطاامام مالک ۵۷۶)
ژباړه : زه دبقيع والوته لېږل شوی وم چي دعاورته وکړم .
داپېښه له شعبان سره هيڅ اړيکې نه لري ځکه چي داواقعه په شعبان کي نه بلکي درسول الله صلی الله عليه وسلم تروفات څوورځې وړاندي رامنځته شوې ده .
سيدناابومويهبه وايي چي زه له رسول الله صلی الله عليه وسلم بقيع هديرې ته تللی وم چي داستغفاردعا ورته وکړي رسول الله صلی الله علیه وسلم پرقبرونوودرېداوويې ويل : اې قبروالو! پرتاسودي سلام وي ... وروسته رسول الله صلی الله عليه وسلم زه مخاطب کړم اوويې ويل : ماته ددنياخزانې اوپه دنياکي تلپاتيتوب اوبياجنت راکړل شوی دی ماددنياپه مقابل کي دلوی رب ديداراوجنت غوره کړی دی . بيارسول الله صلی الله عليه وسلم دبقيع هديرې څښتنانوته دمغفرت دعاوکړه بېرته راستون شو. (له دې وروسته ابومويهبه وويل : فبدئ رسول الله صلی الله عليه وسلم فی وجعه الذی قضاه الله عزوجل فيه حين اصبح .) (مسنداحمد۱۵۴۲۵ ، شرح البخاري لابن بطال ۵ / ۵۶۷)
ګواکي داپېښه درسول الله صلی الله عليه وسلم تروفات څوورځې وړاندي وشوه يعني په " صفر" کي چي دشعبان مياشتې ته يې منسوبول په بشپړډول غلط دي . دبقيع هديرې ته درسول الله صلی الله عليه وسلم تګ دصفرې په مياشت کي وشوداخبره مولانامحمدادريس کاندهلوي په سيرة المصطفی ۳ / ۱۵۷ اومولاناصفی الرحمن مبارکپوري په " الرحيق المختوم ص ۲۲۵ ، ۲۲۶ " کي کړې ده .
دشعبان پر۱۵ بقيع ته دتګ په اړه ضعيف احاديث :
دشعبان دپنځلسمې په اړه چي خلکوته کوم احاديث بيانېږي هغه له تحقيقي پلوه ډېرکمزوري اوضعيف دي چي ضعيف حديث په هيڅ حالت کي هم دحجت وړنه دی اودليل پرې نه شي نيول کېدای لکه څرنګه چي رسول الله صلی الله عليه وسلم وايي :
( من يقل علیّ مالم اقل فليبوأمقعده من النار.) (صحيح البخاري : ۱۰۶)
ژباړه : څوک چي په دروغوماته يوه خبره منسوب کړي هغه دي خپل ځای په دوزخ کي جوړکړي .
ددې ضعیفواحاديثوعلمي څېړنه په لنډډول ستاسوپه وړاندي ده .
(۱) عن عائشة رضی الله عنهاقالت فقذت رسول الله صلی الله عليه وسلم ليلة فاذاهوالبقيع فقال اکنت تخافين ان يخيف الله عليک ورسوله؟ قلت يارسول الله انی ظننت انک اتيت بعض نسائک ، فقال : ان الله تبارک وتعالی بنزل ليلة النصف من شعبان الی سمآء الدنيافيغفرلاکثرمن عددشعرغنم کلب .
ژباړه : عائشه رضی الله عنهاوايي : يوه ورځ مارسول الله صلی الله عليه وسلم په کورکي ونه ليدنوزه له کوره ووتم اورسول الله صلی الله عليه وسلم مي په بقيع هديره کي وموندرسول الله صلی الله عليه وسلم وويل : اياته وېرېدلې چي الله اودهغه رسول صلی الله عليه وسلم به پرتاسوظلم وکړي؟ ماوويل : يارسول الله! مافکر وکړچي ته دخپلې يوې مېرمنې کره تللی يې . په دې سره رسول الله صلی الله عليه وسلم وويل : بې شکه الله جل جلاله دشعبان پرپنځلسمه ددنيااسمان ته راکوزېږي اودکلب قبيلې تراوزوزيات ګناهونه بخښي .
(جامع الترمذي حديث نمبر۶۷۰)
سنديې دادی : امام ترمذي رحمه الله وايي چي ماته احمدبن منيع وويل ، هغه ته يزيدبن هارون ، هغه ته حجاج بن ارطاة ، هغه ته يحی بن ابی کثير، هغه ته عروة اوهغه ته عائشې صديقې رضی الله عنها.
څېړنه :- امام ترمذي رحمه الله ددې حديث تربيانولووروسته کاږي چي داحديث له حجاج بن ارطاة څخه روايت شوی دی اوماله امام بخاري رحمه الله څخه واورېدل چي داحديث يې ضعيف وګاڼه همدارازيې زياته کړه چي دیحی بن ابی کثيرله عروة څخه اودحجاج بن ارطاة له يحی بن ابی کثيرڅخه سماع نه ده ثابته (يحی بن ابی کثيروايي چي ماله عروة واورېدل په داسي حال کي چي له عروة څخه دده سماع هيڅ ثابته نه ده همدارنګه دحجاج بن ارطاة له یحی بن ابی کثيرڅخه سماع نه ده ثابته .)
لنډه داچي ددې حديث په سندکي پردووځايونوانقطاع ده له دې کبله داحديث سخت ضعيف دی اوهيڅ دليل پرې نه شي نيول کېدلای .
همداحديث په مختلفوطريقوسنن ابن ماجه : ۱۳۷۹ ، مسنداحمد: ۲۴۸۲۵ ، اخبارمکه للفاکهي ۱۷۷۵ ، الابانة الکبری لابن بطة : ۲۵۶۶ ، شعب الايمان للبيهقي : ۳۶۶۵ ، ۳۶۶۶ ، ۳۶۶۷ ، مسندعبدبن حميد۱۵۱۴ روايت کړی دی .
په دې کتابونوکي همداحديث په همدې سندسره روايت شوی دی چي نيمګړتياوې يې موږوړاندي بيان کړې .
(۲) علی بن ابی طالب رضی الله عنه قال : قال رسول الله صلی الله عليه وسلم : اذاکانت ليلة النصف من شعبان فقومواليلهاوصوموانهارهافان الله ينزل فيهالغروب الشمس الی سماء الدنيافيقول : ألامن مستغفرلی فاغفرته ، ألامسترزق فأرزقه ، ألامبتلی فأعيافه ، ألاکذا ألاکذاحتی يطلع الفجر.
(سنن ابن ماجه حديث نمبر۱۳۷۸)
ژباړه : له سيدناعلی رضی الله عنه څخه روايت دی چي رسول الله صلی الله عليه وسلم وويل : کله چي دشعبان دنيمی شپه وي نوپه دې شپه عبادت وکړي اوپه ورځ يې روژه ونيسئ ځکه کله چي لمرولوېږي نوالله جل جلاله په همدې شپه ددنيااسمان ته راشي اووايي : څوک دی چي له مابخښنه وغواړي اوزه بخښنه ورته وکړم؟ ، څوک دی چي له مارزق وغواړي زه رزق ورکړم ؟ ، څوک ناروغ دی چي زه شفاياروغتياورکړم ؟ اياڅوک داسي شته اياڅوک داسي شته؟ ترهغوهمداسي وايي څوچي لمرراوخېژي .
امام ابن ماجه رحمه الله وايي چي ماته الحسن بن علی الخلال وويل ، هغه ته عبدالرزاق ، هغه ته ابن ابی سبرة ، هغه ته ابراهيم بن محمد، هغه ته معاويه بن عبدالله بن جعفر،هغه ته خپل پلاراوپلاريې له علی بن ابی طالب رضی الله تعالی عنه څخه روايت کوي .
ددې حديث په سندکي ابن ابی سبرة ضعيف راوي دی . صالح بن محمدله خپله پلاره روايت کوي چي ابن ابی سبرة حديثونه له ځانه جوړول . ابن معين وايي : دده (ابن ابی سبرة) حديث هيڅ دی ، دی په احاديثوکي ضعيف دی . ابن المدينی وايي : دی (ابن ابی سبرة) په احاديثوکي کمزوری اوضعيف وو. مرة وايي : منکرحديث وو. جوزجاني وايي : دی (ابن ابی سبرة) په احاديثوکي ضعف دی . امام بخاري هم ضعيف ګڼلی دی . امام نسايي وايي چي متروک الحديث وو. (لنډه داچي پرابن ابی سبرة محدثينوډېري جرحې کړې دي .)
(تهذيب التهذيب لابن حجر ۱۲ / ۲۵ ، ۲۶)
لهذاداحديث دابن ابی سبرة له وجې چي پرتضعيف يې سختې نيوکې (جرحې) شوې دي ضعيف دی اوهيڅ دليل پرې نه شي نيول کېدلای .
(۳) له ابوبکر،ابوثعلبه خشني ، ابوهريرة ، ابوموسی اشعري اوعلی رضی الله عنهم څخه په مختلفو سندونوداروايت شوی دی :
يطلع الله تبارک وتعالی الی خلقه ليلة النصف من شعبان فيغفرلجميع خلقه الامشرک اومشاحن .
ژباړه : دشعبان په پنځلسمه شپه الله جل جلاله خپل مخلوق ته متوجې کېږي له مشرک اوکينه کښ پرته ټول مسلمان مخلوق بخښي .
داحديث په خپلوټولوطرقوکي ضعيف اومنکردی . دتفصيل لپاره العلل المتناهية فی الاخبارالواهية ۲ / ۷۲ ــ ۷۷ وګورئ .
ددې حقيقت دادی چي په اصل کي بېخي حديث نه دی بلکي امام مکحول وايي : " ان الله يطلع علی اهل الارض فی النصف من شعبان فيغفرلهم الالرجلين الاکافراومشاحن " دشعبان پرپنځلسمه شپه الله جل جلاله خپل مخلوق ته متوجې کېږي اوله کافروکينه کښ پرته ټول بخښي . (شعب الايمان للبيهقي ۸ / ۳۴۹)
معلومه شوه چي حديث نه بلکي دامام مکحول ويناده اوداويناهم مجهولواوضعيفوراويانودمرفوع حديث په توګه روايت کړې ده . دامام مکحول وينامرفوع حديث کول صحيح نه دي که وهم شي نودمرسل والي له کبله ضعيف دی .
الله جل جلاله هره شپه ددنيااسمان ته راځي :
ددې ټولواحاديثودضعيف والي اوموضوع والي لپاره داکافي ده چي دهرې شپې په وروستۍ برخه کي ددنيااسمان ته راځي لکه په دې صحيح حديث سره چي ثابته ده .
سيدناابوهريرة رضی الله عنه وايي چي رسول الله صلی الله عليه وسلم وويل :
ينزل ربناتبارک وتعالی کل ليلة الی السماء الدنياحين يبقی ثلث الليل الآخر، فيقول : من يدعونی فأستجيب له ، ومن يسألنی فأعطيه ومن يستغفرنی فأغفرله .
(صحيح البخاري ۵۸۴۶ ، ۱۰۷۷ ، ۶۹۴۰ ، صحيح مسلم ۱۲۶۱ ، موطاامام مالک ۴۴۷ ، سنن الترمذي ۳۴۲۰ ، مسنداحمد۱۶۱۴۵ ، ۱۰۱۴۰ ، ۹۹۲۲ ، السنن الکبری للنسائي ۷۷۶۸)
ژباړه : زموږرب دهرې شپې په وروستۍ برخه کي ددنيااسمان ته راځي اووايي : څوک دی چي ماته دعاوکړي اوزه يې قبوله کړم ، څوک دی چي له ماوغواړي اوزه يې ورکړم ، څوک دی چي دګناه دبخښنې غوښتنه وکړي اوزه يې وبخښم .
دشعبان دپنځلسمې په اړه له رسول الله صلی الله عليه وسلم اوصحابه کرامورضی الله عنهم څخه هيڅ ډول روايت نه دی ثابت لکه وړاندي چي الحمدلله داخبره په ډاګه شوه . دشب برات په نوم ددښمن تقليدکول اوپه دې اړه له ځانه جوړي شوي روايتونه بيانول دبدعت والی له وجې ګناه دي . له دې انکارلازمي دی . يوازي له دې وجې دادبدعت کارکول چي زموږاکابرينوداسي کړي دي هيڅ دانصاف خبره نه ده که اکابرين دقرآن اوحديث لـــورته بلنه کوي نوصالحين اکابرين بلل کېږي که نه داکابرولفظ په قرآن کريم کي دمجرمانولپاره هم راغلی دی :
(( وکذالک جعلنافی کل قرية اکابرمجرميهاليمکروافيهاومايمکرون الابانفسهم ومايشعرون ))
(الأنعام : ۱۲۳)
کاش! موږپوهېدلای چي دکومې دسيسې ښکاريو؟ له حقه ولي خپل ځان لرې ساتو؟ اياموږدالله جل جلاله درضااوخوشالۍ لپاره دابدعت نه شوپرېښودلای؟!!!! .
راشئ ! له رښتياسره ملګري شئ رښتياکه هرڅومره له کړاوه ډک وي خوپه غوره کولوسره اسانېږي ، دروغ که هرڅومره زړه وړونکي وي په پرېښودلوله منځه ځي . دخپل رب وېره په زړه کي ساتئ له مخلوقه ولې وېرېږئ؟ په زړه کي الهي وېره نوري ټولي وېري له منځه وړي . پای
والسلام عليکم ورحمة الله وبرکاته
ليکنه : محمدآصف
ژباړن : محمدوصيل پېروز
