نړيوال ښکيلاک او د لرو بر افغان دازادۍ غورځنګ

راځۍ وروڼو: په خپلو ټولو بحثونو کې دوطن او ملت ګټې په پام کې ونیسو

و.افغان
25.04.2008

ګرانو محترمو او دافغان په درد درمنو وروڼو !
السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.
راځۍ وروڼو چې دنویو ګټورو څیړنو لپاره لیار پرانیزو ، او په داسې څیړنو شروع وکړو ، کوم چې په یقینې توګه دولس او دهیواد په ګټه تمامیږي.
مونږ ډیرې زیاتې ستونځي لرو چې یو له بله سره يي په حل کولو مرسته وکړو.
لومړۍ باید پوه شو چې له حوارونو څخه هدف څه دۍ؟ ولې باید حوار وشي؟ او دڅه لپاره وشي؟
فکر کوم چې ځواب ټولو ته څرګند دۍ، چې حوار ددې لپاره تر سره کیږي چې ناسم اندونه پرې له منځه لاړې شي، او سمو اندونو لپاره په کې دلائل او ثبوت وړاندې شي،
حوار په اساس کې دمختلفو اندونو والاوو تر منځ یو ګډ تعاون ته ویل شوي دی، ددې په خاطر چې ټول په ګډه پرې حق ته ورسیږي.
مونږ په دې ښکلې ویبپاڼه کې چې دټولو افغانانو یوه درنه حجره شمیرل کیږي، دمختلفو اندونو خلک لرو، دغه ټول مختلف آنده خلک په یوه څیز اتفاق لري او ټول د یوه څیز دعوی لري، او هغه څیز دوطن او ولس خدمت دۍ، چې ټول غړې دغه هدف ته درسیدو او کوښښ کولو ادعا لري
صحي ده چې ځمونږ تر منځ عقیدوې اختلافونه هم موجود دي ، خو اوس پکار ده چې له هغه ټکي څخه شروع وکړو په کوم چې مو اتفاق دې او کولاي شو چې ښی لاسته راوړنی په کې ولرو.
د افغانستان ټول ملت مسلمان دې ، اسلام يي په رګونو کې لکه ویني داسې چلیږي، داسلام له لپاره يي لويي قربانیاني ورکړي، او لا تر اوسه يي اسلام په زړونو کې لکه دهندوکش غر ثابت ولاړ دی.
نو هغوي به هیڅکله ددي اجازه ورنه کړي چې څوک يي ددین نړولو پسې بیل او کلنګ ته لاس وکړي ،
دوطن کمونستانو خو دا تجربه وکړه ، او ويي هم لیدل چې څنګه پایلې يي له ځانه سره راوړې، په ملیونونو شهیدان، په ملیونونو معیوبین، کوڼدې ، یتیمان، دآبادیو تباهي، او دښارونو بربادي دغې تجربې له ځانه سره راوړل ، او دغه ناورین او بد حالت تر اوسه په پښو ولاړ دې ، او پوره دیرشو کالو ته يي عمر ورسید، او لا معلومه نه ده چې نور به څومره اوږدیږي.
ځمونږ ولس او وطن ته ډیر نور دښمنان هم لاس په توره ولاړ دي، او هره لحظه يي دختمیدو او نابودیدو شیبي شماري،
ځمونږ ګاونډې له مونږ سره دښمنې کوي، دعدالت او دیموکراسۍ مور راباندې دامن په نامه له پاسه په ټنونو بمونه وروي، انګریزان مو دتجزیه کیدلو او تقسیمیدو پلانونه جوړوي ، ځینې نور دولتونه لکه ایران ، مو ثقافت او کلتور ختموي،
او په مقابل کې ځمونږ ځینې افغانان چې ځانونه روڼ آندې بولې په داسې سختو شیبو کي يي دخپل ملت دټوټه کولو لپاره تبر او کلنګ په لاسونو کې نیولې تیار سۍ ولاړ دي.

که رښتیا ددغو خلکو په زړونو کې دافغان په اړه زره درد پاته وي، نو پوه دې شي چې داسلام په ضد دغه تخریبکاري هغوي خپل هدف ته هیڅکله نشي نږدې کولاي ، بلکه له خپل هدف څخه يي لیرې کوي، اودوطن لا دنورو تباهیو او بربادیو په سیند لاهو کوي، البته که چیرې ددغه خلکو هدف دوطن آبادول ، او دولس سوکاله کول وي، او که چیرې يي هدف دسور او تور استعمار لپاره ګټې خوندي کول وي، نو دا بیا افغانان نه دي ، او نه ورته افغانان ویلي شو، دغه خلک ځمونږ دولس، عقیدي، او ددې وطن سرسخته دښمنان دي او باید دیوه دښمن چلند ورسره وشي، البته که دغه چلند ورسره دیوې خاورین کلي په ځمکه ورسره ترسره کیداي شي، او که دیوي الکترونې حجرې په داخل کې ورسره ترسره کیداي شي.

که چیرې دوي دطالب او یا نورو سخت دریزو په ډیرو کړنو او افراطي اعمالو نیوکي لري، نو ډیر نور معتدل ، پوهه ، داسلام په حقیقت رسیدلي مسلمانان يي پرې هم لري، دطالبانو او نورو ډیرو سخت دریزو ملایانو ډیرې کړنې دصحیح معتدل اسلام څخه ډیرې لیرې او افراطي وي، او ددغو کړنو په ضد مبارزه یواځې دمعتدل اسلام له داخل څخه کیداي شي او بس.
دطالبانو دځینو کړنو، او ځمونږ دوطن دځینو سخت دریزه علماوو افراطي افکار دپاکستاني سیاسي ملایانو دتربيي پیداوار دې، هغه سیاسې ملایان کومو ته چې په منطقه دانګریز په لاس او پیسې رشد ورکړ شوی وو، او دی حالت ته درسیدا فرصت هم ځمونږ دوطن کمونستانو برابر کړ، بلکه دکمونستانو څخه مخکې دوطن ظاهرشايي رژیم دغه رنګ حالت ته فرصت برابر کړ.
که چیرې ظاهرشايي رژیم دغه علماوو ته خپل غیږ خلاصه کړي واي، هغوي ته يي خپل لازم حقوق ورکړي واي، هغوي ته يي دصحي معتدل اسلام تعلیم اوتعلم فضا برابره کړي واي، نو په نتیجه کې به منځ ته سالم، معتدل، په حقیقي اسلام پوهه، غیر افراطي علما منځ ته راغلي واي.
که چیرې کمونست، خلقي او پرچم په علماوو پسې سوټۍ نه واي راخیستې، دهغوي په سپکاوۍ يي لاس نه واي پورې کړې، له هغوي څخه يي زندانونه نه واي ډک کړي، اسلام يي توره ارتجاع نه واي بللې،
دغه علماوو ته يي دزده کړې او تدریس فضا برابره کړي واي ، له وظیفو، خیراتونو، او دعام خلکو دمنت او احسان څخه يي ژغورلي واي، نو ځمونږ دوطن متدين ځوانان به نه مجبوره کیدل چې نن په پاکستاني مدرسو کې دسیاسي ملایانو په لاس افراطي تربیه شي، داسې تربیه شي چې هر کار يي دپاکستان په مفاد او دخپل وطن په ضد وي، اګر که دغه انسان له خپل زړه څخه مخلص او پاک نیته وي.

هو !
مونږ دخپل وطن په دیني علماوو کې زیات قصور وینو، ډیر يي له معتدل اسلام څخه بی خبره دي، او یا بې خبره ساتل شوي دي، هغه معتدل اسلام چې دیوه پرمختګ مخه هم نه نیسې ،
هغه اسلام چې هر ګټور علم ته هڅونه کوي،
هغه اسلام چې علم په ښځې او نارینه دواړو دپردې او حیا په فضا کې واجب بولي،
هغه اسلام چې علماوو او پوهو خلکو ته ځانګړې امتیازات او خاصه پاملرنه کوي،
هغه اسلام چې کار اهل کار ته سپاري،
هغه اسلام چې ټولنې ته عدل او انصاف راولي ،
هغه اسلام چې له ظالم څخه دمظلوم غچ اخلي، و لو که دغه ظالم امیر هم وي.
هغه اسلام چې دپنځه ګونو کلیاتو ژغورل او ساتنه داسلامي دین له مهمو اولویاتو څخه شمیري، چې هغه کلیات: نفس، ناموس (نسب)، دین، مال، او عقل دي.

نو اسلام په دغی معنی سره دهیڅ یو پرمختګ مخ کې خنډ نه جوړيږي، بلکه دهر بل خنډ په ختمولو کې مهم رول لوبوي،
او څنګه چې دوطن دروڼ اندو مقصد پرمختګ ، او دپرمختګ لپاره دټولنې لازمه اصلاح ده، نو اسلام ورسره په دغه ټکې کې په یوه سنګر کې ولاړ دې،
دوي کولاي شې چې په وطن کې دپرمختګ لازمه اصلاح داسلام له داخل او ددین دسیورې لاندې وکړي، کوم معتدل دین چې دوي سره دتخلف دختمولو لپاره په یوه سنګر کې ولاړ دې، کوم دېن چې دوي ته امر کوي چې:
وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة
او تیار کړۍ تاسو دخپل دښمن لپاره هر هغه څیز چې ستاسو پرې وسعه رسیږي، له ځواک څخه .
هره نوعه پرمختیا ځواک دی، هر ډوله نوې ټکنالوجي ځواک دې، دهر علم پر مخ تلل، هره اختراع او هر اکتشاف ټول ځواک بلل کیږي.

نو ولې بیا دغه په اصطلاح روشنفکران دغه دین پسې بیلچه او کلنګ راخلي، ولې دټولنې سره ځانونه په ټکر کې اچوي
سره له دې چې یو وار يي تجربه هم کړي، خو بیا هم خپلې زړې ببولالې نه هیروي،
نبې کریم صلی الله علیه وسلم فرمايي:
مسلمان له یوې څوړې څخه دوه کرته نه چیچل کیږي، او فارسې کې یو متل دی، چې وايي:
آزموده باز آزموده نمې شود،

نو راځۍ ګرانو وروڼو!
چې داسلام په ضد پروپاګڼدې او تبلیغات پریږدو،
او داسلام له داخل څخه دټولنې په اصلاح شروع وکړو،
مونږ په دې اقرار کوو چې مونږ متخلف يو، مونږ په دې اقرار کوو چې مونږ ډیر پس پاته یو، او که اقرار هم ونه کړو، نو ځمونږ واقع شاهدي ورکوي چې مونږ ډیر پس پاته یو ، او ددې خبرې معنا داده، چې ځمونږ دروانې وضعې تغییرول پکار دي، تر څو لکه دنورو غوند پرمختګ وکړو، او دپرمختللیو دولتونو په کتار کې راشو، خو دا نه منو چې ځمونږ دتخلف سبب اسلام دی، ځکه مونږ اسلام په صحي معنا نه دې تطبیق کړې.

الله جل جلاله فرمايي: لا اکراه في الدین،
ددې آیت دوه معنا ګاني شوي، او دا آیت دواړو معناګانو لره شامل دی:
یوه معنا يي داده: چې له پیله هیڅ کافر په دې مجبور نه دې چې اسلام راوړي، ځکه په اسلام کې په زوره داخلول نشته،
او بله معنا يي دا هم شویده: که چیرې یو شخص په خپل زړه کې کفر پټ وساتي او په مسلمانه ټولنه کې د یوه مسلمان په حیث ځانته ژوند غوره کړي، نو ده سره به دمسلمانانو غوندی تعامل کیږي، لکه څرنګه چې رسول الله صلی الله علیه وسلم دمدیني منورې له منافقینو سره کوو،
که چیرې ځمونږ ځینې افغانان له زړه څخه په اسلام عقیده ونه لري ، نو اسلام دزور دین نه دې ، خپل کفري عقیده دې په دغه ټولنه کې په زړه کې غلې وساتي ، او دخپلې ټولنې او شخصي ژوند لپاره دې کوښښ وکړي، او دهغه تعامل څخه دې برخمن شي کوم چې دوطن دیوه عادي شخص سره کیږي، داسې به دۍ دټولنې سره دټکر څخه هم ځان وساتي، او په عین وخت کې به دخپل ځان، وطن او ولس لپاره دخدمت مصدر وګرځي.

نور مو په لوي او مهربان خداي سپارم:

Lotfollah
26.04.2008

سلام علیکم
خوا بدﺉ نشې وهاجه وروره راځه له همدې منافقت څخه تیر شه ! یو وار د دې بحث عنوان ته ګوره بیا دې د خپله پرپره یو وار بیا ولوله !

ګوره وروره تا د [color=blue:094e35e967]له درناوي ډک، آزاد ، علمي او منطقي بحثونو[/color:094e35e967] په برخه کې داسې بحثونه شامل کړل چې اصلاْ باید چې د اسلام په خونه کې شوي وای. ستا د احساساتو راپاروونکي بحثونو عنوانونه او ستا د خصمانه طریقه د بحث او تصویري امضاګانې، د دې سبب شول چې ځینو کسانو له ځانه ورته غبرګونونه وښیي. او کله چې په منطقی استدلال کولو کې پاتې راغلې نو په بېلا بېلو پلمومو د پاڼې چلوونکي وطنمل ته شکایت پیل کړ چې ولې د اسلام ضد لیکنو په وړاندې غلئ ناست دﺉ او آن تر دې حده چې نوموړﺉ مو تهدید هم کړ!!
[quote:094e35e967]ګوره ډاکټر وطنمل صاحب: که تاسو په دې ګډوډ ۍ او سپکاویو خوشاله او راضي یاست، [color=blue:094e35e967]نو په دې پوه شۍ چې دا کار تاسو هم دسوال لاندی راولي [/color:094e35e967]، چې تاسو په لوي لاس داسلام دمبارک دین ، او دخداي پیغمبر صلی الله علیه وسلم دسپکاوۍ لپاره لار خلاصه وي،[/quote:094e35e967]
همدا و چې وطنمل بې وزلئ له ډاره چې په الحاد تورن نشي تاسو ته تسلیم شه!
دا چې بحث تر دې حد ته ورسید باید تاسې یې پخپله ملامتی ومنئ، ځکه هر څه چې کرې هغه به رېبې !

همدا اوس دې هم احساساتو پارونکې لیکنه کړې ده. یو ځل بیا دې د [color=white:094e35e967]( راځۍ وروڼو: په خپلو ټولو بحثونو کې دوطن او ملت ګټې په پام کې ونیسو)[/color:094e35e967] تر عنوان لاندې خبره بیا دین ته وغزوله او بیا یو آیت دې راوړ او ورته دوه معناوې لیکې او د آیت په دوهمې معنی کې خلک منافقت ته تشویقوې او که دې زړه وشه ښایي دغه آیت ته دریمه معنی هم را پیداکړې ! د بحث دا ډول چلند ډېرې پوښتنې رامنځته کوي، چې ښایي بحث هغه حالت ته ورسېږي چې بیا به وطنمل باندې غږ وکړې چې اسلام ته سپکاوﺉ کېږي.

ګرانه وهاجه وروره، دا چې ستا نیږدې ټول بحثونه یو ډول نه یو ډول اسلامی جنبه لري، ښه به دا وي چې د اسلام په خونه کې لیکنې وکړئ چې د نورو بحثونو فضا کړکېچنه نشي!

په درنښت

pattang
26.04.2008

منافقه !
داڅه مانا لري چې ته يې ليکې ! چې زور دې له وحاج سره نرسيږي نو ځان دې ټينګ
کړه او کوټه مه بوينه کوه٠
[color=yellow:403b7cf70c]وطنمل ولې له وحاج څخه وډار شي ?
وطنمل خپل قوم، اولس ، خپلو ملي، کلتوري او ديني مقدساتوته ګوري هغه
غو ستاسو غوندې لغړی ندی٠
ددې پاڼې کړن لاره څه شی دی?ايا قانون عملي نشي ?
[/color:403b7cf70c] ته لا نه يې هوشيار شوی زه ګمان کوم ځينې خلک د هوښياري
استعداد نلري ٠

[quote:403b7cf70c="Lotfollah"]سلام علیکم
خوا بدﺉ نشې وهاجه وروره راځه له همدې منافقت څخه تیر شه ! یو وار د دې بحث عنوان ته ګوره بیا دې د خپله پرپره یو وار بیا ولوله !

ګوره وروره تا د [color=blue:403b7cf70c]له درناوي ډک، آزاد ، علمي او منطقي بحثونو[/color:403b7cf70c] په برخه کې داسې بحثونه شامل کړل چې اصلاْ باید چې د اسلام په خونه کې شوي وای. ستا د احساساتو راپاروونکي بحثونو عنوانونه او ستا د خصمانه طریقه د بحث او تصویري امضاګانې، د دې سبب شول چې ځینو کسانو له ځانه مشابه غبرګونونه وښیي. او کله چې په منطقی استدلال کولو کې پاتې راغلې په بېلا بېلو پلمو د پاڼې چلوونکي وطنمل ته دې شکایت پیل کړ چې ولې د اسلام ضد لیکنو په وړاندې غلئ ناست دﺉ او آن تر دې حده چې نوموړﺉ دې تهدید کړ!!
[quote:403b7cf70c]ګوره ډاکټر وطنمل صاحب: که تاسو په دې ګډوډ ۍ او سپکاویو خوشاله او راضي یاست، [color=blue:403b7cf70c]نو په دې پوه شۍ چې دا کار تاسو هم دسوال لاندی راولي [/color:403b7cf70c]، چې تاسو په لوي لاس داسلام دمبارک دین ، او دخداي پیغمبر صلی الله علیه وسلم دسپکاوۍ لپاره لار خلاصه وي،[/quote:403b7cf70c]
همدا و چې وطنمل بې وزلئ له ډاره چې په الحاد تورن نشي تاسو ته تسلیم شه!
دا چې بحث تر دې حد ته ورسید باید تاسې یې پخپله ملامتی ومنئ، ځکه هر څه چې کرې هغه به رېبې !

همدا اوس دې هم احساساتو پارونکې لیکنه کړې ده. یو ځل بیا دې د [color=white:403b7cf70c]( راځۍ وروڼو: په خپلو ټولو بحثونو کې دوطن او ملت ګټې په پام کې ونیسو)[/color:403b7cf70c] تر عنوان لاندې خبره بیا دین ته وغزوله او بیا یو آیت دې راوړ او ورته دوه معناوې لیکې او د آیت په دوهمې معنی کې خلک منافقت ته تشویقوې او که دې زړه وشه ښایي دغه آیت ته دریمه معنی هم پیداکړې ! د بحث دا ډول چلند ډېرې پوښتنې رامنځته کوي، چې ښایي بحث هغه حالت ته ورسېږي چې بیا به وطنمل باندې غږ وکړې چې اسلام ته سپکاوﺉ کېږي.

ګرانه وهاجه وروره، دا چې ستا نیږدې ټول بحثونه یو ډول نه یو ډول اسلامی جنبه لري، ښه به دا وي چې د اسلام په خونه کې لیکنې وکړئ چې د نورو بحثونو فضا کړکېچنه نشي!

په درنښت[/quote:403b7cf70c]

و.افغان
26.04.2008

[quote:9c07ee1609="Lotfollah"]همدا و چې وطنمل بې وزلئ له ډاره چې په الحاد تورن نشي تاسو ته تسلیم شه!

[/quote:9c07ee1609]

ښاغلې لطف الله جانه ورورکه!
سلامونه او نیکې هیلې مې ومنه ،
وعلیکم السلام
لوي خداي جل جلاله دې همیشه تر خپل لطف لاندې روغ ، رمټ، او کامیاب لره.

ګرانه وروه:
که تاسو فکر کوۍ : چې ښاغلې ډاکټر وطنمل ځما له دغی خبرې په ډار شوې دی، او یا ما هغه ته تهدید ورکړې ، دا ستاسو خپل آند او شخصي شننه ده،
ستاسو له آند څخه داسې ښکاري چې ډاکټر وطنمل صاحب یو ډیر کمزورې انسان دې، ځکه چې دیوه عادې ناپیژندل شوي انسان دټاپې له ویرې هغه ته تسلیم شوي، او له فوروم څخه يي ځینې غړي دهمدغې ویرې په وجهه ویستلي دي،
له خبرو مو دا هم معلومیږي چې داسې کمزورې ښاغلې به په خپلو نورو کارونو کې هم داسې ناکام وي، لکه چې تاسو دومره کوچنې کار کې دهغه ناکامي او ویره (ستاسو په نظر) په اثبات رسولې ده،

خو ښاغلیه ، ځما په آند چې داسې نه ده، ځکه چې:
ښاغلې ډاکټر وطنمل صاحب یو کلک پښتون، او معتدل مسلمان دی، اعتدال پسنده شخصیت دی، او په دې فوروم کې يي ټولې هلې ځلې دهمدغه اعتدال او وسطیت لپاره دي،
دې فوروم کې چې کوم درې اړخیز شعار استعمالیږي، دهغې معنا هم وسطیت اواعتدال دی،
اسلامپالنه +ملتپالنه+ولسواکي == اعتدال او وسطیت.
ښاغلې ډاکټر وطنمل او دهغه ملګري ، په ټولو افراطي ښې آندو باندې کار کوي، تر څو چې په اسلام کې له افراطیت، او په ملتپالنه او ولسواکۍ کې له تفریط څخه لاس واخلي.
همدارنګه په ټول چپ آندو کار کوي، تر څو په چپیتوب کې له افراط، او داسلام په اړه له تفریط څخه لاس واخلي.
داسې به یوه معتدل فکره خلک منځ ته راشي، چې خیر به يي دین، وطن،او ټول ملت ته رسیږي.
ځما په آند ښاغلې ډاکټر وطنمل دکوشان او دهغه هم مسلکو ته له ډیر صبر او زیات زغم څخه کار واخیست، او هغه هم ددې لپاره چې کیداي شي ، دغه خلک له الحادي دعوت او اسلام ته له سپکاویو څخه لاس واخلي، او په داسې موضوعاتو وغږیږي، کومې چې دښې آندو افراطي نظریات تر تأثیر لاندې راوستلاي شي، او داعتدال او وسطیت طرف ته يي کش کوي،

خو داسې ونه شوه،

برعکس دکوشان او دهغه هم مسلکه ملګرو وجود دلته داعتدال پسندۍ او وسطیت لپاره خطر وګرځید، په بل عبارت دټول افغان درې اړخیز شعار یا دښاغلې غیرت په اصطلاح سه بناوو ته خطر جوړ شو، او هغه داسې چې دکوشان پاروونکې لیکنو افراطي ښې آندې په خپل افراطیت د لا ټینګیدو او لا زیاتیدو لپاره لار برابروله، بلکه ځیني معتدل فکره خلک يي هم پارول، او دتشدد اړخ ته ټیله کول.

ځکه خو ډاکټر وطنمل صاحب او دټول افغان ادارې دکوشان او دهغه دهم مسلکو په لاسونو ددې سې بناوو دنړیدو سیل ته ادامه ورکولی نشوه، او دهغوي باره کې يي غوڅ تصمیم ونیوه.

که چیرې دښاغلې لطف الله صاحب خبره پرځاي واي، نو ډاکټر وطنمل صاحب ته مخکې هم نورو ډیرو غړو داسې خبرې کړې وې، بلکه ډیرو يي له فوروم څخه احتجاجا کډه وکړه.

پاتې شوه دا خبره،
[quote:9c07ee1609]
خوا بدﺉ نشې وهاجه وروره راځه له همدې منافقت څخه تیر شه ![/quote:9c07ee1609]
نو هیله ده چې دغه خبره یو وار ځانته هم راجع کړۍ، او بیا سوچ وکړۍ، كه چېري دا خبرې تاسو ښاغلي ته وشي, نو څه غبرګون به مووي.

ډوکتر څپاند
27.04.2008

که څه هم دا ځای د اسلام دمقدس دين په هکله د بحث لپاره ندی ټاکل شوی خو
دناچاری له : غمه مجبور شوم چه مذهبی مطالب دلته په ليکه کړم.
[quote:fdc0f445c6]: لا اکراه في الدین،[/quote:fdc0f445c6]
زه چه کله په مکتب کي وم نو زموږ د تفصیر معلم صاحب مرحوم مولوی
عبد القدېر دا مبارک ايه داسی ترجمه کړی وه:چه داسلام په مقدس دين کی جبر
اوفشار راوستل نشته ٠يعنی څوک دا حق نلری چه بل څوک په زور او جبر سره دخدای (ج) عبادت اويا د ښه اعمالو د اجرا لپاره تر فشار لاندی ونيسی .
هيله چه نور مسلمانان پدی برخه رڼا واچوی٠

ع کريم حليمي
27.04.2008

مکرم Fared Besada صاحب ښې هيلي مي ومنۍ 
د لاندي ليکنه ولولۍ 
 [color=white:bc31374a30]اصل آزادی، در نتیجه پیشرفت جامعه، یا انقلابی که خواهان آن باشد و یا در اثر بلوغ سیاسی و فرهنگی مردم به وجود نیا مد، بلکه آزادی به عنوان یک اصل بر تر در جامعه آن روز قرارگرفت و این اصل از آسمان نازل شد تا به و سیله آن زمینیان به آسمان برسند. اسلام آمد تا بشریت را با بیان این اصل، یعنی اصل آزادی عقیده و آزادی دین، بالا ببرد، ولی این اصل که اسلام آن را برای مسلمانان قرار داده باز مشروط و مقید است که دین بازیچه دست مردمان نشود.[/color:bc31374a30]

-------------

دين و آزادي

شیخ یوسف قرضاوی

با آمدن اسلام اصل آزادی تثبیت ومورد توجه قرار گرفت امیرالمؤمنین عمربن الخطاب(رض) کلام مشهوری در این بارۀ دارد که می فرماید:
( متی استعبدتم الناس و قد ولدتهم امهاتهم احراراً)

(از کی مردمان را به بردگی گرفته اید. در حالی که آزادانه از مادر زاده اند)
وعلی بن ابیطالب در یک از سفارشهایش می گوید( لاتکن عبد غیرک وقد خلقک الله حراً)
(بنده غیر خود مباش در حالی که خداوند تو را ازاد آفریده است)

به حکم آفرینش پروردگار وبر حسب طبیعت ولادت، انسانها، کاملا آزاد اند و از حق آزادی بر خوردار می باشند و نباید بنده و برده کسی باشند، اسلام هنگامی آزادی را برای بشریت قرار داده که مردمان در آن زمان از لحاظ فکری، سیاسی، اجتماعی دینی و اقتصادی به بندگی کشیده می شدند. اسلام اصل آزادی اعم از آزادی اعتقادی، ازادی اندیشه، آزادی گفتار، آزادی انتقاد و مهم ترین آزادیهایی را که بشریت بدان نیازمند است برای امت، قرار داد.
اسلام به عنوان یک دین، آزادی دینی واعتقادی را سر لوحه کار خود قرار داد و نمی پذیرد که مردم به اجبار به اسلام و یا یکی دیگراز ادیان دیگر، تن در دهند. نمونۀ بارز آن قول خداوند متعال است که می فرماید:
{ولوشاء ربک لآمن من فی الارض کلهم جمیعاً افأنت تکره الناس حتی یکونوا مؤمنین}
( و اگرپروردگارتو می خواست قطعا هرکه در زمین است همه یکسر ایمان می آوردند.

آیا تو مردم را نا گزیر می کنی که ایمان بیاورند.) این آیه مربوط دوران مکی بود و در عصر مدنی در سورۀ بقره آیه اینگونه نازل گردید.

{ لا اِکراه فی الدین قد تبیّن الرشد من الغی} اجباری در دین نیست، هدایت ازگمراهی مشخص شده است.
سبب نزول آیه بر ما مشخص می کند که اسلام در مقدس شمردن آزادی، د ر بزرگ داشت این مفهوم و تحکیم این اصل، تا چه اندازه پیش رفته است. در عصر جاهلیت، درطایفه اوس و خزرج هرگاه زنی بار ور نمی شد، نذر می کرد که اگر بچه ای به دنیا آورد او را به دین یهود در آورد تا اینکه در میان این دو طایفه بزرگ عرب( اوس وخزرج) بعضی از فرزندان متدین به کیش یهودی پرورش یافتند.
هنگامی که اسلام نازل شد و خداوند آنها را به و سیله این دین عزیز و گرامی داشت و نعمتش را بر آنان تمام نمود، بعضی از پدران خواستند که دین فرزندان خود را به دین اسلام باز گردانند و آنان را از دین یهود حارج سازند. علی رغم شرایطی که یهود داشت و علی رغم جنگهایی که میان مسلمانان ویهود وجود داشت،اسلام مجبور نمودن هیچ شخصی را بر ترک دین خود و داخل شدن در دین دیگر اگر چه اسلام باشد، روا نمی داشت و گفت: {لا اکراه فی الدین}( در دین اجباری نیست)
در حالی که دولت بیزانس در آن هنگام می گفت: یا نصرانیت یا مرگ و مصلحان دینی در ایران به زشت ترین تهمت، متهم می شدند و...
اصل آزادی، در نتیجه پیشرفت جامعه، یا انقلابی که خواهان آن باشد و یا در اثر بلوغ سیاسی و فرهنگی مردم به وجود نیا مد، بلکه آزادی به عنوان یک اصل بر تر در جامعه آن روز قرارگرفت و این اصل از آسمان نازل شد تا به و سیله آن زمینیان به آسمان برسند. اسلام آمد تا بشریت را با بیان این اصل، یعنی اصل آزادی عقیده و آزادی دین، بالا ببرد، ولی این اصل که اسلام آن را برای مسلمانان قرار داده باز مشروط و مقید است که دین بازیچه دست مردمان نشود. همانگونه که دین یهود می گفت:
{ امنوا بالذی انزل علی الذین امنوا وجه النهارواکفروا اخره لعلهم یرجعون}
درآغاز روز به آنچه بر مؤمنان نازل شد ایمان بیاورید و در پایان روز انکارکنید شاید آنان از اسلام بر گردند.
می گفتند صبح بدان ایمان بیاورید و غروب کافر شوید. ما دین محمد را چنین وچنان یافتیم.. آن را رها کردیم. یا امروز بدان ایمان آورید وفردا از آن پشت کنید.. یا پس از یک هفته ازآن رو بر تابید. خلاصه این دین جدید را زشت گردانید...
خداوند متعال نخواسته که این دین اسلام بازیچه دست کسانی باشد. سپس هر کس بعد از قانع شدن و بعد از آگاهی وبینش صحیح بدون جبر و اکراه دین اسلام را پذیرفت باید بدان پایبند باشد در غیر این صورت مشمول مجازات ارتداد خواهد شد. نخستین آزادی، آزادی پذیرش دین و عقیده است.
آزادی دوم،آزادی تفکرو اندیشه است . اسلام مردم را در تفکر در هستی و اندیشه دعوت نمود.
(انما اعظکم بواحدة أن تقوموا لله مثنی وفرادی ثم تتفکروا)
من فقط به شما یک اندرزمی دهم که: دو دو و به تنهایی برای خدا بپاخیزید سپس بیاندیشید.
(قل انظروا ما ذا فی السموات والارض) بگو بنگرید که در آسمانها وزمین چیست؟
{افلم یسیروا فی الارض فتکون لهم قلوب یعقلون بها او آذان یسمعون بها فانها لاتعمی الابصار ولکن تعمی القلوب التی فی الصدور}
آیا در زمین گردش نکرده اند تا دلهایی داشته باشند که با آن بیاندیشند یا گوشهایی که با آن بشنوند؟ در حقیقت چشمها کورنیست بلکه دلهایی که در سینه هاست کور است.
اسلام به کسانی که دنباله رو اوهام و گمانها هستند به شدت حمله می کند و می گوید:
«ان الظن لایغنی من الحق شئیا» گمان دروصل به حق هیچ سودی را نمی رساند.
همچنان اسلام بر کسانی که دنباله رو هوا و هوس هستند و بر کسانی که مقلد نیاکان خود و یا مقلد بزرگان و رؤسای خود هستند حمله می کند. همچنین به کسانی حمله می کند که روز قیامت می گویند:
«إنا اطعنا ساداتنا و کبرآءنا فأضلونا السبیلا»
ما رؤسا وبزرگتران خود را اطاعت کردیم و ما را از راه بدور کردند.
وکسانی را نکوهش می کند که می گویند:« إنا وجدنا أباءنا علی امة وإنا علی أثارهم مهتدون» ما پدران خود را بر آیینی یافتیم و ما هم پیگیری از آنان راه یافتگانیم .
اسلام آنان را از نظر راه و مقصد مانند چهارپایان بلکه بدتر از آنان قرار داده است. اسلام به تقلید کنندگان و متحجران حمله ور شده و امت را به آزادی فکر و اندیشه و به کارگیری عقل و نظر، دعوت نموده و درمیان مردم فریاد می کشد( هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین) بگو اگر راست می گویید دلیل خود را بیاورید.
اسلام در اثبات عقیده اسلامی بر ادله عقلی تکیه نموده است به همین خاطر دانشمندان اسلامی گفته اند:
(ان العقل الصحیح اساس النقل الصحیح) عقل صحیح اساس نقل صحیح می باشد.

یعنی عقل پایه نقل است. بنابر این قضیه وجود خداوند به وسیله عقل به اثبات رسیده است و قضیه نبوت حضرت محمدصلی الله علیه واله وسلم نخست با عقل ثابت می گردد. عقل است که می گوید: این پیامبر خداست. به دلیل اینکه بر صدق او، برصحت نبوتش معجزه اقامه گردیده است و عقل است که می گوید: این دروغگو و دجال است به دلیل اینکه معجزه ای همراه ندارد. اسلام این گونه به عقل و اندیشه احترام قائل است. و در نتیجه آزادی اندیشه در اسلام، آزادی عملی را به دنبال خواهد داشت آنجا که می یابیم دانشمندان با هم اختلاف دارند. گروهی، گروه دیگر را درخطا می داند و گروهی، گروه دیگر را رد می کند بدون اینکه هیچ کدام مرتکب گناهی شوند.

و می بینیم که در یک کتاب دو گروه معتزلی و سنی از آن بهرمند می شوند مانند کتاب (الکشاف) که مؤلف آن علامه زمخشری است و معتقد به نظرات معتزلی است و از آن طرف پیروان اهل سنت هم ازآن استفاده می کند بدون اینکه احساس گناهی کنند. تا آنجا که یک عالم بزرگ اهل سنت مانند(ابن المنیر) حاشیه ای بنام(الانتصاف من الکشاف) بر آن می نویسد و یا امام و پیشوایی همچون حافظ ابن حجر عسقلانی کتابی را به نام (الکافی الشافی فی تخریج احادیث الکشاف) تالیف می نماید و به همین صورت می بینیم که عالمان اسلامی از کتب ونظرات هم دیگر استفاده می نمودند.

با نگاهی به اختلاف فقیهان و سعه صدر آنان کاملا مشاهده می کنیم که تمام آنگونه موارد دال بر آزادی اندیشه و آزادی علمی در میان امت اسلامی می باشد.

همچنین اسلام به آزادی بیان و نقد معتقد است وآن را سر لوحه راهکار خود قرار داده است، بلکه اسلام بیشتر ازآن پا را فراتر نهاده، که هرگاه گفتار و نقد، مصالح اخلاقی و آداب عمومی امتی را دربر داشته باشد، آن بیان و انتقاد به عنوان امر واجبی در خواهد آمد... اینکه حق را بگویی وبه امر به معروف ونهی ازمنکر اقدام نمایی و مردم را بسوی خیردعوت نمایی و در این راه از نکوهش و سرزنش کنندگان نهراسی... به نیکو کار بگویی خوب کردی و به بد کار بگویی که بد کردی. در این صورت وقتی کسی نباشد که در این موارد اقدام نماید و یا سکوت شما مستوجب ضرر و زیان امت گردد و یا فساد عمومی را به بار آورد، در این هنگام بیان حق بر شما واجب می گردد و نباید از پیامد آن بیم داشته باشی. قرآن می فرماید:
«وأمر با المعروف وانه عن المنکرواصبرعلی ما أصابک ان ذالک من عزم الأمور»
به کارپسندیده وادار و از کارنا پسند باز دار وبرآسیبی که برتو وارد آید شکیبا باش این حاکی از عزم و اراده تو در کار تو هست.
این همان چیزی است که اسلام بدان رسیده است. اسلام نفسهای مردم را نمی بندد و زبانها را در بند نمی کشد و دهانها را افسار نمی کند که جز با اجازه کسی نه سخن بگویند ونه ایمان بیاورند همانگونه که فرعون به ساحرانش می گفت: «أءمنتم قبل ان آذن لکم» ایا پیش ازآنکه به شما رخصت دهم به او ایمان آوردید؟

منظور این است که مردم جزء با اجازه نباید ایمان بیاورند و جزء با إذن از طرف سلطان عالی نباید به سخن آید.

اسلام تفکر واندیشیدن را برای مردم مباح نمود وحتی اجازه داد که مردم با آنچه که خود آنرا حق می دانند، معتقد و با ور داشته باشند و بر صاحب عقیده واجب گردانیده که از عقیده خود اگر چه با نیروی سلاح باشد محافظت کند و به مسلمانان دستور داده که از آزادی عقیده و با ور دفاع کنند تا اینکه فتنه به وجود نیاید و دین همه از آن خداوند متعال است. با شمشیر تیز و سلاح برنده از آزادی حمایت می شود تا هرکس در دین و عقیده خود آزاد باشد و مورد فتنه قرار نگیرد. خداوند متعال در نخستین آیه ای که مشروعیت قتال و جهاد در اسلام وارد شده است می فرماید:
«اذن للذین یقاتلون بأنهم ظلموا» به کسانی که جنگ بر انان تحمیل شده رخصت جهاد داده شده است.
وبازمی فرماید:«ولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بیع و صلوات و مساجد یذکر فیها اسم الله کثیرا» اگرخدا بعضی از مردم را با بعضی دیگر دفع نمی کرد صومعه ها، کنیسه ها و مساجدی که نام خدا بسیار در آنها برده می شد، سخت ویران می گردد. واگر خدا مقدر نمی کرد که کسانی همچون مؤمنین ومسلمانان با شمشیرهایشان از آزادیهای عمومی دفاع کنند کسی جرأت نمی داشت که در روی زمین خداوند را پرستش کند و هیچ کلیسا و هیچ مسجد و عبادتگاهی یافت نمی شد که ذکر خدا جل جلاله فراوان در آن برده شود.

بنابر این اسلام است که این آزادیها را به ما ارزانی داشته است. اسلام آزادی را به ارمغان آورد. کدام آزادی؟ آزادی حقوق نه آزادی کفرو فسق و فجور نه همان آزادی که امروز می پندارند و بدان آزادی شخصی نام نهاده اند به این معنا به نام زنا کنی و شرای بخوری و مرتکب گناه کبیره و سیئات عظیم گردی!!. ودر رابطه با امور مصلحتی(نه آزادی) نباید انتقاد کنی و نباید نسبت به آنچه که با ور داری سخن بگویی. به نیکو کار نگویی، که خوب کردی و به منحرف نگویی که تو از راه به در شده ای، نه، تو آزادی شخصی داری، آزادی فاسد کردن خود، اخلاق، درون، عبادت وخانواه ات، اگر این آزادی باشد اسلام آن را قطعا تأیید نمی کند، زیرا چنین آزادیی، آزادی فسق و فجور است وفساد عمومی را به دنبال دارد و نمی توان بدان فساد حقوقی گفت.

اسلام به آزادی، اعتراف می کند مدافع آن است اما کدام آزادی؟ آزادی اندیشه، آزادی نظر، آزادی بیان، آزادی انتقاد، آزادی عقیده و آزادی دیانت. اینها آزادیهایی هستند که قوام زندگی بشریت بر آنها است و آزادی عقد و قرار داد، دادو ستد و هم زیستی و تصرف: در صورتی که موجب اذیت و آزار کسی قرار نگیرد، آزادی تملک و چیزی را به ملکیت خود در آوردن با شروط و قیود شرعی خود بدون ضرر وزیان رساندن به خود و دیگران که این یک قاعده کلی در اسلام است.
(لاضرر ولاضرا) زیان و زیان رساندن در اسلام وجود ندارد.
بنابر این هرگونه آزادیی که موجب ضررخود یا موجب ضررر دیگران گردد باید جلو آن را گرفت.
لذا باید آزادی مقید شود به اینکه باعث سلب آزادی دیگران نگردد. معنی ندارد که با نام آزادی مردم را لگد کوب وله کنی هیچ کس قائل به چنین آزادی نیست. تو در رفت و آمد راهها آزاد هستی به شرط اینکه قوانین راهنمایی و رانندگی را مراعات کنی، با ماشینها تصادف نکنی و عابران پیاده را زیر نگیری و قوانین راهنمایی و رانندگی را بر هم نزنی. این است تقید در آزادی یعنی آزادی تو مقید و مشروط است به این معنی هنگام چراع قرمز باید توقف کنی، و از سمت راست حرکت کنی و ....
[color=blue:bc31374a30]این گونه قید و بندها در آزادی به نفع و مصالح عمومی می باشد وهر دین و نظامی نا گزیر نمونه هایی از این قید و بندها را دارد. این است برنامه حیاتی اسلام و قوانین و فرامین آن بهترین چیزی است که تا کنون بشریت بدان رسیده است [/color:bc31374a30]

Lotfollah
27.04.2008

سلام علیکم
[quote:db45436d5c="وهاج ساپی"]
خو ښاغلیه ، ځما په آند چې داسې نه ده، ځکه چې:
ښاغلې ډاکټر وطنمل صاحب یو کلک پښتون، او معتدل مسلمان دی، اعتدال پسنده شخصیت دی، او په دې فوروم کې يي ټولې هلې ځلې دهمدغه اعتدال او وسطیت لپاره دي
[/quote:db45436d5c]
ګرانه وهاجه وروره، زه دا ستاسو پورتنۍ جمله مثبته ارزونه کوم چې په دې برخې دې واقعبینی خپله کړې ده، ځکه پخوا پدې نظر نه وې که نه نو دا دا لاندې جمله چې زه یې یو ځل بیا تکراروم ندې لیکله:
[quote:db45436d5c]ګوره ډاکټر وطنمل صاحب: که تاسو په دې ګډوډ ۍ او سپکاویو خوشاله او راضي یاست، نو په دې پوه شۍ چې دا کار تاسو هم دسوال لاندی راولي ، چې تاسو په لوي لاس داسلام دمبارک دین ، او دخداي پیغمبر صلی الله علیه وسلم دسپکاوۍ لپاره لار خلاصه وي[/quote:db45436d5c]
په هر حال څنګه چې ما وویل داستا په ذهنیت کې یو مثبت بدلون دﺉ!
هیله ده چې د اسلامپالنې، ملتپالنې او اولسواکۍ( د ټول افغان شعار) مفهوم هم رعایت کړې اولږ تر لږه د ایران رژیم ضد لیکنې داسلام بلې رېشې د شیعه مذهب سره یې ګډې نکړې. ځکه کله چې ملت پالنه وایوو باید هېر نکړوو چې زمونږ د ملت یوه برخه شیعه مذهبه ورونه دي!

[quote:db45436d5c]ځما په آند ښاغلې ډاکټر وطنمل دکوشان او دهغه هم مسلکو ته له ډیر صبر او زیات زغم څخه کار واخیست[/quote:db45436d5c]
ګرانه زه د کوشان او نورو مدافع وکیل نه یم او نه له هغو څخه دفاع کوم ، ځکه د هغو ځینې لیکنې د دفاع وړ هم ندي! خو ما دا ځوروی چې ولې بحث هغې لورې ته لاړ شي چې نتیجه یې اخراج وي.
ښایي موږ سره په بحثونو کې د یوه اصل رعایت مرسته وکړي چې بحث له کنتروله ونه ووځي او هغه دا چې موږ باید زده کړوو چې د بحث پر موضوع وغږېږوو او له شخصی تېریو څخه په مطلقه توګه ډډه وکړوو. د ساری په توګه که موږ په بحث کې دې نتیجې ته ورسېږوو چې کوم څوک الحادي لیکنې کوي، هغه ته و نه وایوو چې ته ملحد یې بلکه ښه به دا وي چې ورته ووایوو چې هغه الحادي لیکنې کوي او ورسره نور بحث به نه کوو!

په درنښت

jakarr
27.04.2008

[quote:d08edbbaa1="Fared Besada"]که څه هم دا ځای د اسلام دمقدس دين په هکله د بحث لپاره ندی ټاکل شوی خو
دناچاری له : غمه مجبور شوم چه مذهبی مطالب دلته په ليکه کړم.
[quote:d08edbbaa1]: لا اکراه في الدین،[/quote:d08edbbaa1]
زه چه کله په مکتب کي وم نو زموږ د تفصیر معلم صاحب مرحوم مولوی
عبد القدېر دا مبارک ايه داسی ترجمه کړی وه:چه داسلام په مقدس دين کی جبر
اوفشار راوستل نشته ٠يعنی څوک دا حق نلری چه بل څوک په زور او جبر سره دخدای (ج) عبادت اويا د ښه اعمالو د اجرا لپاره تر فشار لاندی ونيسی .
هيله چه نور مسلمانان پدی برخه رڼا واچوی٠[/quote:d08edbbaa1]

محترم آقای فرید بیصدا، سلام بر شما و سایر دوستان!
حال که بحث بسوی بعضی مسایل دینی و از آنجمله ا صل عدم((جبر )) در دین مبین اسلام کشیده است، بد نیست مقالۀ زیرین شرقشناس امریکایی را که بازتابی از دیدگاه جهان غیر اسلامی را در زمینه در بر دارد نیز بخوانش بگیریم، البته از نظر من ما باید با حوصلۀ فراخ از نظریات بیگانه درمورد خودمان وعقاید و دین مان آ گاهی حاصل نمائیم و خوب وبد آنرا خود تفکیک کنیم :

اسلام چیزیست که مثل
by Daniel Pipes
New York Sun
September 28, 2004

ادیان مختلف جهان انتخاب می کند،"سپس بپرسیم نظر اسلام در باره این جمله چیست؟ این پرسش را قران کریم در آیه 2 سوره 256 چنین پاسخ میدهد:
[color=darkred:d08edbbaa1]" لا اکراه فی الدین" [/color:d08edbbaa1]

یعنی [color=yellow:d08edbbaa1]در دین هیچ اجباری وجود ندارد[/color:d08edbbaa1].

این آیه در ظاهر کاملا منطقی بوده و از مفهوم روشنی برخوردار است. مرکز اسلامی واقع در کالیفرنیای جنوبی با استناد به این آیه قرانی چنین تبلیغ میکند:" وجود این آیه ثابت میکند که نویسندگان منشور قانونی اولیه آمریکابرای نوشتن آن از قرآن کریم الهام گرفته بودند." این مرکز اسلامی در همین باره دست بروشنگری بیشتری زده و مدعی شده که نخستین لایحه همین منشور قانونی به نمایندگان کنگره امریکا چنین هشدار میدهد:" کنگره امریکا نباید مذهب نو تاسیس کند و یا از تاسیس مذهب نو توسط مردم جلوگیری کند."

همین آیه [color=red:d08edbbaa1]لااکراه فی الدین [/color:d08edbbaa1]مایه ذوق زدگی دادستان پیشین پاکستان آقای س-الف- رحمان شده و ایشان را متقاعد کرده چنین اظهار کند[color=yellow:d08edbbaa1]"تا کنون هیچ کتابی در تاریخ بشر اعطای چنین آزادی عمل دینی بر مبنای این آیه الهی را پیش بینی یا توصیه نکرده بود." [/color:d08edbbaa1]
شنیدن این گفته ها و [color=white:d08edbbaa1]خواندن این نوشته ها برای غربیها طبیعتا بسیار خوشایند است چرا که با اندیشه ها و آمال و آرزوهای خودشان هم خوانی دارد[/color:d08edbbaa1]. آقای آلن رینلدزدر مقاله ای چاپ شده در واشنگتن تایمز مینویسد که وجود این آیه ثابت میکند که [color=yellow:d08edbbaa1]اسلام هواخواه "روش مدارا و سازش میباشد و به مردم آزادی داده که پیرو دین دلخواه خود باشند." [/color:d08edbbaa1]

[color=red:d08edbbaa1]ای کاش کار بهمین آسانیها رو براه میشد![/color:d08edbbaa1]

حقیقت اینست که این آیه ساده اما بحث انگیز در طول تاریخ معانی مختلفی بخود گرفته و رختهای گوناگونی بتن کرده. مثلا اینکه این آیه را که بگوید؟ در کجا بگوید؟ در آنجا جنگ باشد یا آشتی؟ در انجا چه کسانی چیره اند و آیا مسلمانان دست بالا دارند یا غیر مسلمانان. [color=darkred:d08edbbaa1]پاسخ به این پرسشها شکل و شمایل لااکراه فی الدین را بدلخواه گوینده تغییر میدهد[/color:d08edbbaa1].

هم مسلمانان و هم غیر مسلمانان در اینرابطه کتاب بسیار نوشته و اظهار عقیده های متفاوتی ارائه داده اند. دوتا از این کتابها بنظر من خواندنی و آموزنده اند. یکی از این دو کتاب " فرمان خدا: دولت و اسلام " نام دارد و خانم پاترشیا کرون آنرا تالیف کرده و کتاب دیگر " مدارا و زورگوئی در اسلام" نامدارد ومولف آن آقای یوهانان فریدمن است.

خود من ایندو کتاب را خوانده ام و با جستجو ورد یابی اندیشه هائی گردآوری کرده وبانها افزوده ام. [color=white:d08edbbaa1]جستجوی من شامل پرسش از دانایان و اندیشمندان اسلامی از سرزمینهای مختلف جهان بوده و از آنان خواسته ام مرا کمک کنند تا مفهوم راستین لااکراه فی الدین را در یابم. توضیحات آورده شده در پائین حاصل این جستجو هاست: [/color:d08edbbaa1]
* با آوردن آیه های تازه تری قرآن آیه کهنه تر لااکراه فی الدین را بی اثر کرده. نمونه اش آیه9 سوره 73 است که میگوید" ای پیامبر بر علیه کفار و منافقین جهاد کن و بر آنان سخت بگیر"

* [color=darkred:d08edbbaa1]لا اکراه...[/color:d08edbbaa1]تنها یک تفسیر است نه یک امرواجب: اسلام بقدری پاک و کامل است که اگر یک نامسلمان را بزور وا دار کنیم مسلمان شود اینرا نباید اجبار بنامیم. یا اگر حریف نامسلمان رادر جنگ شکست داده ایم و اسلام را بر او تحمیل کرده ایم اینرا هم نمیتوان اجبار خواند.

* [color=red:d08edbbaa1]لااکراه...[/color:d08edbbaa1]یک تفکر عرفانی است نه یک دستورالعمل واجب ا لاجرا: گرچه دولت اسلامی میتواند با تصویب قوانین مردم را ملزم به اطاعت کند اما هرگز قادر نخواهد بود شیوه اندیشیدن مردم را هم قانونی و الزامی کند.

* [color=darkred:d08edbbaa1]لااکراه ...[/color:d08edbbaa1]در زمان و مکان معینی بر مسلمانان نازل شده و دستورالعملیست در مورد برخورد با یهودا ن در مدینه مکرمه آنهم در قرن هفتم میلادی.وگرنه این آیه در زمان کنونی بکار نمیاید.

* [color=red:d08edbbaa1]لااکراه... [/color:d08edbbaa1][color=white:d08edbbaa1]محدود است به غیر مسلمانانی که زیر سلطه مسلمانان زندگی میکنند[/color:d08edbbaa1]: بنا به عقیده جمعی از علما این آیه شامل حال پیروان اهل کتاب(یهودان- ترسایان- زرتشتیان) میباشد. مسلمانان میتوانند بر دیگران سخت بگیرند

* [color=darkred:d08edbbaa1]لا اکراه...[/color:d08edbbaa1][color=white:d08edbbaa1]محدود میشود به غیر مسلمانان[/color:d08edbbaa1]: زیرا مسلمانان باید از قوانین اسلامی اطاعت کنند و از دین اسلام خارج نشوند.

* [color=red:d08edbbaa1]لااکراه...[/color:d08edbbaa1][color=yellow:d08edbbaa1]محدود میشود به مسلمانان[/color:d08edbbaa1]: مردم مسلمان اگر خواستند میتوانند از یک طریقت اسلامی به طریقت اسلامی دیگر کوچ کنند – مثلا سنی اجازه دارد شیعه شود و بالعکس – اما اجازه ندارند از دین اسلام بریده و مثلا بهائی یا یهودی بشوند.
* [color=darkred:d08edbbaa1]لااکراه...[/color:d08edbbaa1]آیه ایست که قران مجید[color=white:d08edbbaa1] برای تمام بشریت- چه مسلمان چه غیر مسلمان[/color:d08edbbaa1]- بر پیامبر اکرم نازل کرده: نوع بشر برای رسیدن به مقصود موعود و تکامل خود باید مسلمان باشد و اگر مسلمان نیست باید اسلام آورد. یک غیر مسلمان برای نیل به این مقصود الهی باید آزادانه و بی هیچ اجباری دست به تحقیق بزند و آنوقت بخوا ست خود به آغوش اسلام بیاید. زور و اجبار نمیتوانند در اسلام وجود داشته باشند چرا که زور و اجبار جلوگیری میکنند از تحقیق و تفحص.

بحث و کش و قوس در باره مفهوم[color=darkred:d08edbbaa1] لااکراه فی الدین [/color:d08edbbaa1]چند نتیجه گیری مهم در بر دارد. نخست اینکه اسلام – همانند هر دین دیگری- همانست که پیروان بسازند. اسلام ملا محمد عمر اسلام راستین است و اسلام آیت اله خمینی بهمچنین اسلام راستین است و اسلام لیبرال کشورهای بالکان هم اسلام راستین است. بندرت میتوان حدو مرزی در تفسیر اسلامهای گوناگون یافت. قرائت درست یا شکسته در اسلام وجود ندارد. مسلمان میتواند با خیال آسوده معنی[color=red:d08edbbaa1] آیه لااکراه فی الدین [/color:d08edbbaa1]را برای قرن بیست و یکم برای خود تفسیر کرده و آنرا اعمال کند.

دویم اینکه غیر خبره گانی که دست بتفسیر و تفهیم قرآن برای غیر مسلمانان میزنند بسزاست که مواظب باشند که چگونه آیات قرآنی را معنی میکنند.آیات قرآنی بسیار انعطاف پذیرند و تابع زمان و مکان میباشند. مثلا هنگامی که آقای آلن رینلدز کذائی مینویسد: "قرآن هوادار روش ملایمت میباشد" ایشان البته منظور سوئی ندارد اما خوانندگان خود رابه بیراهه کشانده است.

افزون بر این بسیارند جنبه های دیگر اسلام که همانند بحث ارائه شده در بالا هستند. [color=white:d08edbbaa1]مسلمان میتواند از نوبگوید جهادچیست[/color:d08edbbaa1]- زنان از چه حقی برخوردارند- نقش دولت چه باشد- کدام بهره پولی باید منسوخ شودو غیره و غیره. اینکه مسلمانان چگونه این مباحث مهم را بین خودشان حل و فصل کنند تاثیر ژرفی برسرنوشت تمام بشریت خواهد داشت.
و بالاخره اگر چه مسلمین خود بتنهائی در باره این مسائل تصمیم گیری خواهند کرد غربی ها میتوانند تا ثیر بگذارند بر جهت گیری این تصمیم ها. [color=yellow:d08edbbaa1]عناصر خشن(مانند رژیم عربستان سعودی) را میتوان با عدم خرید نفت به عقب راند[/color:d08edbbaa1]. عناصردلپسند لیبرال پیرو آتاترک دچار شکست خواهند شد اگر روزی یک رژیم اسلامی در ترکیه بسر کار آمده و بعضویت اتحادیه اروپا پذیرفته شود.

نا مسلمانان چگونه در برابر فتوای قتل سلمان رشدیها از سوی علمای اسلام موضع گیری کنند هم میتواند در شکل دادن به روند حواد ث جهانی عمیقا تاثیر گذار باشد

ډوکتر څپاند
28.04.2008

محترم Jakarr صيب ستاسو د هراړخيز بحث او معلوماتو نه ډيره مننه٠
زما پدا نيمګړی فکر،ددی لپاره چه دخدای (ج) او پيغمبر( ص)ارشادات په
 دقيق ډول تعبير او تفصرشی،ما يو ځل پخوا هم په همدی سايټ کي خپل نظر
څرګند کړی وو او هغه دا چه :[color=red:5785537cdd] دټولی نړی مسلمانان بايد ددينی عالمانو سراسری شوری ولری٠
داشورا به اسلامی احکام په واضح ډول په ليکه او په نړیوالو ژبو يي ژباړ کړی٠
بل هيڅوک به دا اجازه ونلری چه اسلامی احکام په بل ډول تفصير کړی٠[/color:5785537cdd]البته دا به يوه مشکله او له کړاوه ډکه لاره وی،مګر دمسلمانانو مشکل به تقریبا
په عمومی ډول حل شی٠

ددی نه بغير په هر ځای او هرز مان کی به هر مسلم او نامسلم په سهوا،خطا او يا
هم په عمدی ډول،اسلامی ارشادات په خپله خوښه تعبيروی٠

پاتی شوه ستاسو دالاندی نظريه:

  
[quote:5785537cdd]و بالاخره اگر چه مسلمین خود بتنهائی در باره این مسائل تصمیم گیری خواهند کرد غربی ها میتوانند تا ثیر بگذارند بر جهت گیری این تصمیم ها. عناصر خشن(مانند رژیم عربستان سعودی) را میتوان با عدم خرید نفت به عقب راند. عناصردلپسند لیبرال پیرو آتاترک دچار شکست خواهند شد اگر روزی یک رژیم اسلامی در ترکیه بسر کار آمده و بعضویت اتحادیه اروپا پذیرفته شود[/quote:5785537cdd]

زه په مطلق ډول عقیده لرم چه په اسلام کی د مختلفو نویو يا جدید طريقومنځ ته
راتګ لکه قاديانی،وهابی او نور دا ټول دانګريزانو کار دی٠
او دسعودی پشان رژيمونه هم په مطلق ډول دانګريزانو په لاس جوړکړی شوی دی٠
که چيرته په سعودی کی يو ازاد او دموکرات دولت قدرت ته ورسی نو اول به
امريکايان له خپلی خاوری اخراج او دويم به خپل نفت ملی کړی،چه دا هر ګز د
غرب لپاره دمنلو وړ نده٠