لیکوال:
محترم ډاکترصاحب نثاراحمد صمد
دروژې لسمه تحفه
روژه د ټولو آسمانی ادیانو د ظهور میاشت ده . روایت دی چی ټول الهی کتابونه په روژه کی نازل سوي دي : پر ابراهیم (ع) باندی صحیفې په روژه کی نازل سوي دي ؛ پر موسی (ع) باندی تورات د روژې پر شپږمه نازل سوی دی ؛ پر داؤد (ع) باندی زبور د روژې پر اتلسمه نازل سوی دی ؛ پر عیسی (ع) باندی انجیل د روژې پر دیارلسمه نازل سوی دی ؛ او پر محمد رسول الله (ص) باندی قرآن د روژې د لیلة القدر په شپه نازل سوی دی چی د وروستۍ لسیزی یوه طاقه شپه ده . نو دا هم د روژې د مبارکی میاشتی لسمه تحفه ( ن . صمد )
علم ښه دی که شتمني ؟
یوه جاهل د یوه حکیم او عالم څخه پوښتنه وکړه چي علماء همېشه د پاچهانو د کورو پر دروازو وینم او دا به ډېره نادِره وي چي پاچا دي د عالم د کور و دروازې ته ورسي .
نو که علم تر مال او شتمنۍ ښه وای باید خبره برعکس وای یعني پاچهان به د علماوو د کورو دروازو ته ورتلای .
حکیم ور ته وویل :
عالم پوهیږي چي هم په علم کي فایدې سته هم په شتمني کي ، نو خود دواړه طلبوي ؛ او جاهل نه پوهیږي چي په علم کي څومره فایدې سته ، نو خود علم نه طلبوي .
هو ، په خپله همدغه قصه د علم پر کمال او د جهل پر نقصان دلالت کوي . که موږ بشري تاریخ ته ښه ځیر سو نو ثابته به سی چی علم او پوهه روڼا ده ، خو هغه د اخلاقو څخه پرته خطرناکه او ورانونکې ده .
ابوالاسود څه ښه ویلی دي :
د پاچهانو حکومت پر خلکو دی مګر د عالمانو حکومت پر پاچهانو دی .
نو الله (ج) دی هر مسلمان د علم په نور منور کړی .
خدای ته زارۍ اوژړا
یوه شپه یو شاګرد ګوښه ناست و او خدای ته یې زارۍ او ژړاوی کولې چی استاد یې څنګ ته ودرېد خو شاګرد په خپلو فریادونو لګیا و .
وروسته استاد ږغ پر وکړ چی دا دومره زارۍ او ژړاوی د څه لپاره دي ؟
شاګرد ورته وویل چی خدای ته یې د بخښنی او مغفرت لپاره کوم تر څو ګناهونه می رامعاف کړی .
استاد ورته وویل چی یو سوال درڅخه کوم ځواب یې راکړه .
شاګرد په ډیر ادب سره ورته وویل چی مهربانی وکړﺉ .
استاد ورڅخه وپوښتل چی که ته یوه چرګه وروزې ، هدف به دې د دې روزنی او پالنی څخه څه وی ؟
شاګرد ورته وویل چی بېله شکه د دې لپاره چی ښه غوښه او هګۍ راکړی .
استاد ورته وویل چی که وغواړې هغه حلاله کړې خو چرګه ډیری زارۍ او ننواتی درته وکړی نو آیا د خپل دغه تصمیم څخه به تیر سې ؟
شاګرد ورته وویل چی یا ، بلکی د هګیو او غوښي لپاره یې روزم او هیڅ نه ورتیریږم .
استاد ورڅخه وپوښتل چی که همدا چرګه هر ورځ د سرو زرو هګۍ درکړی ، آیا بیا به یې هم حلاله کړې تر څو د غوښو څخه یې برخمن سې ؟
شاګرد لږ سوچ او فکر وکړ او وروسته یې ورته وویل چی یا ، نه یې حلالوم بلکی طلایی هګۍ به یې ما ته فوق العاده مهمی وی .
استاد ورته وویل چی داسی ده ، نو ته هم خدای ته همداسی اوسه .
تل په دې هڅه کی اوسه چی تر خپل پوست ، تر خپل تن ، او خپل وجود مهمتر اوسې .
یعنی تلاښ وکړه چی د خالق او مخلوق دواړو لپاره ګټور او مهم اوسې چی له امله به یې پخپله د خدای د رحمت څخه مستفید او برخمن سې .
خدای ستا تشي زارۍ او ژړاوی نه غواړی بلکی په خشوع او خضوع سره عبادت او اطاعت درڅخه غواړی او د همدې لپاره دې دنیا ته راغلی یې او دا یوه امتحانی دوره ده چی د سترګو په رپ کی ځی .
هو ، موږ باید یوازی خدای (ج) ته و نه وایو چی دغه یا هغه مشکل لرو ، بلکی خپل مشکل ته ووایو چی خدای لرو !
د دغه فارمول عملی کول به انشاالله ذهنی ، فکري او قلبی سکون را عطا کړی .
حضرت صدیق (رض) فرمایلی دي چی :
په صبر کولو کی کوم مشکل نسته ، خو په ژړا او فریاد کی بیا کومه ګټه نسته .
نو که موږ او تاسی ښه متوجه سو راته ثابته به سی چی په مصیبت کی بې صبري کول دوهم مصیبت دی .
نو هیله ده چی د هر ډول غم او مصیبت پر مهال همت ، استقامت او مقاومت له ځانه وښیو چی همدا مو اسلامي ، ایمانی او انسانی وجیبه ده .
