یونیسف: پنځه میاشتو کې په خوراځواکۍ اخته د ۲۷۳ زرو ماشومانو درملنه شوې
د ملګروملتونو د ماشومانو د ملاتړ دفتر" يو نیسف" وايي، چې د روان ۲۰۲۳ کال په لومړیو پنځه میاشتو کې په سختې خوارځواکۍ د اخته ۲۷۳ زره ماشومانو سره د درملنې په برخه کې مرسته کړې ده.
بایډن: پوتین د اوکراین جګړه بایللې ده
د امریکا دمتحدو ایالتونو ولسمشر جوبایډن وايي چې د روسیې ولسمشر ولادیمیرپوتین د واکرین جګړه بایللې ده.
وسله والو په تېرو دوو ورځو کې د پاکستان د پوځ ۱۲ غړي وژلي
په پاکستان کې چارواکي او پوځ وايي چې وسله والو په دوو جلا پېښو کې په تېرو دوو ورځو کې د پاکستان د پوځ ۱۲ غړي وژلي دي.
لومړنۍ سهارنۍ خبري خپرونه
په دې نیم ساعته خپرونه کې د افغانستان او نړۍ تازه خبرونه، مهم رپوټونه، مطبوعاتو ته کتنه او مرکې شاملې دي.
هند له فرانسې څخه جنګي الوتکې او اوبتلونه پیري
هند د پنجشنبې په ورځ جولاۍ ۱۳ (سرطان ۲۲ ) اعلان وکړ چې د میلیاردونو ډالرو په ارزښت به له فرانسې څخه جنګي جټ الوتکې او اوبتلونه وپيري. دا اعلان داسې مهال شوی چې د هند صدراعظم نرېندار مودي د دوو ورځو لپاره فرانسې ته رسېدلی او هلته به د هغه هېواد د « ملي ورځ» په مراسمو کې ویاړلی میلمه وي. د هند د دفاع وزارت ویلي دي چې هند غواړي فرانسې ته د رافایل په نامه د ۲۴ جنګي الوتکو او د سکارپیني-کلاس په نوم د شپږو اوبتلونو فرمایش ورکړي. د دغو الوتکو او اوبتلونو قیمتونه او د اخیستلو شرایط واضح شوي نه دي او د دواړو هېوادونو چارواکي به پرې کار کوي. هند د فرانسې د وسلو ستر پېرودونکی بلل کېږي. نرېندرا مودي په ۲۰۱۵ کال کې فرانسې ته دخپل سفر په مهال د رافایل د ۳۶ جنګي الوتکو د اخیستلو اعلان کړی و، چې هغه وخت یې ارزښت شاوخوا څلور میلیارد یوور اټکل شوی و. ټاکل شوې چې د رافایل ځینې الوتکې به د جمعې په ورځ په داسې حال کې د فرانسې د «باسټیل ورځ» په مناسبت په نظامي پریډ کې پروازونه وکړي، چې مودي به د ویاړلي میلمه په توګه د هغه هېواد د ولسمشر ایمانویل مکرون تر څنګ ناست وي. مودي د پنجشنبې په ماښام په فرانسې کې د هندیانو یوې غونډې ته وویل: «دا نژدیوالی یوازې د دوو هېوادونو په مشرانو پورې محدود نه دی. په حقیقت کې دا د هند او فرانسې ترمنځ د یو نا متزلزلې ملګرتیا انعکاس دی.» د فرانس پرس د راپور په اساس، ایمانویل میکرون د خپل هېواد پوځي مشرانو ته ویلي دي چې خوشحال دی «زموږ په پرید کې هند ته د ویاړلي میلمه په توګه ښه راغلاست » ووايي. میکرون ویلي دي: «دا [هند] د نړۍ د تاریخ یوه لویه برخه ده چې زموږ د اینده لپاره به پرېکنده رول لوبوي. دا همدغه راز یو ستراتیژیک شریک او ملګری هم دی.» سره له دې چې د اوکراین په جګړې کې د نظر اختلافات شته او په هند کې د بشري حقونو په اړه نظرونه جلا دي، خو د لویدیځ دموکراسۍ هند ته په اسیا کې د چین په وړاندې د یو معادل قوت په سترګه ګوري. په فرانسې کې د مودي د ښه راغلاست لپاره سرې غالۍ غوړول شوې وې. تر دې څو ورځې مخکې په واشنګټن ډي سي کې په سپینې ماڼۍ کې هم نرېندرا مودي ته ویاړلی هرکلی وویل شو.
بشري حقونو څار: بنګله دېش د روهینګیايي کډوالو په حفاظت کې ناکام شوی
د بشري حقونو څار په خپل تازه راپور کې ویلي چې د بنګله دېش حکومت د وسله والو او جنايي ډلو له بریدونو او تاوتریخوالي څخه د روهینګیايي کډوالو په ساتنې کې ناکام شوی دی.
روسي جنرال: د پوځ لوړ پوړو چارواکو د اوکراین په جګړه کې له خپلو سرتېرو سره خیانت کړی دی
د روسیې یو جنرال وروسته له هغه له خپلې دندې ګوښه کړای شو چې د روسیې پوځي مشرتابه ته یې د اوکراین په جګړېکې د ناوړه وضعیت په اړه معلومات ورکړل.
فعالان: طالبان ټویټر کې د بیان ازادي ستایي او پخپله اساسي بشري حقونه تر پښو لاندې کوي
افغانو فعالینو او کارپوهانو د طالبانو د یو مشر انس حقاني هغو څرګندونو ته، چې ویلي یې دي ټویټر یوه بهتره ټولنیزه شبکه ده ځکه خلکو ته د بیان ازادي ورکوي، سخت غبرګون ښودلي دي.
ستاسې غږ
ستاسې غږ خپرونه کې د امریکا غږ د اشنا رادیو اوریدونکي په مستقیمه توګه له مونږ سره اړیکه نیسي او د خپرونې د چلوونکو او اوریدونکو سره خپل نظر، اندیښنې او شکایتونه شریکوي. دا خپرونه په ژوندۍ بڼه د افغانستان په وخت د شپې د ۹:۳۰ تر ۱۰:۳۰ بجو پورې خپریږي. د تماس شمیره: ۰۰۱۲۰۲۹۸۰۶۸۲۰
ولسمشر بایډن په ناروې کې سکانډیناوي هېوادونو له مشرانو سره وکتل
اروپا ته د امریکا د متحدو ایالتونو د ولسمشر جو بایډن پنځه ورځنی سفر، د پنجشنبې په ورځ د جولای ۱۳مه (چنګاښ ۲۳مه) د سکینډیناویا د پنځو هیوادونو سره مشرانو سره په یوې غونډې کې تر ګډون وروسته پای ته ورسید.
ستاسې غږ
ستاسې غږ خپرونه کې د امریکا غږ د اشنا رادیو اوریدونکي په مستقیمه توګه له مونږ سره اړیکه نیسي او د خپرونې د چلوونکو او اوریدونکو سره خپل نظر، اندیښنې او شکایتونه شریکوي. دا خپرونه په ژوندۍ بڼه د افغانستان په وخت د شپې د ۹:۳۰ تر ۱۰:۳۰ بجو پورې خپریږي. د تماس شمیره: ۰۰۱۲۰۲۹۸۰۶۸۲۰
سپینې خبرې
د سپینې خبرې په خپرونه کې په افغانستان، سیمه او نړۍ کې د ورځنیو پیښو په اړه د نظر د خاوندانو او څیړونکو تاوده بحثونه تعقیب کړئ. دا خپرونه په ګډه په پښتو او دري ژبو هره شپه د افغانستان په وخت د ۸:۰۰ تر ۹:۰۰ پورې په رادیو اشنا او د امریکاغږ په سپوږمکۍ او ډیجیټلي خپرونو کې وړاندې کیږي.
روسيه: اوکراین ته د اف-۱۶جنګي جټ الوتکو لیږل به یو 'اټومي' ګواښ وګڼل شي
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف، د پنجشنبې په ورځ، د جولای ۱۳مه (چنګاښ ۲۲مه) وویل چې مسکو اوکراین ته د اف-۱۶جنګي جټ الوتکو استول چې د اټومي وسلو د لېږدولو توان لري، "اټومي ګواښ" ګڼي. اوکراین له اوږدې مودې راهیسې له خپل لویدیځو متحدینو څخه د روسیې د جګړې لپاره د نورو پوځي مرستو تر څنګ غواړي په متحدو ایالتونو کې جوړې شوې پرمختللي اف-۱۶ جنګي جټ الوتکې ترلاسه کړي. لاوروف چې اوکراین ته د اف-۱۶ جنګي جټ الوتکو د سپارلو په تړاو د امریکا د متحدو ایالتونو د پلان په اړه خبرې کولې وویل: "روسیه نشي کولی د اټومي وسلو د لیږدلو لپاره د دې الوتکو وړتیا له پامه غورځوي. په دې برخه کې هيڅ ډول ضمانت د منلو وړ نه دی. بلخوا زموږ سرتیري نشي کولای چې د جګړې په ډګر کې دا معلومه کړي چې ایا دا ډول الوتکې په اټومي وسلو سمباله ده که نه." لاوروف د خپلو خبرو په دوام وویل: "مسکو به دا حقیقت چې د اوکراین وسله وال ځواکونه دا راز پرمختللي سیسټمونه لري، د لویدیځ لخوا د یو اټومي ګواښ په توګه په پام کې ونیسي." د روسیې د بهرنیو چارو وزیر دا څرګندونې پداسې حال کې کوي، چې هالنډ او ډنمارک د ۱۱ هیوادونو د ټلوالې د یوې برخې په توګه، په متحدو ایالتونو کې جوړې شويو د اف- ۱۶ جنګي جټ الوتکو لپاره د اوکرایني پیلوټانو د روزنې پروګرام مشري پرغاړه لري. کیف ته د امریکا د متحدو ایالتونو له خوا د اف- ۱۶ ډوله جنګي جټ الوتکو د ورکړې تر زرغون څراغ وروسته به دغه پروګرام د روان اګست میاشت کې، په ډنمارک کې پیل شي. د امريکا ولسمشر جوبايډن د روان کال د مې په ۱۹مه نېټه د جي-۷ هېوادونو په سرمشريزه کې ویلي وو چې واشنګټن به اوکراين ته د پرمختللو اف-۱۶ جنګي جټ الوتکو د ورکولو او د پيلوټانو د روزنې د پروګرام ملاتړ وکړي. روسیې اوکراین ته د اف-۱۶ جنګيجټ الوتکو د ورکولو په غبرګون کې بیا ویلي چې دا کار به په مستقیمه توګه امریکا د اوکراین په جګړه کې ښکیل کړي. خو د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت د شورا ویاند جان کربي وویل چې د دې مسلې په اړه د زیاتو اندیښنو سره سره سپینه ماڼۍ ډاډمنه ده چې اوکراین به پر خپلو ژمنو ولاړ وي او د روسیې پر خاوره به د اف-۱۶ جنګي جټ الوتکو څخه کار نه اخلي. پر اوکراین د روسیې د پوځې یرغل راهیسې، ګڼ شمېر لویدیځو هېوادونو له اوکراین سره پوځي مرستې کړې دي. په دې لړ کې د امریکا د متحدو ایالتونو حکومت تیر میاشت له اوکراین سره د ۳۰۰ میلیون ډالرو په ارزښت د نويو پوځي تجهیزاتو مرسته اعلان کړه چې د پاټریوټ دافع هوا سیستمونه، کلسټر بمونه او ډېر نور مهمات په کې شامل دي. په همدې حال کې د اوکراین یوه جګپوړي پوځي چارواکي د پنجشنبې په ورځ ددې خبرې پخلی وکړ چې د کیف د امریکا د متحدو ایالتونو څخه کلسټر (خوشه یي) بمونه ترلاسه کړي دي. د اوکراین د پوځ لوړپوړی قوماندان الکساندر تارناوسکي له سي ان ان سره په مرکه کې وویل: "موږ د کلسټر مهمات تازه ترلاسه کړي دي، خو تر اوسه مو نه دي کارولي. دغه بمونه کولی شي [د جګړې ډګر] کې د پام وړ بدلون رامنځته کړي." نوموړي زیاته کړه: "دښمن هم پوهېږي چې موږ به د دغو بمونو په ترلاسه کولو سره برلاسی ولرو." خو هغه په ورته وخت کې وويل چې دغه بمونه به په ګڼ مېشتو سيمو کې ونه کارول شي. د امریکا ولسمشر جوبایډن د جمعې په ورځ د جولای په اوومه، وویل چې اوکراین د مهماتو له کموالي سره مخامخ دی او له همدې امله یې کیف ته د کلسټر بمونو د لېږلو پرېکړه کړې ده. له سي ان ان سره په مرکه کې ولسمشر بایډن وویل چې اوکراین ته د کلسټرو بمونو د لیږلو پرېکړه د ده لپاره ډېره ستونزمنه وه، خو ده ټینګار وکړ چې د اوکراین د مهماتو د کموالي په پام کې نیولو سره اړینه وه چې دغه مهمات هغه هېواد ته ولېږدوي،ترڅو کیف د روسیې د پوځي یرغل په وړاندې د ځان دفاع وکړای شي. بایډن وویل: "زما لپاره ډیره ګرانه پریکړه وه، خو په هرصورت، ما په دې اړه له خپلو شریکانو سره خبرې وکړې." پر اوکراین د دریمې په پرله پسې شپې لپاره بریدونه د اوکراین په پلازمینه کیف کې چارواکو د پنجشنبې په ورځ وویل چې پر پلازمینې باندې د روسیې د بې پیلوټه الوتکو برید په پایله کې یو تن وژل شوې دی. دغو چارواکو وویل چې د اوکراین د هواييمدافع سیسټم تیره شپه د روسیې لږ تر لږه، لس بېپیلوټه الوتکې(ډرون) رانسکور کړل چې ځینې دغه بې پیلوټه الوتکې د استوګنې پر ودانیو را غورځیدلي دي، چې ودانیو ته د زیان تر څنګ درې تنه یې هم ټپیان کړیدي. د اوکراین پوځي ادارې د ټیلیګرام په یوه پیغام کې ویلي چې روسیې په پرله پسې توګه د اوکراین پر ښارونو په ایران کې د شاهد په نوم د جوړ شوي بې پیلوټه الوتکو پر مټ بریدونه کوي. پیغام کې راغلي چې دا دریمه پرله پسې شپه وه چې روسیې په کیف باندې د بې پیلوټه الوتکو برید وکړ.
سپېنې خبرې
د ورځې په خبرونو اومسایلو د نظر د خاوندانو سپینې خبرې او د اوریدونکو نظرونه
ملګري ملتونه: ۹.۲ میلیون افغانان په اجباري توګه بیځایه شوي
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ (UNHCR) په نړۍ کې د افغان کډوالو د وضعیت او د داخلي بې ځایه شویو په اړه ارقام خپاره کړي.