سیګار: د دوحې تړون او د ځواکونو اېستل د افغان پوځ د ړنګېدو تر ټولو لوی لاملونه وو
د افغانستان د بیا رغونې په چارو کې د امریکا د متحدو ایالتونو ځانګړی مفتش (سیګار) وايي چې د افغانستان د مخکني حکومت د ځواکونو د ختمېدو او ړنګېدو لوی علت د واشنګټن او طالبانو ترمنځ د دوحې تړون و.
د ملګرو ملتونو ځانګړی راپور ورکوونکی د بشري وضعیت معلومولو لپاره افغانستان ته تللی
په افغانستان کې د بشري حقونو د نقض په اړه راپورنو سره هم مهاله، د طالبانو حکومت چارواکي وايي، «په دغه هیواد کې عدالت تامین شوی» دی او د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا د ځانګړي راپور ورکوونکي څخه یې غوښتي چې پر «حقایقو ولاړ مستند» راپور وړاندي کړي٠
اروپايي ټولنه د بشري حقونو د کمېسیون لغو کېدل د طالبانو «تېروتنه» بولي
د طالبانو حکومت لخوا د بشري حقونو کمېسیون په ګډون د څو نورو دولتي بنسټونو لغو کېدو ته اروپايي ټولنې او جرمني غبرګون ښودلی او هغه یې د طالبانو یوه «تېروتنه» بللې ده.
د طالبانو حکومت د پاکستاني طالبانو او اسلام اباد ترمنځ د سولې د خبرو کوربه و
د طالبانو حکومت د پاکستان حکومت او پاکستاني طالبانو ترمنځ د مذاکراتو کوربتوب تائید کړ.
ټرافیکي پيښو تیر کال امریکا کې کابو ۴۳ زره کسان وژلي
امریکایي چارواکي وايي چې په ۲۰۲۱ میلادي کال کې په متحدو ایالتونو کې کابو ۴۳ زره کسان په ټرافیکي پيښو کې وژل شوي دي. دا رقم د ۲۰۲۰ میلادي کال په پرتله په ترافیکي پيښو کې ۱۰.۵ سلنه زیاتوالی ښيي. د امریکا د لویو لارو د خوندیتوب ملي اداره چې د ۱۹۷۵ ميلادي کال راهیسې د ټرافیکي پيښو له امله د تلفات ارقام راغونډوي ویلي دي چې دا په تیرو ۱۶ لونو کې د ټرافیکي پيښو له امله ستر رقم دی. د ۲۰۲۰ میلادي کال په پرتله، په ۲۰۲۱ میلادي کال کې د امریکا په ۴۴ ایالتونو، په پلازمینه واشنګټن ډي سي او پروتو ریکو کې د ټرافیکي پيښو له امله مړیني زیاتې شوي دي. تر ټولو زیات تلفات په ټکساس، کالیفورنیا او فلوریډا کې ثبت شوي دي. په داسې حال کې چې امریکایان د کرونا ویروس له محدودیتونو وروسته بیرته د عادي ژوند په طرف روان شوي او د تلفاتو دا شمیرې په تیرو ۱۶ کلونو کې تر ټولو زیاتې دي. شنونکي وايي ددغه دوامداره مشکل د زیاتیدو علت، د کرونا ویروس پرمهال له خطر څخه ډکې چلونې، غیر مجاز سرعت او د محافظتي کمربند څخه کمه استفاده عمده دلایل ګڼل کیدای شي. هغوی زیاتوي چې خلکو په ۲۰۲۱ کال کې له ایالتونو څخه بهر ډیرو سفرونو ته مخه وکړه. شمیرې ښيي چې امریکایانو د ۲۰۲۰ کال په پرتله په ۲۰۲۱ کال کې ۳۲۵ میلیارده مایله ډیر موتر چلولی دی چې ۱۱.۲ سلنه زیاتوالی ښي او دا د تلفاتو د زیاتیدو یو دلیل کیدلی شي. د امریکا د ټرانسپورت وزیر پټ بوتیجیج وایي امریکا په خپلو سړکونو کې له کړکیچ سره مخ ده. د امریکا د خوندیتوب ادارې له ایالتونو او سیمه ایزو اداراتو، چلوونکو او د خوندیتوب له فعالینو غوښتي دي چې د مرګونو د لوړ رقم د کمیدو په هڅو کې ورسره یوځای شي. د یادې ادارې د شمیرو له مخې، تیر کال هره ورځ په ټرافیکي پيښو کې کابو ۱۱۸ کسان وژل شوي دي. د لویو لارو د خوندیتوب ادارې چارواکو، زیات سرعت، د نشې او نارام فکر پرمهال د موټر چلول او د خوندیتوب پرځای د سرعت لپاره د سړکونو برابرول په ترافیکي پيښو کې د تلفاتو د زیاتیدو علتونه بللي دي.
د پاکستان پوځ وایي د پاکستاني طالبانو دوه قومندانان یې وژلي
د پاکستان پوځ وایي د سه شنبې په ورځ مې اولسمه (غوایي ۲۷) د هغه هیواد په شمال لودیځ کې د امنیتي ځواکونو او پاکستاني طالبانو ترمنځ نښته کې د پاکستاني طالبانو دوه قومندانان وژل شوي دي. د هغه هیواد پوځ په یوې اعلامیه کې ویلي چې دا اورپکي د خیبر پښتونخوا په شمالي وزیرستان کې له امنیتي ځواکونو سره په جګړه کې وژل شوي دي. د پاکستاني طالبانو ډله چې په تحریک طالبان پاکستان یا "TTP" هم مشهوره ده ، د افغانستان له طالبانو سره نږدې روابط لري. افغان طالبان د تیر کال په اګست میاشت کې په افغانستان کې واک ته رسیدلي دي. اسوشیټد پرس لیکلي چې په افغانستان کې واک ته د طالبانو له رسیدو وروسته، پاکستاني طالبان هم زړه ور شوي او پر پاکستاني ځواکونو یې بریدونه ډیر کړي او دا ویره یې زیاته کړې چې په اورپکي ډلې په خیبرپښتونخوا کې بیا ځانونه سره جوړوي. پاکستاني چارواکي وايي چې د پاکستاني طالبانو د تحریک په زرګونه تندلارې په افغانستان کې په خپلو پټنځایونو کې پټ دي او په اکثریت مواردو کې د افغانستان له خاورې څخه د هغه هیواد پر قواوو بریدونه پلانوي. خو افغان طالبانو په تکرار سره دا څرګنده کړې چې هیڅ ډلې ته به اجازه ورنکړي چې د افغانستان له خاورې څخه د ګاونډیو هیوادونو په وړاندې کار واخلي. بلخوا د پاکستان پولیسو د سه شنبې په ورځ ویلي دوه تنه یې د جنوري په شلمه نیته د لاهور ښار د نارخیل بازار په برید کې د لاس لرلو په تور نیولي دي. په هغه برید چې درې کسان پکې ووژل شول او ۳۳ نور ټپیان شول. د هغه اعلامیې له مخې چې د پاکستان د ترهګرۍ سره د مبارزې ادارې خپره کړې، نیول شویو کسانو اعتراف کړی چې د لاهور په برید کې یې لاس درلود. خو په اعلامیه کې روښانه شوې نده چې آیا نیول شوي کسان د بلوچستان له آزادوي غوښتونکي ځواکونو سره تړاو لري که نه، هغه ډله چې د یاد برید مسولیت یې منلی وو.
د هند سترې محکمې په 'ګیانواپي' جومات کې د لویو جماعت لمونځونو د نه کیدو حکم رد کړ
د هند سترې محکمې د سه شنبې په ورځ مې ۱۷ (غوایي ۲۷) د یاد هیواد په شمال کې د یوې سیمه ایزې محکمې هغه حکم رد کړ چې د مسلمانانو په یو مشهور جومات کې یې د لمانځه د لویو جماعتونو جوړیدل منع کړي وو. د هند د اوتار پرادیش ایالت د مسلمانانو په ګیانواپي جومات کې د پراخو جماعتونو د نه کیدو پریکړه وروسته له هغه وشوه چې د سروې یوه ټیم وویل په یاده سیمه کې یې د هندوانو د خدای "شیوا" او نورو هندو مذاهبو نښنې نښانې موندل شوي دي. د هند د سترې محکمې حکم یوه ورځ وروسته له هغه راغی چې د اوتار پرادیش ایالت یوې سیمه ایزې محکمې، حکم وکړ د مسلمانانو په ګیانواپي جومات کې له ۲۰ څخه ډیر کسان راټول نشي. د هند سترې محکمې په یو موقتي حکم کې ویلي دي چې د مسلمانانو د لمانځه حق باید مختل نشي او په ورته وخت کې یې زیاته کړې ده په هغو ځایونو کې چې د هندوانو مذهبي آثار موندل شوي، باید وساتل شي. د مسلمانانو په ګیانواپي جومات کې د عبادت د حق پر سر اختلافات د یوې لسیزې راهیسې روان دی. یو شمیر هندو فعالان وایي چې په هند کې د مسلمانانو مهمې ودانۍ د هغوی پر سپیڅلو ځایونو جوړې شوي دي. رویټرز خبري اژانس لیکلي چې دیرش کاله وړاندې د همدې موضوعاتو پر سرجنجال د وژونکو تاوتریخوالو لامل شوې. د یاد ایالت محکمې وروسته له هغه د جومات په اړه د سروې حکم وکړ چې پنځو میرمنو د جومات په یوې برخه کې د مذهبي مراسمو د جوړیدو غوښتنه وکړه. دغو میرمنو ویل چې یو وخت د هندوانو یو معبد په همدې ځای کې وو. د هند د شاوخوا ۱.۴ میلیارد نفوس څخه ۲۰۰ میلیونه مسلمانان دي. د هند د مسلمانانو مشرانو ددې جومات د سروې په غبرګون کې ویلي دي چې دا ډول کړنې د هغوی د عبادت د حق او مذهبي مناسکو د کمزوري کولو په مانا ګڼل کیږي. د ګیانواپي جومات د هند د لومړي وزیر نرندرا مودي په انتخاباتي حوزه یعني د اوتار پرادیش ایالت په شمال کې دی چیرې چې یو شمیر هندوان په دې باور دي دا جومات د هندوانو په ویجاړو شویو معابدو جوړ شوی دی. افراطي هندوانو په ۱۹۹۲ میلادي کال کې بابري جومات ویجاړ کړ، هغه اقدام چې په هغه هیواد کې د مسلمانانو او هندوانو ترمنځ د مرګونو نښتو لامل شو. په دې خونړیو نښتو کې ۲۰۰۰ کسان ووژل شول چې اکثریت یې مسلمانان وو.
بایډن: کرکه امریکا کې نشي بریالۍ کیدای
د متحدو ایالتونو جمهور رئیس جوبایډن د سه شنبې په ورځ مې اولسمه (غوایي ۲۷) د نیویارک د بفلو ښار د وروستۍ پيښې د قربانیانو له کورنیو سره د خواخوږۍ په هدف یاد ښار ته ولاړ. نوموړي کورنیو، سیمه ایزو چارواکو او د ژغورنې مامورینو ته په وینا کې وویل چې په امریکا کې به د سپین پوستانو د برتري مفکور وروستۍ خبره ونکړي. بایډن وویل چې د بریدګر دغه اقدام د سپین پوستانو د برتري غوښتنې له "منحرفې ایډلوژي" څخه الهام اخیستی دی. بایډن د هغو کسانو په غندلو سره چې د قدرت، سیاسي ګټو او منفعت لپاره درواغ وویل:"د سپین پوستانو برتري غوښتنه هغه زهر دی چې زموږ په بدن کې جاري دي." د شنبې د ورځې برید د یو ۱۸ کلن سپین پوستي هلک له خوا چې زرهي خولۍ او واسکټ اغوستی وو د بغلو ښار د یوې مغازې په مخ او منځ کې وشو او له امله یې حد اقل لس تورپوستي امریکایان ووژل شول. بایډن وویل:"هغه څه چې دلته وشول ساده ده او روښانه ده چې ترهګري، ترهګري او کورنی تروریزم دی." جمهور رئیس بایډن څرګنده کړه چې قومي تنوع د امریکا د قوت یوه نقطه ده او د امریکا ملت باید د یو اقلیت له خوا چې د کرکې افکار لري، منحرف نکړای شي. ښاغلي بایډن له ټولو امریکایانو وغوښتل چې په یو غږ او ډله ایزه توګه د سپین پوستانو د برتري غوښتنې مفکوره رد او محکوم کړي. ښاغلي بایډن د خپلې وینا پرمهال همدارنګه په متحدو ایالتونو کې د وسلې پر مالکیت او لیږد باندې د محدودیتونو د وضع کیدو غوښتنه وکړه. د وسله والو تاوتریخوالو د ارشیف د شمیرو له مخې، د روان میلادي کال له جنوري میاشتې څخه بیا د مې تر ۱۴ نیټې پورې په امریکا کې د ډزو ۲۰۰ موارد ثبت شوي دي. دا شمیرې ښکاره کوي چې په دې موده کې د ځان وژنې په ګډون په بیلابیلو وسله والو پيښو لږ تر لږه ۱۵۹۷۷ کسانو ژوند له لاسه ورکړی دی. د متحدو ایالتونو د اساسي قانون له مخې، د یاد هیواد وګړي کولی شي چې وسله ولري، خو دا موضوع تل په واشنګټن کې په سیاسي او انتخاباتي بحثونو کې یوه توده او جنجالي موضوع ده، ځکه هر کال په امریکا کې په زرګونه کسان د وسله والو تاوتریخوالو له امله ژوند له لاسه ورکوي.
ممکن القاعده د طالبانو په فرمایش افغانستان کې خپل فعالیتونه محدود ساتلي وي _ راپور
د امریکا د دفاع وزارت د متحدو ایالتونو ګانګرس ته په یو تازه راپور کې ویلي دي چې په افغانستان کې د القاعده ډلې د فعالیت محدود پاتې کېدل ښايي د طالبانو د نړیوال رسمیت پېژندنې د ترلاسه کولو لپاره وي.
امریکا رسمآ د افغانستان د سفارت او کونسلګریو بشپړ کنترول واخیست
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت نن سه شنبه مۍ ۱۷ (غوايي۲۷) اعلان وکړ چې په واشنګټن ډي سي کې د افغانستان د سفارت او په نیویارک او کالفورنیا کې یې د کونسلګریو کنترول واخیست.
د فنلنډ پارلمان په ناټو کې د دغه هېواد د شمولیت طرحه تائید کړه
د فنلنډ د پارلمان غړو نن د سه شنبې په ورځ مۍ ۱۷ (غوایي ۲۷) تقریبا په یوه خوله د شمالي اتلانتیک د تړون (ناټو) کې د غړیتوب په پلوۍ رایه ورکړه او پدې توګه یې د سویډن سره په ګډه په ناټو کې د شمولیت درخواست ته لاره هواره کړه.
روسیه: څه باندې ۲۶۰ اوکرایني سرتېري په ماریوپول کې تسلیم شوي
روسیې نن سه شنبه مۍ ۱۷ (غوايي۲۷) وویل چې د اوکراین د پوځ ۲۶۵ غړي، چې لسګونه یې زخمیان شوي، د فولادو له محاصره شوې فابریکې څخه راوتلي او هغوی ته تسلیم شوي، خو اوکراین دا خبر ردوي.
اتصال تلویزیوني خپرونه
په دې خپرونه کې هغه کورنۍ او نړیوالې سیاسي، اقتصادي او ټولنیزې مسلې د چارواکو او کارپوهانو سره څیړل کیږي چې د عامو خلکو پر ژوند اغیزې لري. دغه نیم ساعته خپرونه له یکشنبې تر پنجشنبې ماښام د کابل پر وخت پنځه بجې او دیرشو دقیقو له واشنګټن څخه په ژوندۍ بڼه خپریږي.
طالبانو د افغانستان د بشري حقونو کمیسیون لغوه کړ
د طالبانو مقاماتو د سه شنبې په ورځ مۍ ۱۷ (غوایي ۲۷) وویل چې د افغانستان د بشري حقونو خپلواک کمیسیون یې منحل کړ ځکه چې «مهم نه ګڼل کیده».
حقاني: امریکا ته د دښمن په سترګه نه ګورو؛ ژر به د نجونو د تعلیم په اړه ښه خبر واورئ
د طالبانو د حکومت یو لوړ پوړي مقام سراج الدین حقاني ژمنه کړې ده چې «هېواد» به یې بیا د امریکا د متحدو ایالتونو لپاره تروریستي تهدید نه وي او دوی [طالبان] امریکا ته د دښمن په سترګه نه ګوري.
