معیار های امتحان توظیف شدن در وزارت خارجه افغانستان باید شفاف و افغانستان شمول باشند

چنانچه افغانهای آگاه از موضوع مطلع اند در این روز ها پنجاه کارمند در وزارت خارجۀ افغانستان استخدام می شوند. وزارت امور خارجه جدیدالشمولان را در انستیتیوت دیپلوماسى تحت آموزش قرار می‌دهد و این افراد در آینده به عنوان کارمندان حرفوی در نمایندگى‌ها و سفارت خانه های افغانستان در سایر ممالک جهان توظیف خواهند شد.

چند روز پیش در اخیر ماۀ اسد امسال بیش از یک هزار تن از متقاضیان کار، در یک امتحان، برای به دست آوردن پنجاه پست مختلف در وزارت خارجۀ افغانستان ؛ به رقابت پرداختند. قرار بود، این امتحان به تاریخ ٢٣ حوت سال گذشته راه‌اندازى شود، اما بنابر دلایلى نامعلوم در اخیر ماۀ اسد امسال برگزار شد دلیل تاخیر این کار چه میتواند باشد؟

سوالی دیگری که در این ضمینه مطرح می گردد این است که بر اساس کدام معیار های دقیق، علمی و ملی پنجاه شخص در وزارت خارجۀ افغانستان استخدام می شوند ؟

با آنکه در دوازده و نیم سال اخیر وزرای خارجۀ افغانستان بر اساس گروه گرایی ، سمت گرایی و غیره سلیقه های شخصی شان صرف اقارب، نزدیکان و همشهریان شان را به حیث کارمند وزارت خارجۀ مملکت انتخاب و توظیف نموده اند ،

مثال های برجسته را میتوان در زمان وزارت آقای عبدالله و همچنان در زمان وزارت آقای سپنتا مشاهده نمود که ایشان هر یک بر نوعی دلخواه خویش به سمت گرایی و گروه گرایی های مخصوص شان پرداختند. آقای عبدالله و همچنان آقای سپنتا که خود بدون سپری کردن کدام امتحانی ورودیی به مقام وزارت امور خارجۀ افغانستان توظیف شده بودند برای نزدیکان شان نیز بدون سپری کردن کدام امتحان ورودی در برخی از پست‌های این وزارت؛ راه گشایی نمودند. در اینجا فقط به طور نمونه میتوان از توظیف آقای سلطان احمد بهین به حیث سفیر افغانستان در کشور چین، ازتوظیف آقای ظاهر طنین به مقام نمایندۀ افغانستان در ملل متحد و غیره و غیره از جانب آقای سپنتا و همچنان از پر کردن سفارت خانه های افغانستان توسط آقای عبدالله وگروه اش یاد آوری کرد.

امیدواریم هموطنان بیدار و مطلع ما لست های مقرری ها در وزارت خارجۀ افغانستان را که بدون در نظر داشت شایسته سالاری و صرف بر اساس ارتباطات شخصی و گروهی از جانب آقای سپنتا و آقای عبدالله صورت گرفته اند با مردم رنجدیدۀ ما شریک گردانند تا همه مطلع گردند که "حقیقت این موضوع" در کجا نهفته است یعنی اقارب و نزدیکان وزرای مذکور دردوازده و نیم سال گذشته به حیث واسطه‌ داران در کدام پست‌هاى این وزارت بدون گذراندن امتحان جذب شده‌اند.

به هر صورت امروز خبر از به اصطلاح امتحانی میباشد، که بر اساس این امتحان هموطنان مستحق ما در وزارت خارجۀ افغانستان به حیث کارمند جذب می شوند. ظاهرا این موضوع امری پسندیده و عادلانۀ میباشد که در یک عصر شایسته سالاری میتوان از این چنین یک عملی استقبال نمود، مگر در عین حال باید به دقت تمام توجه به خرچ داد که به اصطلاح عام در زیر کاسه نیم کاسه های نباشند. به عبارت دیگر باید ارزیابیی علمیی صورت گیرد که این "امتحان ورودی به وزارت خارجۀ افغانستان" چه نوع امتحانی میباشد، بر اساس کدام معیار های علمی و ملی سوالات طرح گردیده اند و یا مطرح میشوند، آیا "سیاست بازی های" و یا "اغراض سمتی و لسانیی" در این امتحانات دخیل اند و یا خیر؟

گرچه ظاهرا موضوع اشتراک صدها تن از هموطنان عزیز ما در امتحان ورودی وزارت خارجه عملی درست است اما سوال این است که آیا تعدادی از افراد بدون امتحان نیز جذب وزارت خارجۀ افغانستان شده‌اند و یا خیر؟

اما شماری از اشتراک کنندگان این امتحان برای بست‌های خالی این وزارت اظهار نگرانی کرده و گفتند، هنوز هم واسطه‌ بازی در جذب جدیدالشمولان در وزارت‌‌های کشور وجود دارد. اشتراک کنندگان امتحان امیدوارند که لیاقت و شایستگى معیار جذب در پست‌هاى وزارت خارجه باشد.

شفافیت کامل این پروسه باید به سمع هموطنان عزیز ما رسانیده شود، تا مردم ما مطلع شوند که آیا هنوز هم قرار دادی های آقای سپنتا و آقای عبدالله در اکثر بست‌ها، به حیث افراد واسطه‌ دار تعیین می‌شوند و گرفتن امتحان فقط برای فریب و خاک زدن به چشم مردم است و یا خیر؟

در امتحان ، فارغان رشته‌های حقوق و علوم سیاسی، ژورنالیزم، اقتصاد، ادبیات و سایر رشته‌ها؛ که در مقطع‌های: لیسانس، ماستر و دکتورا قرار داشتند- شرکت کرده بودند.

سوال در اینجا این است که آیا در وزارت خارجۀ افغانستان توظیف فارغان رشته‌های مانند ادبیات و سایر رشته‌ های که اندوخته های معنوی شان یک ارتباط مستقیم با وظایف و صلاحیت های وزارت امور خارجۀ افغانستان ندارند ، تا چه اندازه مثمر خواهد بود؟

آیا مثلا کافیست که یک کارمند وزارت خارجۀ افغانستان و یا هم یک دیپلومات افغانستان اشعار زیبای خانم سیمین بهبانی را و یا هم اشعار زیبای خواجه حافظ شیرازی را از بر حفظ داشته باشد و بس؟

امروز بعضی ها ظاهرا از شایسته سالاری حرف بر زبان می آورند، و راه های استخدام کارمندان وزارت خارجه را فقط رنگ و بویی شایسته سالاری می مالندکه البته این عمل کافی نمی باشد.

فکر میکنم برای منافع ملی ما بهتر خواهد بود که کارمندان وزارت امور خارجۀ افغانستان را فارغان رشته‌های حقوق و علوم سیاسی تشکیل دهند و پروسۀ توظیف شدن مستحقین نیز باید شفاف باشد.

امید است از این به بعد افراد در همه وزارت خانه ها و سایر موسسات دولتی افغانستان براساس لیاقت و شایستگی جذب شوند.